Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καταδίκασε και επίσημα, με ψήφισμά του, την Ελλάδα για το κράτος δικαίου και την ελευθερία του Τύπου.

Το ψήφισμα «πέρασε» το μεσημέρι της Τετάρτης από την Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου, η οποία το υπερψήφισε, επιβεβαιώνοντας την καταδικαστική απόφαση για τη χώρα μας. Υπέρ της έγκρισης ψήφισαν 330 ευρωβουλευτές, καταψήφισαν 254, ενώ απείχαν 26 Ευρωβουλευτές.

Το ψήφισμα, είχε κατατεθεί από κοινού από τις 4 προοδευτικές πολιτικές ομάδες του Ευρωκοινοβουλίου, την Αριστερά, τους Πράσινους, του Σοσιαλδημοκράτες και το Renew, όπως σημειώνει το ieidiseis.gr.

Ελευθερία των ΜΜΕ

Εξετάζοντας θέματα πολυφωνίας των μέσων ενημέρωσης και ασφάλειας των δημοσιογράφων, το Κοινοβούλιο διαμαρτύρεται για την έλλειψη προόδου στις έρευνες για την δολοφονία του Γιώργου Καραϊβάζ τον Απρίλιο του 2021. Εκφράζουν έντονη ανησυχία για το γεγονός ότι δημοσιογράφοι αντιμετωπίζουν σωματικές απειλές και λεκτικές επιθέσεις (προερχόμενες μεταξύ άλλων και από υψηλόβαθμους πολιτικούς), παραβιάσεις της ιδιωτικής τους ζωής με κατασκοπευτικό λογισμικό και καταχρηστικές αγωγές – συμπεριλαμβανομένων αυτών που προέρχονται από ανθρώπους του περιβάλλοντος του πρωθυπουργού.

Το Κοινοβούλιο εκφράζει επίσης ανησυχίες σχετικά με την ανεξαρτησία του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης, τη συγκέντρωση ΜΜΕ στα χέρια ολιγαρχών και την κατανομή των κρατικών επιδοτήσεων. Κατασκοπευτικό λογισμικό Το Κοινοβούλιο καταδικάζει την παράνομη εργαλειοποίηση του όρου «απειλή για την εθνική ασφάλεια» για τις απαράδεκτες υποκλοπές και την παρακολούθηση πολιτικών αντιπάλων, συμπεριλαμβανομένων μελών του ΕΚ.

Ως απάντηση στο σκάνδαλο «Predatorgate», οι ευρωβουλευτές ζητούν την ενίσχυση των δημοκρατικών μηχανισμών και αποτελεσματικές έρευνες με τη βοήθεια της Europol. Ζητούν ακόμη να αντιστραφεί η νομοθεσία που έθεσε την ΕΥΠ υπό τον άμεσο έλεγχο του Πρωθυπουργού.

Το ψήφισμα εκφράζει ανησυχίες σχετικά με τη μεταφορά της έρευνας για το σκάνδαλο σε διαφορετικό εισαγγελέα και την πολιτική πίεση, τον εκφοβισμό και την παρενόχληση αξιωματούχων που επικρίνουν την κυβέρνηση.

Αστυνομική βία, κακομεταχείριση μεταναστών, δημοκρατικός έλεγχος

Το Κοινοβούλιο τονίζει την υπερβολική χρήση βίας από την αστυνομία και την ανεπαρκή ποιότητα των επακόλουθων ερευνών και δικαστικών αποφάσεων, τις καταγγελίες για διαφθορά, τη διάρκεια των δικαστικών διαδικασιών και τις πιθανές συγκρούσεις συμφερόντων, συμπεριλαμβανομένης της διείσδυσης του οργανωμένου εγκλήματος στην αστυνομία.

Η μεταχείριση των μεταναστών και οι συστηματικές επαναπροωθήσεις ανησυχούν τους ευρωβουλευτές, όπως και οι επιθέσεις κατά της κοινωνίας των πολιτών, ιδίως οι εκστρατείες δυσφήμισης και η δικαστική παρενόχληση ακτιβιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Το Κοινοβούλιο δηλώνει ότι η κοινοβουλευτική έρευνα για την τραγωδία στα Τέμπη του Φεβρουαρίου του 2023 φαίνεται να στερείται πολιτικής αμεροληψίας και ανησυχεί για την άρνηση της κυβερνητικής κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας να διεξαγάγει έρευνα για δύο πρώην υπουργούς μεταφορών, όπως ζητήθηκε από την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία.

Με βάση τα ανωτέρω, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να αξιοποιήσει όλα τα διαθέσιμα εργαλεία για την αντιμετώπιση των παραβιάσεων των αξιών της ΕΕ στην Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένης αφενός της αξιολόγησης της χρήσης των κονδυλίων της ΕΕ στο πλαίσιο του κανονισμού περί κοινών διατάξεων σύμφωνα με τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, αφετέρου σε σχέση με τη μη εφαρμογή των αποφάσεων των ευρωπαϊκών δικαστηρίων σύμφωνα με τον κανονισμό για την αιρεσιμότητα του κράτους δικαίου.

