Η…παγιωμένη εδώ και καιρό κρίση ακρίβειας έχει «στεγνώσει» τα νοικοκυριά, απομυζώντας την αγοραστική τους δύναμη και την ικανότητά τους να τακτοποιούν φορολογικές και λοιπές υποχρεώσεις. 

Τα αποτελέσματα της έρευνας που πραγματοποίησε του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ επιβεβαιώνει το συμπέρασμα που έχουν καταλήξει και άλλες αντίστοιχες μελέτες, ότι δηλαδή η συντριπτική πλειοψηφία των νοικοκυριών-παρά τη συγκρατημένη βελτίωση που παρατηρείται σε σχέση με το 2023- βρίσκεται σε δυσμενή θέση. Σύμφωνα με την έρευνα 6 στα 10 νοικοκυριά αδυνατούν να καλύψουν τις ανάγκες για ολόκληρο τον μήνα, καθώς το εισόδημά τους επαρκεί μόλις για 19 ημέρες. Επίσης το 81,6% αδυνατεί να αποταμιεύσει και το 28,9% έχει ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο. Ακόμη το 11,7% ζει σε συνθήκες ακραίας φτώχειας.

Σε δεινή θέση αυτοαπασχολούμενοι και μικροεπιχειρηματίες

Ειδικά οι αυτοαπασχολούμενοι/ες και οι μικροεπιχειρηματίες βρίσκονται σε ολοένα και δυσμενέστερη θέση: το 53,3% των νοικοκυριών που εξαρτώνται από επιχειρηματικά έσοδα δηλώνουν ότι το εισόδημά τους δεν επαρκεί μέχρι το τέλος του μήνα, ποσοστό που αυξήθηκε δραματικά, από 42,8% το 2023.

Ακρίβεια, η μεγαλύτερη απειλή

Η ακρίβεια είναι η μεγαλύτερη απειλή, καθώς οι αυξήσεις στα τρόφιμα και τους λογαριασμούς επηρεάζουν σχεδόν όλα τα νοικοκυριά. Το 72,4% περιορίζει άλλες δαπάνες λόγω της ανόδου των τιμών, ενώ πάνω από το 60% βλέπει αύξηση στα έξοδα διατροφής και στέγασης.
Ειδικότερα τώρα:

• Το 11,7% δήλωσε ότι τα εισοδήματά του δεν επαρκούν για να καλύψουν ούτε τις βασικές του ανάγκες
• Το 50+% των νοικοκυριών δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν ένα έκτακτο, αλλά αναγκαίο, έξοδο της τάξης των 500 ευρώ, είτε το αντιμετωπίζουν με μεγάλη δυσκολία. 
• Το 64,9% δαπάνησε περισσότερα για λογαριασμούς σπιτιού
• Το 63,4% δαπάνησε περισσότερα για είδη διατροφής 
• Το 41,9% δαπάνησε λιγότερα για εξόδους ψυχαγωγίας 
• Το 39,2% δαπάνησε λιγότερα για ένδυση – υπόδηση 
• Το36,1% καθυστερεί ή αδυνατεί να καλύψει ιατρικά έξοδα 
• Το 28,2% καθυστερεί ή αδυνατεί να καλύψει την πληρωμή του ρεύματος 
• Το 22,8% καθυστερεί ή αδυνατεί να καλύψει τα έξοδα θέρμανσης
• Οι πολίτες ζητούν ουσιαστικά μέτρα στήριξης, με βασικές προτεραιότητες την αύξηση μισθών και συντάξεων (69%), τον έλεγχο της αισχροκέρδειας (52,7%) και τη μείωση φόρων (45,9%) ενώ η κυβερνητική πολιτική αξιολογείται πιο αρνητικά από προηγούμενες χρονιές.

Η ακρίβεια παραμένει το νούμερο ένα πρόβλημα της ελληνικής κοινωνίας κατατρώγοντας ολοένα και περισσότερο τα οικογενειακά εισοδήματα και αποδυναμώνοντας διαρκώς την ποιότητα ζωής των Ελλήνων.

Η πορεία της οικονομίας, η ακρίβεια, ο πληθωρισμός και η κατάσταση των ελληνικών νοικοκυριών αποτυπώνονται και στην ενδιάμεση έκθεση του ΙΝΕ- ΓΣΕΕ που δόθηκε πριν λίγο καιρό στην δημοσιότητα.

Η Ελλάδα βρίσκεται στην 24η θέση σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωση όσον αφορά το ύψος μισθού πλήρους απασχόλησης και δυστυχώς στην τελευταία θέση στην αγοραστική δύναμη.

Περαιτέρω δε, σε όλα τα είδη που συμπεριλαμβάνονται στον Γενικό Δείκτη Καταναλωτή, από το 2020 έως σήμερα οι αυξήσεις τιμών είναι σε διψήφια ποσοστά.

