Πολύ δύσκολο μοιάζει το μέλλον των Ελλήνων πολιτών με την ακρίβεια και την φτωχοποίηση να απειλούν τα νοικοκυριά και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

Τα στοιχεία της EUROSTAT αποκαλύπτουν ότι 1 στους 4 Έλληνες ζουν στο όριο της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού. Πρόκειται για το 26% των Ελλήνων.

Σύμφωνα με την έκθεση της Ευρωπαικής Στατιστική Υπηρεσίας που δημοσιεύθηκε την Τετάρτη, λίγες ημέρες μετά την διεξαγωγή των Ευρωεκλογών, η χώρα μας βρίσκεται στην 4η θέση ανάμεσα στις 27 της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το 2023.

Συγκεκριμένα, όπως αναφέρει η EUROSTAT, το 2023 94,6 εκατ. άνθρωποι στην ΕΕ (21% του πληθυσμού) διέτρεχαν τον κίνδυνο της φτώχειας ή του κοινωνικού αποκλεισμού. Οι άνθρωποι αυτοί ζούσαν σε νοικοκυριά που αντιμετώπιζαν τουλάχιστον έναν από τους τρεις κινδύνους: φτώχεια, σοβαρή υλική και κοινωνική στέρηση ή/και διαβίωση σε νοικοκυριό με πολύ χαμηλή ένταση εργασίας.

Τα υψηλότερα ποσοστά καταγράφηκαν στην Ρουμανία (32%), την Βουλγαρία (30%), την Ισπανία (27%) και την Ελλάδα (26%).

Χάρη στη μεγάλη μείωση των ενεργειακών τιμών και δη του φυσικού αερίου ο πληθωρισμός υποχωρεί στην Ελλάδα αλλά και στην Ευρωζώνη. Για τη χώρα μας, σύμφωνα με τα προκαταρκτικά στοιχεία της Eurostat για τον Δεκέμβριο, η επιβράδυνση του πληθωρισμού είναι σημαντική, καθώς από 8,8% του Νοεμβρίου, υποχώρησε στο 7,6%. Μετά από αρκετούς μήνες ο πληθωρισμός «έπεσε» σε μονοψήφιο αριθμό και συγκεκριμένα στο 9,2% στην Ευρωζώνη.

Έως εδώ το πρόσημο είναι θετικό, καθώς διαφαίνεται μια μερική αποκλιμάκωση των πληθωριστικών τάσεων που έφτασαν στο peak τους προηγούμενους μήνες. Η συνθήκη που διαμορφώνεται, όμως, μοιάζει περισσότερο με «μαγική» εικόνα, καθώς η πτώση του πληθωρισμού- που οφείλεται κυρίως στη μεγάλη μείωση των ενεργειακών τιμών-δεν συνοδεύεται έως τώρα από υποχώρηση της ακρίβειας. Το Νοέμβριο, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, παρά την πληθωριστική μείωση, διπλασιάστηκαν οι ανατιμήσεις στα τρόφιμα, τινάζοντας στον αέρα τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς.

Προάγγελος νέου «κύματος» ανατιμήσεων αποτελεί και το γεγονός ότι βρίσκονται στα ύψη οι χονδρικές τιμές των βιομηχανικών προϊόντων, που χτυπάνε τον πυρήνα του καλαθιού του νοικοκυριού. Σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Αρχή, ο γενικός Δείκτης Τιμών Παραγωγού στη Βιομηχανία (τιμές χονδρικής) τον Νοέμβριο αυξήθηκε κατά 26,2% σε σχέση με τον Νοέμβριο του 2021.

Σ’ ό,τι αφορά στα στοιχεία της Eurostat για τον πληθωρισμό Δεκεμβρίου στην Ευρωζώνη, καταδεικνύουν ότι οι ενεργειακές τιμές συνέχισαν να υποχωρούν, ενώ αντιθέτως τα τρόφιμα βρίσκονται σε αυξητική πορεία. Για του λόγου του αληθές η ενέργεια από το 34,9% του Νοεμβρίου και το 41,5% του Οκτωβρίου, «έτρεξε» τον Δεκέμβριο με ετήσια αύξηση 25,7%, γεγονός που πιστοποιεί ότι βρίσκεται σε φάση επιβράδυνσης. Αντιθέτως τα τρόφιμα έφτασαν σε αύξηση 13,8%, έναντι 13,6% τον Νοέμβριο και 13,1% τον Οκτώβριο.

Το υψηλότερο επίπεδο πληθωρισμού στην ευρωζώνη καταγράφουν τον Δεκέμβριο η Λετονία (20,7%), η Λιθουανία (20%) και η Εσθονία (17,5%). Ακολουθούν η Σλοβακία (15%), η Ιταλία (12,3%) και η Ολλανδία (11%).

