«Απελευθερώνονται» οι τράπεζες: Χωρίς ραντεβού, πιστοποιητικό ή rapid test, είσοδος μόνο με μάσκα.

Μετά και την «απελευθέρωση» και των τελευταίων μέτρων κατά της πανδημίας του κορονοϊό ήρθε και η «ελεύθερη επίσκεψη» στις τράπεζες χωρίς ραντεβού και χωρίς πιστοποιητικό εμβολιασμού ή rapid test.

Πλέον για να εξυπηρετηθείτε σε κάποια τράπεζα δεν χρειάζεται να κλείσετε ραντεβού. Υπενθυμίζεται ότι από τις αρχές τις πανδημίες οι τράπεζες λειτουργούσαν αλλά μόνο με ραντεβού.

Επιπλέον δεν ισχύει πλέον ούτε το πιστοποιητικό εμβολιασμού ή rapid test για να εισέλθετε σε κάποια τράπεζα. Στην ουσία η λειτουργία των τραπεζών επιστρέφει σε μια προ κορονοϊού εποχή με το μόνο υποχρεωτικό μέτρο να είναι η χρήση μάσκας και οι αποστάσεις.

Η απόφαση για τις τράπεζες:

Συναλλαγές στα τραπεζικά καταστήματα μετά τη δημοσίευση της ΚΥΑ αριθμός Αριθμ. Δ1α/ΓΠ.οικ.23983 (ΦΕΚ Β’ 2137/30.4.2022) ως προς τη διαχείριση της πανδημίας

Μετά τον επαναπροσδιορισμό των έκτακτων μέτρων προστασίας της δημόσιας υγείας από τον κίνδυνο περαιτέρω διασποράς του κορονοϊού, και για όσους συναλλασσόμενους επιθυμούν να πραγματοποιήσουν συναλλαγή σε τραπεζικό κατάστημα με φυσική παρουσία, οι περιορισμοί πρόσβασης παύουν να ισχύουν.

Για όσους επιλέξουν την πραγματοποίηση συναλλαγών με φυσική παρουσία τονίζεται ότι εξακολουθεί να ισχύει η υποχρέωση χρησιμοποίησης προστατευτικής μάσκας και συνιστάται η τήρηση των αποστάσεων ασφαλείας.

Σε κάθε περίπτωση, υπενθυμίζεται ότι οι συναλλασσόμενοι έχουν πάντα τη δυνατότητα άμεσης και ασφαλούς εξυπηρέτησής τους, με την ηλεκτρονική τραπεζική και τη χρήση των καρτών τους.

Κλειστές θα παραμείνουν οι τράπεζες για τέσσερις ημέρες λόγω Πάσχα

Καθώς το Πάσχα φέτος πέφτει στις 24 Απριλίου, οι τράπεζες κλείνουν τη Μεγάλη Παρασκευή (22/04) μέχρι και τη Δευτέρα (25/04).

Τα τραπεζικά καταστήματα θα λειτουργήσουν κανονικά από την Τρίτη 26 Απριλίου.

Αναλυτικά οι επόμενες αργίες για τις τράπεζες:

22 Απριλίου Μεγάλη Παρασκευή

25 Απριλίου Δευτέρα του Πάσχα

2 Μαΐου Δευτέρα (Πρωτομαγιά)

13 Ιουνίου Δευτέρα του Αγίου Πνεύματος

15 Αυγούστου Δευτέρα Κοίμηση της Θεοτόκου

28 Οκτωβρίου Παρασκευή Εθνική Γιορτή

26 Δεκεμβρίου Δευτέρα – επομένη Χριστουγέννων

Αντίστροφη μέτρηση για την Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας. Από 1η Ιουλίου αρχίζει η εφαρμογή της στους κλάδους των τραπεζών και των σούπερ μάρκετ με περισσότερους από 250 εργαζομένους, ενώ από 1η Ιουνίου αρχίζει για όλες τις επιχειρήσεις η πρώτη φάση εφαρμογής του ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ.

Η Κάρτα Εργασίας, που θεσμοθετήθηκε με τον νόμο 4808/2021 για την Προστασία της Εργασίας, διασφαλίζει το ωράριο εργασίας και τις υπερωρίες, καθώς θα σημάνει την καθημερινή και άμεση (σε πραγματικό χρόνο) κοινοποίηση στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ της έναρξης και λήξης εργασίας για κάθε εργαζόμενο.

Για την προετοιμασία των επιχειρήσεων και την ενημέρωση των εργαζομένων το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων γνωστοποιεί σήμερα τις βασικές προδιαγραφές υλοποίησης των νέων ρυθμίσεων. Συγκεκριμένα, προβλέπονται τα εξής:

- Από 1/6/2022 αρχίζει η απογραφική διαδικασία του ωραρίου απασχόλησης από όλες τις επιχειρήσεις - εργοδότες που απασχολούν εργαζόμενους μισθωτής εξαρτημένης εργασίας. Στο πλαίσιο αυτό, ο εργοδότης θα δηλώνει για κάθε εργαζόμενο τα γενικά στοιχεία που αφορούν τη σχέση εργασίας, το ωράριο απασχόλησης (είτε σταθερό εβδομαδιαίο είτε μεταβαλλόμενο ανά ημέρα), τις έκτακτες τροποποιήσεις του ωραρίου, υπερωρίες και άδειες.

Μετά την υποβολή της δήλωσης, το Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ θα εμφανίζει το προγραμματισμένο ωράριο εργασίας ανά εργαζόμενο, το οποίο θα είναι άμεσα διαθέσιμο σε εργοδότη και εργαζόμενο σε ψηφιακή μορφή ημερολογίου. Οι εργαζόμενοι θα έχουν άμεση πρόσβαση σε αυτό, μέσω του myErgani mobile app ή το myErgani web portal (https://myErgani.gov.gr).

- Η απογραφική διαδικασία θα ολοκληρωθεί στις 30 Νοεμβρίου 2022 για όλες τις επιχειρήσεις με εξαίρεση τις τράπεζες και τα σούπερ μάρκετ που θα πρέπει - λόγω εφαρμογής της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας από 1ης Ιουλίου - να την έχουν ολοκληρώσει μέχρι τις 30 Ιουνίου.

- Επιχειρήσεις που ήδη χρησιμοποιούν σύστημα ωρομέτρησης θα έχουν τη δυνατότητα άμεσης διασύνδεσης με τον νέο μηχανισμό της Κάρτας Εργασίας στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ.

 Αναπτύσσεται και θα διατεθεί στις επιχειρήσεις η νέα εφαρμογή για φορητές συσκευές myErgani CardScanner, με την οποία θα γίνεται η ανάγνωση της Κάρτας Εργασίας των υπαλλήλων (σε μορφή QR Code) κατά την προσέλευση / αποχώρηση από την εργασία και αυτόματη υποβολή της πληροφορίας στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ. Η Κάρτα Εργασίας κάθε υπαλλήλου θα είναι διαθέσιμη μέσα από την αντίστοιχη εφαρμογή για φορητές συσκευές myErgani για τους εργαζόμενους, η οποία θα διατεθεί το αμέσως επόμενο διάστημα.

Παρατίθεται στη συνέχεια η ανακοίνωση των βασικών προδιαγραφών, ενώ θα ακολουθήσει η δημοσίευση αναλυτικών τεχνικών προδιαγραφών το επόμενο διάστημα.

