Αναζητούνται όσοι ξεγέλασαν τα συστήματα και έλαβαν επιδοτήσεις χωρίς να τις δικαιούνται - Επιστρέφονται τα ποσά και χάνονται ρυθμίσεις

Δειγματοληπτικούς ελέγχους σε χιλιάδες φορολογούμενους και επιχειρήσεις που έλαβαν ενισχύσεις οποιασδήποτε μορφής στη διάρκεια της πανδημίας ή εντάχθηκαν σε ευνοϊκές ρυθμίσεις, διενεργούν η ΑΑΔΕ και το σύστημα ΕΡΓΑΝΗ.

Στόχος είναι η αποκάλυψη περιπτώσεων, όπου διαπιστώθηκε καταστρατήγηση των όρων χορήγησης των ενισχύσεων και των διευκολύνσεων και αποστέλλονται ήδη σημειώματα για την παροχή εξηγήσεων, για να ακολουθήσει η επιβολή κυρώσεων, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις που έχουν επιβεβαιωθεί οι παραβάσεις καταλογίζονται τα ποσά και τα αναλογούντα πρόστιμα. Οι παραβάτες καλούνται να επιστρέψουν με τόκο τις ενισχύσεις που έλαβαν.

Τα μέτρα που ελήφθησαν στη διάρκεια της πανδημίας κόστισαν αρκετά δισεκατομμύρια ευρώ στον κρατικό προϋπολογισμό και τώρα εξετάζεται η νομιμότητά τους.

Ειδικότερα στο επίκεντρο των ελέγχων βρίσκονται όλα τα μέτρα στήριξης και με δειγματοληπτικούς ελέγχους που διεξάγονται από το Taxisnet και την ΕΡΓΑΝΗ επιχειρείται ο εντοπισμός παραβατών, οι οποίοι σύμφωνα με εκτιμήσεις αρμοδίων παραγόντων είναι αρκετές.

Οι κυρώσεις θα είναι βαριές για όσους έλαβαν κρατικές ενισχύσεις χωρίς να τις δικαιούνται και τις πήραν, αφού «μαγείρεψαν» τα στοιχεία των φορολογικών τους δηλώσεων ή ανέγραψαν ψευδή στοιχεία στις αιτήσεις. Οι συγκεκριμένοι επιτηδευματίες, όχι μόνο θα επιστρέψουν τα ποσά που έλαβαν με τόκο, αλλά συγχρόνως:

    Θα υποστούν εξονυχιστικό φορολογικό έλεγχο για την τελευταία πενταετία.
    Θα παραπεμφθούν στους οικονομικούς εισαγγελείς και θα αντιμετωπίσουν και ποινικές κυρώσεις.
    Εκείνοι που προσπάθησαν ανεπιτυχώς να ξεγελάσουν το σύστημα, χωρίς να λάβουν κρατική ενίσχυση, θα υποστούν φορολογικό έλεγχο.

Τα μέτρα που είναι στο στόχαστρο

1. Επιστρεπτέα προκαταβολή. Στην πρώτη θέση των ελέγχων είναι οι λήπτες των 7 κύκλων των επιστρεπτέων προκαταβολών. Οι έλεγχοι δεν αφορούν μόνο τις περίπου 45.000 επιχειρήσεις που είχαν πρόβλημα με τα δικαιολογητικά, αλλά πολύ περισσότερες, καθώς σε πλήθος περιπτώσεων έχουν εντοπιστεί «πειραγμένοι τζίροι» ώστε να φαίνονται μειωμένοι. Συγκρίνονται έτσι τα στοιχεία που δηλώθηκαν στην πλατφόρμα myBusinessSupport  με τα στοιχεία των περιοδικών δηλώσεων ΦΠΑ όσο και με τα στοιχεία των φορολογικών δηλώσεων, αλλά και των τροποποιητικών δηλώσεων που υποβλήθηκαν εκ των υστέρων, για τις περιόδους προ πανδημίας.
Ακόμη, διασταυρώνονται και τα στοιχεία από το σύστημα ΕΡΓΑΝΗ, προκειμένου να επιβεβαιωθεί εάν τηρήθηκαν οι όροι διατήρησης της απασχόλησης, που ήταν επίσης μεταξύ των όρων χορήγησης των κρατικών δανείων.
Το ποσό που χορηγήθηκε μέσω του θεσμού των επιστρεπτέων προκαταβολών ήταν 8,3 δισ. ευρώ, και υπολογίζεται ότι θα επιστραφεί ποσό λίγο πάνω από 3 δισ. ευρώ, δηλαδή θα χαριστούν 5 δισ. ευρώ.

2. Ενοίκια. Στα ενοίκια συνεχίζονται οι διασταυρώσεις των στοιχείων των δηλώσεων με το αρχείο του Ε9 προκειμένου να διαπιστωθεί εάν οι αποζημιώσεις ύψους 80% ή 100% των μισθωμάτων ελήφθησαν από πραγματικά πληττόμενους ή όχι. Οι πρώτοι έλεγχοι, πάντως, αποκάλυψαν μεγάλα ποσοστά παραβατικότητας.

3. Αναστολές συμβάσεων εργασίας. Διασταυρώνονται τα στοιχεία των συστημάτων Taxisnet και ΕΡΓΑΝΗ, αναζητώντας παραβάτες των όρων για τις αναστολές συμβάσεων και τη λήψη των αποζημιώσεων ειδικού σκοπού, και αν τηρήθηκαν οι όροι των μη απολύσεων, αλλά και τα οικονομικά μεγέθη των εταιρειών εάν ήταν πληττόμενοι.

4. Συν-Εργασία. Υπενθυμίζεται πως οι εντασσόμενοι στη Συν-Εργασία, δηλώνονται πως εργάζονταν τις μισές μέρες και πληρώνονται από τον εργοδότη τον μισό μισθό. Από το υπόλοιπο 50% του ονομαστικού μισθού, το κράτος κάλυπτε το 60% και το 100% των ασφαλιστικών εισφορών.

Δηλαδή αν οι αποδοχές είναι 1.000 ευρώ, ο εργαζόμενος ελάμβανε 500 ευρώ από τον εργοδότη και 300 ευρώ (500Χ60%) από το κράτος. ¨όμως και εδώ εντοπίστηκαν παρατυπίες και κυρίως, αύξηση των αποδοχών, λίγο πριν ενταχθούν στην Συν-Εργασία.

5. Επιδότηση παγίων δαπανών. Το ποσό της ενίσχυσης, συμψηφίστηκε αποκλειστικά με φόρους (εισοδήματος, ΦΠΑ, ΕΝΦΙΑ)  και εισφορές που βεβαιώθηκαν στο χρονικό διάστημα από την 1η Ιουλίου μέχρι και το τέλος Δεκεμβρίου του 2021. Ελέγχεται η νομιμότητα των δικαιολογητικών, τα οποία άλλωστε, οι λήπτες της ενίσχυσης οφείλουν να τα φυλάξουν για μια δεκαετία, για την περίπτωση ελέγχου.

7. Πρόγραμμα ΓΕΦΥΡΑ. Με το πρόγραμμα επιδοτήθηκαν οι δόσεις των στεγαστικών δανείων πρώτης κατοικίας, των δανειοληπτών που ήταν παράλληλα και πληττόμενοι από την πανδημία.

Μεταξύ των όρων προβλέπεται ότι ο δανειολήπτης μετά τη λήξη της επιδότησης, οφείλει για τουλάχιστον 18 μήνες να πληρώνει κανονικά τις δόσεις του δανείου. Σε διαφορετική περίπτωση, χάνει όλη την επιδότηση που έλαβε την οποία και επιστρέφει εντόκων, ενώ θα πρέπει να πληρώσει και το σύνολο των δόσεων για την περίοδο που επιδοτήθηκε.

Επίσης στις διασταυρώσεις αναζητούνται και δανειολήπτες, οι οποίοι απέκτησαν την ιδιότητα του «πληττόμενου» της πανδημίας, αλλά στη συνέχεια διαπιστώθηκε ότι δεν ήταν πληττόμενοι. Και η κατηγορία αυτή θα επιστρέψει το σύνολο των επιδοτήσεων που έλαβε.

8. Ρυθμίσεις χρεών σε έως και 72 δόσεις.  Οι πληττόμενοι ρύθμισαν τα χρέη της πανδημίας, σε έως και 72 δόσεις. Εάν όμως, μετά τους ελέγχους, χάσουν την ιδιότητα του πληττόμενου, τότε τίθενται εκτός ρύθμισης.

ΔΗΜΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ ΚΟΙΝΩΦΕΛΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΔΗΜΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Η Κοινωφελής Επιχείρηση του Δήμου Αλεξάνδρειας βρίσκεται στη δυσάρεστη θέση να ανακοινώσει, έπειτα από πολλή σκέψη κι έχοντας ως γνώμονα πάντα το κοινό καλό και το αίσθημα ευθύνης για τη δημόσια υγεία, τη ματαίωση των χριστουγεννιάτικων δράσεων που με πολλή αγάπη είχαν σχεδιαστεί στην πόλη μας.

Συγκεκριμένα, η πανδημία που μαστίζει τη πόλη μας και ειδικότερα η μετάλλαξη Ο σε συνδυασμό με τον διαχωρισμό που επικρατεί ανάμεσα στους πολίτες (εμβολιασμένους και μη) λειτούργησαν ανασταλτικά και μας οδήγησαν στην παραπάνω απόφαση.

Τα Χριστούγεννα είναι γιορτή αγάπης!

Δε θα θέλαμε σε καμία περίπτωση οι δράσεις μας να βάλουν το λιθαράκι τους στην εξάπλωση του ιού και τον διχασμό των συμπολιτών μας.
Ελπίζουμε η φετινή χρονιά να σηματοδοτήσει τη λήξη της πανδημίας και από του χρόνου με μεγάλη προσμονή, αγάπη και ζήλο να υλοποιήσουμε τις προγραμματισμένες δράσεις εμπλουτισμένες και απαλλαγμένες από τον φόβο και τη διχόνοια.

Ευχόμαστε ολόψυχα καλές γιορτές!

Με εκτίμηση,

Εμμανουήλ Σταυρής

Πρόεδρος της ΚΕΔΑ

Η κυβέρνηση δεν απορρίπτει το ενδεχόμενο για νέες παρεμβάσεις σε... δόσεις, εβδομάδα με την εβδομάδα, με στόχο να έχουμε «ανοικτά» Χριστούγεννα, ενώ αποκλείει τις οριζόντιες και καθολικές απαγορεύσεις. Παράλληλα καταγράφεται τι συμβαίνει στην υπόλοιπη Ευρώπη.

Να οδηγήσει την κοινωνία σε «ανοιχτά» Χριστούγεννα με το ισχύον μείγμα μέτρων είναι ο στόχος της κυβέρνησης, ωστόσο, υπό τον υπαρκτό φόβο δυσάρεστων ανατροπών με την είσοδο της χώρας στον χειμώνα, δεν απορρίπτει το ενδεχόμενο για νέες παρεμβάσεις… σε δόσεις – εβδομάδα με την εβδομάδα.

