Εξοικονομώ 2023: Αυτά είναι τα μυστικά που πρέπει να γνωρίζετε για να λάβετε την επιδότηση
09 Φεβ 2024Σε λειτουργία βρίσκεται η πλατφόρμα του https://exoikonomo2023.gov.gr/ για την υποβολή αιτήσεων συμμετοχής στον β’ κύκλο του Εξοικονομώ 2023. Κατά την υποβολή της αίτησης δεν απαιτείται προσκόμιση φυσικού φακέλου με δικαιολογητικά, τα απαραίτητα δικαιολογητικά επισυνάπτονται από τον υποψήφιο ηλεκτρονικά και η προθεσμία υποβολής αιτήσεων εκπνέει στις 29 Μαρτίου. Το πρόγραμμα αυτό αφορά στα ευάλωτα νοικοκυριά και οι δικαιούχοι θα μπορούν να λάβουν επιδότηση έως και 16.785 ευρώ για τις εργασίες ενεργειακής αναβάθμισης της κατοικίας τους. Διευκρινίζεται δε πως στην περίπτωση ιδιοκατοίκησης από τον αιτούντα το μέγιστο ποσοστό επιχορήγησης διαμορφώνεται σε 75% ενώ στην περίπτωση δωρεάν παραχώρησης σε έτερο πρόσωπο ή ενοικίασης η μέγιστη επιχορήγηση περιορίζεται σε 65% .
Τα “ψιλά γράμματα” που πρέπει να γνωρίζετε για το πρόγραμμα
Επίσης οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να γνωρίζουν για το πρόγραμμα τα εξής:
Τα εισοδηματικά όρια
Για κάθε δυνητικό ωφελούμενο, το ατομικό εισόδημα δεν πρέπει να υπερβαίνει τις 5.000 ευρώ και το οικογενειακό τις 10.000 ευρώ.
Η ιδιωτική συμμετοχή για την υλοποίηση των παρεμβάσεων μπορεί να καλυφθεί από τους δικαιούχους του προγράμματος είτε με ίδια κεφάλαια είτε με δανειακή σύμβαση (για το ποσό που επιλέγουν ή αυτό που θα τους εγκριθεί από τον χρηματοπιστωτικό οργανισμό) είτε με συνδυασμό αυτών.
Σε περίπτωση σύναψης δανειακής σύμβασης, παρέχεται η δυνατότητα εγγυοδοσίας του προγράμματος για την εξασφάλιση του δανείου προς τους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς. Η εγγυοδοσία καλύπτει το ποσό της δανειοδότησης στο 100% για τις περιπτώσεις ιδιοκατοίκησης και στο 80% για τις περιπτώσεις ενοικίασης/δωρεάν παραχώρησης, λαμβάνοντας υπόψη τους κανόνες κρατικών ενισχύσεων.
Το επιτόκιο της δανειακής σύμβασης για τις ανάγκες του προγράμματος είναι σταθερό και επιδοτούμενο, σε ποσοστό 100%.
Οι προϋποθέσεις
Επιλέξιμη θεωρείται η κατοικία που πληροί τις ακόλουθες γενικές προϋποθέσεις:
- Υφίσταται νόμιμα.
Δεν έχει κριθεί κατεδαφιστέα.
Χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία.
Έχει καταταγεί βάσει του Πρώτου Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (Α’ Π.Ε.Α.) σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Γ.
Για κάθε επιλέξιμη κατοικία (μονοκατοικία ή διαμέρισμα) είναι υποχρεωτική η αναβάθμιση κατά τουλάχιστον τρεις (3) ενεργειακές κατηγορίες, σε σχέση με την κατάταξη στο Α’ ΠΕΑ (και υποχρεωτικά κατ’ ελάχιστον Β’ κατηγορία όταν πρόκειται για ριζική ανακαίνιση), ώστε να εξασφαλίζεται εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας σε ποσοστό άνω του 30%.
Δικαίωμα συμμετοχής έχουν φυσικά πρόσωπα με εμπράγματο δικαίωμα (πλήρης κυριότητα / επικαρπία / ψιλή κυριότητα) σε επιλέξιμη κατοικία.
Σε περίπτωση ύπαρξης περισσότερων δικαιούχων εμπράγματων δικαιωμάτων (συγκυρίων) σε επιλέξιμη κατοικία: αν η κύρια χρήση της υπό αίτηση κατοικίας γίνεται από έναν εκ των συγκυρίων, δικαίωμα συμμετοχής στο Πρόγραμμα έχει μόνον ο συγκύριος που την ιδιοκατοικεί.