Άμεσοι έλεγχοι και άμεσες κατασχέσεις επιφέρει ο Ψηφιακός Μετασχηματισμός των φορολογικών ελέγχων

Σύνδεση της Εφορίας με τις τράπεζες σε πραγματικό χρόνο, ώστε να παρακολουθούνται online οι τραπεζικές καταθέσεις των φορολογουμένων, για να ελέγχονται αποτελεσματικά και να κατάσχονται οι λογαριασμοί οφειλετών, δρομολογεί η ΑΑΔΕ, όπως αποκαλύπτει το νέο Επιχειρησιακό Σχέδιο.

Πρόκειται για τον Ψηφιακό Μετασχηματισμό των φορολογικών ελέγχων, μια μεταρρύθμιση η οποία εντάχθηκε στο Ταμείο Ανάκαμψης και στοχεύει στην αναβάθμιση των ψηφιακών υποδομών της ΑΑΔΕ , ώστε να είναι αποτελεσματικότερη η αξιοποίηση του μεγάλου όγκου δεδομένων που διαθέτει, καθώς και η παρακολούθηση των οικονομικών συναλλαγών.

Σήμερα οι έλεγχοι των καταθέσεων από τις φορολογικές αρχές δεν είναι άμεσοι. Υπάρχουν δύο ηλεκτρονικά συστήματα που παρακολουθούν τους τραπεζικούς λογαριασμούς, αλλά ενεργοποιούνται, όταν υπάρχει εντολή ελέγχου και γενικά όταν ο φορολογούμενος βρίσκεται στο στάδιο του φορολογικού ελέγχου. Οι εφαρμογές που ελέγχουν σήμερα τις καταθέσεις είναι:

    Το «Ειδικό Λογισμικό Ελέγχου Προσαύξησης Περιουσίας», το οποίο χρησιμοποιείται για τον προσδιορισμό της συνολικής καθαρής ατομικής/οικογενειακής τραπεζικής περιουσίας για κάθε ΑΦΜ και τη σύγκρισή της με τα δηλωθέντα ατομικά/οικογενειακά εισοδήματα κατ’ έτος, έτσι ώστε εξάγεται εκτίμηση αποκρυβείσας ή μη φορολογητέας ύλης. Μέσω αυτοματοποιημένων λογιστικών αλγορίθμων, το σύστημα μπορεί να συσχετίζει τα στοιχεία των πρωτογενών καταθέσεων με τα δηλωθέντα εισοδήματα μέσα σε λίγη ώρα, οδηγώντας σε κάποιες πρώτες ενδείξεις πιθανής φοροδιαφυγής, που αποτελούν το έναυσμα για τον ενδελεχή φορολογικό έλεγχο.
    Το «Σύστημα Μητρώων Τραπεζικών Λογαριασμών και Λογαριασμών Πληρωμών», που παρακολουθεί τις κινήσεις των τραπεζικών λογαριασμών του ελεγχόμενου.

Ωστόσο για να παράξουν έργο τα δύο συστήματα, απαιτείται εντολή του ελεγκτή. Με το σχέδιο της ΑΑΔΕ, η διαδικασία παρακολούθησης και ελέγχου αυτοματοποιείται.

Δύο είναι οι αναφορές στο Επιχειρησιακό Σχέδιο της ΑΑΔΕ, για τις επικείμενες αλλαγές στη διαδικασία ελέγχων, οι οποίες πρέπει να ανησυχήσουν όσους έχουν αδήλωτες καταθέσεις:

    Η ηλεκτρονική διασύνδεση με το χρηματοπιστωτικό σύστημα για τη συλλογή, επεξεργασία και αξιοποίηση των στοιχείων των τραπεζικών λογαριασμών για σκοπούς ελέγχου και λήψης μέτρων.
    Η αναθεώρηση και αναβάθμιση της συνεργασίας με το χρηματοπιστωτικό σύστημα για την τυποποίηση, αυτοματοποίηση και επέκταση των διαδικασιών ανταλλαγής δεδομένων.

Δηλαδή, όλα θα είναι αυτόματα καθώς η Εφορία θα σε άμεση σύνδεση με το τραπεζικό σύστημα και θα αντλεί στοιχεία για όποιον φορολογούμενο θέσει στο στόχαστρο.
Και αυτόματες κατασχέσεις

Συγχρόνως τα νέα συστήματα παρακολούθησης και ελέγχων των τραπεζικών λογαριασμών, θα συνδυαστούν και με το σύστημα Eispraxis, το οποίο θα παρακολουθεί και θα φακελώνει όλες τις οφειλές των φορολογουμένων και θα δρομολογεί δεσμεύσεις, κατασχέσεις και πλειστηριασμούς περιουσιακών στοιχείων.

Επίσης, το «Eispraxis» θα σκιαγραφεί το προφίλ του κάθε οφειλέτη και θα αντλεί πληροφορίες για τα εισοδήματα και την περιουσιακή του εικόνα από όλα τα πληροφοριακά συστήματα της ΑΑΔΕ, το MyAADE, το Taxisnet, το Icisnet, το Elenxis καθώς και από τρίτους, όπως  το Κτηματολόγιο, ΓΕΜΗ, ΕΦΚΑ, ΚΕΑΟ.

Για κάθε οφειλή, θα δημιουργείται ηλεκτρονικός φάκελος ο οποίος θα ενημερώνεται σε πραγματικό χρόνο για τις ενέργειες και τα μέτρα που έχουν ληφθεί. Σύμφωνα με το σχέδιο λειτουργίας του Eispraxis, που έχει αποκαλύψει το Σin, το ηλεκτρονικό σύστημα:

• Θα παρακολουθεί το «προφίλ» κάθε οφειλέτη,
     
• Θα έχει καταγραμμένη την περιουσιακή του κατάσταση
     
• Θα ανταλλάσσει στοιχεία με το Κτηματολόγιο το ΓΕΜΗ και τον ΕΦΚΑ.
     
• Θα ανταλλάσσει στοιχεία και πληροφορίες με κράτη – μέλη της Ε.Ε.
     
• Θα παρακολουθεί τα ληξιπρόθεσμα χρέη φυσικών και νομικών προσώπων προς τους δημόσιους φορείς με έμφαση στη φορολογία.

Η συρρίκνωση των υποκαταστημάτων των τραπεζών τα τελευταία χρόνια αλλά και του προσωπικού τους, οδηγεί επακόλουθα, σε αλλαγές και στα ΑΤΜ, που σηκώνουν το «βάρος» των συναλλαγών του κοινού, ειδικά εν μέσω πανδημίας.

Για την κατάσταση που επικρατεί πλέον στο τραπεζικό σύστημα, είναι χαρακτηριστικά τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η ΟΤΟΕ:

Το 2020 ο μέσος όρος στην Ευρωζώνη ήταν ένα τραπεζικό κατάστημα ανά 2.888 κατοίκους, στην Ελλάδα (με τόσες γεωγραφικές και άλλες ιδιομορφίες...) αντιστοιχούσε ένα κατάστημα ανά 6.298 κατοίκους.

Αλλά και στα ΑΤΜ, που διευκολύνουν τις συναλλαγές, είχαμε μείωση, αναλογικά με τον πληθυσμό, έναντι αύξησης στην Ευρωζώνη στο ίδιο διάστημα!

Έτσι, το 2019 είχαμε στην Ελλάδα 63,4 ΑΤΜ ανά 100.000 κατοίκους, έναντι 90,17 στην Ιταλία, 98,29 στη Γαλλία, 119,93 στη Γερμανία, 171, 96 στην Αυστρία (πηγή συγκριτικών στοιχείων: Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή – ΕΒΑ).