Οι ευρωβουλευτές έχουν επανειλημμένα εκφράσει ανησυχίες σχετικά με την κατάσταση της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης στην Ελλάδα, με βάση την πλατφόρμα του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Ασφάλεια των Δημοσιογράφων και τον Παγκόσμιο Δείκτη Ελευθερίας του Τύπου. Επιπλέον, Δείκτης Αντίληψης της Διαφθοράς 2023 σημειώνει ανησυχητική πτώση για ζητήματα που αφορούν το κράτος δικαίου.

Για εμμονική και πολιτικά υποκινούμενη ομάδα ευρωβουλευτών η οποία συκοφαντεί επανειλημμένα την Ελλάδα, κάνουν λόγο κυβερνητικές πηγές, αναφερόμενος στο ψήφισμα που πέρασε από το Ευρωκοινοβούλιο και καταδικάζει την Ελλάδα για τα ζητήματα κράτους δικαίου και ελευθερίας του Τύπου.

Συγκεκριμένα, όπως επισημαίνουν οι ίδιες πηγές, ενόψει ευρωεκλογών και δεδομένου ότι η Ελλάδα και η κυβέρνηση Μητσοτάκη σημειώνουν επιτυχίες σε όλα τα επίπεδα - στην οικονομία, στις μεταρρυθμίσεις, στην εξωτερική πολιτική, στο μεταναστευτικό, οι γνωστοί κύκλοι της κεντροαριστεράς και της αριστεράς στην Ευρώπη επανέφεραν στη δημόσια συζήτηση τους υποτιθέμενους κινδύνους για τις συνθήκες του Κράτους Δικαίου που επικρατούν στη χώρα μας.

«Με ένα κείμενο επιτομή λαϊκισμού και παραπληροφόρησης, τα μέλη των συγκεκριμένων πολιτικών ομάδων μετατρέπουν σε πολιτική αρένα τις Βρυξέλλες κλονίζοντας δυστυχώς την αξιοπιστία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου» σημειώνουν και τονίζουν πως πρόκειται για μια προσπάθεια δυσφήμισης της Ελλάδας με κινδυνολογίες και εικασίες που δεν επιβεβαιώνονται από τα επίσημα στοιχεία και τις θεσμικές κινήσεις που έγιναν τα τελευταία χρόνια για την αναβάθμιση και θωράκιση των θεσμών στη χώρα μας.

Παγκόσμια Ημέρα Ελευθερίας του Τύπου και τα στοιχεία της έκθεσης των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου.

Η 3η Μαΐου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα Ελευθερίας του Τύπου και σήμερα η χώρα μας δεν πρέπει να αισθάνεται καθόλου περήφανη καθώς σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσαν για το 2022 οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα (RSF) η Ελλάδα έχει κατρακυλήσει μέσα σ΄έναν χρόνο 38 θέσεις και από την 70η θέση το 2021 βρέθηκε στην 108η. Πρόκειται για τη χειρότερη θέση στην κατάταξη που έχει καταγράψει η Ελλάδα ανάμεσα σε 180 χώρες.

Πιο συγκεκριμένα η Ελλάδα βρίσκεται κάτω από την Ουγγαρία (85η), τη Βουλγαρία (91η) την Αλβανία (103η) και την Ουκρανία (106η), καταγράφοντας την χειρότερη επίδοση με 55,52 βαθμούς στις χώρες της ΕΕ ενώ ξεπερνά από τις χώρες της ευρωπαϊκής ηπείρου μόνο την Τουρκία, την Λευκορωσία και την Ρωσία.

Στις τελευταίες θέσεις της κατάταξης βρίσκεται πάντα η Κίνα και ακολουθούν η Μιανμάρ, το Τουρκμενιστάν, το Ιράν, η Ερυθραία με τη Βόρεια Κορέα τελευταία.

Πρώτη στην κατάταξη εξακολουθεί να είναι για έκτη συνεχή χρονιά η Νορβηγία, ενώ ακολουθούν η Δανία και η Σουηδία.

Δείτε εδώ την κατάταξη όλων των χωρών

Συνολικά η κατάσταση στο 73% των 180 χωρών που εξετάζει κάθε χρόνο η μη κυβερνητική οργάνωση χαρακτηρίζεται “πολύ σοβαρή”, “δύσκολη” ή “προβληματική” σε ό,τι αφορά την ελευθερία των δημοσιογράφων να ασκούν το επάγγελμά τους.

Για την Ελλάδα στον δείκτη ασφάλειας η κατάσταση χαρακτηρίζεται δύσκολη, στον οικονομικό δείκτη, πολύ σοβαρή, στον κοινωνικό δείκτη, προβληματική, στον πολιτικό δείκτη επίης η κατάσταση χαρακτηρίζεται προβληματική, το ίδιο και όσον αφορά τον νομικό δείκτη.

