Στρατηγικοί κακοπληρωτές που μετακινούνται από πάροχο σε πάροχο θα είναι οι βασικοί στόχοι του νέου συστήματος

Μέτρα για την αντιμετώπιση των ενεργειακών «τουριστών», δηλαδή των καταναλωτών-στρατηγικών κακοπληρωτών που μετακινούνται από τον ένα προμηθευτή ενέργειας στον άλλο, αφήνοντας συνεχώς χρέη, προετοιμάζει το υπουργείο Ενέργειας.

Το κυριότερο εκ των μέτρων είναι η εφαρμογή του λεγόμενου ενεργειακού «Τειρεσία», ενός ηλεκτρονικού συστήματος που θα καταγράφει τις μετακινήσεις των κακοπληρωτών-καταναλωτών από πάροχο σε πάροχο και τις οφειλές που αφήνουν. Ακολουθώντας τα πρότυπα του αντίστοιχου «Τειρεσία» που έχουν οι τράπεζες, μέσω του εν λόγου μηχανισμού οι πάροχοι ενέργειας θα προειδοποιούνται στις περιπτώσεις που ο υποψήφιος πελάτης έχει προηγούμενες ληξιπρόθεσμες οφειλές. Αυτό θα δίνει τη δυνατότητα στην εταιρεία να αρνηθεί τη σύναψη συμβολαίου μαζί του.

Ο ενεργειακός «Τειρεσίας» είναι ένα μέτρο το οποίο βρίσκεται υπό επεξεργασία εδώ και καιρό, ωστόσο, δεν είχε τεθεί σε εφαρμογή. Πλέον, με τη ληξιπρόθεσμες οφειλές καταναλωτών προς τους παρόχους ενέργειας να παίρνουν τη μορφή χιονοστιβάδας, κρίνεται απαραίτητο να τεθεί σε εφαρμογή, πιθανότατα από τον Σεπτέμβριο και μετά.

Τα χρέη στην αγορά προμήθειας υπολογίζονται σε 1 δισ.ευρώ και ένα σημαντικό ποσοστό προέρχεται από τους «ενεργειακούς τουρίστες». Τα χρέη που έχουν συσσωρευθεί από τους «ενεργειακούς τουρίστες» κυμαίνονται στα 400 εκατ. ευρώ.

Το πρόβλημα δεν είναι τωρινό, διογκώθηκε κατά την ενεργειακή κρίση και συνεχίζει να ταλανίζει τους παρόχους, οι οποίοι το έχουν επισημάνει εδώ και καιρό στο υπουργείο Ενέργειας. Επί της ουσίας έχει προκύψει μια νέα γενιά ληξιπρόθεσμων χρεών στο πεδίο ενέργειας, που χρίζουν άμεσης αντιμετώπισης.

Υπάρχει, επίσης, και ένα ποσοστό καταναλωτών που μπαίνει σε διακανονισμούς, προκειμένου να αποπληρώσει σταδιακά τις οφειλές του, ανεβάζοντας, πάντως, και μ’ αυτή τη συνθήκη, τον πήχη των χρεών προς τους προμηθευτές ενέργειας.

Ρήτρα αναπροσαρμογής και αποφάσεις για μέτρα στήριξης

Πρόσφατα το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ανακοίνωσε τη παράταση της αναστολής της ρήτρας αναπροσαρμογής στα τιμολόγια ηλεκτρικής ενέργειας και του μηχανισμού επιστροφής των υπερεσόδων των ηλεκτροπαραγωγών έως τις 31 Δεκεμβρίου.

Επιπροσθέτως, έως τις αρχές Σεπτεμβρίου αναμένονται οι αποφάσεις για το πλαίσιο που θα ισχύει ως προς τα τιμολόγια ηλεκτρικής ενέργειας από τον Οκτώβριο, όποτε λήγει η ισχύς του έκτακτου μηχανισμού που εφαρμόζεται από πέρυσι το καλοκαίρι. Είναι πιθανό οι σχετικές ανακοινώσεις να γίνουν από τον ίδιο τον πρωθυπουργό στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης.

Τη σύσταση ενός ενεργειακού «Τειρεσία», που θα καταγράφει τους καταναλωτές με οφειλές από λογαριασμούς ρεύματος, σχεδιάζουν οι πάροχοι ηλεκτρικής ενέργειας.