Τι αλλάζει στα ΑΤΜ;

Σε πρώτη φάση, θα είναι πιο φιλικά και πιο... οικολογικά!

Την αρχή κάνει η Τράπεζα Πειραιώς, καθώς, σύμφωνα με πληροφορίες, γίνεται η πρώτη τράπεζα στη χώρα που αποφάσισε την ευρεία εγκατάσταση περισσότερων από 300 πολυλειτουργικών ATMs της σειράς DN της Diebold Nixdorf DN SeriesTM ATMs .

Τα συγκεκριμένα ΑΤΜs, εκτός από νέα μορφή, θα έχουν ως στόχο να μειώσουν σημαντικά την κατανάλωση ενέργειας και τις εκπομπές CO2 κατά τη διάρκεια της ζωής τους.

Τα συγκεκριμένα νέας μορφής ΑΤΜs συντηρούνται και υποστηρίζονται με την πρωτοποριακή μέθοδο της εταιρείας DN AllConnectSM Data Engine, με κεντρική ιδέα τη διασύνδεση και την παροχή ολοκληρωμένων εύχρηστων υπηρεσιών και τη βελτίωση της ασφάλειας.

Θα περιλαμβάνουν μέθοδο που θα δίνει τη δυνατότητα στην Τράπεζα, να υιοθετήσει την τεχνολογία Internet of Things (ΙοΤ) κατά την οποία παρέχονται και αξιολογούνται δεδομένα αισθητήρων από τα συνδεδεμένα συστήματα σε πραγματικό χρόνο χρησιμοποιώντας cloud computing και μηχανική εκμάθηση, έτσι ώστε όταν αναφέρεται ένα περιστατικό να εντοπίζεται εξ αποστάσεως η ακριβή βασική αιτία και το είδος της επισκευής που απαιτείται, επιταχύνοντας τη διαδικασία αποκατάστασης.

Η οικογένεια ATM της σειράς DN αποτελείται από ανακυκλωμένα και ανακυκλώσιμα υλικά και είναι 25% ελαφρύτερα από τα περισσότερα παραδοσιακά ΑΤΜs.

Στην ίδια «λογική» με την Τράπεζα Πειραιώς αναμένεται σταδιακά να μπουν και οι άλλες ελληνικές Τράπεζες.

Ειδικά για το θέμα της ασφάλειας των συναλλαγών θα γίνουν επιπλέον ενέργειες.

Σημαντική αύξηση καταγράφεται τα τελευταία χρόνια στα budgets των τραπεζών που αφορούν θέματα κυβερνοασφάλειας (εν μέσω των αυξημένων κινδύνων στον κυβερνοχώρο) ενώ οι πληροφορίες λένε ότι το επόμενο διάστημα σημαντικό μέρος του τραπεζικού budget θα κατευθυνθεί σε τομείς όπως infrastructure security και cloud security.

Ωστόσο, η αναβάθμιση των ΑΤΜs, δεν αρκεί από μόνη της να λύσει το πρόβλημα της εξυπηρέτησης, καθώς τα τελευταία χρόνια, η μαζική συρρίκνωσή τους, ξεσηκώνει πολλές διαμαρτυρίες από πολίτες και τοπικούς φορείς.

www.aftodioikisi.gr

Με άρθρο του, στην αθηναϊκή εφημερίδα «Παρασκήνιο», ο Βουλευτής Τάσος Μπαρτζώκας επισημαίνει την αναγκαιότητα να στηρίξει ο τραπεζικός τομέας τους επαγγελματίες και την ελληνική επιχειρηματικότητα. Αναδεικνύει κατ΄ επέκτασιν ένα μείζον ζήτημα του δημόσιου διαλόγου: τη δυσκολία πρόσβασης των επιχειρήσεων στην τραπεζική ρευστότητα.

Παραθέτοντας επίσημα στοιχεία, ο Τάσος Μπαρτζώκας υπογραμμίζει ότι το 85% των ελληνικών επιχειρήσεων βρίσκεται εκτός δανεισμού, είτε γιατί δεν πληροί τα κριτήρια πιστοληπτικής ικανότητας είτε γιατί το κόστος δανεισμού είναι αρκετά υψηλό. Ως εκ τούτου, η τραπεζική στήριξη αφορά επί της ουσίας, λίγες και μεγάλες επιχειρήσεις, την στιγμή που η ατμομηχανή της ελληνικής οικονομίας είναι η μικρομεσαία επιχείρηση.
Ο Βουλευτής συμπεραίνει ότι οι τράπεζες δεν επιτελούν το ρόλο που τους αναλογεί, παρά το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια έχουν λάβει αδρή στήριξη, είτε μέσω του Ευρωσυστήματος είτε μέσω ανακεφαλαιοποιήσεων, με χρήματα του ελληνικού λαού. Ως εκ τούτου, αντί οι τράπεζες να είναι μέρος της λύσης, καταλήγουν να είναι μέρος του προβλήματος.

Ο Τάσος Μπαρτζώκας αναφέρει ότι έχει έρθει η ώρα των πολιτικών αποφάσεων, προκειμένου να αλλάξει η υφιστάμενη κατάσταση. Τονίζει ότι η επιβίωση και η ανάπτυξη των ελληνικών επιχειρήσεων πρέπει να είναι η πρώτη πολιτική προτεραιότητα. Για να συμβεί αυτό απαιτείται να εξορθολογιστούν τα πιστοληπτικά κριτήρια και οπωσδήποτε να μειωθεί το κόστος δανεισμού, που αυτή την στιγμή είναι από τα υψηλότερα στην Ευρώπη.

Όπως δηλώνει ο Βουλευτής «η ελληνική επιχείρηση και οι Έλληνες πολίτες έχουν διασώσει τις τράπεζες, όχι μία, αλλά 4 φορές. Έχει έρθει η ώρα, αντί οι τράπεζες να αφαιρούν ρευστότητα στην αγορά, να προσθέτουν».

Οι τράπεζες να είναι μέρος της λύσης και όχι το πρόβλημα!

Όταν μιλάμε για ανάπτυξη και ευημερία, είναι ξεκάθαρο ότι βάζουμε στο επίκεντρο του πολιτικού διαλόγου την επιχείρηση και την επιχειρηματικότητα. Μιλώντας δε, για την οικονομική ανάπτυξη στην Ελλάδα, αυτομάτως καθιστούμε πυλώνα της, την ελληνική μικρομεσαία επιχείρηση. Επιπλέον, σε μια τραπεζο-κεντρική χώρα όπως είναι κατεξοχήν η δική μας, ατμομηχανή της οικονομίας είναι οι τράπεζες.

Ωστόσο, είναι γεγονός ότι στην Ελλάδα η πλειονότητα των επιχειρήσεων είναι αποκομμένη από την πρόσβαση τραπεζικής χρηματοδότησης. Τα στοιχεία είναι άκρως απογοητευτικά: σε περίπου 720.000 επιχειρήσεις, ένα 85% μένει εκτός κάθε δανεισμού. Είναι σαν να κάνουμε την παραδοχή ότι η τραπεζική στήριξη στην Ελλάδα είναι επί της ουσίας ανύπαρκτη, καθώς αφορά λίγες, κυρίως πολύ μεγάλου μεγέθους, επιχειρήσεις.
Παρά το γεγονός ότι η Κυβέρνηση κατά το διάστημα της πανδημίας, αλλά και με τη φορολογική πολιτική που ακολουθεί, έχει στηρίξει σημαντικά την ελληνική επιχειρηματικότητα, οι επιχειρήσεις εξακολουθούν και βρίσκονται σε δύσκολη θέση. Βρίσκομαι σε συχνή επαφή με τους επιχειρηματίες της Ημαθίας και βλέπω τον καθημερινό αγώνα επιβίωσης που κάνουν. Στις συζητήσεις μας, μου αναφέρουν συχνά ότι είναι αποκομμένοι από τον τραπεζικό δανεισμό.