Οι καταναλωτές διαπιστώνουν ότι οι αυξήσεις στις τιμές των αγαθών και των υπηρεσιών είναι σχεδόν καθημερινές και ολοένα και περισσότεροι δυσκολεύονται να ανταπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους ενώ έχουν μειώσει αισθητά τις αγορές τους στα σούπερ μάρκετ ή αγοράζουν φθηνότερα και ενδεχομένως κατώτερης ποιότητας προϊόντα.

Η ακρίβεια παραμένει το νούμερο ένα πρόβλημα της ελληνικής κοινωνίας κατατρώγοντας ολοένα και περισσότερο τα οικογενειακά εισοδήματα και αποδυναμώνοντας διαρκώς την ποιότητα ζωής των Ελλήνων.

Η πορεία της οικονομίας, η ακρίβεια, ο πληθωρισμός και η κατάσταση των ελληνικών νοικοκυριών αποτυπώνονται και στην ενδιάμεση έκθεση του ΙΝΕ- ΓΣΕΕ που δόθηκε πριν λίγο καιρό στην δημοσιότητα.

Η Ελλάδα βρίσκεται στην 24η θέση σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωση όσον αφορά το ύψος μισθού πλήρους απασχόλησης και δυστυχώς στην τελευταία θέση στην αγοραστική δύναμη.

Περαιτέρω δε, σε όλα τα είδη που συμπεριλαμβάνονται στον Γενικό Δείκτη Καταναλωτή, από το 2020 έως σήμερα οι αυξήσεις τιμών είναι σε διψήφια ποσοστά.

Οι καταναλωτές διαπιστώνουν ότι οι αυξήσεις στις τιμές των αγαθών και των υπηρεσιών είναι σχεδόν καθημερινές και ολοένα και περισσότεροι δυσκολεύονται να ανταπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους ενώ έχουν μειώσει αισθητά τις αγορές τους στα σούπερ μάρκετ ή αγοράζουν φθηνότερα και ενδεχομένως κατώτερης ποιότητας προϊόντα.

Υπό αυτές τις ασφυκτικές συνθήκες καταναλωτικές οργανώσεις ετοιμάζονται και καλούν τους καταναλωτές σε ολικό μποϋκοτάζ, δηλαδή αποχή από όλες τις αγορές προϊόντων και υπηρεσιών, για την 15η Μαρτίου που είναι και η Παγκόσμια Ημέρα Καταναλωτή.

«Στην Παγκόσμια Ημέρα Καταναλωτή ετοιμάζουμε μποϋκοτάζ με θέμα «Η φωνή σου έχει δύναμη, δεν ψωνίζω»» είπε στο thestival.gr ο πρόεδρος της Ένωσης Εργαζόμενων Καταναλωτών, Απόστολος Ραυτόπουλος προσθέτοντας ότι το μποϋκοτάζ της 15ης Μαρτίου αφορά όλα τα προϊόντα.

Παρότι οι Έλληνες καταναλωτές δεν είναι συνηθισμένοι σε τακτικές μποϋκοτάζ όπως οι καταναλωτές άλλων Ευρωπαϊκών χωρών ο κ. Ραυτόπουλος επισημαίνει ότι ήρθε η ώρα να συμμετάσχουν καθώς «εάν δεν κάνουμε τίποτα παρότι βρισκόμαστε στον 4ο χρόνο των αυξήσεων των προϊόντων και των ανατιμήσεων θα μείνουμε στα λόγια».

«Αυτή θα είναι μια μέρα ορόσημο προκειμένου να σταματήσει αυτό το τεράστιο κύμα ακρίβειας που μαστίζει όλον τον κόσμο. Και μπορεί η ακρίβεια να μην είναι μόνο στην Ελλάδα, αλλά η αισχροκέρδεια είναι πραγματικά ελληνικό φαινόμενο. Η αισχροκέρδεια και η απληστία των κερδών έχουν πάρει πλέον τρομακτικές διαστάσεις» είπε ο κ. Ραυτόπουλος.

Τόνισε ότι η ακρίβεια αφορά το τρίπτυχο: σούπερ μάρκετ, στέγαση και ενέργεια.

Ειδικά όσον αφορά την ηλεκτρική ενέργεια αναφέρθηκε στην κατάργηση από 1η Φεβρουαρίου του νυχτερινού τιμολογίου -όπως το ξέραμε- καθώς όπως είπε «μειώθηκαν κατά 33% οι ώρες του και ταυτόχρονα αυξήθηκε η τιμή της κιλοβατώρας». Πρόσθεσε ότι καταργήθηκαν τα σταθερά τιμολόγια των έξι μηνών όπου η κιλοβατώρα κόστιζε 8-8,5 λεπτά του ευρώ και «τώρα έγιναν όλα τα συμβόλαια ετήσια, η πιο φθηνή κιλοβατώρα είναι 10 λεπτά του ευρώ και η ακριβότερη 15 λεπτά του ευρώ».