Το χαμηλότερο πληθωρισμό στην ευρωζώνη καταγράφει η Ισπανία (5,6%), το Λουξεμβούργο (6,2%) και η Γαλλία (6,7%).

Διπλάσιες ανατιμήσεις στα τρόφιμα τον Νοέμβριο

Εντός των επόμενων ημερών η ΕΛΣΤΑΤ θα ανακοινώσει τις δικές τις εκτιμήσεις, βάσει του εθνικού δείκτη που χρησιμοποιεί, αναφορικά με τον πληθωρισμό για τον μήνα Δεκέμβριο.

Σ’ ό,τι αφορά τον Νοέμβριο κατέγραψε υποχώρηση στο 8,5% έναντι 9,1% που ήταν τον Νοέμβριο. Οι τιμές των τροφίμων, αυξήθηκαν με ρυθμό σχεδόν διπλάσιο του δείκτη του πληθωρισμού.

Ειδικότερα η ΕΛΣΤΑΤ κατέγραψε ανατιμήσεις:

15,0% στην ομάδα Διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: ψωμί και δημητριακά, κρέατα (γενικά), ψάρια (γενικά), γαλακτοκομικά και αυγά, έλαια και λίπη, φρούτα (γενικά), λαχανικά (γενικά), ζάχαρη-σοκολάτες-γλυκά-παγωτά, λοιπά τρόφιμα, καφέ-κακάο-τσάι, μεταλλικό νερό-αναψυκτικά-χυμούς φρούτων.

2,8% στην ομάδα Αλκοολούχα ποτά και καπνός, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών στα αλκοολούχα ποτά (μη σερβιριζόμενα).

10,9% στην ομάδα Ένδυση και υπόδηση, λόγω αύξησης των τιμών στα είδη ένδυσης και υπόδησης.

4,8% στην ομάδα Στέγαση, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: ενοίκια κατοικιών, επισκευή και συντήρηση κατοικίας, υπηρεσίες κοινοχρήστων, φυσικό αέριο, πετρέλαιο θέρμανσης, στερεά καύσιμα. Μέρος της αύξησης αυτής αντισταθμίστηκε από τη μείωση κυρίως των τιμών στον ηλεκτρισμό.

11,0% στην ομάδα Διαρκή αγαθά-Είδη νοικοκυριού και υπηρεσίες, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: έπιπλα και διακοσμητικά είδη, υφαντουργικά προϊόντα οικιακής χρήσης, οικιακές συσκευές και επισκευές, υαλικά-επιτραπέζια σκεύη και σκεύη οικιακής χρήσης, είδη άμεσης κατανάλωσης νοικοκυριού, οικιακές υπηρεσίες.

2,8% στην ομάδα Υγεία, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: φαρμακευτικά προϊόντα, ιατρικά προϊόντα, ιατρικές- οδοντιατρικές και παραϊατρικές υπηρεσίες, νοσοκομειακή περίθαλψη.

14,5% στην ομάδα Μεταφορές, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: καινούργια αυτοκίνητα, μεταχειρισμένα αυτοκίνητα, μοτοποδήλατα-μοτοσυκλέτες, ανταλλακτικά και αξεσουάρ αυτοκινήτου, καύσιμα και λιπαντικά, συντήρηση και επισκευή εξοπλισμού προσωπικής μεταφοράς, εισιτήρια μεταφοράς επιβατών με ταξί, εισιτήρια μεταφοράς επιβατών με αεροπλάνο, εισιτήρια μεταφοράς επιβατών με πλοίο.

2,7% στην ομάδα Αναψυχή-Πολιτιστικές δραστηριότητες, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: διαρκή αγαθά αναψυχής και πολιτισμού, μικρά είδη αναψυχής-άνθη-κατοικίδια ζώα, κινηματογράφους-θέατρα, γραφική ύλη και υλικά σχεδίασης, πακέτο διακοπών. Μέρος της αύξησης αυτής αντισταθμίστηκε από τη μείωση κυρίως των τιμών σε οπτικοακουστικό εξοπλισμό-υπολογιστές-επισκευές.

2,2% στην ομάδα Εκπαίδευση, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: δίδακτρα πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, δίδακτρα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.

8,0% στην ομάδα Ξενοδοχεία-Καφέ-Εστιατόρια, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: εστιατόρια-ζαχαροπλαστεία-καφενεία-κυλικεία, ξενοδοχεία-μοτέλ-πανδοχεία.

4,9% στην ομάδα Άλλα αγαθά και υπηρεσίες, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: κομμωτήρια και καταστήματα προσωπικής φροντίδας, άλλα είδη ατομικής φροντίδας.

«Κακά» είναι τα μαντάτα για την ελληνική οικονομία και τους πολίτες καθότι ο πληθωρισμός παραμένει σε ιδιαιτέρως υψηλό επίπεδο, μετά και τις χθεσινές ανακοινώσεις της Eurostat.

O Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή (ΕνΔΤΚ) αυξήθηκε στην Ελλάδα κατά 11,5% σε ετήσια βάση τον Ιούλιο, έναντι 11,6% τον Ιούνιο 10,5% τον Μάιο. Ως εκ τούτου, το πρώτο εξάμηνο του έτους συνολικά, ο εναρμονισμένος πληθωρισμός στην Ελλάδα διαμορφώθηκε, κατά μέσο όρο, σε 8,92%. Το επίπεδο τιμών αυξήθηκε σχεδόν σε όλες τις επιμέρους κατηγορίες προϊόντων και υπηρεσιών, με εξαίρεση τις επικοινωνίες.

Το παραπάνω συνεπάγεται ότι όταν ανακοινωθούν και τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ (8 Αυγούστου 2021), τότε ο εθνικός πληθωρισμός θα κινείται κοντά στην περιοχή του 9,5%, κάτι το οποίο αποτελεί μεγάλο πλήγμα για τα εισοδήματα των πολιτών, την ώρα που συνεχίζει να κινείται σε υψηλό σχεδόν 29 ετών.

Η εκτόξευση των τιμών

Ραγδαία ήταν η άνοδος των τιμών σε σύγκριση με το πρώτο εξάμηνο του 2021 σε υγραέριο και φυσικό αέριο (81,5%), ηλεκτρισμό (74,5%) και πετρέλαιο (55,6%), γεγονός που οφείλεται σε σημαντικό βαθμό στη συνέχιση του πολέμου στην Ουκρανία και στις διαταραχές που έχουν προκληθεί στην προμήθεια ενέργειας από τη Ρωσία προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ακολούθησαν οι μεταφορές, όπου οι τιμές αυξήθηκαν κατά 13%, στο διάστημα Ιανουαρίου-Ιουνίου 2022, σε ετήσια βάση και η διατροφή και τα μη αλκοολούχα ποτά (9,4%, αντίστοιχα).

Πάντως, το πρόβλημα προϋπήρχε...Είναι χαρακτηριστικό ότι από τον Νοέμβριο του 2021 που η ακρίβεια άρχισε να δείχνει τα δόντια της, το αλεύρι έχει ανατιμηθεί σε ποσοστό της τάξης του 33,3%, ενώ από πέρυσι τον Ιούνιο η αύξηση φτάνει στο 79,6%.

Κατά 33,8% έχουν ακριβύνει τα αβγά μέσα σε οκτώ μήνες, ενώ στο ίδιο διάστημα έχει αυξηθεί 8% η τιμή στο ράφι για το ελαιόλαδο, 15% στο νωπό γάλα, 23,2% στο ψωμί του τοστ, 41,3% στις πατάτες, 34,2% στο αραβοσιτέλαιο, 18% στη συσκευασμένη φέτα και 61% στο ηλιέλαιο.

Δυσοίωνες προβλέψεις

Δυστυχώς, η κατάσταση αναμένεται να χειροτερέψει μέσα στο επόμενο διάστημα. Είναι χαρακτηριστικό ότι εκτόξευση του πληθωρισμού στο 8,9% προβλέπει η Κομισιόν για την Ελλάδα το 2022, ενώ παράλληλα εκτιμά ότι η ανάπτυξη θα αγγίξει το 4%.

Σύμφωνα με τις θερινές εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο συνολικός πληθωρισμός προβλέπεται να φτάσει στο 8,9% το 2022 και στο 3,5% το 2023.

Επίσης, το πραγματικό ΑΕΠ προβλέπεται να αυξηθεί κατά 4% το 2022 και να επιβραδυνθεί στο 2,4% το 2023.

Δύο μήνες νωρίτερα, στα μέσα Μαΐου, στις εαρινές εκτιμήσεις της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προέβλεπε φέτος για την Ελλάδα ρυθμό ανάπτυξης 3,5% και πληθωρισμό 6,3%. Λόγω της σημαντικής αναθεώρησης για τα μεγέθη του 2022 ο ρυθμός ανάπτυξης για το 2023 έχει αναθεωρηθεί στο 2,1% από 3,1% που προέβλεπαν οι εαρινές εκτιμήσεις.
Ακρίβεια μέχρι το 2024

Αξίζει να σημειωθεί ότι σε επί τα χείρω αναθεώρησε προχώρησε και πριν σχεδόν ένα μήνα και η Τράπεζα της Ελλάδας. Ο πληθωρισμός, βάσει του εναρμονισμένου δείκτη τιμών καταναλωτή, αναμένεται να διαμορφωθεί σε 7,6% το 2022, κυρίως λόγω της ανοδικής πορείας των ενεργειακών αγαθών, αλλά και των ανατιμήσεων στα είδη διατροφής, ενώ θα αποκλιμακωθεί το 2023 και περαιτέρω το 2024, σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση του διοικητή Γιάννη Στουρνάρα.

