Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ δείχνουν ότι τα ελληνικά νοικοκυριά δυσκολεύονται να ανταπεξέλθουν στις οικονομικές υποχρεώσεις τους

Τα χθεσινά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ που καθρεφτίζουν την οικονομική κατάσταση των Ελλήνων, καταδεικνύουν ότι σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού βρίσκεται το 26,1% του πληθυσμού της Ελλάδας. Τα στοιχεία προκάλεσαν έντονες πολιτικές αντιπαραθέσεις και σήμερα το υπουργείο Εργασίας επιχειρεί να κατευνάσει τις εντυπώσεις.

«Χθες η ΕΛΣΤΑΤ δημοσίευσε στοιχεία για την οικονομική ανισότητα και φτώχεια. Το 2022, έτος αναφοράς στο οποίο αναφέρονται τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, ήταν χρονιά απροσδόκητης έκρηξης του πληθωρισμού λόγω του μεγάλου ενεργειακού σοκ που προκάλεσε σε παγκόσμιο επίπεδο η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Σε παλαιότερες περιόδους, σε παρόμοιες συνθήκες συνήθως είχαμε έκρηξη της εισοδηματικής ανισότητας και της φτώχειας στη χώρα μας. Λόγω των πολιτικών της κυβέρνησης – αύξηση κατώτατου μισθού, εισοδηματικές ενισχύσεις στα πλέον ευάλωτα τμήματα του πληθυσμού, αναπτυξιακές πολιτικές που οδήγησαν σε μεγάλη μείωση της ανεργίας –αυτό απετράπη», επισημαίνει το υπουργείο.

Και συνεχίζει: «Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, μεταξύ 2021 και 2022 η ανισότητα (δείκτης Gini από 31,4 σε 31,8) και το ποσοστό του πληθυσμού σε κίνδυνο φτώχειας (από 18,8% σε 18,9%) αυξήθηκαν ανεπαίσθητα ενώ, αντίθετα, μικρή βελτίωση παρατηρείται στο ποσοστό του πληθυσμού που βρίσκεται σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού (από 26,3% σε 26,1%). Το ότι οι πολιτικές της κυβέρνησης προστάτεψαν τα πλέον ευάλωτα στρώματα του πληθυσμού αποδεικνύεται και από το γεγονός ότι ανάμεσα στα δύο αυτά χρόνια η εισοδηματική μερίδα του φτωχότερου 25% του πληθυσμού αυξήθηκε λίγο (από 10,3% σε 10,4%) ενώ το λεγόμενο "χάσμα φτώχειας" που δείχνει πόσο φτωχοί είναι οι φτωχοί συμπολίτες μας μειώθηκε σημαντικά, από 23,8% σε 22,5%».

«Την ίδια στιγμή, παρατηρείται μια μετατόπιση των εργαζομένων σε υψηλότερα μισθολογικά κλιμάκια», επισημαίνει το υπουργείο και καταλήγει: «Κατά συνέπεια, τα τελευταία χρόνια η Ελλάδα, σε μια πολύ δύσκολη περίοδο έντονων πληθωριστικών πιέσεων και "ροκανίσματος" της αγοραστικής δύναμης των πολιτών, πέτυχε υψηλή ανάπτυξη, αύξηση μισθών και μείωση της ανεργίας χωρίς διεύρυνση ανισοτήτων».

Διεύρυνση ανισοτήτων

Οσον αφορά τη διεύρυνση των ανισοτήτων, σύμφωνα την ΕΛΣΤΑΤ, ο δείκτης οικονομικής ανισότητας διαμορφώθηκε το 2023 (με περίοδο αναφοράς τα εισοδήματα του 2022) σε 5,28 μονάδες έναντι 5,25 στην έρευνα του 2022. Αυτό σημαίνει ότι το μερίδιο του εισοδήματος του πλουσιότερου 20% του πληθυσμού είναι 5,28 φορές μεγαλύτερο από το μερίδιο του εισοδήματος του φτωχότερου 20% του πληθυσμού. Βάσει αυτού του στοιχείου, η Ελλάδα έχει τον πέμπτο υψηλότερο δείκτη οικονομικής ανισότητας μεταξύ 13 ευρωπαϊκών χωρών.

Η αλήθεια για τους πραγματικούς μισθούς

Ποια είναι, όμως, η αλήθεια για τους πραγματικούς μισθούς; Το 2022, στο έτος που αναφέρεται το υπουργείο Εργασίας, η Eλλάδα σημείωσε την τρίτη μεγαλύτερη μείωση των πραγματικών μισθών μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ, σύμφωνα με την έκθεση του Οργανισμού Taxing Wages. Λόγω υψηλού πληθωρισμού, τα πραγματικά εισοδήματα μειώθηκαν κατά 7,4% το 2022 σε σύγκριση με το 2021, ενώ αντίθετα ο μέσος ονομαστικός μεικτός μισθός το 2022 αυξήθηκε κατά 1,5% και διαμορφώθηκε στα 19.912 ευρώ έναντι 19.614 το 2021.

Οσον αφορά τη διετία 2022-2023, σύμφωνα με έκθεση του Ινστιτούτου της Συνομοσπονδίας Ευρωπαϊκών Συνδικάτων (ΕΤUC), οι πραγματικοί μισθοί στην Ελλάδα μειώθηκαν κατά 9,4%. Οι ποσοστιαίες απώλειες ήταν υπερδιπλάσιες του ευρωπαϊκού μέσου όρου, που διαμορφώθηκε σε 4,5%.

Συνθήκες διαβίωσης

Υπενθυμίζεται ότι σύµφωνα µε έρευνα της ΕΛΣΤΑΤ για τις συνθήκες διαβίωσης των νοικοκυριών, το 47,3% στο σύνολο των νοικοκυριών αντιµετωπίζει δυσκολίες στην πληρωµή του κόστους στέγασης (ενοίκιο, στεγαστικό δάνειο, πάγια), µε το ποσοστό στον µη φτωχό πληθυσµό να διαµορφώνεται επίσης σε υψηλά επίπεδα και δη σε 39,8%. To 23,6% του πληθυσµού ηλικίας 16 ετών και άνω δήλωσε ότι κατά τη διάρκεια των τελευταίων 12 µηνών δεν υποβλήθηκε σε ιατρική εξέταση ή θεραπεία για πρόβληµα υγείας, αν και χρειαζόταν, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για οδοντιατρική εξέταση ανεβαίνει στο 32,3%.