Στην πρωθυπουργική γραμμή ότι η «χώρα δεν ξανακλείνει», από το σύνολο της κυβέρνησης αποκλείουν μετ’ επιτάσεως οριζόντιες, καθολικές απαγορεύσεις καθώς και την επέκταση στην υποχρεωτικότητα εμβολιασμού, όπως δείχνουν οι τοποθετήσεις πέντε στελεχών (Πλεύρης, Βορίδης, Γεωργιάδης, Σκυλακάκης, Οικονόμου) μέσα σε λίγες ώρες προχθές, αλλά σκοπεύουν ουσιαστικά να επιστρατεύσουν κάθε εφεδρεία. Κι αυτό για να μη φτάσουν μπροστά σε ακραία διλήμματα.

Για τη διατήρηση της κρίσιμης ισορροπίας μεταξύ ανοιχτής οικονομίας και προστασίας της δημόσιας υγείας, το Μαξίμου έχει το βλέμμα καρφωμένο σε δύο «δεξαμενές», και συγκεκριμένα στη στάση των μη εμβολιασμένων και των πολιτών άνω των 60 ετών για τις επόμενες 30 ημέρες μέχρι την παραμονή των εορτών.

Και ταυτόχρονα, καταγράφοντας όσα συμβαίνουν στην υπόλοιπη Ευρώπη, κρατά στο συρτάρι (που όλοι απεύχονται να… ανοίξει) νέες αυστηρότερες κινήσεις. Ανάμεσά τους, το πλήρες μπλόκο στην καθημερινότητα των ανεμβολίαστων, εφόσον συνεχιστεί η διασπορά λυγίζοντας τις αντοχές του ΕΣΥ.

Οσο κι αν ο Κυριάκος Μητσοτάκης ξόρκιζε προ ημερών το πρόσφατο μοντέλο Αυστρίας, η οποία τελικά κατέβασε τα «γενικά ρολά», επαναφέροντας στην Ευρώπη τα lockdown, τα περιοριστικά μέτρα για τους ανεμβολίαστους, σύμφωνα με πληροφορίες, και έχουν συζητηθεί και παραμένουν στο τραπέζι.

Υπάρχει πίεση στο Σύστημα Υγείας «αλλά αντέχει», είπε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος σε συζήτηση με κοινοβουλευτικούς συντάκτες χθες, σημειώνοντας πάντως ότι δεν υπάρχει απάντηση για το τι ακολουθεί «άμα γίνει Αρμαγεδδών και πώς ορίζεται ο Αρμαγεδδών». Κατά τον Γιάννη Οικονόμου, «δεν φεύγουμε από τη στρατηγική μας».
Οι επιστήμονες

Παρότι το lockdown είναι σενάριο που ξορκίζει και η επιστημονική κοινότητα, χαρακτηρίζοντάς το ως μέτρο ύστατης ανάγκης με αμφίβολα αποτελέσματα, κρατά στάση αναμονής και προειδοποιεί ότι οι ανατροπές με τις οποίες μας φέρνει αντιμέτωπους η μετάλλαξη Δέλτα δεν αφήνουν χώρο για βεβαιότητες.

 Οπως σημειώνει στα «ΝΕΑ» ο καθηγητής Πνευμονολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης Νίκος Τζανάκης, στην τρέχουσα εβδομάδα αναμένεται να αποδειχτεί εάν θα «κλειδώσει» η σταθεροποίηση της επιδημικής καμπύλης, έστω και σε υψηλά επίπεδα.

Από εκεί και πέρα, ξεδιπλώνονται το καλό και το κακό σενάριο, με επιδημιολόγους και λοιμωξιολόγους να αγωνιούν για το ποιο θα επικρατήσει. Το θετικό είναι στις αρχές Δεκεμβρίου να διαφανεί σταδιακή αποκλιμάκωση, ενώ η άσχημη εξέλιξη είναι να καταγραφεί εκτόνωση του κύματος στα τέλη Δεκεμβρίου. «Ακόμη και στο καλό σενάριο η αποσυμπίεση στο ΕΣΥ θα καθυστερήσει για τουλάχιστον τρεις εβδομάδες. Αρα θα δούμε μέσα στα Χριστούγεννα την καμπύλη των διασωληνώσεων και των θανάτων να επιπεδώνεται», διευκρινίζει ο καθηγητής.

Οι εκτιμήσεις αυτές μεταφράζονται σε τριψήφιο αριθμό καθημερινών απωλειών, με τον ίδιο να περιγράφει μια «βαριά» καθημερινότητα. «Χωρίς το εμβόλιο όμως», όπως τονίζει, «θα μετρούσαμε 200-300 νεκρούς ανά 24ωρο».

Το σταυροδρόμι

Υπό τα δεδομένα αυτά, δεν αποκλείει το ενδεχόμενο η χώρα να βρεθεί άμεσα σε… σταυροδρόμι δύσκολων αποφάσεων. «Στη δική μας περίπτωση, πάντως, και βάσει των σημερινών δεδομένων δεν προκρίνεται το lockdown. Στις λοιπές ευρωπαϊκές χώρες η επιδημιολογική κατάσταση είναι διαφορετική, ενώ διακρίνονται και από ιδιαιτερότητες κοινωνικοοικονομικές. Λόγου χάριν, κάποια κράτη σηκώνουν ανάχωμα τώρα για να μη χαθεί η χειμερινή τουριστική περίοδος», εξηγεί.

Στη χώρα μας τα κριτήρια είναι διαφορετικά, με τους ειδικούς να προσανατολίζονται σε plan b στοχευμένων μέτρων. «Μεταξύ αυτών είναι ο περιορισμός του ωραρίου λειτουργίας στους χώρους που διαπιστώνεται μέσω της ιχνηλάτησης ότι συμβάλλουν στην πανδημία, π.χ. εστίαση και διασκέδαση.

Επίσης σε σημεία ακραίου συγχρωτισμού, ενδεικτικά αναφέρω τα γήπεδα, θα μπορούσε να μειωθεί ο αριθμός των συμμετεχόντων ώστε να ενταθούν τα μέτρα αποστασιοποίησης» περιγράφει ο καθηγητής.

Συζήτηση ανοίγει παράλληλα για τυχόν κίνητρα προς τους 60+ για επίταση του εμβολιασμού, που κατά πληροφορίες έχουν εξεταστεί σε ενδοκυβερνητικές συζητήσεις. «Η φορολογική ελάφρυνση ή ένα εφάπαξ βοήθημα ίσως να ωθούσε άτομα άνω των 60 ετών να κλείσουν ραντεβού», καταλήγει ο Νίκος Τζανάκης.

Στο ίδιο θέμα αναφέρθηκε χθες και ο καθηγητής Πολιτικής της Υγείας της LSE Ηλίας Μόσιαλος, υποστηρίζοντας πως δεν χρειάζεται τα πάντα να γίνονται με «μαστίγιο», αντίθετα τα κίνητρα αποτελούν και μια σημαντική κοινωνική πολιτική. Οπως σημείωσε, τα μέλη της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων έχουν θέσει προτάσεις όπως είναι η μείωση της συμμετοχής των ασφαλισμένων στα φάρμακά τους.

Με εναλλακτικά σενάρια πορεύεται η κυβέρνηση στο μέτωπο της πανδημίας, καθώς αξιολογούνται διαρκώς τα επιδημιολογικά δεδομένα. Σε αυτή τη χρονική συγκυρία στόχος είναι να δοθεί πίστωση χρόνου για να δοκιμαστούν τα μέτρα που μπήκαν πρόσφατα σε εφαρμογή. Ωστόσο, η επιδείνωση των σκληρών δεικτών της πανδημίας - μόνο χθες 105 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους- χτυπά καμπανάκι.

Το «αισιόδοξο» σενάριο προβλέπει πως η κορύφωση του τέταρτου κύματος θα γίνει την πρώτη εβδομάδα του Δεκεμβρίου και μετά σταδιακά θα υπάρξει αποκλιμάκωση των κρουσμάτων. Ωστόσο, υπάρχει και ένα απαισιόδοξο σενάριο, που προβλέπει κορύφωση της πανδημίας κοντά στις γιορτές των Χριστουγέννων με αποτέλεσμα να απαιτηθούν πρόσθετα μέτρα. Πρόκειται για ένα εφιαλτικό σενάριο, που στην κυβέρνηση θέλουν να αποφύγουν πάση θυσία.

Το ενδεχόμενο μιας νέας καραντίνας παραμένει εκτός ατζέντας, με το Μέγαρο Μαξίμου να μην συζητά το αυστριακό «μοντέλο» όπου έχει επιβληθεί lockdown (που θα διαρκέσει έως 20 ημέρες). Αυτό επανέλαβαν χθες σε συνομιλίες που είχαν με κοινοβουλευτικούς συντάκτες τόσο ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου όσο και ο υπουργός Υγείας Θάνος Πλεύρης.

Στην κυβέρνηση επισημαίνουν πως το 73% του ενηλίκου πληθυσμού είναι εμβολιασμένο και εφόσον κινδυνεύει λιγότερο θα ήταν άδικο να υπάρξουν οριζόντιοι περιορισμοί. Άλλωστε η κούραση των πολιτών από τις διαδοχικές καραντίνες του περσινού χειμώνα καθιστά εξαιρετικά αμφίβολη την επιτυχία ανάλογων κινήσεων.

Βελτιωμένη η κατάσταση όσον αφορά στους νέους εμβολιασμούς

Παράλληλα η κυβέρνηση βγάζει από το τραπέζι και το μέτρο της επέκτασης της υποχρεωτικότητας των εμβολιασμών, καθώς δεν συζητά ανάλογες λύσεις. Επομένως, η επιτάχυνση των εμβολιασμών αποτελεί μονόδρομο για να αποφευχθούν τα χειρότερα.

Η «μάχη» πρώτης και τρίτης δόσης.

Βελτιωμένη είναι η κατάσταση όσον αφορά στους νέους εμβολιασμούς και τις τελευταίες ημέρες τα ραντεβού που προγραμματίζονται για την πρώτη δόση είναι γύρω στις 20.000 ανά ημέρα. Τα στοιχεία δείχνουν πως μετά και τα νέα μέτρα έχει αυξηθεί η συμμετοχή των νεότερων ηλικιών στο εμβολιαστικό πρόγραμμα. Ωστόσο, χαμηλότερο είναι το ενδιαφέρον από τους περίπου 570.000 πολίτες που είναι άνω 60 ετών και δεν έχουν ακόμα κάνει την πρώτη δόση γεγονός που προκαλεί προβληματισμό.

Σε ό,τι αφορά την αναμνηστική δόση, αυτή τη στιγμή οι δικαιούχοι είναι λίγο πάνω από 2.82 εκατομμύρια δηλαδή το 43% των ολοκληρωμένων εμβολιασμών. Έχουν ήδη πραγματοποιηθεί 922.000 εμβολιασμοί (32,6% των δικαιούχων) και περίπου 700.000 άλλοι δικαιούχοι έχουν προγραμματίσει το ραντεβού τους (24,4%). Πρακτικά έως σήμερα έχει ολοκληρωθεί ή δρομολογηθεί η χορήγηση της τρίτης δόσης περίπου στο 57% των πολιτών που μπορούν να την λάβουν.

Σημειώνεται ότι πέρα από τη λειτουργία των εμβολιαστικών κέντρων, συνεχίζονται οι επισκέψεις κινητών μονάδων σε απομακρυσμένες περιοχές με χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη. Όσον αφορά στο πρόγραμμα εμβολιασμού κατ’ οίκον έχουν υποβληθεί 20.154 αιτήσεις και ήδη έχουν εμβολιαστεί 17.609 πολίτες και από τις κινητές ομάδες των κέντρων υγείας καθώς και από ιδιώτες γιατρούς.