«Δηλαδή αυξήθηκε η κιλοβατώρα κατά 18% και μειώθηκε το νυχτερινό τιμολόγιο σε ποσοστό 33%» επεσήμανε ο πρόεδρος της Ένωσης Εργαζομένων Καταναλωτών.

Όσον αφορά το καλάθι του νοικοκυριού στα σούπερ μάρκετ που είχε εφαρμοστεί από την κυβέρνηση ως μέτρο κατά της ακρίβειας ο κ. Ραυτόπουλος είπε ότι πλέον έχει εξασθενήσει από τις αλυσίδες των σούπερ μάρκετ αλλά και τις βιομηχανίες «που το έχουν απαξιώσει και δεν δίνουν προσφορές».

«Από τον Σεπτέμβριο του 2021 έως σήμερα η κυβέρνηση μέσα από το αρμόδιο υπουργείο έχει πάρει 28 μέτρα προκειμένου να πατάξει την ακρίβεια και την αισχροκέρδεια όμως όλα αυτά τα μέτρα μέχρι τώρα αποδείχθηκαν αναποτελεσματικά. Αυτός είναι ο λόγος που από την στιγμή που η κυβέρνηση και το υπουργείο Ανάπτυξης δεν κάνουν αυτό που οφείλουν να κάνουν προκειμένου να προστατευθούν οι καταναλωτές, θα κάνουμε εμείς ως Ένωση Εργαζομένων Καταναλωτών κατά την 15η Μαρτίου το μποϋκοτάζ προκειμένου να δώσουμε να καταλάβουν ότι εμείς οι καταναλωτές έχουμε την δύναμη. Διότι αν εμείς εκείνη την ημέρα δεν ψωνίσουμε θα δείτε πως θα αρχίσουν να πέφτουν οι τιμές» κατέληξε ο κ. Ραυτόπουλος.

Ένα νέο application θα έχουν στο κινητό τους τηλέφωνο οι καταναλωτές, το προσεχές διάστημα, προκειμένου να στέλνουν εύκολα και γρήγορα τις καταγγελίες τους όταν εντοπίζουν αδικαιολόγητες ανατιμήσεις.

Αναλυτικότερα. σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του enikonomia στην τελική ευθεία βρίσκονται οι διαδικασίες προκειμένου το προσεχές διάστημα να λειτουργήσει μια ιδιαίτερα καινοτόμα και τεχνολογικά προηγμένη ψηφιακή πλατφόρμα, μέσα από την οποία οι καταναλωτές θα μπορούν θα καταγγέλλουν κρούσματα αισχροκέρδειας και κερδοσκοπίας.

Μάλιστα η συγκεκριμένη πλατφόρμα θα μπορεί να την έχουν οι καταναλωτές ως εφαρμογή στο κινητό τους τηλέφωνο. Μέσα από την νέα εφαρμογή οι καταναλωτές θα έχουν την δυνατότητα να στέλνουν, εκτός μαζί με την περιγραφή και την φωτογραφία του προϊόντος για το οποίο εκτιμούν ότι πωλείται σε ιδιαίτερα υψηλή τιμή.

Η εφαρμογή αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί το προσεχές διάστημα και θα παρέχει μια ολοκληρωμένη εικόνα στους ελεγκτές, οι οποίοι σε προχωρούν σε εξονυχιστικούς ελέγχους. Στόχος είναι οι ελεγκτές να έχουν μια μεγάλη βάση δεδομένων από καταγγελίες και να εστιάζουν σε αυτές για τις οποίες υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις για πιθανά κρούσματα αισχροκέρδειας.

Στο στόχαστρο τα περιθώρια κέρδους

Αξίζει να σημειωθεί ότι τουλάχιστον μέχρι το τέλους του χρόνου θα βρίσκεται σε ισχύ το μέτρο που υποχρεώνει προμηθευτές και σούπερ μάρκετ να πωλούν τα προϊόντα τους με μικτό περιθώριο κέρδους το οποίο δεν θα είναι μεγαλύτερο από το αντίστοιχο με το οποίο πωλούνταν τα προϊόντα τον Δεκέμβριο του 2021, δηλαδή όταν άρχιζε να ξεσπά η ενεργειακή κρίση.

Οι έλεγχοι και τα υψηλά πρόστιμα αποτελούν το μεγάλο «όπλο» του υπουργείου προκειμένου να αποτρέψουν φαινόμενα κερδοσκοπίας. Εδώ και λίγες εβδομάδες οι ελεγκτές μπορούν να επιβάλλουν αυξημένα πρόστιμα σε επιχειρήσεις που σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να φτάσει και τα 11 εκατ. ευρώ.

