Με στόχο να περιορίσει την γραφειοκρατία αλλά και τη φοροδιαφυγή, η κυβέρνηση προετοιμάζεται προκειμένου να μας «συστήσει» μέσω του Σχεδίου «Ελλάδα 2.0» τον «Προσωπικό Αριθμό Πολίτη», μια νέα ταυτότητα που οπτικά θα μοιάζει με το δίπλωμα οδήγησης, ωστόσο θα έχει πολλές περισσότερες δυνατότητες.
Η νέα αυτή ταυτότητα, θα αντικαταστήσει τη σημερινή ταυτότητα αλλά και τον ΑΦΜ και τον ΑΜΚΑ. Παράλληλα θα λειτουργεί σαν «πάσο» για όλο το Δημόσιο, επιτρέποντας όλες τις συναλλαγές αυτόματα, ακόμα και τις δηλώσεις θανάτου στις δημόσιες υπηρεσίες.
Σε πρώτο στάδιο ο Προσωπικός Αριθμός θα δημιουργηθεί από τον ΑΦΜ -δηλαδή θα είναι τα ίδια ακριβώς ψηφία. Στην ταυτότητα θα αναγράφεται μόνος ο Προσωπικός Αριθμός και ένας αριθμός πιστοποιητικού ο οποίος θα είναι κάτι σαν «check» σε περίπτωση που χαθεί η ταυτότητα. Όπως έχει εκτιμήσει ο υπουργός, το σύστημα πιθανότατα να είναι έτοιμο το 2022.
Πρόκειται για την πρώτη απόπειρα ενιαίας ταυτοποίησης των πολιτών, διασταυρώνοντας τα στοιχεία βάσει ονοματεπωνύμου, ημερομηνίας γέννησης, πατρωνύμου, μητρωνύμου κ.λπ.
Η διαδικασία
Σε πρώτο στάδιο ο Προσωπικός Αριθμός θα έχει τα 9 ψηφία του σημερινού ΑΦΜ, τον οποίο σταδιακά θα αντικαταστήσει. Στη συνέχεια, ωστόσο, θα προστεθούν τρία επιπλέον αριθμητικά στοιχεία. Επομένως, ο Προσωπικός Αριθμός, που θα χρησιμοποιείται για όλες τις συναλλαγές με το Δημόσιο, θα είναι 12ψήφιος.
«Οι υπηρεσίες που αφορούν τη χρήση ΑΜΚΑ, τη χρήση ΑΦΜ, τη χρήση αριθμού δελτίου ταυτότητας, εν τέλει θα είναι όλα αυτά με έναν αριθμό και μόνο. Ενοποιεί την εξυπηρέτηση του πολίτη στον γκισέ στην επαφή του με το Δημόσιο» είχε εξηγήσει ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
Ο Προσωπικός Αριθμός χορηγείται στα φυσικά πρόσωπα σύμφωνα με τη διαδικασία και το χρονοδιάγραμμα που ορίζεται στο προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται σύμφωνα με την παρ. 6 του άρθρου 107. Με την διαδικασία αυτή χορηγείται ο Π.Α. και σε όσα φυσικά πρόσωπα έχει χορηγηθεί Α.Φ.Μ. ή/και Α.Μ.Κ.Α.
Στο σχετικό νόμο (4727/2020) τονίζεται επίσης ότι ο Προσωπικός Αριθμός δεν μεταβάλλεται και απενεργοποιείται με τον θάνατο ή την κήρυξη σε αφάνεια του φυσικού προσώπου. Ο Προσωπικός Αριθμός θα χορηγείται υποχρεωτικά σε κάθε φυσικό πρόσωπο. Η ταυτοποίηση των στοιχείων για τον Προσωπικό Αριθμό θα γίνει μέσω της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης.
Δωδεκαψήφιος θα είναι τελικά ο μοναδικός Προσωπικός Αριθμός (Π.Α.) που θα συνοδεύει τον κάθε πολίτη από τη γέννηση έως το θάνατό του, σύμφωνα με δημοσίευμα του ethnos.gr, καθώς ο σχεδιασμός που ήθελε το ΑΦΜ να παίζει αυτόν τον ρόλο άλλαξε την τελευταία στιγμή. Ετσι, όπως ορίζεται στον Κώδικα Ψηφιακής Διακυβέρνησης, ο οποίος κατατέθηκε σήμερα στη Βουλή, καθιερώνεται ο Προσωπικός Αριθμός, ο οποίος αποτελεί στοιχείο για την επαλήθευση της ταυτότητας των φυσικών προσώπων που συναλλάσσονται με τους φορείς του δημόσιου τομέα.
Ο αριθμός αυτός σταδιακά θα αποτελέσει τον μοναδικό αριθμό που θα χρησιμοποιεί ο κάθε πολίτης σχεδόν για το σύνολο των συναλλαγών του με το Δημόσιο αντικαθιστώντας κάθε άλλον αριθμό: «Κατ’ αυτόν τον τρόπο, εξαλείφεται το φαινόμενο ένα φυσικό πρόσωπο να εμφανίζεται «με πολλά πρόσωπα» έναντι του Δημοσίου», σημειώνεται χαρακτηριστικά στην αιτιολογική έκθεση του σχεδίου νόμου.