Το «χαρτί» των νέων μέτρων στο τραπέζι: Εξετάζεται αύξηση τεστ και ολικός αποκλεισμός ανεμβολίαστων στην εστίαση και μάσκες παντού

Βήμα - βήμα πορεύεται η κυβέρνηση στο μέτωπο της πανδημίας και την επόμενη εβδομάδα αναμένεται να γίνει μία πρώτη αποτίμηση της «απόδοσης» των μέτρων που μπήκαν τη Δευτέρα σε εφαρμογή. Υπενθυμίζεται πως οι ανεμβολίαστοι δεν μπορούν να εισέρχονται σε μια σειρά κλειστών χώρων, όπως για παράδειγμα η εστίαση, οι κινηματογράφοι, τα θέατρα, τα μουσεία , τα γυμναστήρια κ.α.

Το ενδεχόμενο να σφίξει περαιτέρω ο κλοιός για όσους δεν έχουν κάνει το βήμα προς την «επιχείρηση Ελευθερία» παραμένει στο τραπέζι και θα κριθεί από την πορεία των επιδημιολογικών δεδομένων. Για παράδειγμα, υπάρχουν εναλλακτικά σενάρια για αύξηση των τεστ που πρέπει να κάνουν κάθε εβδομάδα με δικά τους έξοδα οι ανεμβολίαστοι εργαζόμενοι (από δύο να πάνε στα τρία τεστ). Επίσης, έχουν υπάρξει προτάσεις σύμφωνα με τις οποίες όσοι δεν έχουν κάνει το βήμα προς την «επιχείρηση Ελευθερία» δεν θα κάθονται ούτε στους εξωτερικούς χώρους σε καφετέριες και εστιατόρια (σήμερα απαιτείται αρνητικό τεστ).

Πάντως, σε αυτή τη χρονική συγκυρία δεν εξετάζεται η απαγόρευση εισόδου στα καταστήματα του λιανικού εμπορίου των ανεμβολίαστων (σήμερα απαιτείται τεστ) και η επαναφορά του click away. Πρόκειται για ένα μέτρο που θα είχε σημαντικό αντίκτυπο στην οικονομία, ιδιαίτερα ενόψει και της εορταστικής περιόδου.

Από εκεί και πέρα υπάρχουν και κάποια πιο «εύκολα» μέτρα, τα οποία έχουν δοκιμαστεί με επιτυχία στο παρελθόν. Ένα από αυτά είναι η αύξηση των ποσοστών της τηλεργασίας (που θα μπορούσε να ξεκινήσει από το δημόσιο), μέτρο που θα περιόριζε και την κινητικότητα με τα μέσα μεταφοράς. Επίσης, στο τραπέζι είμαι η επαναφορά της υποχρεωτικής χρήσης μάσκας στους εξωτερικούς χώρους.

Από εκεί και πέρα στην κυβέρνηση παρακολουθούν και τα τεκταινόμενα στα αλλά ευρωπαϊκά κράτη, καθώς το τέταρτο κύμα της πανδημίας οδηγεί σε αυστηρότερα μέτρα (π.χ. Γερμανία, Ολλανδία, Ιρλανδία). Ανάλογα με τις ευρωπαϊκές εξελίξεις δεν αποκλείεται να γίνουν κάποιες πρόσθετες κινήσεις, με στόχο την τιθάσευση της πανδημίας.

Αρνητικά αντιμετωπίζει η πλειοψηφία των πολιτών την είσοδο ανεμβολίαστων χωρίς τεστ σε εκκλησίες και σούπερ μάρκετ, σύμφωνα με δημοσκόπηση της Alco για το Open. Στο ερώτημα αν οι ανεμβολίαστοι πολίτες πρέπει να μπαίνουν χωρίς rapid test στις εκκλησίες το 67% απαντά «όχι». Στο ερώτημα αν οι ανεμβολίαστοι πολίτες πρέπει να μπαίνουν χωρίς rapid test στα σούπερ μάρκετ το ποσοστό που απαντά «όχι» φτάνει το 62%. Να σημειωθεί τέλος πως το 54% των ερωτηθέντων δηλώνει πως δεν είναι ικανοποιημένο από τους κυβερνητικούς χειρισμούς στο μέτωπο της πανδημίας.

Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ κάλεσε τον πρωθυπουργό να αλλάξει στρατηγική στο θέμα της πανδημίας, τονίζοντας πως «είναι ζήτημα ζωής και θανάτου».

Με συγκεκριμένες προτάσεις απάντησε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Αλέξης Τσίπρας, στο νέο διάγγελμα του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, ο οποίος ανακοίνωσε νέα μέτρα για την αντιμετώπιση της πανδημίας, στοχεύοντας στους μη εμβολιασμένους.

Ο κ. Τσίπρας κατηγόρησε τον πρωθυπουργό για τη μέχρι σήμερα διαχείριση της πανδημίας από την κυβέρνηση του, τονίζοντας χαρακτηριστικά πως εάν ο κ. Μητσοτάκης «δεν μπορεί» ή «δεν θέλει», τότε «ας αφήσει χώρο σε μας που και θέλουμε και μπορούμε».

Κάλεσε επίσης τον πρωθυπουργό να αλλάξει στρατηγική στο θέμα της πανδημίας, τονίζοντας πως με νόημα «είναι ζήτημα ζωής και θανάτου». Υπογράμμισε επίσης πως οι παλινωδίες και τα «μπρος-πίσω» του κ. Μητσοτάκη «δείχνουν πανικό», τη στιγμή που η πανδημία εξαπλώνεται στη χώρα.

Ζήτησε επίσης να σταματήσει άμεσα η ρητορική περί «πανδημίας ανεμβολίαστων», επειδή κάτι τέτοιο δημιουργεί εφησυχασμό και είναι επικίνδυνο, καθώς και οι εμβολιασμένοι νοσούν.

Υπογράμμισε πως αυτή τη στιγμή χρειάζεται να υπάρχει ένας υπουργός Υγείας με κύρος, καθώς «τίποτα δεν μπορεί να υλοποιηθεί όσο παραμένει υπουργός υγείας, ένας άνρωπος που είχε δηλώσει πριν από λίγους μήνες ότι δεν χρειάζεται να πείσουμε τους ανθρώπους να εμβολιαστούν».

Μεταξύ των προτάσεων Τσίπρα για τη διαχείριση της κατάστασης περιλαμβάνονται τα εξής:

Η επίταξη ιδιωτικών κλινικών και στρατιωτικών νοσοκομείων
Η εκστρατεία ενημέρωσης και εμβολιασμού πόρτα-πόρτα
Ο άμεσος εμβολιασμός στα σώματα ασφάλειας και τον στρατό
Η θεσμοθέτηση μαζικών δωρεάν τεστ και προς τους μη εμβολιασμένους
Να ακυρώσει τις μειώσεις των δαπανών υγείας που είχε ανακοινώσει για το 22
Η διενέργεια προσλήψεων γιατρών και νοσηλευτών
Η αύξηση των λεωφορείων στα ΜΜΜ, ακόμη και με επιτάξεις οχημάτων
Η εγκατάσταση συστημάτων εξαερισμού στο μετρό
Η επάνοδος της τηλεργασία σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα

Όλη η δήλωση του Αλ. Τσίπρα

Η χώρα μας βιώνει μια πρωτόγνωρη τραγωδία και ο κ. Μητσοτάκης την αντιμετωπίζει με διαγγέλματα. Χθες ξεπεράσαμε τους 17.000 νεκρούς. Κάθε εβδομάδα χάνεται ένα ολόκληρο χωριό.

Νοσοκομεία και υγειονομικοί καταρρέουν, ασθενείς νοσηλεύονται σε ράντζα ή διασωληνώνονται πρόχειρα εκτός ΜΕΘ, χειρουργεία αναστέλλονται. Έχουμε γίνει δυστυχώς πρώτοι σε θανάτους ανά εκατ. κατοίκων σε όλη τη Δυτική Ευρώπη.

Για όλα αυτά, η ευθύνη έχει ονοματεπώνυμο. Ανήκει σε αυτόν που πριν από λίγο έκανε το 11ο στη σειρά διάγγελμα για να μας πει πως φταίνε πολλά και διάφορα, εκτός όμως από τον ίδιο, από τον ίδιο που εδώ και δύο χρόνια διαχειρίζεται την πανδημία.

Ο κ. Μητσοτάκης έχει την ευθύνη της αποτυχίας, που σήμερα βιώνουμε γιατί εδώ και δυο χρόνια, αντιμετωπίζει την πανδημία όχι με ουσιαστικές πράξεις, αλλά με λόγια του αέρα, με διαγγέλματα.

Γιατί εδώ και δυο χρόνια δεν ενισχύει το ΕΣΥ και τη πρωτοβάθμια φροντίδα. Γιατί ακόμα και οι ΜΕΘ που έφτιαξε είναι είτε πρόχειρες και ακατάλληλες είτε υποστελεχωμένες.

Έχει την ευθύνη επίσης, γιατί δημιούργησε συνειδητά κλίμα ψευδούς επιτυχίας και χαλάρωσης. Όταν κάθε δύο μήνες πανηγύριζε πως νίκησε οριστικά την πανδημία. Και όταν συνεχίζει ακόμα και σήμερα να μιλά για πανδημία ανεμβολίαστων, λες και οι εμβολιασμένοι δεν νοσούν ή δεν μεταδίδουν.

Και έχει ακέραια και την ευθύνη για την αποτυχία στον εμβολιασμό. Γιατί ποτέ δεν ενδιαφέρθηκε πραγματικά να πείσει τους πολίτες με τις διάφορες λίστες Πέτσα. Παρά μόνο να φτιάξει το δικό του καθεστώς. Γιατί όταν όλοι μας μετράμε θύματα, αυτός μετράει ψήφους.

Και δεν τολμά να συγκρουστεί με το εκλογικό του ακροατήριο στην Εκκλησία και στα Σώματα Ασφαλείας.

Χρειάστηκε να θρηνήσουμε 1137 νεκρούς μέσα στο Νοέμβρη και να υπάρξει γενική κατακραυγή για να εξαγγείλει σήμερα αυτό που προτείναμε και καταθέσαμε μάλιστα ως τροπολογία στη Βουλή και καταψήφισε. Να γίνει δηλαδή υποχρεωτικό το τεστ για την είσοδο ανεμβολίαστων στις εκκλησίες.

Ακόμη και σήμερα όμως, συνεχίζει να μιλά αυτάρεσκα και να λέει ψέματα. Για δήθεν άρτια εκστρατεία εμβολιασμού ενώ είμαστε ουραγός στην Ευρώπη. Ότι δήθεν ενίσχυσε και ενισχύει το ΕΣΥ ενώ μειώνει τις δαπάνες και το άφησε με 2500 λιγότερους μόνιμους εργαζόμενους από ότι το παρέλαβε το 2019.

Και δυστυχώς συνεχίζει τον ίδιο δρόμο της αποτυχίας. Τα μπρος πίσω που προδίδουν πανικό. Δε ξέρω τι θα ανακοίνωνε αν δεν ήξερε ότι σήμερα θα κάνω δήλωση αμέσως μετά το διάγγελμά του, γιατί μόλις προχθές μας είπε ότι δε θα γίνουμε Αυστρία.

