Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου του Μαστού έχει οριστεί η 25η Οκτωβρίου, κι όμως παρά τα περιστατικά που πληθαίνουν γύρω μας, κάποιες γυναίκες εξακολουθούν να φορούν... γυαλιά σε ότι αφορά στη νόσο, θεωρώντας ότι θα... την ξορκίσουν αν δεν ασχοληθούν με αυτή, κι αποφεύγουν να υιοθετήσουν τα βασικά μέτρα προστασίας, τουτέστιν, αυτοεξέταση, κλινική εξέταση από ειδικό του μαστού και μαστογραφία, που θα επιτρέψουν την έγκαιρη διάγνωση καθώς ο καρκίνος αυτός είναι θεραπεύσιμος, όταν ανιχνευθεί σε αρχικό στάδιο.

Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου του Μαστού έχει οριστεί η 25η Οκτωβρίου, κι όμως παρά τα περιστατικά που πληθαίνουν γύρω μας, κάποιες γυναίκες εξακολουθούν να φορούν... γυαλιά σε ότι αφορά στη νόσο, θεωρώντας ότι θα... την ξορκίσουν αν δεν ασχοληθούν με αυτή, κι αποφεύγουν να υιοθετήσουν τα βασικά μέτρα προστασίας, τουτέστιν, αυτοεξέταση, κλινική εξέταση από ειδικό του μαστού και μαστογραφία, που θα επιτρέψουν την έγκαιρη διάγνωση καθώς ο καρκίνος αυτός είναι θεραπεύσιμος, όταν ανιχνευθεί σε αρχικό στάδιο.

Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην ιστοσελίδα του νοσοκομείου «Άγιος Σάββας» ο καρκίνος του μαστού είναι ο συχνότερος εμφανιζόμενος καρκίνος στις γυναίκες. Σήμερα, σε όλο τον κόσμο πεθαίνουν από καρκίνο μαστού 400.000 γυναίκες, κάθε χρόνο.

Στη χώρα μας ο αριθμός των νέων περιστατικών κάθε χρόνο υπολογίζεται στις 5.000. Οι γυναίκες που υποβάλλονται σε προληπτικό έλεγχο με ψηφιακή μαστογραφία έχουν θνησιμότητα 4,7%, ενώ σε όσες δεν κάνουν μαστογραφία η θνησιμότητα ανέρχεται σε 56%. Η επιβίωση όμως ξεπερνά το 80% και βελτιώνεται συνεχώς λόγω της πρόληψης και έγκαιρης διάγνωσης του καρκίνου μαστού με την ψηφιακή μαστογραφία και της προόδου των θεραπευτικών μέσων που διαθέτει η ιατρική Επιστήμη.

Αιτίες εμφάνισης

Ποιες όμως είναι οι αιτίες εμφάνισης καρκίνου του μαστού;

Πρώιμη εμμηναρχή και η όψιμη εμμηνόπαυση.

Μεγάλη ηλικία της πρώτης εγκυμοσύνης.

Παχυσαρκία μετά την εμμηνόπαυση.

Οικογενειακό ιστορικό: Η ύπαρξη σε συγγενείς α’ βαθμού (μητέρα, αδελφή, κόρη) καρκίνου του μαστού ή καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Η γενετική προδιάθεση. Το 5-10% των περιπτώσεων καρκίνου του μαστού είναι κληρονομικοί.

Γονιδιακές μεταλλάξεις (BRCA 1 & BRCA 2) και άλλων γονιδιακών διαφοροποιήσεων αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου μαστού. Η ελπίδα είναι να διαπιστωθούν και να μειωθούν παράγοντες του περιβάλλοντος που μαζί με τη γενετική προδιάθεση συμβάλλουν στην εμφάνιση του καρκίνου του μαστού.

Πολλές ορμόνες που παράγονται στον οργανισμό ενισχύουν την εμφάνιση του καρκίνου του μαστού και η διατροφή επηρεάζει τη στάθμη των ορμονών.