Για ποια μεγέθυνση της ελληνικής επιχείρησης άρα μιλάμε, ή αντίστοιχα για επενδύσεις των ελληνικών επιχειρήσεων, για μείωση της ανεργίας ή για διατηρήσιμη ανάπτυξη, όταν οι τράπεζες δεν επιτελούν το ρόλο που τους αναλογεί;

Ανεξάρτητα από τα τεχνοκρατικά ή αμιγώς οικονομικά κριτήρια, στα οποίαοι τράπεζες βασίζουν την επιφυλακτική πολιτική τους, το ζήτημα της περιορισμένης πρόσβασης στην τραπεζική χρηματοδότηση είναι εξόχως πολιτικό. Στις ελληνικές τράπεζες, όλα αυτά τα χρόνια έχουν δοθείπολλά χρήματα, τα οποία όμως δεν έφτασαν στην πραγματική οικονομία.

Η οικονομική αποτελεσματικότητα επιβάλλει στην παρούσα συγκυρία να κρατήσουμε την ελληνική επιχείρηση όρθια πάση θυσία. Η εθνική ανάταση και η κοινωνική συνοχή χρειάζονται την ελληνική επιχείρηση.
Κατά συνέπεια, οι τράπεζες πρέπει να ξαναβρούν το ρόλο τους. Για να συμβεί αυτό, τα αυστηρά κριτήρια χορήγησης δανείων οφείλουν να εξορθολογιστούν, ενώ πρέπει οπωσδήποτε να επανεξεταστεί το υψηλό κόστος δανεισμού. Οι τράπεζες πρέπει να βρίσκονται σε επαφή με τον ιδιωτικό τομέα, τις ανάγκες και τα προβλήματα του. Επιπρόσθετα, τα Επιμελητήρια μπορούν να συμβάλουν, τόσο στην ενίσχυση αυτής της σχέσης, όσο και αναλαμβάνοντας το σημαντικό ρόλο της ενημέρωσης για τα διαθέσιμα επενδυτικά σχέδια και τις προοπτικές μιας επιχείρησης.

Η συζήτηση για την έκταση της διοχέτευσης ρευστότητας από τις τράπεζες στην πραγματική οικονομία έχει ήδη ανοίξει και πλέον -πρέπει να- γίνεται με όρους πολιτικούς. Οι τράπεζες πρέπει να είναι μέρος της λύσης του προβλήματος, και όχι το ίδιο το πρόβλημα.

Η έκτακτη σύσκεψη για την έξαρση των περιπτώσεων ηλεκτρονικής εξαπάτησης καταναλωτών και υφαρπαγής “ευαίσθητων” δεδομένων αλλά και χρηματικών ποσών, δεν έπεσε ως κεραυνός εν αιθρία για όσους παρακολουθούν τα όσα γίνονται εντός κι εκτός συνόρων.  

Μόνο τις τελευταίες εβδομάδες, αυξήθηκαν κατακόρυφα οι καταγγελίες για “βροχή” παραπλανητικών e-mail στις ηλεκτρονικές διευθύνσεις πελατών τραπεζών, με τα οποία υποτίθεται ότι πρέπει να επικαιροποιήσουν τα στοιχεία τους, “πατώντας” σε ειδικό link. Σε αντίθεση, δε, με προηγούμενα, αντίστοιχα φαινόμενα εξαπάτησης καταναλωτών, τα συγκεκριμένα ηλεκτρονικά μηνύματα είναι καλοφτιαγμένα, χωρίς ορθογραφικά ή συντακτικά λάθη και μπορούν να ξεγελάσουν τους ανυποψίαστους ή βιαστικούς.

Στην περίπτωση που κάποιος ακολουθήσει το επίμαχο link, το κύκλωμα που βρίσκεται πίσω από την ηλεκτρονική απάτη, υποκλέπτει ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα είτε από το τηλέφωνο είτε από τον υπολογιστή του χρήστη. Και κάπως έτσι, κωδικοί e- banking γίνονται φύλλο και φτερό, με ό,τι συνεπάγεται αυτό για τους τραπεζικούς λογαριασμούς των θυμάτων.

Ο κορωνοϊός αύξησε τις ηλεκτρονικές απάτες

Η πανδημία επέβαλε το ηλεκτρονικό κανάλι συναλλαγών και αγορών. Από τη μια, αυτό διευκόλυνε τους καταναλωτές κι απέτρεψε την απώλεια εργατοωρών σε μετακινήσεις ή αναμονές σε ουρές. Από την άλλη, δημιούργησε πεδίο δόξης λαμπρό για διεθνή κυκλώματα hackers, με θύματα όχι μόνο καταναλωτές αλλά κι επιχειρήσεις.

Σύμφωνα με την Έκθεση ΙΒΜ Cost of Data Breach Report 2021, η υιοθέτηση της απομακρυσμένης εργασίας και ο ψηφιακός μετασχηματισμός λόγω της πανδημίας αύξησε το μέσο συνολικό κόστος περιστατικών παραβίασης, το οποίο έφτασε τα 4,24 εκατομμύρια δολάρια. Επίσης, οι οργανισμοί που απασχολούσαν περισσότερο από το 50% του εργατικού δυναμικού τους εξ αποστάσεως, χρειάστηκαν 58 ημέρες περισσότερο χρόνο για τον εντοπισμό και τον περιορισμό της παραβίασης.

Συν τοις άλλοις, με την εκρηκτική αύξηση των επιθέσεων ransomware, οι οποίες δεν περιορίζονται από γεωγραφικά όρια, και τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης και της μηχανικής μάθησης, οι επιθέσεις έχουν εξελιχθεί κάνοντας οποιαδήποτε εταιρεία δυνητικό θύμα τους, με αποτέλεσμα να αλλάξει ο τρόπος ανάληψης κινδύνου από τις ασφαλιστικές εταιρίες. Η αλλαγή του τρόπου ανάληψης συνοδεύτηκε με μεγαλύτερο έλεγχο των τεχνικών και οργανωτικών μέτρων κάθε εταιρείας για την αντιμετώπιση περιστατικών παραβίασης, με μείωση ορίων ασφαλιστικής κάλυψης, συνασφάλιση, αύξηση απαλλαγών και μεγάλες αυξήσεις ασφαλίστρων. Η αγορά της ασφάλισης πλέον έχει αλλάξει.
Συστάσεις προς τους πολίτες

Επιστρέφοντας στους καταναλωτές, ο Συνήγορος του Καταναλωτή χρειάστηκε να αφιερώσει ειδικό κεφάλαιο στην Ετήσια Έκθεση του, μετά τη “βροχή” καταγγελιών για απάτες. Κατόπιν τούτου, οι συστάσεις προς τους καταναλωτές ήταν μονόδρομος:   

    - Να φυλάσσουν τους προσωπικούς μυστικούς κωδικούς πρόσβασης στις υπηρεσίες ηλεκτρονικής τραπεζικής (e-banking) με ιδιαίτερη επιμέλεια και να μην τους αποκαλύπτουν σε τρίτα πρόσωπα. Να χρησιμοποιούν σύνθετους κωδικούς ασφαλείας και να τους αλλάζουν σε τακτά χρονικά διαστήματα.  