Ειδικότερα οι ελεγκτές μπορούν να επιβάλλουν πρόστιμα 6 εκατ. σε όποιες επιχειρήσεις συνεχίζουν να κάνουν προωθητικές ενέργειες εφόσον προηγουμένως έχουν κάνει ανατιμήσεις και άλλα 5 εκατ. ευρώ εάν πωλούν τα προϊόντα τους με μεγαλύτερο περιθώριο κέρδους σε σχέση με αυτό που τα πούλαγαν τον Δεκέμβριο 2021. Σημειώνεται επίσης ότι οι βιομηχανίες τροφίμων και οι εμπορικές επιχειρήσεις έχουν την υποχρέωση να ενημερώνουν το υπουργείο Ανάπτυξης όταν προβαίνουν σε ανατιμήσεις των προϊόντων τους.

Έρευνα του ΙΟΒΕ δείχνει ότι 6 στους 10 καταναλωτές δηλώνουν ότι «μόλις τα βγάζουν πέρα»

Σχεδόν 6 στους 10 καταναλωτές δηλώνουν ότι «μόλις τα βγάζουν πέρα» και θα «κόψουν» δαπάνες ενώ πάνω από 8 στους 10 δεν θεωρεί πιθανή την αποταμίευση στο επόμενο 12μηνο ενώ αυξάνονται τα νοικοκυριά που «τρώνε από τα έτοιμα», αποκαλύπτουν τα αποτελέσματα που δημοσιοποίησε το Ινστιτούτο Οικονομικών Μελετών του ΙΟΒΕ (Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών).

Το 56% των καταναλωτών εκτιμά ότι θα υπάρξει νέα άνοδος των τιμών με ίδιο ή και ταχύτερο ρυθμό το προσεχές διάστημα. Μόλις το 17% δηλώνει ότι αναμένει μια σταθερότητα.

Απαισιόδοξα είναι και τα περισσότερα νοικοκυριά για το μέλλον. Έξι στα δέκα αναμένουν ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση της οικονομικής τους κατάστασης, τους προσεχείς 12 μήνες, ενώ μόλις το 5% προβλέπει μικρή βελτίωση.

Πάνω από τους μισούς καταναλωτές εκτιμούν ότι δε θα προβούν σε λιγότερες ή πολύ λιγότερες δαπάνες, ενώ μόλις το 5% αναμένει το αντίθετο.

Ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης ενισχύθηκε ελαφρά τον Απρίλιο και διαμορφώθηκε στις -41,7 μονάδες, έναντι -44,7 μονάδες τον Μάρτιο, με τους Έλληνες καταναλωτές να είναι και πάλι οι περισσότερο απαισιόδοξοι στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Το 75% έχει ακυρώσει δαπάνες διασκέδασης, οι μισοί καταναλωτές αναβάλουν εργασίες επισκευής σπιτιών και αυτοκινήτων – Βάζουν χέρι και στις αποταμιεύσεις

Η ακρίβεια έχει αλλάξει άρδην τις καταναλωτικές συνήθειες των πολιτών, που κόβουν από παντού και βάζουν χέρι ακόμη και στις αποταμιεύσεις τους, για να τα βγάλουν πέρα και να καλύψουν βασικές δαπάνες.

Η έρευνα του Ινστιτούτου Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγάθων (ΙΕΛΚΑ) είναι αποκαλυπτική για την επίδραση της ακρίβειας και των ανατιμήσεων στις καταναλωτικές συνήθειες στην Ελλάδα. Ξεκάθαρη είναι η τάση των καταναλωτών για εξοικονόμηση χρημάτων για τις αγορές βασικών αγαθών και υπηρεσιών και δευτερευόντως διαχείρισης χρημάτων.

Συγκεκριμένα το 75% (έναντι 71% τον Ιανουάριο 2023) του κοινού δηλώνει ότι έχει ακυρώσει δαπάνες διασκέδασης όπως είναι η εστίαση, οι διακοπές, τα ταξίδια κ.α. Το 52% (έναντι 50% τον Ιανουάριο) του κοινού δηλώνει ότι έχει αναβάλει εργασίες συντήρησης και επισκευής, π.χ. στο σπίτι ή στο αυτοκίνητο. Το 55% (έναντι 55% τον Ιανουάριο) δηλώνει ότι έχει μειώσει συνολικά τις αγορές σε είδη τροφίμων και είδη παντοπωλείου. Το 48% (έναντι 40% τον Ιανουάριο) δηλώνει ότι έχει αλλάξει μάρκα-επωνυμία προϊόντος.