Και σήμερα μας ανακοίνωσε λοκντάουν για τους ανεμβολίαστους. Ένα διαρκές μπρος πίσω και μέτρα που τις περισσότερες φορές δεν έχουν αντίκρισμα. Για αυτό και σήμερα θέλω να τον καλέσω, έστω και τώρα, είναι ζήτημα ζωής και θανάτου, να αλλάξει στρατηγική.

Χρειάζονται άμεσα και ουσιαστικά μέτρα και όχι διαγγέλματα αυτοθαυμασμού.

- Πρώτα από όλα, χρειάζεται να προχωρήσει άμεσα στην επίταξη ιδιωτικών κλινικών και στρατιωτικών νοσοκομείων.

- Και να οργανώσουμε πανστρατιά για την πρώτη δόση, ιδιαίτερα στις ευάλωτες ηλικιακές ομάδες που αν νοσήσουν κινδυνεύουν περισσότερο.

Δεν αρκεί απλά να ενθαρρύνουμε τους πολίτες.

Πρέπει να οργανώσουμε άμεσα κινητές μονάδες με τη συνεργασία της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας και της τοπικής αυτοδιοίκησης, για μια εκστρατεία ενημέρωσης και εμβολιασμού πόρτα πόρτα σε πόλεις, στη περιφέρεια και ιδιαίτερα στα σπίτια των ατόμων με κινητικά προβλήματα.

- Είναι ορθό να θεσμοθετηθεί η λήξη του πιστοποιητικού εμβολιασμού επτά μήνες μετά τη δεύτερη δόση.

Πρέπει όμως να σταματήσει άμεσα η ρητορική περί δήθεν πανδημίας ανεμβολίαστων, γιατί αυτό είναι επικίνδυνο καθώς δημιουργεί κλίμα εφησυχασμού.

Οι εμβολιασμένοι νοσούμε, ευτυχώς ως επι των πλείστων ελαφρύτερα. Αλλά πολλοί μπορεί και να καταλήξουν σε ΜΕΘ, όπως και σήμερα υπάρχουν, ιδίως μετά την πάροδο του εξαμήνου.

- Τον καλώ όμως ταυτόχρονα να προχωρήσει άμεσα και με αυστηρότερα μέτρα για τον εμβολιασμό στα Σώματα Ασφαλείας και το Στρατό.

Είναι αδιανόητο να σου ζητά πιστοποιητικό εμβολιασμού ένας μη εμβολιασμένος αστυνομικός.

- Τον καλώ επίσης να θεσμοθετήσει μαζικά δωρεάν τεστ τόσο για ανεμβολίαστους όσο όμως και για τους εμβολιασμένους.

- Να ακυρώσει τις μειώσεις των δαπανών Υγείας που έχει προαναγγείλει για το 2022 την ώρα που το ΕΣΥ καταρρέει και να προχωρήσει άμεσα προσλήψεις γιατρών και νοσηλευτών.

- Να ακυρώσει όλες τις συγχωνεύσεις σχολικών τμημάτων που προχωρά η κ. Κεραμέως και να γίνουν άμεσα προσλήψεις αναπληρωτών εκπαιδευτικών για να αραιώσουν οι μαθητές ανά τάξη.

- Να σταματήσουν οι καθυστερήσεις στους διαγωνισμούς και να αυξηθούν άμεσα τα λεωφορεία στα ΜΜΜ, ακόμη και με επιτάξεις οχημάτων, αν χρειαστεί, ώστε να πυκνώσουν τα δρομολόγια.

Και να εγκατασταθούν ειδικά συστήματα εξαερισμού σε κλειστούς χώρους συγχρωτισμού, όπως στο Μετρό.

- Τέλος, πέρα από το κυλιόμενο ωράριο πρέπει να επανέλθει η τηλεργασία τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα, όπου αυτό είναι εφικτό.

Είναι απαραίτητο το επόμενο διάστημα, να προχωρήσουμε άμεσα σε μέτρα, τα οποία θα επαναφέρουν τη χώρα σε μία λογική κανονικότητας. Είναι απαραίτητο το επόμενο διάστημα ο κ. Μητσοτάκης να αναλάβει ουσιαστικές πρωτοβουλίες.

Να ακούσει τη φωνή μας.

Είναι όμως σε όλους κατανοητό, ότι τίποτα από όλα αυτά δεν μπορεί να υλοποιηθεί, όσο παραμένει υπουργός Υγείας ένας άνθρωπος που πριν από λίγους μήνες είχε δηλώσει ότι δεν είναι δουλειά της κυβέρνησης να πείσει τους πολίτες να εμβολιστούν.

Χρειάζεται ένας υπουργός Υγείας κύρους και αποδοχής για να υλοποιήσει μέτρα ουσιαστικά που θα μπορέσουν να ανασχέσουν αυτή τη τραγωδία.

Είναι αναγκαίο το επόμενο διάστημα, να προχωρήσουμε σε ουσιαστικά μέτρα. Είναι αναγκαίο ακόμα και μπορούμε ακόμα και σήμερα, να σώσουμε ανθρώπινες ζωές.

Αν ο κ. Μητσοτάκης δεν μπορεί, αν ο κ. Μητσοτάκης δεν θέλει, τότε, ας αφήσει χώρο σε εμάς που και θέλουμε και μπορούμε.

Η απάντηση Οικονόμου

Στον Αλ. Τσίπρα απάντησε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου, επιμένοντας ότι η κυβέρνηση έχει ενισχύσει τον ΕΣΥ, κατηγορώντας τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης ότι επιζητά «καρέκλες και αξιώματα» εν μέσω πανδημίας, ενώ υποστήριξε ότι ο πρωθυπουργός «έδειξε ότι διαθέτει το θάρρος, τα εφόδια και την υπευθυνότητα να διαχειριστεί την πραγματικότητα».

Συγκεκριμένα, ο Γ. Οικονόμου ανέφερε τα εξής:

«Όπως κατάλαβαν όλοι, η δήλωση - αγγαρεία του κ. Τσίπρα έγινε μόνο και μόνο γιατί είχε προαναγγείλει ότι θα απαντήσει στον Πρωθυπουργό. Δεν πρόσθεσε τίποτα ουσιαστικό, που να μπορεί να εφαρμοστεί στη δεδομένη πραγματικότητα, και επιβεβαίωσε ξανά ότι από τη διγλωσσία έχει περάσει στην ανούσια πολυλογία. Χαρακτήρισε «λόγια του αέρα» σημαντικά πράγματα που έχουν συμβεί στη χώρα τα τελευταία χρόνια: 1277 από 577 ΜΕΘ, περισσότερες από 14000 προσλήψεις υγειονομικών, ένταξη στο ΕΣΥ πάνω από 700 κλινών του ιδιωτικού τομέα, διάθεση του συνόλου των κενών ΜΕΘ του ιδιωτικού τομέα στο ΕΣΥ, επίταξη υπηρεσιών ιδιωτών γιατρών, 16200 διορισμούς εκπαιδευτικών, 1320 από 850 λεωφορεία στις συγκοινωνίες της Αθήνας, το εμβολιαστικό πρόγραμμα «Ελευθερία» και τόσα ακόμη.

»Το τραγικότερο όλων είναι ότι έστω και με μισόλογα ψέλλισε τούτη την ώρα το πραγματικό ενδιαφέρον του: καρέκλες και αξιώματα μέσω της πανδημίας. Ο Πρωθυπουργός μίλησε με ειλικρίνεια και έδειξε ότι διαθέτει το θάρρος, τα εφόδια και την υπευθυνότητα να διαχειριστεί την πραγματικότητα έτσι όπως είναι, ώστε να προστατεύσει κατά το μέγιστο τη δημόσια υγεία και να κρατήσει όρθια τη χώρα μέσα στην πανδημία».

¨Έδωσα εντολή να συγκληθεί άμεσα σήμερα μια άτυπη ομάδα εργασίας και ενημέρωσης για την εξέλιξη της πανδημίας στην Ημαθία προκειμένου να εκτιμηθεί η κατάσταση και να εξετάσουμε τι μπορούμε να κάνουμε σε ότι μας αφορά ως εκπροσώπους της τοπικής κοινωνίας.

Θα πραγματοποιηθεί το μεσημέρι στο γραφείο μου, με τη συμμετοχή των Δημάρχων Βέροιας, Νάουσας και Αλεξάνδρειας, εκπροσώπους του ιατρικού κόσμου (ιδιωτών και νοσοκομειακών), των φαρμακοποιών, του ΕΟΔΥ, της Διεύθυνσης Υγείας καθώς και με τους Διευθυντές Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης διότι πρέπει να δούμε με ξεχωριστή προσοχή τι συμβαίνει στα σχολειά μας. Απευθύνω μια ακόμη φορά έκκληση να εμβολιαστούν όσοι δεν το έχουν κάνει.

Ο εμβολιασμός είναι απαραίτητος και είναι υπόθεση όλων μας.

Η ανευθυνότητα δεν γίνεται να υπονομεύει τη συνέπεια ειδικά στο θέμα της υγείας, να οδηγεί ακόμη και σε απώλεια συνανθρώπων μας.

Είναι τραγικό, είναι ανεπίτρεπτο.¨ δήλωσε ο Αντιπεριφερειάρχης Ημαθίας κ. Κώστας Καλαϊτζίδης.

Το φως της δημοσιότητας είδαν τα 4 site που εντοπίστηκαν από την Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος για διασπορά ψευδών ειδήσεων σχετικά με τον κορονοϊό τις μάσκες και τα εμβόλια, αλλά και για προτροπή σε πράξεις ενάντια στην δημόσια υγεία.

Τέσσερις ιστοσελίδες, τέσσερα προφίλ στο Facebook και δυο λογαριασμοί στο Twitter, είναι τα αρχικά αποτελέσματα της έρευνας της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος κατά την οποία εντοπίστηκαν ενοχοποιητικά στοιχεία για διασπορά ψευδών ειδήσεων, διέγερση σε ανυπακοή και απόπειρα απάτης.

Έγιναν γνωστά τα τέσσερα σάιτ που εντόπισε η Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος για διασπορά fake news για τον κορονοϊό και τα εμβόλια.

Πρόκειται για τις ιστοσελίδες:

rumble.com
brighteon.com
ellinesithagenis.gr
ugetube.com

Επίσης, έχουν εντοπιστεί και 6 social λογαριασμοί: 4 στο Facebook και 2 στο Twitter.

Οι δύο δικογραφίες που σχηματίστηκαν -η μία για τις ιστοσελίδες και η άλλη για τα προφίλ στα social media-υπεβλήθησαν στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών.

Με τη σειρά της, διέταξε διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης και περαιτέρω διερεύνηση των υποθέσεων.

Η ανακοίνωση της ΕΛ.ΑΣ.

«Ύστερα από την εντολή του Υπουργού Προστασίας του Πολίτη Τάκη Θεοδωρικάκου, η Διεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος ολοκλήρωσε το πρώτο μέρος της έρευνάς της, για την προέλευση και την ταυτότητα διαχειριστών ιστοσελίδων και λογαριασμών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, που προτρέπουν τους πολίτες σε πράξεις που στρέφονται ενάντια στη δημόσια υγεία, στην ασφάλεια και στο κράτος.

Σήμερα ανακοινώνεται ότι εντοπίστηκαν ενοχοποιητικά στοιχεία για 4 ιστοσελίδες και για 6 λογαριασμούς σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Τα αδικήματα που διερευνώνται ότι έχουν διαπραχθεί είναι: Διασπορά ψευδών ειδήσεων, διέγερση σε ανυπακοή και απόπειρα απάτης. Σχηματίστηκαν δύο δικογραφίες, οι οποίες υποβλήθηκαν στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών με τη διαδικασία του κατεπείγοντος. Η αρμόδια εισαγγελική αρχή εξέδωσε παραγγελία για διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης και περαιτέρω διερεύνηση των υποθέσεων.