- Να φυλάσσουν με αντίστοιχη επιμέλεια όλα τα στοιχεία της χρεωστικής ή πιστωτικής τους κάρτας (αριθμό, όνομα κατόχου, ημερομηνία λήξης και, ιδίως, τον τριψήφιο κωδικό επαλήθευσης CVV2) και να τα αποκαλύπτουν μόνον στο πλαίσιο βεβαιωμένα ασφαλών συναλλαγών.  

- Να μην εισάγουν κωδικούς e-banking, καρτών ούτε στοιχεία ταυτοποίησης σε ιστοσελίδες, στις οποίες μπορεί να τους παραπέμψει μέσω υπερσύνδεσης (link) οποιαδήποτε αμφιβόλου προελεύσεως εισερχόμενη ηλεκτρονική επιστολή (e-mail).  

- Όταν δέχονται τηλεφωνικές κλήσεις από υποτιθέμενους εκπροσώπους τραπεζών ή άλλων φορέων, κ.λπ. που τους ζητούν να αποκαλύψουν προσωπικούς μυστικούς κωδικούς πρόσβασης, να μην ανταποκρίνονται και να τερματίζουν άμεσα την επικοινωνία. Οι τράπεζες, με τις οποίες συνεργάζονται, δεν θα ζητήσουν ποτέ και με κανέναν τρόπο τους προσωπικούς κωδικούς των καταναλωτών.  

- Όταν λαμβάνονται μηνύματα άγνωστης ή αμφίβολης προέλευσης στον υπολογιστή ή στο κινητό τηλέφωνο, θα πρέπει να αγνοούνται και να διαγράφονται.  

- Να ελέγχουν σχολαστικά τις διευθύνσεις των ηλεκτρονικών επιστολών (e-mail) που δέχονται και, κυρίως, ότι το εμφανιζόμενο όνομα του αποστολέα αντιστοιχεί στη δική του ηλεκτρονική διεύθυνση, δεδομένου ότι συνήθης πρακτική υποκλοπής στοιχείων είναι το εισερχόμενο e-mail ψευδεπίγραφα να φέρει όνομα πραγματικής επαφής του παραλήπτη, ενώ το e-mail του αποστολέα οφθαλμοφανώς δεν έχει καμία σχέση με αυτήν την επαφή.  

- Η διενέργεια ηλεκτρονικών τραπεζικών συναλλαγών θα πρέπει να γίνεται από ηλεκτρονικούς υπολογιστές που διαθέτουν ενεργοποιημένο και ενημερωμένο πρόγραμμα προστασίας από κακόβουλο λογισμικό. Συνίσταται η αποφυγή χρήσης υπολογιστών για τη διενέργεια τραπεζικών συναλλαγών σε δημόσιο ή κοινόχρηστο περιβάλλον.  

- Για την είσοδο σε ιστοσελίδες τραπεζών και πλατφόρμες e-banking, οι καταναλωτές να πληκτρολογούν απευθείας τη διεύθυνση της ιστοσελίδας και να βεβαιώνονται ότι έχει τεθεί σε εφαρμογή κρυπτογράφηση (ενδεικτικά: να υπάρχει πρόθεμα https, εικονίδιο κλειστού λουκέτου αριστερά από τη διεύθυνση του site ή στην κάτω δεξιά γωνία του παραθύρου).  

    - Μόλις οι καταναλωτές υποπτευθούν διαρροή των προσωπικών και μυστικών κωδικών τους, άμεσα να επικοινωνούν με την τράπεζά τους για οδηγίες και να προβαίνουν σε ενέργειες αμφισβήτησης των τυχόν μη εγκεκριμένων από τους ίδιους συναλλαγών. Επιπλέον, ανάλογα με την περίπτωση, να απευθύνονται στην Υπηρεσία Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος.
Οι απάτες  

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας για την περίοδο της πανδημίας, στα περιστατικά απάτης στις συναλλαγές με κάρτες πληρωμών το 2020 καταγράφηκε αύξηση της αξίας των συναλλαγών απάτης κατά 18% σε σχέση με το 2019. Ανάλογη εξέλιξη αποτυπώθηκε στον αριθμό συναλλαγών απάτης, όπου σημειώθηκε αύξηση κατά 76% σε σχέση με το προηγούμενο έτος.  

Αναλύοντας την απάτη ανά τύπο συναλλαγής, διαπιστώνεται ότι η πλειονότητα των περιστατικών απάτης εξακολούθησε να εκδηλώνεται στις εξ αποστάσεως (card not present–CNP) συναλλαγές μέσω διαδικτύου ή ταχυδρομείου/τηλεφώνου. Τα περιστατικά αφορούν κυρίως διαδικτυακές συναλλαγές με επιχειρήσεις του εξωτερικού, όπως συνέβαινε και κατά τα προηγούμενα έτη.

Ευκαιρία να ρυθμίσουν οφειλές στο Δημόσιο, τις τράπεζες, τα ασφαλιστικά ταμεία, τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αλλά και τρίτους πιστωτές σε έως 240 δόσεις και υπό προϋποθέσεις για εξασφαλισμένα δάνεια φυσικών προσώπων σε έως και 420 δόσεις, ακόμα και με κούρεμα χρεών έως και 80%, έχουν από αύριο, Τρίτη 1η Ιουνίου επιχειρήσεις, ελεύθεροι επαγγελματίες και φυσικά πρόσωπα μέσω της εξωδικαστικής ρύθμισης χρεών.

Στη διαδικασία θα μπορούν να ενταχθούν και οφειλές που δεν είναι ακόμη σε καθυστέρηση, εφόσον οι οφειλέτες δυσκολεύονται αποδεδειγμένα να τις εξοφλήσουν και υπό την προϋπόθεση ότι έχουν υποστεί μείωση των εισοδημάτων τους κατά 20% τουλάχιστον.

Σε κάθε περίπτωση, προϋπόθεση είναι οι οφειλές αυτές να υπερβαίνουν τις 10.000 ευρώ και να μην οφείλονται σε έναν και μόνο φορέα κατά 90%, αλλά τουλάχιστον προς δύο πιστωτές.

Ποιους αφορά ο νέος εξωδικαστικός συμβιβασμός

Η διαδικασία του εξωδικαστικού συμβιβασμού αφορά ιδιώτες και επιχειρήσεις με εισόδημα από 700.000 ευρώ και κάτω και διενεργείται αυτόματα από την ηλεκτρονική πλατφόρμα του νέου πτωχευτικού Νόμου, μέσω της οποίας παράγεται η σχετική ρύθμιση, χωρίς να απαιτείται εμπλοκή ανθρώπινου παράγοντα ή/και έγκριση οποιουδήποτε στελέχους του Δημοσίου και των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης, σύμφωνα με τα όσα ήδη ορίζει ο Νόμος.

Στη συνέχεια οι χρηματοδοτικοί φορείς, μπορούν να καταθέσουν πρόταση ρύθμισης προς τον οφειλέτη. Αν η πρόταση εξασφαλίσει τη συναίνεση του οφειλέτη και της απαιτούμενης πλειοψηφίας των χρηματοδοτικών φορέων, διαβιβάζεται στο Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, οι οποίοι καλούνται εντός συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος να ελέγξουν την τήρηση των προϋποθέσεων του Νόμου και εφόσον πληρούνται τότε αυτομάτως παρέχεται η αυτόματη έγκρισή τους.