Αν η κύρια χρήση της υπό αίτηση κατοικίας αφορά σε έτερο πρόσωπο μη συγκύριο (ενοικίαση/δωρεάν παραχώρηση), δικαίωμα συμμετοχής στο Πρόγραμμα έχει οποιοσδήποτε εκ των συγκυρίων με εμπράγματο δικαίωμα πλήρους κυριότητας / επικαρπίας (όχι ψιλή κυριότητα).
Ο ανώτατος επιλέξιμος προϋπολογισμός παρεμβάσεων
Ο ανώτατος επιλέξιμος προϋπολογισμός παρεμβάσεων ενεργειακής αναβάθμισης με ΦΠΑ ανά αίτηση Ωφελούμενου, δεν μπορεί να υπερβαίνει:
α) το γινόμενο του 1,10 ευρώ επί το σύνολο της εκτιμώμενης ετήσιας εξοικονόμησης πρωτογενούς ενέργειας (kWh) όπως προκύπτει από το Α΄ Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης,
β) το γινόμενο του 220 ευρώ επί την επιφάνεια κυρίων χώρων όπως αυτή προκύπτει από το έντυπο Ε9,
γ) τις 22.500 ευρώ
Στις επιλέξιμες δαπάνες περιλαμβάνεται ΦΠΑ 24%.
Εάν οι προμηθευτές υπάγονται σε καθεστώς μειωμένου ΦΠΑ ή απαλλάσσονται από την υποχρέωση υποβολής δήλωσης και καταβολής φόρου, τότε τα ανώτατα όρια επιλέξιμων δαπανών που καθορίζονται στο παρόν Κεφάλαιο, θα μειώνονται κατά το αναλογούν ποσοστό (%) ΦΠΑ. Ως βάση της απομείωσης θεωρείται η αρχική δαπάνη προ ΦΠΑ 24%.
Οι δαπάνες
Οι δαπάνες που επιχορηγούνται για εργασίες στο σπίτι είναι οι εξής:
Αντικατάσταση Κουφωμάτων: Βάσει των απαιτήσεων του Προγράμματος για ενεργειακή αναβάθμιση, στην κατηγορία αυτή είναι επιλέξιμες:
(i) Η αντικατάσταση υφιστάμενων κουφωμάτων με θερμομονωτικά / θερμοδιακοπτόμενα (για την περίπτωση κουφωμάτων αλουμινίου) πλαίσια και με κατ’ ελάχιστο διπλούς ενεργειακούς υαλοπίνακες (με επίστρωση χαμηλής εκπομπής), συμπεριλαμβανομένης της αποξήλωσης, και των εργασιών που απαιτούνται για την τελική διαμόρφωση του δομικού στοιχείου. Επίσης, είναι επιλέξιμη η αντικατάσταση εξώπορτας σε μονοκατοικία. Επισημαίνεται ότι στην κατηγορία αυτή δεν συμπεριλαμβάνονται τα «ανοίγματα» προς εσωτερικούς χώρους του κτηρίου, θερμαινόμενους ή μη (π.χ. πόρτα διαμερίσματος).
(ii) Η αντικατάσταση μόνο του υαλοπίνακα με κατ’ ελάχιστο διπλό ενεργειακό υαλοπίνακα με επίστρωση χαμηλής εκπομπής (συμπεριλαμβανομένων των εργασιών προσαρμογής του πλαισίου όπου απαιτείται) για επιλέξιμες κατοικίες, προστατευόμενα ως μέρος συγκεκριμένου περιβάλλοντος ή λόγω της ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής ή ιστορικής τους αξίας όπως διατηρητέα και εντός παραδοσιακών οικισμών κτήρια, στο βαθμό που η συμμόρφωση προς ορισμένες ελάχιστες απαιτήσεις ενεργειακής απόδοσης θα αλλοίωνε κατά τρόπο μη αποδεκτό τον χαρακτήρα ή την εμφάνισή τους και υπό την προϋπόθεση ότι επιτυγχάνεται ταυτόχρονα ενεργειακή αναβάθμιση του κουφώματος (υφιστάμενο πλαίσιο και νέος διπλός ενεργειακός υαλοπίνακας) πάνω από τις ελάχιστες απαιτήσεις του Κ.Εν.Α.Κ.
iii) Η τοποθέτηση εξωτερικών προστατευτικών φύλλων με σύστημα κουτί-ρολό ή εξώφυλλα, ως συμπληρωματικές (και όχι αυτοτελείς) δαπάνες της αντικατάστασης κουφωμάτων. Στην περίπτωση που επιλέγεται επικαθήμενο σύστημα κουτίρολό, το κουτί πρέπει να είναι θερμομονωτικό/ θερμοδιακοπτόμενο (στην περίπτωση μεταλλικού κυτίου).