Για να ανταποκριθούν στις αυξημένες υποχρεώσεις τους, λόγω και της ακρίβειας, οι καταναλωτές βάζουν χέρι και στα έτοιμα. Το 28% (έναντι 24% τον Ιανουάριο) δηλώνει ότι έχει χρησιμοποιήσει χρήματα από τις αποταμιεύσεις του προκειμένου να καλύψει τις αγορές του. Επίσης το 28% (έναντι 29% τον Ιανουάριο) έχει αναβάλει την πληρωμή λογαριασμών ή έχει προχωρήσει σε στάση πληρωμής των υποχρεώσεων το, ενώ το 15% (έναντι 11% τον Ιανουάριο) δηλώνει ότι έχει αυξήσει τον χρόνο εργασίας ή έχει βρει δεύτερη εργασία προκειμένου να αυξήσει το εισόδημα του.

Μόλις 4% του κοινού δηλώνουν ότι δεν έχουν λάβει κανένα απολύτως μέτρο για την αντιμετώπιση των πληθωριστικών πιέσεων.

Οι καταναλωτές ζητούν μείωση του ΦΠΑ σε βασικά τρόφιμα

Όσον αφορά τα μέτρα της πολιτείας για την αντιμετώπιση της ακρίβειας, ένα χρόνο μετά την εφαρμογή του, το καλάθι του νοικοκυριού παρουσιάζει θετική εικόνα. Έχει αυξηθεί η χρήση του από το καταναλωτικό κοινό, από 28% σε 61%, ενώ το κοινό που θεωρεί ότι δεν προσφέρει τίποτα έχει μειωθεί από 44% σε 29%.

Σύμφωνα με την έρευνα, το καλάθι του νοικοκυριού καταλαμβάνει την τελευταία θέση, σε σχέση με τα μέτρα που θεωρούν οι ίδιοι οι καταναλωτές ότι θα τους βοηθούσαν στην αντιμετώπιση της ακρίβειας με μόλις 3%. Το κύριο μέτρο που επιθυμούν οι καταναλωτές, είναι με διαφορά η μείωση του ΦΠΑ σε βασικά τρόφιμα σε ποσοστό 81%, ακολουθούν τα προϊόντα με μόνιμη δέσμευση τιμής με 10% και το market pass με 6%

Σημειώνεται ότι ποσοστό 49% των στελεχών της αγοράς (κυλιόμενη έρευνα στελεχών ΙΕΛΚΑ) θεωρούν ότι το καλάθι του νοικοκυριού δεν είναι ένα επιτυχημένο μέτρο, ενώ το 24% θεωρεί ότι είναι ένα επιτυχημένο μέτρο. Σε ένα μεγάλο βαθμό, αυτό το αποτέλεσμα οφείλεται στο υψηλό διαχειριστικό κόστος που έχει το συγκεκριμένο μέτρο από την πλευρά των επιχειρήσεων, σε σχέση με την ικανοποίηση του αυστηρού νομοθετικού πλαισίου, την αποτελεσματική διαπραγμάτευση με τις προμηθευτικές εταιρείες, την πολυπλοκότητας στη διαχείριση των αποθεμάτων, του ραφιού, τη σήμανση στα ράφια κ.α..

Η ακρίβεια θα «πρωταγωνιστήσει» στο χριστουγεννιάτικο τραπέζι καθώς φέτος αναμένεται να είναι πιο «τσουχτερό» το κόστος, αυξημένο κατά 10%-20%. Μια τετραμελής οικογένεια θα χρειαστεί να πληρώσει περίπου 150 ευρώ.

Πολλοί αρχίζουν να παίρνουν στο χέρι μολύβι και χαρτί για τις αγορές του χριστουγεννιάτικου τραπεζιού και τον υπολογισμό του κόστους. ‘Έρευνα αγοράς πριν στηθεί το χριστουγεννιάτικο τραπέζι και πιο λιτές επιλογές για πολλούς καταναλωτές, έχει προκαλέσει το ξέφρενο ράλι τιμών σε βασικά αγαθά.

Φέτος το κόστος του εορταστικού τραπεζιού για μία τετραμελή οικογένεια υπολογίζεται στα 152 ευρώ ενώ πέρυσι ήταν στα 127 ευρώ.

Οι περισσότεροι καταναλωτές αφήνουν πίσω τα πολυπληθή χριστουγεννιάτικα τραπέζια. Ο οικογενειακός προϋπολογισμός ψαλιδίζεται και το εορταστικό τραπέζι μετά και τα στοιχεία για τον πληθωρισμό στα τρόφιμα προβλέπεται να είναι αισθητά φτωχότερο.

Οι ανατιμήσεις των προϊόντων ειδικά σε κρέας, λάδι και γλυκά δεν αφήνουν ανεπηρέαστο το χριστουγεννιάτικο τραπέζι που θα είναι ακριβότερο έως και 20%. Με τους καταναλωτές να μετρούν τόσο τα άτομα που θα βρίσκονται γύρω από το τραπέζι εκείνη την ημέρα όσο και τα προϊόντα που θα αγοράσουν.