Τα βασικά σημεία της ρύθμισης προβλέπουν:

1. Κούρεμα βασικής οφειλής έως 80%

Προβλέπεται διαγραφή οφειλών προς το Δημόσιο, τις τράπεζες και τους διαχειριστές δανείων με την προϋπόθεση της πλήρους αποπληρωμής του ποσού που θα προκύψει από τη ρύθμιση οφειλών.

Oι σημαντικότεροι κανόνες για το «κούρεμα»οφειλής είναι:

να έχει πραγματική οικονομική αδυναμία, τόσο ο οφειλέτης όσο και οι συνοφειλέτες και εγγυητές του αλλά και η εμπορική αξία της περιουσίας του οφειλέτη, των συνοφειλετών και των εγγυητών του να είναι μικρότερη του ύψους της οφειλής.
«Κούρεμα» προστίμων, τοκων και προσαυξήσεων: Το «κούρεμα» προς το Δημόσιο δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο από 95% των απαιτήσεων του Δημοσίου από πρόστιμα που έχουν επιβληθεί από τη φορολογική διοίκηση, 85% των απαιτήσεων του Δημοσίου και των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης από προσαυξήσεις και τόκους εκπρόθεσμης καταβολής.
«Κούρεμα» βασικής οφειλής: Επιπλέον στην περίπτωση των διμερών διαπραγματεύσεων ή στις πολυμερείς διαπραγματεύσεις όταν η προσφερόμενη λύση από τους χρηματοδοτικούς φορείς προκύπτει από την αντιπρόταση των πιστωτών, το «κούρεμα» βασικής οφειλής προς το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο από 75%. Σημειώνεται ότι διαγραφή βασικής οφειλής παρακρατουμένων φόρων, επιρριπτομένων φόρων προς το Δημόσιο και ασφαλιστικών εισφορών απαγορεύεται από το Νόμο. Περαιτέρω, στην περίπτωση αυτή το «κούρεμα» προς τους χρηματοδοτικούς φορείς (τράπεζες) δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο από 80% των απαιτήσεων των χρηματοδοτικών φορέων (εξαιρουμένων των τόκων υπερημερίας για τους οποίους δεν υπάρχει όριο).

2. Ποιοι δικαιούνται 180, 240 και 420 δόσεις

Ο μέγιστος αριθμός δόσεων ρύθμισης αποπληρωμής οφειλής προς το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης είναι 240.
Στην περίπτωση που η προσφερόμενη λύση από τους χρηματοδοτικούς φορείς (τράπεζες) προκύπτει από την αντιπρόταση των πιστωτών, προβλέπεται μέγιστο όριο 420 δόσεων για τα εξασφαλισμένα δάνεια φυσικών προσώπων, 240 δόσεων για μη εξασφαλισμένα δάνεια φυσικών προσώπων και εξασφαλισμένα δάνεια νομικών προσώπων και 180 δόσεων για μη εξασφαλισμένα δάνεια νομικών προσώπων.
Για οφειλέτες ΦΠΑ έχει προβλεφθεί από τους χρηματοδοτικούς φορείς το μέγιστο όριο ηλικίας τα 85 έτη, βάσει του οποίου μειώνεται ο αριθμός των δόσεων, εκτός αν συμβληθεί εγγυητής μικρότερης ηλικίας.

3. Με αλγόριθμο οι δόσεις - τα επιτόκια

Ο οφειλέτης δεν μπορεί να επιλέξει τον αριθμό των δόσεων που θέλει.
Οι δόσεις προκύπτουν από ειδικό αλγόριθμο, αυτόματα που αξιολογεί την οικονομική κατάσταση του οφειλέτη, εισοδήματα και περιουσία.
Η ρύθμιση οφειλών με το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης επιβαρύνεται με επιτόκιο ίσο με το euribor τριμήνου, προσαυξημένο κατά 5%, το οποίο υπολογίζεται ετησίως.
Η ρύθμιση οφειλών με τους χρηματοδοτικούς φορείς (τράπεζες) επιβαρύνεται με επιτόκιο ίσο με το euribor/libor τριμήνου/μηνός, προσαυξημένο κατά 3,25% για εξασφαλισμένες οφειλές και 4,5% για μη εξασφαλισμένες οφειλές.

4. Στα 50 ευρώ η ελάχιστη δόση

Το ελάχιστο ποσό μηνιαίας δόσης για τη ρύθμιση οφειλών με το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης ανέρχεται σε 50 ευρώ.
Σε περίπτωση που η προσφερόμενη λύση από τους χρηματοδοτικούς φορείς προκύπτει από την αντιπρόταση των πιστωτών, προβλέπεται ελάχιστο ποσό μηνιαίας δόσης προς χρηματοδοτικού φορείς που ανέρχεται σε 50 ευρώ ανά δάνειο με εξασφάλιση και σε 50 ευρώ ανά πιστωτή για δάνεια χωρίς εξασφάλιση.

5. Αίρεται η προστασία πρώτης κατοικίας

Το νέο πλαίσιο προβλέπει επιδότηση των δανείων πρώτης κατοικίας, στο στάδιο της συνολικής ρύθμισης οφειλών.
Συμπεριλαμβάνονται όσοι οφειλέτες έχουν λάβει επιχειρηματικά δάνεια με εγγύηση την πρώτη κατοικία τους.
Από την 1η Ιουνίου δεν υπάρχει προστασία της Α΄κατοικίας.

6. Έρχεται επίδομα ενοικίου Α κατοικίας 70-210 ευρώ

Ενοψει έναρξης των πλειστηριασμών, η κυβέρνηση επεξεργάζεται σχέδιο στήριξης της πρώτης κατοικίας των νοικοκυριών που θεωρούνται οικονομικά ευάλωτα.
Το σχέδιο προβλέπει την επιδότηση από το Δημόσιο της δόσης των στεγαστικών δανείων κατά το πρότυπο της προστασίας που θα ισχύσει όταν τεθεί σε λειτουργία ο φορέας απόκτησης ακινήτων.
Το κράτος στην περίπτωση αυτή θα ενισχύει το ευάλωτο νοικοκυριό χορηγώντας επίδομα ενοικίου πρώτης κατοικίας. Το επίδομα διαμορφώνεται από 70 έως 210 ευρώ, ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση του νοικοκυριού.

7. Η ελάχιστη υποχρέωση του οφειλέτη

Ο οφειλέτης θα πρέπει να πληρώσει κατ’ ελάχιστον την αξία ρευστοποίησης όλης της περιουσίας του (ανεξαρτήτως αν το ποσό αυτό καλύπτεται από τα δηλωμένα εισοδήματά του).
Για τα ακίνητα περιουσιακά στοιχεία, η αξία ρευστοποίησης προσδιορίζεται ως το μέγιστο ανάμεσα στη φορολογητέα αξία και την εμπορική αξία μειωμένη κατά 3%, λόγω των εξόδων της διαδικασίας ρευστοποίησης.
Για τα κινητά περιουσιακά στοιχεία, η αξία ρευστοποίησης ταυτίζεται με την εμπορική αξία. Αυτό σημαίνει ότι αν η αξία ρευστοποίησης της περιουσίας του οφειλέτη υπερβαίνει το ύψος των οφειλών, τότε δεν υπάρχει διαγραφή χρέους. Αν όμως υπολείπεται, σε συνδυασμό με τις άλλες παραμέτρους που θέτει ο νόμος, γίνεται διαγραφή οφειλής.

