Το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) απέρριψε ως αβάσιμη την αίτηση του Πανελλήνιου Σωματείου Καταστημάτων και Καταναλωτών Εστίασης και Διασκέδασης, με την οποία ζητούσε να ακυρωθεί ως αντισυνταγματική η από 15.11.2019 Κοινή Υπουργική Απόφαση, με την οποία απαγορεύθηκε το κάπνισμα στους χώρους καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος (εστιατόρια, ταβέρνες, κέντρα διασκέδασης, μπαρ, κλπ) και προβλέφθηκαν πρόστιμα για τους παραβάτες.

Το Σωματείο στην αίτησή του υποστήριζε, μεταξύ των άλλων, ότι το μέτρο της απόλυτης απαγόρευσης του καπνίσματος στους εσωτερικούς χώρους των καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος, συνιστά σημαντικό περιορισμό στην ελευθερία των ανθρώπων οι οποίοι επιλέγουν να καπνίζουν.

Στην συνέχεια, το Δ΄ Τμήμα του ΣτΕ, με την υπ΄ αριθμ. 1727/2020 απόφασή του, απέρριψε ως αβάσιμη την αίτηση ακύρωσης του Σωματείου, επικαλούμενο και παλαιότερη απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ για την απαγόρευση του καπνίσματος.

Το ΣτΕ έκρινε ότι το μέτρο της απαγόρευσης του καπνίσματος στους χώρους υγειονομικού ενδιαφέροντος δεν είναι αντίθετο στα άρθρα 5 παράγραφος 1 (ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας και προσωπική ελευθερία) και 21 παράγραφος 3 του Συντάγματος (το κράτος μεριμνά για την υγεία των πολιτών και λαμβάνει ειδικά μέτρα), ενώ παράλληλα συνιστά θεμιτό περιορισμό της ελευθερίας (ατομικής και επαγγελματικής).

Παράλληλα, το ΣτΕ αναφέρει ότι η πρόβλεψη για την επιβολή προστίμων στους παραβάτες δεν αντίκεινται στην συνταγματική αρχή της αναλογικότητας, αλλά ούτε στο δικαίωμα της δίκαιης δίκης που κατοχυρώνει η Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

Με το σχέδιο νόμου για τη δημόσια υγεία που βγήκε σε δημόσια διαβούλευση το υπουργείο δίνει έμφαση στην πρόληψη και φιλοδοξεί να προάγει την προστασία της δημόσιας υγείας. Εστιάζει την προσοχή σε μέτρα για καπνικά προϊόντα, οινοπνευματώδη ποτά, διατροφή, φυσική άσκηση μέχρι και για τον εθισμό στο διαδίκτυο.

Μπορεί ως λαός να ζούμε περισσότερο από το μέσο όρο των πολιτών της ΕΕ, όπως φαίνεται με την ψυχρή γλώσσα των στατιστικών, αλλά ο χρόνος ζωής μας με καλή υγεία μειώνεται.

Το νομοσχέδιο έχει ως στόχο την «αντιμετώπιση των συμπεριφορικών παραγόντων, όπως η χρήση καπνικών προϊόντων, η κατάχρηση οινοπνευματωδών, η κακή διατροφή, η απουσία φυσικής άσκησης, τα φαινόμενα εθισμού και εξάρτησης από “νέους” κινδύνους, όπως ο εθισμός στο διαδίκτυο».

Όλα αυτά δηλαδή που έχουν αλλάξει τον τρόπο ζωής και αποτελούν βασικές αιτίες νοσηρότητας και πρώιμης θνησιμότητας: Καρδιοπάθειες, καρκίνους, πνευμονοπάθειες, παιδική παχυσαρκία, διαβήτη.

Θεσπίζεται 5ετές εθνικό σχέδιο δράσης για τη δημόσια υγεία, το οποίο είναι δεσμευτικό για τις υπηρεσίες υγείας, περιλαμβάνει μετρήσιμους στόχους, είναι κοστολογημένο με στόχο τη διαφάνεια αλλά και τη σταδιακή αύξηση της δαπάνης για τη δημόσια υγεία στο μέσο όρο των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επίσης, προβλέπει ενδεχόμενες συμπράξεις μεταξύ φορέων του Δημοσίου, εθελοντικών οργανώσεων και άλλων φορέων.

Τι είναι το πρόγραμμα «Σπύρος Δοξιάδης»

Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει επίσης εθνικό πρόγραμμα πρωτογενούς, δευτερογενούς και τριτογενούς πρόληψης με την ονομασία «Σπύρος Δοξιάδης», το οποίο εντάσσεται στο εθνικό σχέδιο δράσης για τη δημόσια υγεία.