Οι έρευνες της Διεύθυνσης Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος συνεχίζονται για τις συγκεκριμένες 10 περιπτώσεις αλλά και για άλλες που μπορεί να προκύψουν».

Στην τελευταία μάλιστα ανακοίνωση του Δανέζικου ινστιτούτου Statens Serum Institut,

που ανέλυσε ο Ηλίας Μόσιαλος περιλαμβάνονται αναλύσεις της αποτελεσματικότητας όλων των εμβολίων.

Τα αποτελέσματα της Moderna είναι εκπληκτικά:

Η αποτελεσματικότητα κατά της μόλυνσης από την άλφα παραλλαγή είναι 95,9%, για Moderna και 93,2%για AstraZeneca 14 ημέρες μετά τη λήψη της 2ης δόσης του εμβολίου και 81,0%, 7 ημέρες μετά τη 2η δόση για το εμβόλιο της Pfizer.

Η αποτελεσματικότητα είναι υψηλή αλλά χαμηλότερη έναντι στη μόλυνση από την παραλλαγή δέλτα του ιού, 14 ημέρες (ή 7 ημέρες για της Pfizer) μετά τη δεύτερη δόση του εμβολίου 88,1% για Moderna, 78,1% για τη Pfizer και 73,7% για την AstraZeneca.

Αναφορικά με την προστασία από τη νοσηλεία:

Η αποτελεσματικότητα των εμβολίων έναντι της παραλλαγής άλφα είναι 85,6% για Pfizer και 97,0% για Moderna (δεν είναι δυνατόν να εκτιμηθεί για το AstraZeneca καθώς δεν υπήρχαν κρούσματα που είχαν λάβει εμβόλιο της ΑΖ κατά την περίοδο της μελέτης). Στην πρώτη ενδελεχή ανάλυση του Δικτύου VISION μάλιστα η οποία ανακήρυξε τον νικητή μεταξύ των τριών εμβολίων στη μάχη με την μετάλλαξη Δέλτα, η Moderna έκανε περίπατο. Η έρευνα έδειξε ότι είχε 95% αποτελεσματικότητα στην πρόληψη των νοσηλειών σε άτομα 18 ετών και άνω.

Ο διευθύνων σύμβουλος της Moderna, ο οποίος σε όλες του τις προβλέψεις έχει πέσει μέσα έως τώρα έθεσε το δίλημμα της χρονιάς: «είτε θα κάνεις εμβόλιο και θα έχεις έναν καλό χειμώνα, είτε διακινδυνεύεις να αρρωστήσεις», ενώ προέβλεψε το τέλος της πανδημίας του κορωνοϊού σε περίπου έναν χρόνο, και συγκεκριμένα το δεύτερο εξάμηνο του 2022:

«Αυτοί που δεν θα εμβολιαστούν θα ανοσοποιηθούν φυσικά, επειδή η μετάλλαξη Δέλτα είναι τόσο μεταδοτική. Με αυτόν τον τρόπο θα καταλήξουμε σε μια κατάσταση παρόμοια με τη γρίπη. Μπορείς να εμβολιαστείς και να έχεις έναν καλό χειμώνα, ή να μην εμβολιαστείς και να διακινδυνεύσεις να αρρωστήσεις και πιθανότατα να καταλήξεις στο νοσοκομείο» δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της Moderna Inc, Stephane Bancel, σε συνέντευξη που παραχώρησε στην ελβετική εφημερίδα Neue Zuercher Zeitung και αναμεταδίδει το Reuters.

Ο κ. Bancel μετά την εκτίμηση ότι η επιστροφή στην κανονικότητα θα έρθει σε 1 περίπου χρόνο, αναφέρθηκε και στην αυξημένη παραγωγή εμβολίων:

«Αν κοιτάξετε την επέκταση των παραγωγικών δυνατοτήτων στον κλάδο τους τελευταίους έξι μήνες, λογικά θα είναι διαθέσιμες αρκετές δόσεις μέχρι τα μέσα του επόμενου χρόνου, ώστε όλοι στον πλανήτη να εμβολιαστούν. Οι ενισχυτικές δόσεις θα είναι επίσης δυνατές στην έκταση που απαιτείται».

www.menshouse.gr

Τι καταγράφει η μελέτη του Εθνικού Ινστιτούτου Εργασίας και Ανθρώπινου Δυναμικού, φορέα που είναι εποπτευόμενος από το υπουργείο Εργασίας

Ραγδαία πτώση του εισοδήματος και ανασφάλεια για το μέλλον πάνω από 1 εκατ. εργαζομένων καταγράφει μελέτη του Εθνικού Ινστιτούτου Εργασίας και Ανθρώπινου Δυναμικού, φορέα που είναι εποπτευόμενος από το υπουργείο Εργασίας.

Στο κείμενο της έκθεσης περιγράφεται με μελανά χρώματα το εργασιακό καθεστώς που επικρατεί στο τελευταίο δωδεκάμηνο από τον Μάρτιο του 2020, λόγω των συνθηκών που επέβαλε η πανδημία.

Οι μηνιαίες μισθολογικές απώλειες των εργαζομένων με αναστολή σύμβασης εργασίας κυμαίνονται μεταξύ 30 και 35% στο διάστημα αυτό με το ποσοστό να ποικίλει ανάλογα με τη διάρκεια των αναστολών.

Σε αντίθεση με τις αναστολές συμβάσεων εργασίας, που έχει γενική αποδοχή είτε προαιρετική είτε υποχρεωτική, το μέτρο που δεν είχε απήχηση στην αγορά ήταν η Συν-Εργασία, καθώς οι εργαζόμενοι που εντάχθηκαν σε αυτό είναι λιγότεροι από 70.000.

Τι καταγράφει η έκθεση του ΕΙΕΑΔ

Αναλυτικότερα η έκθεση του ΕΙΕΑΔ καταγράφει τα ακόλουθα στοιχεία, για την εξέλιξη των αμοιβών των εργαζομένων που τέθηκαν σε αναστολές συμβάσεων εργασίας ήη στο μηχανισμό Συν-Εργασία.

1. Κατά την αρχική φάση της πανδημίας, Μάρτιος - Απρίλιος 2020, όπου και επιβλήθηκε το πρώτο και αυστηρότερο lockdown, οι εργαζόμενοι των οποίων η σύμβαση εργασίας τέθηκε σε αναστολή ανέρχονταν σε 992.443 άτομα, που αντιστοιχούν στο 46,4% του συνόλου των μισθωτών της χώρας.

2. Κατά την ενδιάμεση φάση της πανδημίας, στο 6μηνο Μάιος - Οκτώβριος 2020, διάστημα στο οποίο σημειώνεται το σταδιακό άνοιγμα της οικονομίας κυρίως στους κλάδους του εμπορίου, της εστίασης και του τουρισμού (κλάδοι με την υψηλότερη απασχόληση), η πορεία του αριθμού των εργαζομένων σε αναστολή εργασίας παρουσιάζει αρχικά μια σταδιακή και σημαντική μείωση κατά τους μήνες Μάιο, Ιούνιο, Ιούλιο 2020, ενώ στη συνέχεια παρατηρείται μια σταδιακή αύξηση σχετικά μικρού μεγέθους.

Ειδικότερα κατά τη φάση αυτή, ο αριθμός των μισθωτών σε αναστολή σύμβασης εργασίας καθώς και η ποσοστιαία αναλογία τους επί του συνόλου των μισθωτών παρουσιάζει την εξής πορεία:

Μάιος 2020: 542.244 μισθωτοί ή το 25,3% του συνόλου των μισθωτών στον ιδιωτικό τομέα,
Ιούνιος 2020: 305.944 μισθωτοί ή 14,3%,
Ιούλιος 2020: 70.254 μισθωτοί ή 3,3%,
Αύγουστος 2020: 147.432 μισθωτοί ή 6,9%,
Σεπτέμβριος 2020: 157.855 μισθωτοί ή 7,4%,
Οκτώβριος 2020: 185.614 μισθωτοί ή 8,7%

3. Κατά τη διάρκεια της τρίτης φάσης, που αρχίζει το Νοέμβριο 2020 και συνεχίζεται μέχρι σήμερα και η οποία σηματοδοτείται από ένα νέο lockdown (λιγότερο αυστηρό ωστόσο από το αντίστοιχο Μαρτίου-Απριλίου 2020), όπου υπήρξαν μικρά ενδιάμεσα διαστήματα υπό όρους ανοίγματος της αγοράς και κυρίως του λιανικού εμπορίου, ο αριθμός εργαζομένων με αναστολή σύμβασης εργασίας αυξάνεται δραστικά και ακολουθεί την εξής πορεία:

Νοέμβριος 2020: 743.143 μισθωτοί ή 34,7% του συνόλου των μισθωτών στον ιδιωτικό τομέα,
Δεκέμβριος 2020: 673.369 μισθωτοί ή 31,5%,
Ιανουάριος 2021: 670.404 μισθωτοί ή 31,3%,
Φεβρουάριος 2021: 532.208 μισθωτοί ή 24,9%

Πόσα έχασαν οι εργαζόμενοι

Σύμφωνα με τη μελέτη του ΕΙΕΑΔ, το ύψος της αποζημίωσης ειδικού σκοπού ανέρχεται κατά μέσο όρο στα 476 ευρώ μηνιαίως και αντιστοιχεί στο 87% του καθαρού εθνικού κατώτατου μισθού, στο 71% του καθαρού εθνικού διάμεσου μισθού και στο 65% του καθαρού εθνικού μέσου μισθού. Οι μηνιαίες μισθολογικές απώλειες των εργαζομένων με αναστολή σύμβασης εργασίας (και για όσο διάστημα βρέθηκαν σε αναστολή σύμβασης εργασίας) εκτιμάται ότι ανέρχονται περίπου στο 30% έως 35%.

Η συνολική κρατική χρηματοδοτική δαπάνη για την καταβολή αποζημιώσεων ειδικού σκοπού εκτιμάται ότι μέχρι σήμερα ανέρχεται στα 2,719 δισ. ευρώ.
Δεν τραβάει η «ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ»

Ο αριθμός των εργαζομένων που εντάχθηκε στο Μηχανισμό «ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ» είναι εξαιρετικά χαμηλός και συνολικά από τον Ιούνιο 2020, οπότε και θεσμοθετήθηκε, δεν υπερβαίνει το 3,4% του συνόλου των μισθωτών (68.364 άτομα), με σημαντικές διαφοροποιήσεις ωστόσο ανά μήνα αλλά και διαφοροποιήσεις ως προς τη διάρκεια του χρονικού διαστήματος που εντάχθηκαν σε αυτόν.

Ο μέσος όρος της μισθολογικής αναπλήρωσης του (μέρους του μισθού τους) από τον Μηχανισμό ανέρχεται στα 247 ευρώ μηνιαίως. Το συνολικό ύψος της κρατικής κάλυψης του μέρους των μισθών για τους εργαζόμενους που έχουν ενταχθεί στον Μηχανισμό ανέρχεται μέχρι σήμερα στα 69,798 εκατ. ευρώ.