8. Ποιοι αποκλείονται

Αν ο οφειλέτης οφείλει μόνο σε μία τράπεζα ή σε ένα πιστωτή δεν μπορεί να ενταχθεί στον μηχανισμό. Ωστόσο αν χρωστάει σε 2 πιστωτές τότε μπορεί να υπαχθεί στη διαδικασία της εξωδικαστικής ρύθμισης.

9. Αναστολή μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης

Από την κατάθεση του φακέλου μέχρι την έκδοση της απόφασης, προβλέπεται αυτόματη αναστολή ατομικών και συλλογικών μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης απαιτήσεων που έχουν «γεννηθεί» μέχρι την έκδοση απόφασης.
Συνεπώς επιτρέπεται κατάθεση/εκδίκαση αγωγών ή απλή επίδοση διαταγής πληρωμής.
Ισχύει αναστολή δυνατότητας λήψης ασφαλιστικών μέτρων (κατάσχεση, προσημείωση, αφαίρεσης ή μετακίνησης κινητών πραγμάτων της επιχείρησης), απαγόρευση διάθεσης ακινήτων και εξοπλισμού της επιχείρησης του οφειλέτη
Ισχύει αναστολή προθεσμιών και παραγραφής των απαιτήσεων των πιστωτών, καθώς και των δικαιωμάτων των εγγυητών και συνοφειλετών. Η αναστολή αυτή δεν περιλαμβάνει τη διενέργεια πλειστηριασμού που έχει προγραμματισθεί εντός 3 μηνών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης από τον οφειλέτη, καθώς και οποιαδήποτε διαδικαστική ενέργεια προπαρασκευαστική της διενέργειας πλειστηριασμού από ενέγγυο πιστωτή.

10. Άρση απορρήτου προσωπικών δεδομένων

Το πρώτο βήμα είναι η συμπλήρωση της αίτησης.
Ο ενδιαφερόμενος αποδέχεται άρση του απορρήτου των προσωπικών του δεδομένων.
Ακολουθεί η άντληση φορολογικών στοιχείων και η αίτηση αποστολής των τραπεζικών στοιχείων.
Καταχωρούνται τα στοιχεία επικοινωνίας και οριστικοποιούνται τα μέλη της οικογένειας.
Αφού συμπληρωθούν όλα τα στοιχεία κοινοποιείται η αίτηση στο σύνολο των πιστωτών για έλεγχο της ορθότητας στοιχείων

11. Αξιολόγηση αίτησης

Ακολουθεί η αξιολόγηση της αίτησης από χρηματοδοτικούς φορείς (τράπεζες) με επισκόπηση της πρότασης από πιστωτές και συμμετοχή σε ψηφοφορία και παραγωγή αποτελέσματος ψηφοφορίας.

12. Έλεγχος κριτηρίων και βεβαίωση δόσεων

Ο οφειλέτης μπαίνει στην πλατφόρμα και αποδέχεται ή απορρίπτει τη συμφωνία ενώ κάνει αίτηση διαμεσολάβησης στη δεύτερη περίπτωση.
Τεκμαίρεται η συναίνεση του Δημοσίου εάν πληρούνται τα κριτήρια και ακολουθεί σύμβαση με το Δημόσιο με έλεγχο κριτηρίων επιδότησης και βεβαίωσης δόσης δανείων.

Ρευστότητα που αντιστοιχεί στο 1/4 του ΑΕΠ πρόσφερε σε έξι μήνες η ΕΚΤ, αλλά οι επιχειρήσεις παραμένουν... διψασμένες

Ένα δικό της «σχέδιο Μάρσαλ», με πόρους που έχουν φθάσει τα 46,3 δισ. ευρώ μέσα στο πρώτο εξάμηνο της κρίσης του κορονοϊού, έχει θέσει σε εφαρμογή η ΕΚΤ για να κρατήσει όρθια την ελληνική οικονομία. Αυτός ο πακτωλός ρευστότητας έχει αποτρέψει τον αποκλεισμό του Δημοσίου από την αγορά ομολόγων και σταθεροποίησε το τραπεζικό σύστημα, αλλά η στήριξη δεν έχει φθάσει στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, που αντιμετωπίζουν συνθήκες ασφυξίας.

Αποκαλυπτικά της μεγάλης έκτασης της παρέμβασης της ΕΚΤ για τη διάσωση της ελληνικής οικονομίας, που κάνει τα δημοσιονομικά μέτρα στήριξης της οικονομίας από την κυβέρνηση να φαίνονται... ψίχουλα, είναι τα στοιχεία που δημοσίευσε την 1η Οκτωβρίου το Ευρωσύστημα για τα υπόλοιπα των εθνικών κεντρικών τραπεζών στο σύστημα πληρωμών Target II.

Πρόκειται για το σύστημα που αποτελεί την «καρδιά» της ευρωζώνης, καθώς μέσω αυτού οι εθνικές τράπεζες δανείζουν ή δανείζονται μεταξύ τους, με την ΕΚΤ σε ρόλο εκκαθαριστή των συναλλαγών αυτών. Πλεονασματικές χώρες, όπως η Γερμανία, εμφανίζονται με θετικό υπόλοιπο στο Target II (δηλαδή έχουν δανείσει ελλειμματικές κεντρικές τράπεζες άλλων χωρών), ενώ χώρες όπως η Γερμανία και η Ιταλία, ιδιαίτερα μετά το ξέσπασμα της κρίσης του 2009, είναι συνεχώς ελλειμματικές.

Το αρνητικό υπόλοιπο της Ελλάδας, δηλαδή τα χρήματα που χρωστάει η Τράπεζα της Ελλάδος σε άλλες κεντρικές τράπεζες, είχε ξεπεράσει και τα 100 δισ. ευρώ το 2012 και το 2015, όταν τις τράπεζες κρατούσε «ζωντανές» ο μηχανισμός έκτακτης χρηματοδότησης της ΕΚΤ, γνωστός και ως ELA. Στα τέλη του 2019, το άνοιγμα είχε μειωθεί αισθητά και, τον Φεβρουάριο 2020, πριν ξεσπάσει η κρίση του κορονοϊού, είχε υποχωρήσει στα 25,4 δισ. ευρώ.

Από τον Μάρτιο, η ΕΚΤ ενεργοποίησε το ειδικό πρόγραμμα αγοράς ομολόγων για την πανδημία, με την Ελλάδα για πρώτη φορά να συμμετέχει, ενώ έθεσε σε εφαρμογή και πρόγραμμα δανεισμού των τραπεζών με αρνητικό επιτόκιο έως και -1%, το λεγόμενο TLTRO της πανδημίας.