Περιλαμβάνει δράσεις δημόσιας υγείας που υλοποιούνται με ευθύνη του υπουργείου Υγείας, παρέχονται δωρεάν από τους δημόσιους ασφαλιστικούς φορείς που ορίζονται στο πρόγραμμα, και υλοποιούνται με σύμπραξη εποπτευόμενων οργανικών μονάδων και φορέων υπηρεσιών δημόσιας υγείας που καθορίζονται σε κάθε εθνικό πρόγραμμα, συμπεριλαμβανομένων των νομικών προσώπων δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου.

Πρόληψη, διατροφή και ποταπαγόρευση

Η πρωτογενής πρόληψη, περιλαμβάνει το εθνικό πρόγραμμα προαγωγής της υγιεινής διατροφής και της σωματικής άσκησης (ΕΠΠΣΑΥΔ) και έχει ως στόχο τον «έλεγχο και τη διαχείριση των παραγόντων κινδύνου που σχετίζονται με την κακή διατροφή και την έλλειψη της σωματικής άσκησης.

Επίσης το εθνικό πρόγραμμα αντιμετώπισης του αλκοόλ (ΕΠΑΑ) για τον περιορισμό των παραγόντων κινδύνου από την έκθεση στο αλκοόλ και την ενίσχυση των προστατευτικών παραγόντων, που επιδρούν στην επίπτωση της συγκεκριμένης διαταραχής.

Υποχρεωτικό πρόγραμμα εμβολιασμών

Στην πρωτογενή πρόληψη υπάρχει το εθνικό πρόγραμμα εμβολιασμών (ΕΠΕΜΒ.) που προβλέπει ότι σε περιπτώσεις εμφάνισης κινδύνου διάδοσης μεταδοτικού νοσήματος, που ενδέχεται να έχει σοβαρές επιπτώσεις στη δημόσια υγεία, «μπορεί να επιβάλλεται δυνάμει απόφασης του υπουργού Υγείας, μετά από σχετική γνωμοδότηση της ΕΕΔΥ, υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού με σκοπό την αποτροπή της διάδοσης της νόσου.

Στο πλαίσιο της υπουργικής απόφασης θα ορίζεται η ομάδα του πληθυσμού ως προς την οποία θα καθίσταται υποχρεωτικός ο εμβολιασμός με καθορισμένο εμβόλιο, η τυχόν καθορισμένη περιοχή υπαγωγής στην υποχρεωτικότητα, το χρονικό διάστημα ισχύος της υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού, το οποίο πρέπει πάντοτε να αποφασίζεται ως έκτακτο και προσωρινό μέτρο προστασίας της δημόσιας υγείας για συγκεκριμένη ομάδα του πληθυσμού, και ρυθμίζεται η διαδικασία του εμβολιασμού και κάθε άλλη σχετική λεπτομέρεια».

Δράσεις για πρόληψη

Τα προγράμματα δευτερογενούς πρόληψης περιλαμβάνουν το εθνικό πρόγραμμα προσυμπτωματικού ελέγχου (ΕΠΠΕ) για την πρώιμη ανίχνευση νοσημάτων υψηλού επιπολασμού.

Στο πρόγραμμα, «εμπεριέχονται δράσεις πρόληψης, με πρωταρχική την καθιέρωση προληπτικών διαγνωστικών εξετάσεων των πολιτών για τον καρκίνο του μαστού, του τραχήλου της μήτρας και του παχέος εντέρου, τον καρδιαγγειακό κίνδυνο και την έγκαιρη διάγνωση του ανευρύσματος της κοιλιακής αορτής».

Επίσης, στη δευτερογενή πρόληψη εντάσσεται το εθνικό πρόγραμμα συστηματικού προγεννητικού και περιγεννητικού ελέγχου (ΕΠΠΓΕ), το οποίο στοχεύει στην προάσπιση της υγείας κατά την προγεννητική και περιγεννητική περίοδο.

Αυτό «περιλαμβάνει δέσμη των επιστημονικά συνιστώμενων εργαστηριακών ελέγχων κατά την προγεννητική περίοδο καθώς και την επέκταση του εθνικού προγράμματος προληπτικού ελέγχου νεογνών (ΕΠΠΕΝ) ώστε η πρώιμη διάγνωση να αφορά στο σύνολο των σπάνιων αλλά σοβαρών νοσημάτων, που επιδέχονται θεραπείας και μπορούν να καταστούν ελεγχόμενα)».