(iv) Η τοποθέτηση σταθερών ή κινητών συστημάτων σκίασης όπως σκίαστρα και τέντες, συμπεριλαμβανομένων του εξοπλισμού στήριξης και των εργασιών εγκατάστασης των συστημάτων αυτών.
(v) Η εγκατάσταση κεντρικού ή μη κεντρικού συστήματος μηχανικού αερισμού με ανάκτηση θερμότητας. Το σύστημα μηχανικού αερισμού πρέπει να είναι σύμφωνο με τις απαιτήσεις της Οδηγίας Ecodesign. Η εγκατάσταση κεντρικού συστήματος μηχανικού αερισμού με ανάκτηση θερμότητας, συμπεριλαμβάνει τους διακλαδωτές, τα εσωτερικά και εξωτερικά στόμια προσαγωγής και απαγωγής, τα φίλτρα, τις ηχοπαγίδες και τα συστήματα ελέγχου.
Τοποθέτηση/αναβάθμιση θερμομόνωσης: Με στόχο τη θερμομονωτική προστασία του κτηριακού κελύφους, στην κατηγορία αυτή είναι επιλέξιμη η τοποθέτηση θερμομόνωσης (εξωτερικά ή εσωτερικά)
α) στην επιστέγαση (είτε αυτή διαμορφώνεται ως επίπεδο δώμα είτε ως οροφή κάτω από μη θερμομονωμένη στέγη),
β) στην εξωτερική τοιχοποιία και στον φέροντα οργανισμό και
γ) στο δάπεδο είτε επάνω από ανοιχτό υπόστυλο χώρο (pilotis) είτε από άλλο μη θερμαινόμενο χώρο (π.χ. δάπεδο ισογείου). Ο συντελεστής θερμοπερατότητας του δομικού στοιχείου που προκύπτει μετά την εφαρμογή της θερμομονωτικής στρώσης θα πρέπει να καλύπτει τις ελάχιστες απαιτήσεις του Κ.Εν.Α.Κ.
Αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης/ψύξης:
Στην κατηγορία αυτή είναι επιλέξιμες:
(i) (α) Η εγκατάσταση νέου ή αντικατάσταση υφιστάμενου συστήματος θέρμανσης με νέο σύστημα βιομάζας/αντλίας θερμότητας / Σ.Η.Θ.Υ.Α. (β) η αντικατάσταση υφιστάμενου συστήματος θέρμανσης (συμβατικών υγρών ή στερεών καυσίμων) με νέο σύστημα φυσικού αερίου/υγραερίου. Ηεγκατάσταση/αντικατάσταση αφορά στον ηλεκτρομηχανολογικό εξοπλισμό του λεβητοστασίου (λέβητας, καυστήρας, κυκλοφορητής, αυτοματισμοί, καμινάδα κ.λπ.) στο σύνολό του, και του δικτύου διανομής (θερμομονωμένοκατά Κ.Εν.Α.Κ). Δεν είναι επιλέξιμες οι δαπάνες για λοιπές τερματικές μονάδες απόδοσης θερμότητας (σώματα καλοριφέρ, fancoils).
(ii) Η εγκατάσταση αντλίας θερμότητας αέρα–αέρα διαιρούμενου τύπου splitunit, multisplitunit για θέρμανση/ψύξη χώρου. Επιτρέπεται η αντικατάσταση υφιστάμενων συστημάτων εφόσον δεν πληρούν τις ελάχιστες απαιτήσεις του Κ.Εν.Α.Κ και αυτό τεκμηριώνεται από τον Ενεργειακό Επιθεωρητή.
Σύστημα ζεστού νερού χρήσης (ΖΝΧ) με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ):Στην κατηγορία αυτή είναι επιλέξιμη η τοποθέτηση αντλίας θερμότητας για την παραγωγή ΖΝΧ, ηλιοθερμικού συστήματος για την παροχή ζεστού νερού χρήσης ή/και υποβοήθηση του κυρίως συστήματος θέρμανσης (συλλέκτης, δοχείο αποθήκευσης νερού, βάση στήριξης, νέο δίκτυο σωληνώσεων θερμομονωμένο κατά Κ.Εν.Α.Κ, κ.λπ.).