Παραδοσιακά η λίστα για του χριστουγεννιάτικου τραπεζιού περιλαμβάνει:

Αρνί: 13 – 14€/κιλό

Γαλοπούλα: 10-12€/κιλό

Χοιρινό: 7,5 – 9€ /κιλό

Τομάτες: 2,20- 2,30/κιλό

Φέτα: 10 – 14,30/κιλό

Αναψυκτικά: 1€ -  1,30 €/τεμάχιο

Κρασί: 4,5€ – 5,5 €

Παραδοσιακά γλυκά:10€ - 16€/κιλό

Σύμφωνα με φορείς της αγοράς οι καταναλωτές θα γίνουν κυνηγοί προσφορών για να καταφέρουν να γεμίσουν το εορταστικό τραπέζι με τα απαραίτητα.

Πρωταθλητές" στις ανατιμήσεις αναδείχθηκαν τον Αύγουστο το ελαιόλαδο, τα λαχανικά και τα φρούτα, με άνοδο τιμής μεγαλύτερη ακόμα και του 100% σε ετήσια βάση (από τον Αύγουστο του 202)2, παρά το γεγονός ότι το κόστος παραγωγής μειώθηκε αισθητά με την αποκλιμάκωση του ενεργειακού κόστους.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ., ο Γενικός Δείκτης Τιμών Εκροών στη γεωργία και την κτηνοτροφία (χωρίς τις επιδοτήσεις) σημείωσε αύξηση κατά 25,8% σε σχέση με αυτόν του Αυγούστου 2023, ενώ σε μηνιαία βάση η άνοδος περιορίζεται στο 2,6%.

Σε επίπεδο δωδεκαμήνου (Σεπτέμβριος 2022 – Αύγουστος 2023), ο μέσος σταθμικός Δείκτης Εκροών ανέβηκε κατά 19,1%.

Η εκτίναξη του Δείκτη Τιμών Εκροών οφείλεται ως επί το πλείστον στην αύξηση κατά 28,1% του δείκτη τιμών της φυτικής παραγωγής και κυρίως στη μεταβολή των ομάδων ελαιόλαδο, λαχανικά και κηπευτικά, καθώς και στην άνοδο κατά 11,3% του δείκτη τιμών της ζωικής παραγωγής.
Οι αυξήσεις τον Αύγουστο

Αναλυτικά, τον Αύγουστο του 2023 πρώτο στη λίστα των ανατιμήσεων φιγουράρει το ελαιόλαδο, με το δείκτη τιμών να εκτοξεύεται κατά 102,3%.

Στη δεύτερη θέση βρίσκονται τα λαχανικά και τα κηπευτικά με άνοδο 37,8% και ακολουθούν τα φρούτα με 28,5%.

Αυξημένος κατά 10,7% σε σχέση με τον Αύγουστο του 2022 είναι και ο δείκτης τιμών του κρασιού, κατά 10,4% της πατάτας και των σπόρων και κατά 7,9% των κτηνοτροφικών φυτών.

Τον ίδιο μήνα, ακριβότερα κατά 11,5% πωλούνται τα κρέατα και κατά 11,1% τα ζωικά προϊόντα συγκριτικά με ένα χρόνο πριν.

Τιμές εισροών

Το παράδοξο είναι ότι η ακρίβεια στο ράφι καλπάζει ενώ το κόστος παραγωγής υποχώρησε έστω και οριακά.

Όπως προκύπτει από τα στοιχεία που δημοσίευσε η ΕΛ.ΣΤΑΤ., ο Γενικός Δείκτης Τιμών Εισροών στη γεωργία και την κτηνοτροφία παρουσίασε τον Αύγουστο του 2023 μείωση 2% έναντι αύξησης 25% που σημειώθηκε κατά τη σύγκριση του Αυγούστου 2022 με τον Αύγουστο 2021.

Η πτώση του αποδίδεται στη μείωση κατά 3,6% του δείκτη τιμών των αναλώσιμων μέσων και κυρίως στη μεταβολή της ομάδας ενέργεια και λιπαντικά, αλλά και στην αύξηση κατά 8% του δείκτη τιμών του σχηματισμού πάγιου κεφαλαίου. Σε μηναία βάση, ο Γενικός Δείκτης Εισροών παρουσίασε αύξηση κατά 0,8%, ενώ σε επίπεδο δωδεκαμήνου η άνοδος άγγιξε το 8,1%.

Ειδικότερα, οι τιμές της ενέργειας και των λιπαντικών έπεσαν κατά 7,6% σε σχέση με τον Αύγουστο του 2022 και των ζωοτροφών κατά 4,5%. Αντίθετα, ο δείκτης τιμών τόσο των σπόρων όσο και των γεωργικών φαρμάκων κατέγραψαν περαιτέρω άνοδο κατά 4,9% και 4,1% αντίστοιχα, ενώ κατά 8,1% αυξήθηκαν και οι τιμές για τη συντήρηση κι επισκευή κτιριακών εγκαταστάσεων.