Επιβεβαιώνεται από ερευνητικές μελέτες, ότι οι μακροχρόνιες ορμονικές θεραπείες μετά την εμμηνόπαυση, ιδιαίτερα ο συνδυασμός οιστρογόνων – προγεστερόνης, αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου μαστού.

Διατροφικοί παράγοντες.

Ενισχυτικοί και προστατευτικοί παράγοντες

Την ανάπτυξη καρκίνου του μαστού επηρεάζουν:

Η µεγάλη κατανάλωση αλκοολούχων ποτών,

Το κάπνισµα,

Η υπερκατανάλωση κορεσµένων λιπών και

Η έκθεση σε ακτινοβολία.

Στον αντίποδα προστατεύουν τον οργανισμό από τον καρκίνο του μαστού:

Τα λαχανικά,

Τα φρούτα,

Η φυσική άσκηση,

Το ελαιόλαδο.

Πότε είναι ώρα για την πρώτη μαστογραφία;

Οι γυναίκες που δεν ανήκουν στην ομάδα υψηλού κινδύνου συνιστάται να αρχίζουν τον προληπτικό έλεγχο με μαστογραφία γύρω στα 40 τους χρόνια κι από κει και πέρα να ελέγχονται κάθε χρόνο. Προηγείται η φηλάφιση από ειδικό του μαστού, αλλά και η αυτοψηλάφηση ώστε κάθε γυναίκα να γνωρίσει τη φυσιολογική μορφολογία των μαστών της και να μπορέσει να αναγνωρίσει έγκαιρα οποιαδήποτε αλλαγή σε αυτή.

Η καλύτερη ασπίδα προστασίας στην μάχη ενάντια στον καρκίνο του μαστού είναι η ενημέρωση, η γνώση του σώματός μας και η πρόληψη.

Η 25η Οκτωβρίου σηματοδοτεί την παγκόσμια ημέρα κατά του καρκίνου του μαστού αλλά οι αγώνες για την καταπολέμησή του μετρούν δεκαετίες. Υπολογίζεται ότι 1 στις 8 γυναίκες παγκοσμίως θα εκδηλώσει καρκίνο του μαστού σε κάποια φάση της ζωής της. Παρά τη συχνότητά του εάν διαγνωστεί έγκαιρα, μπορεί να θεραπευτεί. Για αυτό και η ενημέρωση επιβάλλεται.

Η νίκη της μάχης κατά του καρκίνου του μαστού μπορεί να επιτευχθεί μόνο με την ιατρική έρευνα, την ενημέρωση και την πρόληψη. Αν αναλογισθούμε ότι όλοι στο κοντινό περιβάλλον μας έχουμε κάποια γυναίκα φίλη, συγγενή που έχει νοσήσει ή νοσεί από καρκίνο του μαστού, καταλαβαίνουμε το μέγεθος του προβλήματος και πόσο σημαντικό ρόλο έχει η πρόληψη.

Στην Ελλάδα κάθε χρόνο έχουμε περίπου 1.500 νέες περιπτώσεις καρκίνου του μαστού. Οι παράγοντες που σχετίζονται με την εμφάνιση του καρκίνου του μαστού δεν έχουν πλήρως διευκρινιστεί.

Στην ιστοσελίδα του Αντικαρκινικού - Ογκολογικού Νοσοκομείου Αθηνών "Άγιος Σάββας"  υπάρχουν χρήσιμες πληροφορίες που λόγω της ημέρας μας υπενθυμίζουν να κλείσουμε ένα ραντεβού για την ετήσια μαστογραφία, την κλινική εξέταση από ειδικό γιατρό και τη μηνιαία αυτοεξέταση, συμβάλλοντας καθοριστικά στην έγκαιρη διάγνωση.