Παράλληλα όμως, η ΤτΕ προειδοποιεί και για τη δύσκολη συνέχεια. Όπως αναφέρει ο πυρήνας του πληθωρισμού θα είναι και αυτός υψηλός το 2022 και, παρότι θα αποκλιμακωθεί το 2023 και το 2024, θα παραμείνει σχετικά υψηλός, υπερβαίνοντας μάλιστα το γενικό δείκτη, λόγω της σταδιακής ενσωμάτωσης των έντονων πληθωριστικών πιέσεων του 2022 στον πυρήνα.

Άλλωστε και ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας έχει εκτιμήσει δημόσια πως η ακρίβεια θα συνεχιστεί και το 2023 –ίσως και μέχρι τις αρχές του 2024 – αλλά με μειωμένη ένταση. «Οι δυσκολίες οι οποίες συμπυκνώνονται στη λέξη ακρίβεια μέσω ενός υψηλού πληθωρισμού θα συνεχιστούν με την ίδια ένταση το 2022 και θα επεκταθούν με χαμηλότερη ένταση το 2023 για να ομαλοποιηθούν το τέλος του 2023 αρχές του 2024» είχε τονίσει πριν από περίπου ένα μήνα ο υπουργός.

ot.gr

Η χώρα μας έχει το θλιβερό προνόμιο να είναι πρωταθλήτρια Ευρώπης στην ανεργία των νέων, όπως προκύπτει από τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας για το Νοέμβριο.

Προφανώς οι δυσμενείς συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί στη αγορά εργασίας, εξαιτίας και της πανδημίας, διαδραματίζουν καίριο ρόλο στη διόγκωση του προβλήματος, το οποίο έχει ενταθεί το τελευταίο διάστημα. Η ανεργία στους νέους, που είτε δυσκολεύονται αφάνταστα να ενταχθούν στον εργασιακό στίβο είτε όταν το επιτυγχάνουν πέφτουν «θύματα» εκμετάλλευσης και εξαιρετικά δυσχερών συνθηκών, αποτελεί διαχρονική «γάγγραινα» για την ελληνική κοινωνία.

Οι αριθμοί της Eurostat (μετρήσεις Νοεμβρίου 2021) μιλούν από μόνοι τους, καθώς η Ελλάδα κατέχει την πρωτιά στην ανεργία των νέων, με ποσοστό 39,1%, απέχοντας 10 ολόκληρες μονάδες από την δεύτερη Ισπανία. Η χώρα μας, δηλαδή, είναι κατά το κοινώς λεγόμενο «μια κατηγορία μόνη της», σ’ ό,τι αφορά στην ανεργία στις νέες ηλικίες, κάτω των 25 ετών. Στην τρίτη θέση του σχετικού πίνακα της Eurostat είναι η Ιταλία με 28%, ενώ την πρώτη πεντάδα κλείνουν οι Σουηδία (24,6%) και Πορτογαλία (22,4%).

Τα προγράμματα για τις προσλήψεις νέων - Πρώτο ένσημο

Η αλήθεια είναι, πάντως, πώς λαμβάνονται μέτρα και γίνονται παρεμβάσεις προκειμένου να αντιμετωπιστεί το συγκεκριμένο αρνητικό «φαινόμενο». Από την 1η Ιανουαρίου 2022 ξεκίνησε το «Ανοικτό πρόγραμμα νέων θέσεων εργασίας για την πρώτη πρόσληψη νέων ηλικίας 18-29 ετών - «Πρώτο Ένσημο». Το πρόγραμμα στοχεύει στη διευκόλυνση της πρώτης ένταξης των νέων στην αγορά εργασίας και στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας σε επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα. Μέσω της επιδότησης παρέχονται κίνητρα αφενός στους νέους να αναζητήσουν την ενδιαφερόμενη επιχείρηση που θα τους προσλάβει για να λάβουν την επιδότηση, αφετέρου στους εργοδότες για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας καθώς θα μειώνεται το μισθολογικό κόστος.

Επίσης, από την 1η Ιανουαρίου 2022, ξεκίνησαν οι νέες εντάξεις στο πρόγραμμα των επιδοτούμενων θέσεων εργασίας. Πρόκειται για 50.000 πρόσθετες νέες επιδοτούμενες θέσεις εργασίας, που, μάλιστα, σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας μπορούν να συνδυαστούν κατά περιπτώσεις με το πρόγραμμα «Πρώτο Ενσημο», εφόσον το επιθυμούν και αιτηθούν γι’ αυτό οι εργοδότες.