Σε ανοδική τροχιά ωστόσο κινήθηκε και ο δείκτης τιμών των μηχανημάτων καλλιέργειας (+10,5%), των γεωργικών ελκυστήρων (+9,3), αλλά και των υπόλοιπων μηχανημάτων.

Πηγή: Εφημερίδα «Ελεύθερος Τύπος»

Το καλοκαίρι τελειώνει και ήδη γονείς και μαθητές έχουν ξεκινήσει την αναζήτηση των σχολικών ειδών ενόψει της νέας σχολικής χρονιάς, ωστόσο και εδώ η ακρίβεια καλά κρατεί.

Οι τιμές των σχολικών ειδών έχουν μεγάλο εύρος:

• Σχολική τσάντα από 15,9 έως 60 ευρώ
• Κασετίνες από 0,5 έως 14,9 ευρώ
• Μολύβια Από 0,1 έως 0,30 ευρώ
• Γόμες από 0,09 έως 0,75 ευρώ
• Ξύστρες από 0,05 έως 1,25 ευρώ
• Στυλό από 0,1 έως 1,78 ευρώ
• Τετράδια από 0,29 έως 1,6 ευρώ
• Χάρακες από 0,12 έως 3,5 ευρώ
• Μαρκαδόροι από 1 έως 5,7 ευρώ
• Μπλοκ ζωγραφικής από 0,5 έως 3,2 ευρώ

Η λίστα για τα σχολικά είδη ξεκινά από τα 20 ευρώ και μπορεί να φτάσει και τα 40 ευρώ. Για τα γυμνάσια και τα λύκεια όμως οι τιμές ανεβαίνουν καθώς τα σχολικά είδη κοστίζουν από 40 ευρώ και μπορούν να φτάσουν έως 70 ευρώ σύμφωνα με το ρεπορτάζ του MEGA.

Πρεμιέρα για το «Καλάθι των Σχολικών ειδών»

Πάντως από την ερχόμενη Τετάρτη μέχρι και τις 3 Οκτωβρίου 2023 τίθεται σε ισχύ το «Καλάθι των Σχολικών Ειδών».

Όπως δήλωσε πρόσφατα, σχετικά με το θέμα, ο υπουργός Ανάπτυξης Κώστας Σκρέκας: «… Στηρίζουμε έμπρακτα την ελληνική οικογένεια. Επιβάλλουμε πλαφόν στο περιθώριο κέρδους τόσο στα βασικότερα σχολικά είδη, εν όψει της νέας σχολικής χρονιάς, όσο και στους θερμοσίφωνες, τους λέβητες και γενικότερα στα προϊόντα παραγωγής ζεστού νερού... Στόχος μας είναι στα σχολικά είδη οι τιμές να είναι προσιτές και μάλιστα χαμηλότερες από την αντίστοιχη περυσινή περίοδο. Προς την κατεύθυνση αυτή, πέραν από το πλαφόν στο περιθώριο κέρδους, δημιουργείται για πρώτη φορά και το «Καλάθι των Σχολικών Ειδών», πρωτοβουλία στην οποία έχουν δεσμευτεί να μετέχουν τόσο οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ όσο και μεγάλες αλυσίδες που διακινούν σημαντικό όγκο από τα σχολικά είδη, ενώ φυσικά μπορούν να μετέχουν και άλλα καταστήματα που δραστηριοποιούνται στον εν λόγω τομέα… Έχουμε απόλυτη επίγνωση των δυσκολιών που αντιμετωπίζουν ιδίως οι πιο ευάλωτες οικογένειες, γι' αυτό και αξιοποιούμε κάθε πρόσφορο μέσο ώστε να τις στηρίζουμε για όσο χρειαστεί».

Εννέα είναι τα σχολικά είδη που αποτελούν τη βάση για το «Καλάθι των Σχολικών Ειδών»:

• Σχολικές τσάντες
• Κασετίνες
• Τετράδια
• Μολύβια ξύλινα ή μηχανικά
• Χρωματιστοί μαρκαδόροι
• Στυλό
• Γόμες
• Ξύστρες
• Διαβήτες/Χάρακες

Ακρίβεια: Αυξάνονται οι πληθωριστικές πιέσεις και εκτοξεύουν τις τιμές στα βασικά αγαθά. Μαίνεται το πρόβλημα με τα καύσιμα, ακριβαίνουν οι πρώτες ύλες για βασικά αλλά και αγαπημένα εδέσματα.