Στην έκθεση γίνεται λόγος για συχνή παρεμπόδιση των δημοσιογράφων στην έρευνα θεμάτων όπως η εξέλιξη της πανδημίας, αλλά και το προσφυγικό. Επίσης υπάρχει αναφορά και για την εκτέλεση του αστυνομικού ρεπόρτερ Γιώργου Καραϊβάζ τον Απρίλιο του 2021, η οποία όπως τονίζεται παραμένει αδιαλεύκαντη παρά τις κυβερνητικές υποσχέσεις για ταχεία έρευνα.

Αναφορά γίνεται και στις πρόσφατες ρυθμίσεις στον Ποινικό Κώδικα, όπου, σύμφωνα με την έκθεση, υπό τον μανδύα της πανδημίας επιτρέπουν εκτεταμένους περιορισμούς στην ελευθερία του Τύπου, με σαθρή νομική τεκμηρίωση. Η ποινή ως 5 ετών φυλάκισης για «διασπορά ψευδών ειδήσεων» αντίκειται στις διεθνείς δεσμεύσεις της Ελλάδας και το ευρωπαϊκό νομικό κεκτημένο, αποτελεί σοβαρή απειλή για το δικαίωμα των δημοσιογράφων να δημοσιεύουν πληροφορίες δημόσιου ενδιαφέροντος και αυξάνει τον κίνδυνο της αυτολογοκρισίας.

Επιπλέον έμφαση δίνεται στην οικονομική κρίση της τελευταίας δεκαετίας η οποία σε συνδυασμό με τα χαμηλά ποσοστά αναγνωσιμότητας και τους μειωμένους διαφημιστικούς προϋπολογισμούς, έχουν θέσει υπό αμφισβήτηση τη μακροπρόθεσμη επιβίωση πολλών μέσων ενημέρωσης. Αυτό τους έκανε να εξαρτώνται περισσότερο από τη δημόσια χρηματοδότηση, αναφέρεται στην έκθεση, η οποία θέτει και θέματα διαφάνειας όσον αφορά τις συγκεκριμένες κρατικές χρηματοδοτήσεις.

Όμως ακόμη πιο σημαντική είναι η διαπίστωση ότι η εμπιστοσύνη των Ελλήνων στα ΜΜΕ παραμένει από τις χαμηλότερες στην ΕΕ. Όπως υπογραμμίζεται στην έκθεση γύρω από τους μεγάλους ομίλους υπάρχουν εκατοντάδες μικρά ψηφιακά ΜΜΕ, σε έναν έντονα κατακερματισμένο χάρτη ενημέρωσης. Η συντριπτική πλειοψηφία των ΜΜΕ ανήκει σε λίγα πρόσωπα που δραστηριοποιούνται και σε άλλους επιχειρηματικούς κλάδους αυστηρά ρυθμιζόμενους από το κράτος. Κάποιοι από αυτούς σχετίζονται ανοιχτά με την πολιτική ελίτ. Έτσι, τα ΜΜΕ είναι έντονα πολωμένα σε πολιτικό επίπεδο.

Μιλώντας για πόλωση, η οποία χαρακτηρίζει το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας, στην έκθεση τονίζεται ότι “Ακροαριστεροί και ακροδεξιοί ακτιβιστές επιτίθενται τακτικά στις εγκαταστάσεις των μέσων ενημέρωσης που θεωρούν ιδεολογικούς εχθρούς”.

Γενικά οι Δημοσιογράφοι χωρίς Σύνορα (RSF) στην έκθεσή τους του 2022 για την ελευθερία του Τύπου προειδοποιούν ότι το “ενημερωτικό χάος” και η παραπληροφόρηση τροφοδοτούν τις διεθνείς εντάσεις αλλά και τον διχασμό στις κοινωνίες.

Στις δημοκρατικές χώρες “η μετατροπή των μέσων ενημέρωσης σε Fox News αποτελεί έναν θανάσιμο κίνδυνο διότι υπονομεύει τις βάσεις μιας αρμονικής κοινωνίας και του ανεκτικού δημόσιου διαλόγου”, αναφέρει ο γενικός γραμματέας των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα Κριστόφ Ντελουάρ.

Οι δημοκρατικές κοινωνίες διχάζονται εξαιτίας της αύξησης των μέσων ενημέρωσης “στο μοντέλο του Fox News”, το τηλεοπτικό δίκτυο που προτιμούν οι συντηρητικοί Αμερικάνοι, και “της έκτασης των δικτύων παραπληροφόρησης, τα οποία ενισχύονται από τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης”, σημείωσε ο ίδιος.

Αυτή η εσωτερική πόλωση όξυνε τις κοινωνικές και πολιτικές εντάσεις στις ΗΠΑ (42η στην κατάταξη), επεσήμαναν οι RSF.

Διαβάστε αναλυτικά την έκθεση των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα εδώ