Ως ιδέα υπήρχε από καιρό αλλά έμεινε στα χαρτιά, καθώς η ΔΕΗ, εκούσα - άκουσα, είχε αναλάβει το φορτίο των κακοπληρωτών, ενώ οι ιδιώτες πάροχοι χτυπούσαν στοχευμένα τους καλύτερους πελάτες.

Η ενεργειακή κρίση, όμως, άλλαξε τα δεδομένα και το νέο μοντέλο τιμολόγησης καθιστά πολύ εύκολη για τους καταναλωτές την αλλαγή εταιρείας, με τις μετακινήσεις μέσα στον Αύγουστο να έχουν αυξηθεί 20% σε σχέση με τους προηγούμενους μήνες.

Ενα ποσοστό από τις μετακινήσεις του Αυγούστου, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της αγοράς, είναι καταναλωτές που άλλαξαν πάροχο αφήνοντας πίσω τους ανεξόφλητους λογαριασμούς, αφού δεν δεσμεύονται από τον νόμο.

Προκειμένου να ανακόψουν ένα φαινόμενο ενεργειακού «τουρισμού» –όπως χαρακτηριστικά το αποκαλούν– και αφού οι εκκλήσεις για παρέμβαση στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έπεσαν στο κενό, προσανατολίζονται στη σύσταση και λειτουργία ενός ενεργειακού «Τειρεσία» κατά τα πρότυπα του αντίστοιχου συστήματος της κινητής τηλεφωνίας (με την κωδική ονομασία «Τηλεγνούς») όπου οι εταιρείες θα έχουν πρόσβαση σε δεδομένα για τους λογαριασμούς ρεύματος.

Η αγωνία για την πορεία των ανεξόφλητων οφειλών στην πλευρά των παρόχων είναι μεγάλη καθώς, όπως μεταφέρουν αρμόδια στελέχη, οι καθυστερήσεις πληρωμών άνω των 45 ημερών φθάνουν το 30% των μετρητών. Αν και το τελευταίο δίμηνο, με τις υψηλές επιδοτήσεις, παρατηρήθηκε μια σταθεροποίηση του ρυθμού αύξησης, έντονη είναι η ανησυχία για πιθανή κλιμάκωση το επόμενο διάστημα και κυρίως τη χειμερινή περίοδο με τις υψηλές καταναλώσεις.

Η αγορά δε αναμένει το νέο σχήμα επιδοτήσεων που θα περιλαμβάνει κλιμακωτές επιδοτήσεις. Συγκεκριμένα, τα σενάρια που εξετάζονται προβλέπουν:

Τη χορήγηση μικρότερης επιδότησης, συγκριτικά με σήμερα, σε όλα τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Η επιδότηση θα προκύπτει με βάση την κατανάλωση. Επί της ουσίας θα αποφασισθεί ένα σταθερό ποσοστό επιδότησης, το οποίο θα αυξάνεται ανάλογα με τη μείωση της κατανάλωσης που θα επιτυγχάνουν οι καταναλωτές. Το σενάριο αυτό όμως είναι δύσκολο να τεθεί σε ισχύ τον Οκτώβριο, καθώς πρέπει να συγκεντρωθούν τα στοιχεία των καταναλώσεων για κάθε μετρητή από τον διαχειριστή του συστήματος ΔΕΔΔΗΕ.
Παροχή ενίσχυσης στους λογαριασμούς ρεύματος, η οποία συναρτάται με το μέγεθος της κατανάλωσης ρεύματος. Δηλαδή, για χαμηλότερες καταναλώσεις η επιδότηση θα είναι μεγαλύτερη και όσο αυξάνεται η κατανάλωση τόσο θα μειώνεται η επιδότηση.
Επιχορήγηση των λογαριασμών ρεύματος σε εκείνους τους καταναλωτές ρεύματος οι οποίοι επιτυγχάνουν συγκεκριμένους στόχους μείωσης της κατανάλωσης.
Τα μέτρα αυτά αναμένεται να εξειδικευτούν από τα συναρμόδια υπουργεία για να ανακοινωθούν επίσημα μέσα στο αμέσως προσεχές διάστημα, ώστε να εφαρμοστούν από τον Οκτώβριο.