Ένα από τα βασικά προβλήματα που θα έχει να αντιμετωπίσει το κάθε νοικοκυριό με την επιστροφή στην καθημερινότητα, αφού επιστρέψουν και οι τελευταίοι αδειούχοι του Αυγούστου, δεν θα είναι άλλο από την ακρίβεια. Οι τιμές έχουν πάρει την… ανηφόρα σε καύσιμα και τρόφιμα, ενώ και η επιστροφή των μαθητών στα θρανία φέρνει επιπλέον επιβάρυνση στον οικογενειακό προϋπολογισμό.

Η κυβέρνηση σε μια προσπάθεια να στήσει ένα ανάχωμα στην εκτόξευση των ανατιμήσεων, καθιερώνει από τις 30 Αυγούστου το «Καλάθι Σχολικών», πλην όμως το πρόβλημα στην… τσέπη του πολίτη φαίνεται πως θα συνεχίσει να υφίσταται.

Οι τιμές των καυσίμων είναι ένα από τα βασικά προβλήματα που απασχολούν τους πολίτες, καθώς η τιμή της βενζίνης έχει πάρει την… ανηφόρα και δεν λέει να σταματήσει. Πλέον, η τιμή της αμόλυβδης καθιερώνεται στη ζώνη των 2 ευρώ ενώ δεν είναι λίγοι και αυτοί που θεωρούν πως σύντομα θα τα ξεπεράσει.

Την ίδια ώρα, βασικά τρόφιμα εκτοξεύονται στη… στρατόσφαιρα και κάνουν ακόμα και παραδοσιακά πιάτα απλησίαστα. Ενδεικτική είναι η τιμή μίας χωριάτικης σαλάτας σε ένα εστιατόριο, η οποία θυμίζει… κόσμημα. Η τιμή της χωριάτης έφτασε να αγγίζει την τιμή μερίδας φαγητού, κάτι που δεν είναι συνηθισμένο. Ενδεικτικά παραδείγματα είναι τα ελληνικά νησιά, όπου μία χωριάτικη σαλάτα εκτινάχθηκε ακόμα και στα 20 ευρώ.

Αντίστοιχα υψηλές είναι οι τιμές και σε φαγητά που είναι αγαπημένα για τους Έλληνες, και αποτελούσαν μία εύκολη λύση για την οικογένεια. Όπως για παράδειγμα η πίτσα, η οποία πλέον δείχνει να είναι… φτιαγμένη από χρυσάφι. Η τελική τιμή του αγαπημένου φαγητού έχει φτάσει στα ύψη, ειδικότερα μετά τις επικείμενης αυξήσεις στα άλευρα. Τα 10 ευρώ είναι η μικρότερη τιμή που μπορεί να βρει κανείς, ενώ όσο αυξάνονται τα υλικά και το μέγεθος, αυξάνεται και η τιμή που φτάνει ακόμα και στα 15 ευρώ ή και περισσότερα.

Προτιμούν προϊόντα που είναι σε προσφορά είτε ιδιωτικής ετικέτας - Φόβοι ότι από Σεπτέμβριο θα υπάρξουν και νέες ανατιμήσεις
Χωρίς διακοπές φέτος η ακρίβεια στην αγορά, με τους καταναλωτές να προσπαθούν να περικόψουν όπου μπορούν τις δαπάνες τους, καθώς μήνα με τον μήνα οι αυξήσεις σε βασικά είδη συνεχίζουν ακάθεκτες.

Δυστυχώς, η ακρίβεια παραμένει το σοβαρότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι Ελληνες την τελευταία διετία, παρά τις προσπάθειες της κυβέρνησης να περιορίσει το φαινόμενο με ενισχυτικά μέτρα, όπως το market pass, οι επιδοτήσεις στην ενέργεια για τα εισοδήματα των νοικοκυριών, αλλά και παρεμβάσεις στην αγορά, όπως για παράδειγμα το καλάθι του νοικοκυριού, η επιβολή πλαφόν στο περιθώριο κέρδους σε βασικές κατηγορίες προϊόντων.

Παράγοντες της αγοράς δεν κρύβουν τους φόβους τους ότι από τον Σεπτέμβρη και με δεδομένη τη συνεχή αύξηση των τιμών των τροφίμων και των πρώτων υλών στις διεθνείς αγορές θα υπάρξουν και νέες ανατιμήσεις σε βασικά προϊόντα.

Ηδη η τιμή της ζάχαρης ανατιμήθηκε την τελευταία διετία κατά 64%, του ελαιολάδου κατά 51%, ενώ σε άλευρα, δημητριακά και αρτοσκευάσματα οι αυξήσεις ξεπέρασαν το 30% από το 2021 έως σήμερα.

Η κατάσταση αυτή έχει αναγκάσει τους καταναλωτές όχι μόνο να περιορίζουν τις αγορές τους εδώ και μήνες, αλλά και να στρέφονται σε φθηνότερα προϊόντα, είτε αυτά είναι σε προσφορά είτε ιδιωτικής ετικέτας.