Το κείμενο της έκθεσης

www.sofokleousin.gr

Η καθηγήτρια του Παντείου Πανεπιστημίου Δέσποινα Παπαδοπούλου και ο Πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου Γιάννης Ιωαννίδης ανοίγουν τον φάκελο των κινδύνων που ελλοχεύουν για τη δημοκρατία στην εποχή των πανδημικών απαγορεύσεων.

Απαγορεύσεις. Περιορισμοί. Lockdown. Οι όροι αυτοί εισέβαλλαν αιφνιδιαστικά στη ζωή μας τον τελευταίο χρόνο κατά τον οποίο συνυπάρχουμε υποχρεωτικά με τον ζόφο της πανδημίας του κορονοϊού. Στην αρχή οι όποιοι περιορισμοί έγιναν απολύτως αποδεκτοί, αφού πάνω από όλα τέθηκε ο στόχος του ελέγχου του ιού. Εν συνεχεία, όμως, η καθολική αυτή αποδοχή άρχισε να "σπάει", όχι μόνο λόγω της φυσιολογικής ψυχολογικής κόπωσης του πληθυσμού από τον σχεδόν συνεχή εγκλεισμό, αλλά και από το γεγονός ότι πολλά από τα κυβερνητικά μέτρα έμοιαζαν -και ήταν- υπέρ το δέον σκληρά, στα όρια του αντιδημοκρατικού.

Με αφορμή, ωστόσο, και τις τελευταίες απαγορεύσεις περί συναθροίσεων, άρχισε να γίνεται μία κουβέντα για τους κινδύνους που εγκυμονούν για τη δημοκρατία το σύνολο των περιοριστικών μέτρων, αλλά και ο τρόπος με τον οποίο η κυβέρνηση πολιτεύεται. Οι απαντήσεις δεν είναι απλές. Όμως το συμπέρασμα που εξάγεται από τις συζητήσεις που ακολουθούν, αν μη τι άλλο ανησυχεί: Υφίσταται πρόβλημα και μάλιστα σοβαρό.

Το κυβερνητικό unfair και η νομοθέτηση που συνεχίζεται ως business as usual

O Γιάννης Φ. Ιωαννίδης είναι Πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και δικηγόρος παρ' Αρείω Πάγω με ειδίκευση σε υποθέσεις δημοσίου και ποινικού δικαίου. Δεν επικαλεστήκαμε μόνο τη θεσμική ή επαγγελματική του ιδιότητα, αλλά και τη γενικότερη ευαισθησία του σε θέματα που άπτονται της ομαλής λειτουργίας του πολιτεύματος. Ο κ. Ιωαννίδης συμπεραίνει ότι πολλές από τις αποφάσεις της κυβέρνησης θα μπορούσαν να είναι διαφορετικές και ως προς τους τύπους, αλλά και ως προς την ουσία.

Κινδυνεύει η δημοκρατία όπως την γνωρίζουμε από τις απαγορεύσεις λόγω της πανδημίας και ιδιαίτερα αυτές που αφορούν τις συναθροίσεις;

Η δημοκρατία με την έννοια της πολιτικής ελευθερίας και της εναλλαγής στην εξουσία δεν κινδυνεύει. Υπάρχουν όμως δύο άλλοι κίνδυνοι. Ο ένας, τον οποίο μπορούμε να χαρακτηρίσουμε προφανή, είναι ότι έχει ιστορικά παρατηρηθεί η τάση διαιώνισης τέτοιων περιορισμών που επιβάλλονται όταν αντιμετωπίζουμε έκτακτες καταστάσεις, ενδεχομένως όχι ακριβώς με την πρώτη μορφή τους αλλά με παραλλαγές, ακόμα και μετά το ξεπέρασμα της κρίσης. Έτσι, όταν θα βγούμε από αυτήν την κατάσταση είναι πιθανό να βρεθούμε με μία κληρονομιά περιορισμού των δικαιωμάτων μας την οποία θα έχουμε αποδεχτεί κιόλας αρχικά, θα την έχουμε συνηθίσει στην πορεία, θα εμφανίζεται ως «φυσιολογική». Άρα το πρώτο πράγμα που χρειάζεται αυτήν την περίοδο είναι ετοιμότητα, να επαγρυπνούμε, ώστε οι περιορισμοί να είναι ανεκτοί μόνο για περιορισμένο χρονικό διάστημα.

Το δεύτερο πράγμα που έχει μεγάλη σημασία σε αυτές τις περιστάσεις, που λαμβάνονται εξαιρετικά μέτρα, είναι να υπάρχει ακόμη μεγαλύτερη πρόνοια για διαφάνεια στον τρόπο με τον οποίο αποφασίζονται. Να τηρούνται οι διαδικασίες οι θεσμικές, να λαμβάνονται για παράδειγμα όπως πρέπει και όπως έχει θεσμοθετηθεί υπόψη οι γνώμες των ειδικών. Δεν είμαστε όλοι εμπειρογνώμονες, αλλά όλοι έχουμε αξίωση να γνωρίζουμε τις εισηγήσεις βάσει των οποίων πάρθηκαν τα μέτρα. Να γνωρίζουμε τι ακριβώς εισηγήθηκαν οι ειδικοί. Από εκεί και πέρα τα μέτρα είναι θέμα πολιτικής ευθύνης. Οι ειδικοί εισηγούνται και είναι ευθύνη της πολιτικής εξουσίας, της κυβέρνησης, η λήψη των συγκεκριμένων μέτρων. Και πρέπει να αιτιολογείται γιατί προτιμώνται αυτά έναντι άλλων.

Επίσης, εξαιρετική σημασία σε αυτές τις περιστάσεις έχουν οι εγγυήσεις ότι τα μέτρα ελέγχονται, όπως επιβάλλει το κράτος δικαίου. Θα πρέπει να διασφαλίζεται σε κάθε περίπτωση ότι, όποιος πολίτης ή συλλογικότητα θέλει να αμφισβητήσει τη νομιμότητα ή τη συνταγματικότητα αυτών των μέτρων, μπορεί να το κάνει προσφεύγοντας στη δικαιοσύνη για να διαπιστωθεί αν τηρούνται οι προϋποθέσεις που ανέφερα προηγουμένως. Να κριθεί αν η διαδικασία ήταν ορθή και αν αυτά τα μέτρα ήταν πράγματι τα μοναδικά αναγκαία, αν δηλαδή ο περιορισμός των ελευθεριών μας είναι αναλογικός, σε σχέση με τον κίνδυνο που διατρέχουμε. Να ελέγχεται, τέλος, δικαστικά αλλά και με τα μέσα κοινοβουλευτικού ελέγχου αν τα μέτρα αυτά επιβάλλονται με ισοπολιτεία, όσο αυτό είναι εφικτό, αν υπάρχει μία στοιχειώδης συνοχή στις πολιτικές της πολιτείας. Δεν μπορεί να υπάρχει μονομερής αγνόηση μίας κοινωνικής ομάδας έναντι μίας άλλης ή ενός δικαιώματος έναντι ενός άλλου.

Όσον αφορά δε τα υπόλοιπα μέτρα, πέρα από αυτά που αφορούν τις συναθροίσεις που αναφέρατε, ένα άλλο πολύ σημαντικό κριτήριο είναι να λαμβάνεται πρόνοια για τους πιο αδύναμους. Για παράδειγμα, ο περιορισμός της κυκλοφορίας, το «μένουμε σπίτι», δεν έχει τις ίδιες επιπτώσεις στον άστεγο, ή στη φτωχή οικογένεια που στοιβάζεται σε ένα μικρό υπόγειο και σε αυτόν που μένει σε μία άνετη μονοκατοικία. Είναι ευθύνη της πολιτείας, του κοινωνικού κράτους δικαίου, όπως λέμε, να λαμβάνεται μέριμνα υπέρ των πιο αδύναμων.

Αλλιώς τι κράτος δικαίου είναι...

Μπορεί να είναι κράτος δικαίου, όχι όμως κοινωνικό κράτος. Στην Ελλάδα αυτό που έχει καθιερωθεί συνταγματικά είναι το κοινωνικό κράτος δικαίου γιατί κατοχυρώνει μεν τις ατομικές και πολιτικές ελευθερίες, αλλά και το κοινωνικό κράτος. Το πώς ορίζει βέβαια κανείς το τελευταίο είναι κάτι ανοιχτό σε συζήτηση. Αλλά αυτός είναι ο κοινός οδηγός από το σύνταγμα προς τον κοινό νομοθέτη.

Υπάρχει, τέλος, και ένας άλλος προβληματισμός που συναρτάται με το ερώτημα που θέσατε του πόσο κινδυνεύει ή δεν κινδυνεύει η δημοκρατία. Διότι παράλληλα με τα πολλά μέτρα που λαμβάνονται για την πανδημία, ταυτόχρονα δεν έχει σταματήσει η νομοθετική παραγωγή σε πολλούς άλλους τομείς. Παρατηρούμε να νομοθετούνται διάφορα μέτρα και να ψηφίζονται νόμοι που δεν έχουν σχέση με την πανδημία.

Όπως ο πρόσφατος νόμος για την τριτοβάθμια εκπαίδευση και την πανεπιστημιακή αστυνομία...

Σωστά. Ή αυτός που διέπει τις συναθροίσεις σε μόνιμη βάση. Αυτοί οι νόμοι ψηφίζονται, ενώ η πολιτική ζωή δεν λειτουργεί με κανονικούς ρυθμούς, ενώ υπάρχει κατ' ουσίαν απαγόρευση συλλογικών δραστηριοτήτων ή πάντως πρακτική αδυναμία να λειτουργήσει ομαλά π.χ. η συνδικαλιστική δραστηριότητα, γενικότερα η κοινωνική διάδραση. Εδώ, υπάρχει ένα ζήτημα γιατί η εκτελεστική εξουσία δεν ελέγχεται με τον συνήθη τρόπο. Επίσης, η κρίση είναι διαφορετική για κάποια μέτρα που περιλαμβάνονταν στο πρόγραμμα του κυβερνώντος κόμματος, οπότε δεν τίθεται με τον ίδιο οξύ τρόπο το ζήτημα της νομιμοποίησής τους. Υπάρχουν, όμως, άλλα όπως αυτό της πανεπιστημιακής αστυνομίας που δεν υπήρχε στο κυβερνητικό πρόγραμμα. Και αυτό λαμβάνει χώρα σε μία περίοδο κατά την οποία έχουν "παγώσει" οι ελευθερίες μας και οι συλλογικές δράσεις. Θα έπρεπε με έναν τρόπο να τονιστεί ότι δεν μπορεί και η νομοθέτηση, για θέματα τουλάχιστον που διχάζουν, να είναι business as usual.

Προκύπτει όμως το ερώτημα μήπως η κυβέρνηση χρησιμοποιεί την πανδημία ως πρόσχημα για να περάσει μέτρα τα οποία υπό φυσιολογικές συνθήκες δεν θα μπορούσε εύκολα να περάσει...

Εγώ θα το έλεγα λίγο διαφορετικά. Η συνθήκη αυτή είναι αρκετά βολική, για να προχωρήσουν και κάποιες πρωτοβουλίες που υπό άλλες περιστάσεις θα ήταν πιο δύσκολο να περάσουν. Αυτό είναι λίγο unfair.