Παράγοντες κινδύνου

• Η μεγάλη ηλικία. Περίπου το 80% των περιπτώσεων καρκίνου του μαστού συμβαίνουν σε γυναίκες > 50 ετών.
• Το ατομικό ιστορικό. Το ιστορικό καρκίνου στον ένα μαστό συνεπάγεται αυξημένο κίνδυνο και στον άλλο μαστό.
• Οικογενειακό ιστορικό. Η ύπαρξη σε συγγενείς α’ βαθμού (μητέρα, αδελφή, κόρη) καρκίνου του μαστού ή καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.
• Η γενετική προδιάθεση. Το 5-10% των περιπτώσεων καρκίνου του μαστού είναι κληρονομικοί.
• Η έκθεση σε ακτινοβολία.
• Τα υψηλό ανάστημα, η παχυσαρκία μετεμμηνοπαυσιακών γυναικών και η μεγάλη μάζα του αδένα του μαστού.
• Η πρώιμη εμμηναρχή και η όψιμη εμμηνόπαυση.
• Η ηλικία γέννησης του πρώτου παιδιού. Σε μεγαλύτερες ηλικίες, η τεκνοποίηση συνεπάγεται μεγαλύτερο κίνδυνο.
• Η θεραπευτική λήψη ορμονών, οιστρογόνων και προγεστερόνης για διάστημα μεγαλύτερο των 4 ετών.
• Η ινοκυστική μαστοπάθεια.
• Αντισυλληπτικά δισκία, αν και η αύξηση του κινδύνου είναι πολύ μικρή και έχει βραχεία διάρκεια.
• Η αυξημένη κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών και το κάπνισμα.
• Η αυξημένη πρόσληψη λίπους, ιδιαίτερα στο άνω μέρος του σώματος.

Σημεία & Συμπτώματα

Το πιο σύνηθες προειδοποιητικό σημείο του καρκίνου του μαστού είναι ένα συμπαγές ογκίδιο που συνήθως δεν μπορεί να μετακινηθεί και μπορεί να πονάει ή όχι. Άλλα σημεία μπορεί να είναι τα ακόλουθα:

• Έκκριση ορώδους ή αιμορραγικού υγρού από τη θηλή.
• Η θηλή μπορεί να εμφανίζει εισολκή (να είναι στραμμένη προς τα μέσα) ή να βγάζει σκουρόχρωμο υγρό.
• Το δέρμα πάνω από τον όγκο μπορεί να μοιάζει με φλούδα πορτοκαλιού ή να παρουσιάζει εσοχές (κοιλότητες) στις περιοχές όπου έχει εξαπλωθεί ο καρκίνος.
• Η αλλαγή στο σχήμα ή στην εξωτερική καμπύλη του μαστού.

Βέβαια, η αλλαγή στο μέγεθος ή στην υφή του μαστού μπορεί να οφείλεται σε πληθώρα άλλων καταστάσεων, όπως οι αλλαγές στον ιστό του μαστού που συμβαίνουν φυσιολογικά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του καταμήνιου κύκλου, οι κύστεις, τα αδενώματα κ.α.

Στρατηγικές Πρόληψης που Σχετίζονται με τον Τρόπο Ζωής

• Απευθυνθείτε στον γιατρό σας σε περίπτωση που ανακαλύψετε κάποιο συμπαγές ογκίδιο ή κάποιο από τα προειδοποιητικά σημεία του καρκίνου του μαστού, ιδιαιτέρως αν οι αλλοιώσεις επιμένουν μετά από έναν εμμηνορροϊκό κύκλο ή αλλάζουν την εμφάνιση του μαστού.
• Περιορίστε την κατανάλωση αλκοόλ σε λιγότερο από δύο ποτά την ημέρα.
• Διατηρήστε ένα υγιές βάρος, ιδιαίτερα μετά την εμμηνόπαυση.
• Αποφύγετε την μακρόχρονη ορμονοθεραπεία, η οποία αυξάνει τον κίνδυνο για καρκίνο του μαστού.
• Παραμείνετε σωματικά δραστήριες, τουλάχιστον 30’ τις περισσότερες ημέρες της εβδομάδας.
• Καταναλώνετε τρόφιμα υψηλά σε περιεκτικότητα φυτικών ινών, όπως είναι τα φρέσκα φρούτα, τα λαχανικά και τα δημητριακά.
• Χρησιμοποιείτε ελαιόλαδο γιατί το ελαϊκό οξύ φαίνεται ότι καταστέλλει τη δράση του σημαντικότερου ογκογονιδίου του μαστού.