Ένταξη και αποκατάσταση

Στην τριτογενή πρόληψη συμπεριλαμβάνονται το εθνικό πρόγραμμα ψυχοκοινωνικής ένταξης και αποκατάστασης για άτομα με σοβαρά ψυχοκοινωνικά προβλήματα (ΕΠΨΕΑΑΨΠ) και η επίλυση οργανωτικών θεμάτων των υπηρεσιών δημόσιας υγείας. «Με τον τρόπο αυτό εξασφαλίζεται η καλύτερη δυνατή διάθεση των πόρων και κατανέμονται οι δράσεις μεταξύ των πλέον αποτελεσματικών επιχειρησιακά φορέων» αναφέρεται στο σχέδιο νόμου.

Προς την κατεύθυνση αυτή δημιουργούνται:

1. Τμήμα κινητοποίησης του κοινωνικού κεφαλαίου στον τομέα της υγείας στο υπουργείο Υγείας, με αντικείμενο το συντονισμό και την υποστήριξη των εθελοντικών οργανώσεων και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, που δραστηριοποιούνται στον τομέα της δημόσιας υγείας και τη δημιουργία και τήρηση ειδικού μητρώου ελληνικών και διεθνών εθελοντικών οργανώσεων και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, οι οποίες δύνανται να συμμετέχουν στην υλοποίηση δράσεων δημόσιας υγείας του εθνικού σχεδίου δράσης για την δημόσια υγεία.

2. Διευθύνσεις δημόσιας υγείας στις ΔΥΠΕ, ως το αναγκαίο ενδιάμεσο επίπεδο, η μέχρι σήμερα απουσία του οποίου, είχε ως αποτέλεσμα την αδυναμία επικοινωνίας εφαρμογής των πολιτικών δημόσιας υγείας από το κεντρικό επίπεδο του εθνικού συστήματος υγείας στα περιφερειακά επίπεδα.

3. Διυπουργικό συμβούλιο δημόσιας υγείας (ΔΙ.ΣΥ.ΔΥ). Σκοπός του ΔΙ.ΣΥ.ΔΥ είναι ο συντονισμός και η παρακολούθηση της εφαρμογής του εθνικού σχεδίου δράσης για τη δημόσια υγεία και η επίλυση σχετικών ζητημάτων πολυτομεακού και διατομεακού χαρακτήρα.

4. Επιτροπή εμπειρογνωμόνων δημόσιας υγείας (ΕΕΔΥ) ως επιστημονικό, συμβουλευτικό και γνωμοδοτικό όργανο του υπουργείου Υγείας.

dikaologitika.gr

Μία από νέες συνήθειες που είχε υποσχεθεί να φέρει βάσει νόμου ο Κυριάκος Μητσοτάκης ήταν να μπει τέλος στο κάπνισμα στους δημόσιους χώρους. Μάλιστα όπως φαίνεται ο αντικαπνιστικός νόμος αναμένεται να εφαρμοστεί άμεσα, όπως δήλωσε ο πρωθυπουργός στην ομιλία του στη Βουλή κατά την ανάγνωση των προγραμματικών δηλώσεων το Σάββατο.

Η κυβέρνηση θέλει καθολική απαγόρευση του καπνίσματος σε όλους τους δημόσιους κλειστούς χώρους, όπως γίνεται στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης. Για να εφαρμοστεί σωστά και καθολικά ο νόμος αναμένεται εντατικοποίηση των ελέγχων και λειτουργία τηλεφωνικής γραμμής για την αναφορά παραβάσεων, μέσα στο επόμενο εξάμηνο.

Προκειμένου να δείξει την αποφασιστικότητα του για την εφαρμογή του αντικαπνιστικού νόμου ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανέφερε πως η εφαρμογή του θα ξεκινήσει από την Βουλή. «Εφαρμόζεται άμεσα ο αντικαπνιστικός νόμος παντού στην Επικράτεια, ξεκινώντας από το Κοινοβούλιο», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Μητσοτάκης. Μάλιστα, παρατήρησε, ότι το χειροκρότημα των βουλευτών δεν ήταν και τόσο δυνατό, στην εξαγγελία του.
Σε ποιους Δημόσιους χώρους απαγορεύεται

Σύμφωνα με το νόμο το κάπνισμα απαγορεύεται σε:

    νοσηλευτικά ιδρύματα όλων των ειδών και των βαθμίδων,
    εκπαιδευτικά ιδρύματα κατά προτεραιότητα: παιδικοί σταθμοί και νηπιαγωγεία, δημοτικά σχολεία, ειδικά σχολεία, δευτεροβάθμια εκπαίδευση όλων των τύπων, Πανεπιστημιακά Ιδρύματα, Εκπαιδευτικά Ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, χώροι παροχής κάθε είδους τεχνικής εκπαίδευσης, χώροι παροχής παντός τύπου ιδιωτικής εκπαίδευσης,
    χώροι αθλητικών εγκαταστάσεων,
    καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος (εστιατόρια, καφέ)
    κέντρα διασκέδασης, κλπ.,