Μήπως θα έπρεπε να ισχύει ένα νομοθετικό μορατόριουμ αυτήν την εποχή;

Δεν μπορεί να μιλήσει κανείς για νομοθετικό μορατόριουμ. Αναδεικνύω όμως μία κατάσταση που εξ αντικειμένου είναι προβληματική. Δεν μπορεί κανείς να πει σε μία κυβέρνηση απαγορεύεται να νομοθετείς, δεν στέκεται συνταγματικά αυτό, αλλά η σχετική κριτική μπορεί να ασκηθεί και είναι εύλογο να ασκηθεί. Έχει να κάνει με το πόσο σέβεται κανείς του θεσμούς και με το κατά πόσο θέλει να είναι νομιμοποιημένη μία πολιτική.

Η κοινωνία των πολιτών σε αυτό πως μπορεί να αντιδράσει; Υπάρχουν πιθανότητες αντίδρασης για τους απλούς ανθρώπους σε αυτού του είδους τη συνθήκη;

Η κοινωνία των πολιτών εκφράζεται με διάφορους τρόπους. Αν μιλάμε για μια συλλογικότητα, όπως η δική μας, προσπαθήσαμε από την αρχή της πανδημίας να αναδείξουμε ποια από τα μέτρα που λαμβάνονται και υπό ποιες προϋποθέσεις μπορούν να είναι τα δικά μας μέτρα. Αντιδράσαμε με δημόσιες ανακοινώσεις σε όσες πλευρές της ασκούμενης πολιτικής θεωρήσαμε ότι θίγουν αδικαιολόγητα ή με άνισο τρόπο τα δικαιώματα, και τέλος με προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας κατά της καθολικής απαγόρευσης των συναθροίσεων στην επέτειο του Πολυτεχνείου. Αυτό δεν το κάναμε τόσο ή μόνο γιατί επιδιώκαμε να βρούμε έναν αποτελεσματικό τρόπο να κάνουμε μια οποιαδήποτε συνάθροιση στις 17 Νοεμβρίου 2020. Αλλά διότι, από ένα σημείο και ύστερα, η εκτελεστική εξουσία θα πρέπει να γνωρίζει τα όριά της και ότι, πάντως, υπάρχουν κάποια όρια. Και επίσης ότι θα έπρεπε να λειτουργούν οι αρχές και οι διαδικασίες του κράτους δικαίου, που είναι ακόμα πιο πολύτιμες σε περιόδους κρίσης.

Από εκεί και πέρα μπορούν να υπάρξουν διαμαρτυρίες διαφόρων ειδών, δεν υπάρχει ένα μόνο εγχειρίδιο με «οδηγίες χρήσης», γιατί δεν λειτουργούν όλοι με τον ίδιο τρόπο. Αλλιώς κάνει τη δουλειά ένα συνδικάτο, αλλιώς ένα σωματείο για την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αλλιώς ένα πολιτικό κόμμα.

Συχνά στο δημόσιο λόγο τους τελευταίους μήνες έχει επανακάμψει ένας απόλυτος λόγος που υπήρχε και κατά τα πρώτα μνημονιακά χρόνια. Χρησιμοποιείται ευρέως η λέξη χούντα και άλλοι απόλυτοι χαρακτηρισμοί. Σας προβληματίζει το γεγονός αυτό;

Η ευκολία με την οποία λέγονται τα περί χούντας συνιστά μία παθογένεια. Η ευκολία και η συχνότητα με την οποία αποδίδονται τέτοιοι χαρακτηρισμοί συλλήβδην σε κυβερνήσεις ή κόμματα ακυρώνει ή πάντως πλήττει την αξιοπιστία της κριτικής, που είναι συχνά βάσιμη όσον αφορά είτε συντηρητικές, ή και αυταρχικές επιλογές, είτε και παρεκτροπές από πολιτικές και συμπεριφορές θεσμικού πρωτογονισμού.

Είναι προφανές ότι δεν είμαστε σε χούντα. Και όχι μόνο αυτό, αλλά σύμφωνα με τη δική μου εκτίμηση μπορεί να έχουμε μία κυβέρνηση που να έχει συντηρητικές και αυταρχικές πολιτικές σε κάποια σημεία του δημοσίου βίου, καλό είναι όμως αυτά να τα ονοματίζουμε με το όνομά τους χωρίς να καταφεύγουμε σε χαρακτηρισμούς όπως χούντα ή ακροδεξιά. Ακροδεξιά συνιστώσα υπάρχει στην κυβέρνηση, όπως υπήρχε και στην προηγούμενη, όπως και στην προπροηγούμενη. Αυτό είναι ένα πράγματι σοβαρό πρόβλημα που έχουμε στη χώρα από την κυβέρνηση Παπαδήμου και εντεύθεν: η ακροδεξιά με τον ένα ή τον άλλο τρόπο συμμετέχει στην κυβέρνηση.

Εξωραΐζουμε όμως τον 'Ορμπαν ή τον Τραμπ αν, ανάλογα με τις προτιμήσεις του καθενός, ονομάζουμε ακροδεξιές συνολικά τις κυβερνήσεις στις οποίες συμμετείχαν ο Καμμένος, ο Καρατζαφέρης, ο Βορίδης ή ο Γεωργιάδης. Και στο κάτω-κάτω δεν είναι πειστική αυτή η αντιμετώπιση. Δηλαδή τι να καταλάβει τελικά ο κόσμος; Πως ό,τι κι αν ψηφίσεις έχεις επί δέκα χρόνια ακροδεξιά κυβέρνηση; Τα πράγματα πρέπει να λέγονται με τον σωστό τρόπο, επί τη βάσει αρχών και όχι επιλεκτικά, και όταν αυτό γίνεται, η κριτική αποκτά αξιοπιστία, άρα μπορεί να έχει και αποτέλεσμα.

Από την πολιτική στην οικονομική δημοκρατία και στον πολίτη-καταναλωτή

Η Δέσποινα Παπαδοπούλου είναι καθηγήτρια στο Τμήμα Κοινωνικής Πολιτικής του Παντείου Πανεπιστημίου. Συζητήσαμε μαζί της όχι μόνο για την κρίση της Δημοκρατίας, αλλά και τα χαρακτηριστικά που το πολίτευμα παίρνει-στην εποχή της πανδημίας-όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά γενικότερα στον δυτικό κόσμο. Ένα από τα πιο σημαντικά συμπεράσματά της είναι ότι πλέον υπερτονίζεται η ιδιότητα του καταναλωτή με αποτέλεσμα να "αδυνατίζει" αυτή του πολίτη. Η Δημοκρατία, υπογραμμίζει η Ελληνίδα καθηγήτρια, μετατρέπεται σε μία καθαρά οικονομική Δημοκρατία.

Το πρώτο ερώτημα που τίθεται είναι αν η Δημοκρατία κινδυνεύει από τις συνεχείς απαγορεύσεις κυρία Παπαδοπούλου...

Η Δημοκρατία είναι ένα σύνθετο πολίτευμα το οποίο αποτελεί ένα κοινωνικοπολιτικό προϊόν μέσα στους αιώνες. Άρα είναι σημαντικό, όταν μιλάμε για τη Δημοκρατία, να μιλάμε, αν δεν θέλουμε να κάνουμε μία φιλοσοφική συζήτηση, πιο συγκεκριμένα. Γιατί πλήττεται η Δημοκρατία, πότε μπορεί να πληγεί, σε ποιο βαθμό, τι μεταλλάξεις, μεταβάσεις, πολιτικούς μετασχηματισμούς μπορεί να δεχθεί. Υπάρχουν, επομένως, μία σειρά από θέματα στα οποία πρέπει να είμαστε πιο συγκεκριμένοι και να αποφύγουμε τον λαϊκίστικο λόγο.

Διδάσκω στο Πανεπιστήμιο πτυχές της γέννησης του εθνικού κράτους και άρα της γέννησης της Δημοκρατίας, της λειτουργίας του δημοκρατικού πολιτεύματος και το πώς εξελίχθηκε μέχρι και σήμερα.

Θα ήθελα να επισημάνω λοιπόν τρία στοιχεία τα οποία θεωρώ ότι θέτουν θέμα λειτουργίας της Δημοκρατίας. Θα πάρω το παράδειγμα του άρθρου 11 του Συντάγματος για το συνέρχεσθαι, γιατί θεωρώ ότι εκεί βρίσκεται η αιχμή του δόρατος.

Το πρώτο από τα τρία στοιχεία έχει να κάνει με τη συνταγματικότητα των νόμων, έτσι όπως ψηφίζονται και εφαρμόζονται αυτή τη στιγμή από την ΕΛ.Α.Σ. Με άλλα λόγια τη νομική διάσταση της απαγόρευσης του συνέρχεσθαι με αφορμή την πανδημία.

Το δεύτερο έχει να κάνει με τη στροφή που παρατηρείται στη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος.

Το τρίτο σημείο αφορά στα κοινωνικά κινήματα.

Σε σχέση με την αντισυνταγματικότητα των αστυνομικών διατάξεων, οι οποίες απαγορεύουν το δικαίωμα του συνέρχεσθαι, υπάρχουν σοβαρά προβλήματα και ελλείψεις. Το έχουν πει και έγκριτοι συνταγματολόγοι. Το άρθρο 11 του Συντάγματος λέει ότι οι Έλληνες έχουν το δικαίωμα να συνέρχονται ήσυχα και χωρίς όπλα, στην παράγραφο 2 αναφέρει ότι μόνο στις δημόσιες, υπαίθριες συναθροίσεις μπορεί να παρίσταται αστυνομία και ότι μπορούν να απαγορευτούν με αιτιολογημένη απόφαση της αστυνομικής αρχής, αν εξαιτίας τους επίκειται σοβαρός κίνδυνος για τη δημόσια ασφάλεια ή σοβαρή διατάραξη της κοινωνικοοικονομικής ζωής. Εδώ, αν υποθέσουμε ότι ο συνταγματικός νομοθέτης προσπάθησε να βάλει κάποιους περιορισμούς ακριβώς για λόγους δημόσιας ασφάλειας, αυτό χρειάζεται με μία πλήρως αιτιολογημένη έκθεση η οποία φαίνεται ότι στις παρούσες συνθήκες δεν υπάρχει.

Στην πρόσφατη απαγόρευση των συναθροίσεων διαπιστώσαμε ότι η επιτροπή των λοιμωξιολόγων δεν είχε απολύτως καμία ιδέα για αυτή την απαγόρευση. Άρα, αυτό που παρατηρούμε είναι ότι η πανδημία αποτελεί μόνο ένα πρόσχημα, μία αφορμή για να δημιουργεί η κυβέρνηση τέτοιου είδους απαγορεύσεις ad hoc κάθε φορά που επίκειται ένα γεγονός το οποίο εμπίπτει στο άρθρο 11. Το συγκεκριμένο δικαίωμα του συνέρχεσθαι είναι κατοχυρωμένο από το Σύνταγμα του 1864.

Επίσης, θα έλεγα ότι αυτό που δεν είναι καν δικαίωμα, είναι μία κατοχυρωμένη ελευθερία της οποίας το περιεχόμενο είναι το κράτος να απέχει έτσι, ώστε η ελευθερία να μπορεί να ασκηθεί από τους πολίτες, προέρχεται από την γαλλική επανάσταση και από την αμερικανική ανεξαρτησία. Μιλάμε δηλαδή για την περίοδο του διαφωτισμού και εν συνεχεία του φιλελευθερισμού κατά την οποία θεσπίστηκαν οι ατομικές ελευθερίες, οι οποίες υιοθετήθηκαν από όλα τα ευρωπαϊκά συντάγματα και το αμερικανικό.