Εγκατάσταση έξυπνου συστήματος διαχείρισης (smarthome): Η παρέμβαση είναι επιλέξιμη μόνον όταν περιλαμβάνονται στην πρόταση ενεργειακής αναβάθμισης και παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας.Είναι επιλέξιμα έξυπνα συστήματα και τεχνολογίες, οι οποίες:
α) προσαρμόζουν και διατηρούν την κατανάλωση ενέργειας (συσκευές, φωτισμός, θέρμανση, ζεστό νερό κ.λπ.) στα επίπεδα που επιλέγουν οι χρήστες με στόχο την εξοικονόμηση ενέργειας,
β) συγκεντρώνουν, αναλύουν και παρουσιάζουν τα στοιχεία κατανάλωσης ενέργειας,
γ) προσαρμόζουν και διατηρούν τα επίπεδα σκίασης για την επίτευξη της βέλτιστης εξοικονόμησης ενέργειας.
Δεν είναι επιλέξιμα συστήματα που αφορούν συσκευές παρακολούθησης χώρων και συστήματα ασφαλείας.
Πόσο αυξάνεται ο προϋπολογισμός του προγράμματος
Εντάσσονται στο «Εξοικονομώ 2023», ως καταρχήν επιλέξιμες, όλες οι αιτήσεις που υποβλήθηκαν στο συγκεκριμένο πρόγραμμα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση, πρόκειται για 31.549 αιτήσεις, οι οποίες κατατέθηκαν έως και την 15η Νοεμβρίου του 2023 (καταληκτική ημερομηνία υποβολής ένταξης). Λόγω αυτού του υψηλού ενδιαφέροντος από πλευράς νοικοκυριών, αυξάνεται ο αρχικός προϋπολογισμός του προγράμματος σε 422.105.074 ευρώ (από 300.000.000 ευρώ). Ποσό, που καλύπτει το σύνολο των αιτήσεων που υποβλήθηκαν και εντάσσονται, αρχικά, σ’ αυτό.
Σκρέκας: Από ΑΠΕ το 80% της ενέργειας στην Ελλάδα ως το 2030
Αξίζει να επισημανθεί πως στο πλαίσιο του «Εξοικονομώ 2023» λαμβάνεται ιδιαίτερη μέριμνα για τη στήριξη των ευάλωτων νοικοκυριών, τόσο με τη μορφή αυξημένου ποσοστού επιχορηγήσεων όσο και με την πρόβλεψη προϋπολογισμού αποκλειστικά γι’ αυτά.
Το «Εξοικονομώ 2023», το οποίο χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, θέτει ως βασικό στόχο την προώθηση της εθνικής και ενωσιακής ενεργειακής πολιτικής για την εξοικονόμηση ενέργειας. Αυτό, συντελείται μέσω της αναβάθμισης της ενεργειακής κλάσης των νοικοκυριών, κατά τουλάχιστον 3 ενεργειακές κατηγορίες (πάνω από 30% εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας).
Σκυλακάκης: Αύξηση 40% στον προϋπολογισμό
Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θόδωρος Σκυλακάκης, δήλωσε: «Αυξάνουμε τον προϋπολογισμό του “Εξοικονομώ 2023”, κατά 40% περίπου, καθώς καταγράφηκε εξαιρετικά υψηλό ενδιαφέρον, από πλευράς νοικοκυριών, για συμμετοχή στο πρόγραμμα. Αξιοποιώντας διαθέσιμους πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας καλύπτουμε το σύνολο των αιτήσεων που υποβλήθηκαν. Παράλληλα, δρομολογούμε αντίστοιχες πρωτοβουλίες -που αποσκοπούν στη μείωση του ενεργειακού κόστους- και για τις επιχειρήσεις, μέσω προγράμματος εξοικονόμησης ενέργειας, που πρόκειται να ανοίξει για υποβολή αιτήσεων το προσεχές χρονικό διάστημα».
Η Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κυρία Αλεξάνδρα Σδούκου, σημείωσε: «Ανταποκρινόμενοι στο σημαντικό ενδιαφέρον των ελληνικών νοικοκυριών για τη συμμετοχή τους στο πρόγραμμα “Εξοικονομώ 2023”, αποφασίσαμε να εντάξουμε το σύνολο των προτάσεων που υποβλήθηκαν, πάντα με τις προϋποθέσεις που θέτει το πρόγραμμα. Συνεχίζουμε να στηρίζουμε με τον τρόπο αυτό την ελληνική οικογένεια στην κοινή μας προσπάθεια για τη μείωση του ενεργειακού κόστους, που επιτυγχάνεται μέσω της ενεργειακής αναβάθμισης και της εξοικονόμησης ενέργειας».