    Τι ισχύει με τον αντικαπνιστικό νόμο

Στην εγκύκλιο με τα πρόστιμα για όσους παραβιάζουν τον αντικαπνιστικό νόμο αναφέρεται ότι:

    Η παράβαση των διατάξεων για την απαγόρευση του καπνίσματος από τους δημόσιους λειτουργούς, τους δημόσιους υπαλλήλους, τους υπαλλήλους των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου και τους υπαλλήλους του δημόσιου τομέα, στους χώρους όπου είναι εγκατεστημένες οι υπηρεσίες τους, αποτελεί πειθαρχικό παράπτωμα και τιμωρείται σύμφωνα με τις διατάξεις που διέπουν την πειθαρχική ευθύνη τους.
    Σε όσους καπνίζουν ή καταναλώνουν προϊόντα καπνού κατά παράβαση του άρθρου 3 επιβάλλεται πρόστιμο πενήντα (50) έως πεντακόσια (500) ευρώ λαμβανομένης υπόψη τυχόν υποτροπής.
    Σε κάθε υπεύθυνο διαχείρισης και λειτουργίας των χώρων της πρώτης παραγράφου του άρθρου 3, που ανέχεται την παραβίαση της διατάξεων του άρθρου 3, επιβάλλεται πρόστιμο από πεντακόσια (500) έως δέκα χιλιάδες (10.000) ευρώ, λαμβανομένης υπόψη τυχόν υποτροπής. Στην τέταρτη υποτροπή ανακαλείται προσωρινά η άδεια λειτουργίας του καταστήματος υγειονομικού ενδιαφέροντος με απόφαση της αρχής, η οποία τη χορήγησε, για χρονικό διάστημα δέκα (10) ημερών, ενώ στην πέμπτη υποτροπή ανακαλείται οριστικά η άδεια λειτουργίας με απόφαση της αρχής, η οποία τη χορήγησε.
    Σε όσους πωλούν προϊόντα καπνού σε ανηλίκους ή ανέχονται παραβίαση της σχετικής διάταξης επιβάλλεται πρόστιμο από πεντακόσια (500) έως δέκα χιλιάδες (10.000) ευρώ. Η υποτροπή λαμβάνεται υπόψη για το ύψος του επιβαλλόμενου προστίμου. Στην τέταρτη υποτροπή ανακαλείται προσωρινά η άδεια λειτουργίας, για χρονικό διάστημα δέκα (10) ημερών, ενώ στην πέμπτη ανακαλείται οριστικά η άδεια λειτουργίας με απόφαση της αρχής, η οποία τη χορήγησε.
    Σε όσους παραβιάζουν τις διατάξεις του παρόντος σχετικά με τη διαφήμιση προϊόντων καπνού επιβάλλεται πρόστιμο από πεντακόσια (500) έως δέκα χιλιάδες (10.000) ευρώ λαμβανομένης υπόψη τυχόν υποτροπής.
    Σύμφωνα με το άρθρο 3 του Ν. 3730/2008, όπως συμπληρώθηκε με το άρθρο 35 του Ν. 3896/2010, για την παράβαση της απαγόρευσης καπνίσματος στα πάσης φύσεως αυτοκίνητα, ιδιωτικής και δημοσίας χρήσης, όταν επιβαίνουν ανήλικοι κάτω των 12 ετών, επιβάλλεται διοικητικό πρόστιμο ποσού 1.500 ευρώ στον επιβαίνοντα που καπνίζει ανεξάρτητα αν είναι οδηγός, ενώ διπλασιάζεται το πρόστιμο στο ποσό των 3.000 ευρώ, αν αυτός που καπνίζει οδηγεί αυτοκίνητο δημοσίας χρήσης. Επιπλέον στους οδηγούς των οχημάτων αυτών επιβάλλεται η αφαίρεση της άδειας ικανότητος οδήγησης για διάστημα ενός (1) μηνός για κάθε παράβαση έστω και αν δεν διέπραξαν οι ίδιοι την παράβαση, αλλά πρόσωπο που επιβαίνει στο αυτοκίνητο.

Η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 31 Μαΐου, με απόφαση που πήρε το 1988 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, για να μας υπενθυμίζει τις βλαβερές συνέπειες του καπνίσματος.

Το κάπνισμα