Μέχρι σήμερα το άρθρο 11 του ελληνικού συντάγματος δεν το είχαμε πειράξει. Η μόνη περίπτωση που το άρθρο 11 μπαίνει σε αναστολή επίσημα είναι η κατάσταση πολιορκίας που περιγράφει το άρθρο 48. Σήμερα δεν συντρέχουν τέτοιου είδους λόγοι.

Πέραν αυτών που ανέφερα, το άρθρο 11 πάντα ερμηνεύεται με το άρθρο 25 που κατοχυρώνει το κράτος δικαίου, δηλαδή την κατοχύρωση των ατομικών δικαιωμάτων του πολίτη. Το κράτος, άρα, οφείλει να απέχει έτσι, ώστε να κατοχυρώνεται το κράτος δικαίου.

Αν και εφόσον προχωρήσει μία απαγόρευση, όπως οι τελευταίες, για λόγους πολύ συγκεκριμένους όπως π.χ. η πανδημία, θα πρέπει να υπάρξουν εναλλακτικές επιλογές. Να προταθούν άλλες περιοχές, να προβλεφθεί ένα πολύ συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, το οποίο όμως δεν μπορεί να αλλάζει συνεχώς. Χρειάζεται επίσης για την απαγόρευση σύμφωνη γνώμη του προέδρου των Πρωτοδικών, κάτι που φαίνεται ότι έχει αγνοηθεί επανειλημμένα, έχει άλλωστε καταγγελθεί αυτό. Τέλος, γίνεται σαφές ότι η απαγόρευση δεν μπορεί να ισχύσει πανελλαδικά, αλλά μόνο σε συγκεκριμένες περιοχές.

Αν πραγματικά η κατάσταση με τον covid μας βάζει σε ένα είδος συναγερμού, θα έπρεπε να υπάρχουν ανάλογες απαγορεύσεις για τα εμπορικά κέντρα, για τους εμπορικούς πεζόδρομους των μεγάλων πόλεων και πάει λέγοντας. Θα έπρεπε να απαγορεύεται κάθε συνύπαρξη που θα καταλήγει σε συλλογικότητα.

Βγήκε και σχετική ανακοίνωση για τα εμπορικά κέντρα...

Άλλο παράδειγμα χαρακτηριστικό αποτελούν τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς. Δεν λήφθηκαν ποτέ ειδικά μέτρα, τα οποία να προστατεύουν τον πληθυσμό από τον συνωστισμό. Καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι η απαγόρευση, με έναν τρόπο προκλητικό, στοχεύει σε κάτι πολύ συγκεκριμένο, σε κάθε μορφή πολιτικής διαμαρτυρίας. Αν αυτό το συνδυάσουμε με το συλλαλητήριο το πανεκπαιδευτικό, νομίζω ότι κάποιος δεν χρειάζεται ιδιαίτερες γνώσεις, για να κατανοήσει ότι αυτό υπακούει σε μια λογική απαγόρευσης της συγκεκριμένης συνάθροισης.

Προκύπτει από τα λεγόμενά σας ότι για τους κυβερνώντες η πανδημία αποτελεί μία θαυμάσια ευκαιρία...

Ακριβώς! Μία θαυμάσια ευκαιρία. Εδώ πρέπει να τονίσουμε ένα χαρακτηριστικό που κατά τη γνώμη μου είναι και το πιο σοβαρό. Υπάρχει μία στροφή του πολιτεύματος από τη μορφή της αστικής δημοκρατίας σε ένα αστυνομοκρατούμενο αυταρχικό καθεστώς το οποίο καταργεί στην πραγματικότητα τα δικαιώματα. Τα κοινωνικά δικαιώματα έτσι και αλλιώς έχουν περισταλεί. Aυτά τα δικαιώματα δίνονται άμεσα από το κράτος. Θίγει όμως και τις ατομικές ελευθερίες. Στην πραγματικότητα τις χτυπάει ευθέως. Ήδη από το 1980 οι ιστορικοί και οι κοινωνιολόγοι έβλεπαν ότι διαμορφώνεται μία δημοκρατία που στηρίζεται πάνω σε έκπτωση δικαιωμάτων, αλλά αυτό δεν φαινόταν να στοχεύει στις ατομικές ελευθερίες μέχρι το 2009. Βλέπουμε, όμως, τώρα ότι αυτή η δημοκρατία που στηρίχθηκε στα δικαιώματα του πολίτη, τα οποία οδηγούσαν στην ιδιότητα του πολίτη, έχει σιγά-σιγά μετατοπιστεί καθαρά σε μία συρρίκνωση της ιδιότητας του πολίτη στα καθαρά οικονομικά χαρακτηριστικά του.

Νεοφιλελευθερισμός...

Πάμε πολύ πιο μακριά. Αυτό είναι πολύ επικίνδυνο. Είναι σαφές ότι όλες οι δημοκρατικές κατακτήσεις του 19ου και κυρίως του 20ου αιώνα έρχονται σήμερα να ερμηνευτούν σε μία ιδιότητα, αυτή του καταναλωτή. Περνάμε από μία πολιτική δημοκρατία σε μία οικονομική δημοκρατία η οποία καταστέλλει όλες τις ατομικές ελευθερίες. Την ίδια στιγμή όμως στηρίζεται πάνω στην ιδιότητα του πολίτη ως καταναλωτή. Καταναλωτής είναι αυτός που μπορεί να καταναλώσει. Όλα αυτά μας απομακρύνουν από την ουσία της δημοκρατίας. Αυτό προκαλεί μία ψυχολογική μετάλλαξη και σε επίπεδο ατομικού πέραν του συλλογικού.

Η αστυνομοκρατία, έτσι όπως επιβάλλεται, η καταστρατήγηση των ατομικών ελευθεριών με αφορμή την πανδημία, η συρρίκνωσή τους, ακόμα και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, στο όνομα της καταπολέμησης της τρομοκρατίας είναι πια εδώ.

Χρειάζεται, άρα, μία πολύ μεγάλη προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα επιστρέψουμε στην κανονικότητα...

Να σας πω την αλήθεια όπως είναι τα πράγματα αυτή τη στιγμή υπάρχει ένα μούδιασμα από την πλευρά της κοινωνίας. Επίσης, καταλαβαίνουμε πολύ καλά ότι η πλειοψηφία δεν αντιλαμβάνεται αυτή τη σοβαρή μετάβαση που συμβαίνει και αποκτά μόνιμα χαρακτηριστικά. Αντιλαμβάνεται μόνο σε κάποιο βαθμό το όφελος που θα του ανταποδώσει αν έχει μία "ασφάλεια", αν βέβαια γλιτώσει από την πανδημία.

Άρα ισχυρίζεστε ότι η πλειοψηφία του κόσμου είναι διατεθειμένη να τα θυσιάσει όλα στο βωμό της ασφάλειας...

Σε κάθε περίπτωση δεν φαίνεται η πλειοψηφία της κοινωνίας να αντιδρά και να ανταποκρίνεται στο μέγεθος της απειλής που υφίσταται πραγματικά. Προς τα έξω δεν έχουν εξηγηθεί επαρκώς οι ανθρώπινες αντιδράσεις, γιατί τώρα διανύουμε αυτή την περίοδο που βρίσκεται σε εξέλιξη. Η δημοκρατία για τους περισσότερους πολίτες είναι η σιγουριά ότι "εγώ μπορεί να ψηφίσω για μία κυβέρνηση". Και αυτό όμως κινδυνεύει.

Κινδυνεύει πράγματι ακόμα και αυτό;

Ανοίγουμε ένα δύσκολο και τραυματικό θέμα. Όταν έχουν συρρικνωθεί τα κοινωνικά δικαιώματα, όταν καταστέλλονται οι ατομικές ελευθερίες, η τρίτη κατηγορία δικαιωμάτων που απομένει είναι το εκλέγειν και το εκλέγεσθαι. Αυτό το δικαίωμα, όπως το γνωρίζουμε στα πολιτεύματά μας, ασκείται κάθε τέσσερα χρόνια, όμως για αυτό απαιτείται μία συμμετοχή στη δημοκρατική κοινωνία, η οποία θρέφει και συντηρεί αυτό το δικαίωμα. Αν αύριο, λοιπόν, προκύψει μία μεγάλη αποχή, αυτή η αποχή δεν θα έχει πέσει από τον ουρανό. Μπορεί να μην μας απαγορεύσει κανείς ρητά να πάμε να ψηφίσουμε, όμως αν μας έχεις αφαιρέσει την ψυχή της δημοκρατίας από μέσα μας, είναι λογικό να καταγραφεί πολύ μεγάλο ποσοστό αποχής, το οποίο θα αντιστρέφει το ίδιο το αποτέλεσμα. Πρέπει να είμαι ως πολίτης ευαισθητοποιημένη/ος στην ορθή επιλογή του κυβερνώντα. Αν απέχω όμως τέσσερα χρόνια από τις υπόλοιπες διαδικασίες πως θα πάω να ψηφίσω; Ή, θα αναθέσω σε άλλους την περιφρούρηση των δημοκρατικών μου δικαιωμάτων;

Ακριβώς σε αυτό το πλαίσιο της ανάπτυξης της δημοκρατίας και της άσκησης των δημοκρατικών δικαιωμάτων εντάσσονται φυσικά και τα κοινωνικά κινήματα, τα οποία ιστορικά έχουν στηρίξει την ελευθερία και τη δημοκρατία. Δεν είναι μόνο κινήματα τα οποία διεκδικούν κάποιες αλλαγές, είναι η ουσία της δημοκρατίας στην πράξη και αυτή τη στιγμή έχουν δεχτεί ένα πολύ σοβαρό πλήγμα.

Παράλληλα, αποφασίζεται η εγκατάσταση αστυνομίας στα πανεπιστήμια σύμφωνα με τις διατάξεις του νέου νομοσχεδίου για την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Αυτό σε συνδυασμό με την παρακολούθηση των τηλεφωνημάτων και των e-mails μέσα στον ακαδημαϊκό χώρο καταλαβαίνουμε πολύ καλά ότι στερεί την ελευθερία γνώμης και κάθε μορφή φοιτητικού κινήματος. Τα καταργεί αυτά στην πράξη...

Ακούγεται οργουελικό το σκηνικό...

Δεν μπορώ να φανταστώ να διδάσκω μέσα στις αίθουσες περί ελευθερίας και την ίδια στιγμή να υπάρχει στον χώρο η αστυνομία η οποία θα μπορεί να μπαίνει μέσα και να διακόπτει το μάθημα γιατί έχει, ας πούμε μία καταγγελία. Ή και χωρίς καταγγελία γιατί ίσως ένα φοιτητής να μην συμφωνεί με αυτά που λέω. Άρα για ποιο φοιτητικό κίνημα μιλάμε μετά από όλα αυτά; Ή να γίνονται φοιτητικές συνελεύσεις και να μπουκάρει μέσα η αστυνομία. Είμαστε στα καλά μας; Αυτά ούτε επί χούντας έγιναν. Προσπαθώ με όλα αυτά να πω ότι η καρδιά της δημοκρατίας χτυπάει πάνω στη διαμαρτυρία. Αν τυχόν καταστείλουμε τη διαμαρτυρία και τη διεκδίκηση τότε είναι σαφές ότι χτυπάμε την καρδιά της δημοκρατίας. Και τα χτυπήματα από μέσα είναι τα πιο επικίνδυνα...

www.news247.gr