Από αυτό το σημείο άρχισε η ξέφρενη αύξηση του ανοίγματος της χώρας στο Ευρωσύστημα, που έφθασε τον Αύγουστο, με τη συμπλήρωση ενός εξαμήνου κρίσης του κορονοϊού, στα 71,7 δισ. ευρώ. Δηλαδή, το ευρωσύστημα απελευθέρωσε ρευστότητα 46,3 δισ. ευρώ στην Ελλάδα, που αντιστοιχεί στο ένα τέταρτο του ΑΕΠ της χώρας!
Σώθηκαν οι τράπεζες και το Δημόσιο

Οι ευεργετικές συνέπειες αυτής της τεράστιας παρέμβασης από την κεντρική τράπεζα είναι ορατές κυρίως σε δύο επίπεδα:

Το τραπεζικό σύστημα της χώρας «στέκεται στα πόδια του», καθώς από τα 46,3 δισ. ευρώ, περίπου τα 36 δισ. ευρώ αποτελούν δάνεια αρνητικού επιτοκίου στις τράπεζες. Δηλαδή δάνεια που δεν αυξάνουν απλώς τη ρευστότητα των τραπεζών, αλλά από τη στιγμή που εκταμιεύονται δίνουν στις τράπεζες κέρδος με τη μορφή του αρνητικού επιτοκίου. Μάλιστα, επειδή η ΕΚΤ σε αυτό το πρόγραμμα TLTRO δεν έχει υποχρεώσει τις τράπεζες να χρησιμοποιούν αυτή τη ρευστότητα για να δανείζουν επιχειρήσεις και νοικοκυριά, οι τράπεζες μπορούν να την αξιοποιούν για εύκολα κέρδη από κρατικούς τίτλους.
Το ελληνικό Δημόσιο έμεινε «στον αφρό» σε αυτή την κρίση, που δεν εξελίχθηκε σε μια κρίση χρέους όπως αυτή του 2009 – 2010, παρότι τον Μάρτιο, πριν ανακοινωθούν τα μέτρα της ΕΚΤ, η απόδοση του 10ετούς ομολόγου είχε εκτιναχθεί κοντά στο 4% και ουσιαστικά σηματοδοτούσε τον αποκλεισμό της από την αγορά ομολόγων (ήταν απαγορευτικά υψηλό για νέες εκδόσεις). Η Ελλάδα είναι σήμερα, όμως, μια από τις πλέον ωφελημένες χώρες της ευρωζώνης από τις αγορές ομολόγων στο πλαίσιο του προγράμματος για την πανδημία, αφού αυτές υπερβαίνουν τα 10 δισ. ευρώ. Το αποτέλεσμα είναι να έχει υποχωρήσει κοντά σε επίπεδα ρεκόρ η απόδοση του 10ετούς ομολόγου, χαμηλότερα και από το 1% την Παρασκευή, κάτι που επιτρέπει στο υπ. Οικονομικών να βγαίνει σε τακτά διαστήματα στην αγορά για να αυξάνει το «μαξιλάρι» των διαθεσίμων του.

Δεν φθάνει το ρευστό στις επιχειρήσεις

Κάπου εδώ, όμως, τελειώνει η θετική πλευρά της ιστορίας, αφού η πρωτοφανής αυτή ένεση ρευστότητας δεν φθάνει στις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά, που παραμένουν σε συνθήκες ασφυξίας.

Αυτό συμβαίνει γιατί, αφενός, δεν έχει αποκατασταθεί η σοβαρή βλάβη του ιμάντα μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής: «φορτωμένος» με τεράστια υπόλοιπα «κόκκινων» δανείων και ανησυχώντας για την κεφαλαιακή τους επάρκεια, οι τράπεζες δεν μπορούν να μεταφέρουν στην πραγματική οικονομία, με μορφή δανείων, τη ρευστότητα που λαμβάνουν από την ΕΚΤ. Αφετέρου, ο επιχειρηματικός ιστός της χώρας έχει υποστεί τεράστιες βλάβες από την πολυετή κρίση, με αποτέλεσμα, όπως έλεγε πρόσφατα κορυφαίο τραπεζικό στέλεχος, να μην είναι περισσότερες από 20.000 οι επιχειρήσεις που πληρούν τα τραπεζικά κριτήρια για να πάρουν δάνεια.

Έτσι, η εικόνα της Ελλάδας, αν προσπαθήσει κανείς την σκιαγραφήσει μέσα από τα στοιχεία για τις ροές του χρήματος, φαντάζει εντελώς παράδοξη: από τη μια η χώρα δείχνει να... πνίγεται από υπερβάλλουσα ρευστότητα, αλλά την ίδια στιγμή η πλειονότητα των επιχειρήσεων δίνουν καθημερινό αγώνα για να μην... πεθάνουν από δίψα.

Αλλαγές από αύριο, Τρίτη, στις συναλλαγές των πολιτών με τις τράπεζες.

Η Ελληνική Ενωση Τραπεζών ενημερώνει τους συναλλασσόμενους για τις συναλλαγές που δεν θα μπορούν να διενεργούν στα τραπεζικά καταστήματα από την Τρίτη, 4 Αυγούστου 2020, μετά την απόφαση Δ1α/ΓΠ οικ. 48002/2020 για «εφαρμογή του μέτρου της υποχρεωτικής χρήσης μη ιατρικής μάσκας σε εμπορικές επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών, χώρους γραφείων και άλλους χώρους συνάθροισης κοινού στο σύνολο της Επικράτειας, προς περιορισμό της διασποράς του κορωνοϊού COVID-19».

Ειδικότερα, η ανακοίνωση της ΕΕΤ αναφέρει:

«Η ανησυχητική αύξηση κρουσμάτων Covid-19 τον Ιούλιο του 2020 οδήγησε στη νομοθετική καθιέρωση της υποχρεωτικής χρήσης μη ιατρικής μάσκας από εργαζόμενους και καταναλωτές, καθώς επίσης και στη λήψη περαιτέρω περιοριστικών μέτρων. Οι τράπεζες μέλη της ΕΕΤ, στην προσπάθειά τους να επιτευχθεί η πλήρης εφαρμογή των νέων μέτρων (βλ. Δ1α/ΓΠ οικ. 48002/2020), με σκοπό τη διαφύλαξη της υγείας εργαζομένων στα τραπεζικά καταστήματα και των συναλλασσομένων με αυτά, γνωστοποιεί ότι από την Τρίτη, 4 Αυγούστου 2020, και μέχρις ότου υπάρξει νεότερη ανακοίνωση, δεν θα πραγματοποιούνται στα τραπεζικά καταστήματα με φυσική παρουσία οι ακόλουθες συναλλαγές:

Αναλήψεις μετρητών έως 400 ευρώ. Η ανάληψη μέχρι του ποσού αυτού θα πραγματοποιείται αποκλειστικά με τη χρήση της χρεωστικής κάρτας, στα ΑΤΜ.
Καταθέσεις μετρητών έως 1.000 ευρώ. Οι καταθέσεις μέχρι του ποσού αυτού θα πραγματοποιούνται στα ΑΤΜ με τη χρήση χρεωστικής κάρτας.
Οι πληρωμές λογαριασμών τρίτων (Δημόσιο, ενέργεια, ύδρευση, τηλεφωνία, συνδρομητική τηλεόραση, ασφάλειες κ.λπ.) εξοφλούνται μέσω internet/mobilebanking ή στα ΑΤΜ. Δεν θα δίνεται η δυνατότητα εξυπηρέτησης αυτών των συναλλαγών με χρήση μετρητών στο ταμείο.
Η ενημέρωση λογαριασμών (κινήσεων και υπολοίπων) πραγματοποιείται μέσω internet/mobile banking ή στα ΑΤΜ. Ενημερώσεις βιβλιαρίων ταμιευτηρίου δεν θα πραγματοποιούνται στο Δίκτυο Καταστημάτων.

Για την καλύτερη εξυπηρέτησή σας αξιοποιήστε τη χρεωστική κάρτα της τράπεζάς σας και τους κωδικούς πρόσβασης στην ηλεκτρονική τραπεζική της Τράπεζας συνεργασίας σας.

Παρακαλείστε ακόμη να περιορίσετε τις επισκέψεις σας στα τραπεζικά καταστήματα. Εάν παρ' όλα αυτά καθίσταται αναγκαία η προσέλευσή σας σε τραπεζικό κατάστημα, παρακαλείστε

α) να διαθέτετε προστατευτική μάσκα, β) να τηρείτε τις αποστάσεις ασφαλείας».