Οπως επισημαίνεται στο άρθρο 11 του νομοσχεδίου, ο Π.Α. δεν μεταβάλλεται και απενεργοποιείται με τον θάνατο ή την κήρυξη σε αφάνεια του φυσικού προσώπου, ενώ χορηγείται υποχρεωτικά σε κάθε φυσικό πρόσωπο που δικαιούται Αριθμό Φορολογικού Μητρώου (ΑΦΜ) ή Αριθμό Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης (ΑΜΚΑ).
Η επαλήθευση της ταυτότητας των φυσικών προσώπων πραγματοποιείται με τον συνδυασμό του Π.Α. και των στοιχείων φυσικής ή ηλεκτρονικής ταυτοποίησης.
Η χρήση αποκλειστικά και μόνο του Π.Α. δεν συνεπάγεται την ολοκλήρωση της επαλήθευσης της ταυτότητας του φυσικού προσώπου ούτε την παροχή δημοσίων υπηρεσιών προς αυτό. «Ως εκ τούτου, ο Π.Α. αποτελεί στοιχείο αναγκαίο αλλά όχι επαρκές για την επαλήθευση της ταυτότητας των φυσικών προσώπων» σημειώνεται στην αιτιολογική έκθεση.
Ο Π.Α. αποτελείται από 12 αλφαριθμητικά στοιχεία, εκ των οποίων τουλάχιστον τα 9 τελευταία είναι αριθμητικά, και χορηγείται άπαξ στο φυσικό πρόσωπο, ενώ δεν μεταβάλλεται και απενεργοποιείται με τον θάνατο ή την κήρυξη σε αφάνεια του φυσικού προσώπου. Τα εννέα τελευταία αριθμητικά στοιχεία του Π.Α. αποτελούν τον Α.Φ.Μ. του φυσικού προσώπου.
Οπως ορίζεται στο συγκεκριμένο άρθρο, όταν σύμφωνα με τη νομοθεσία απαιτείται η συλλογή και επεξεργασία του Α.Φ.Μ., ιδίως για φορολογικούς ή τελωνειακούς σκοπούς ή για σκοπούς είσπραξης δημοσίων εσόδων χρησιμοποιούνται και αποτελούν αντικείμενο επεξεργασίας μόνο τα τελευταία εννέα αριθμητικά στοιχεία του Π.Α.
Στη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης (ΓΓΠΣΔΔ) τηρείται το Μητρώο Π.Α., το οποίο περιλαμβάνει τα στοιχεία που είναι απολύτως αναγκαία για την επαλήθευση της ταυτότητας του φυσικού προσώπου, δηλαδή όνομα, επώνυμο, πατρώνυμο, μητρώνυμο, ημερομηνία γέννησης, τόπο γέννησης, Αριθμό Δελτίου Ταυτότητας, ΑΜΚΑ και ΑΦΜ Για την ασφαλή τήρηση του Μητρώου ΠΑ λαμβάνονται όλα τα αναγκαία τεχνικά και οργανωτικά μέτρα και ιδίως η κρυπτογράφηση.
Για λόγους προστασίας των προσωπικών δεδομένων, η τήρηση του ΠΑ και η συγκέντρωση των σχετικών αναγνωριστικών γίνεται σε ένα κεντρικό σημείο, με εγγυήσεις και μέτρα που μετριάζουν κατά πολύ τους κινδύνους, όπως η κρυπτογράφηση του Μητρώου Π.Α. και η χρήση εξυπηρετητών (servers) προηγμένης κυβερνοασφάλειας, η τήρηση τεχνικών και οργανωτικών μέτρων.
Για την επαλήθευση της ταυτότητας των συναλλασσομένων φυσικών προσώπων, οι φορείς του δημόσιου τομέα αξιοποιούν διαδικτυακή υπηρεσία της Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ., με την οποία γίνεται η αντιστοίχιση του Π.Α., τον οποίο γνωστοποιεί ο πολίτης στον εκάστοτε φορέα του δημόσιου τομέα, με τα τηρούμενα στο Μητρώο Π.Α. στοιχεία.
Κατά τη χρήση της ανωτέρω διαδικτυακής υπηρεσίας, δεν γίνεται διασύνδεση των αρχείων του Μητρώου Π.Α. με τα πληροφοριακά συστήματα και συστήματα αρχειοθέτησης των φορέων του δημόσιου τομέα που την αξιοποιούν. Οι φορείς του δημόσιου τομέα που αξιοποιούν την ανωτέρω διαδικτυακή υπηρεσία λαμβάνουν τα αναγκαία τεχνικά και οργανωτικά μέτρα, ώστε να μην τηρείται ούτε να αποθηκεύεται σε αυτούς ο Π.Α
