Το success story της ελληνικής οικονομίας και η ευημερία των αριθμών και μακροιοικονομικών δεικτών δεν συνδέεται με τις συνθήκες-αρνητικές- που βιώνει ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας. Η έκταση της φτώχειας παραμένει μεγάλη, καθώς ένας στους τέσσερις Ελληνες βρίσκονται στα όριά της και στερούνται βασικών αγαθών, ενώ το 20% «σώζεται»-τα βγάζει πέρα, χάρη στα επιδόματα.
Τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής είναι αποκαλυπτικά για το μέγεθος του προβλήματος. Ειδικότερα ο πληθυσμός της χώρας που βρίσκεται σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικό αποκλεισμό ανέρχεται το 2024 (εισοδήματα 2023) στο 26,9% του συνολικού πληθυσμού (2.740.051 άτομα), παρουσιάζοντας αύξηση κατά 0,8 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με το 2023 (26,1%).
Ο κίνδυνος φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού είναι υψηλότερος στην περίπτωση των παιδιών ηλικίας 17 ετών και κάτω (27,9%), μειωμένος σε σχέση με το 2023 (28,1%).
Τα νοικοκυριά που βρίσκονται σε κίνδυνο φτώχειας εκτιμώνται σε 842.421 σε σύνολο 4.298.067 νοικοκυριών και τα μέλη τους σε 1.996.833 στο σύνολο των 10.187.923 ατόμων του εκτιμώμενου πληθυσμού της χώρας που διαβιεί σε ιδιωτικά νοικοκυριά.
Το ποσοστό του κινδύνου φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού νοικοκυριών με έναν ενήλικα και τουλάχιστον ένα εξαρτώμενο παιδί ανέρχεται σε 43,7%, ενώ των νοικοκυριών με εξαρτώμενα παιδιά ανέρχεται σε 28,9% και των νοικοκυριών χωρίς εξαρτώμενα παιδιά σε 20,6%.
Το κατώφλι της φτώχειας ανέρχεται στο ποσό των 6.510 ευρώ ετησίως για μονοπρόσωπο νοικοκυριό και σε 13.671 ευρώ για νοικοκυριά με δύο ενήλικες και δύο εξαρτώμενα παιδιά ηλικίας κάτω των 14 ετών. Το κατώφλι της φτώχειας ορίζεται στο 60% του διάμεσου συνολικού ισοδύναμου διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών, το οποίο εκτιμήθηκε σε 10.850 ευρώ, ενώ το μέσο ετήσιο διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών της χώρας εκτιμήθηκε σε 20.103 ευρώ.
Σανίδα σωτηρίας τα κοινωνικά επιδόματα
Σημείο αναφοράς αποτελεί το γεγονός ότι σχεδόν ένας στους 4 «σώζεται» από τη βύθιση στη φτώχεια, χάρη στα κοινωνικά επιδόματα. Πρόκειται για μια... μαύρη διαπίστωση, ιδίως αν αναλογιστεί κάποιος ότι πάνω από 1,3 εκατ. Έλληνες ζουν με επιδόματα. Συγκεκριμένα το 2024 το 19,6% του συνολικού πληθυσμού της χώρας ήταν σε κίνδυνο φτώχειας μετά τις κοινωνικές μεταβιβάσεις (επιδόματα), σημειώνοντας αύξηση κατά 0,7 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Αναφορικά με τα κοινωνικά επιδόματα, επισημαίνεται ότι αυτά περιλαμβάνουν παροχές κοινωνικής βοήθειας (όπως το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα, το επίδομα στέγασης, το επίδομα θέρμανσης κ.λπ.), οικογενειακά επιδόματα (όπως επιδόματα τέκνων), καθώς και επιδόματα ή βοηθήματα ανεργίας, ασθένειας, αναπηρίας ή ανικανότητας, ή και εκπαιδευτικές παροχές.
Η φτώχεια κατά περιφέρεια
Σε δύο Μεγάλες Γεωγραφικές Περιοχές (Αττική, Νησιά Αιγαίου και Κρήτη) καταγράφονται ποσοστά κινδύνου φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού χαμηλότερα από αυτό του συνόλου της χώρας, ενώ στις άλλες δύο Μεγάλες Γεωγραφικές Περιοχές (Βόρεια Ελλάδα, Κεντρική Ελλάδα) τα αντίστοιχα ποσοστά είναι υψηλότερα.
