Αντιμέτωπες με δύο μεγάλα προβλήματα, τον υψηλό πληθωρισμό και την επιβράδυνση του ρυθμού οικονομικής ανάπτυξης, οι κεντρικές τράπεζας των ΗΠΑ και της Ευρωζώνης προτιμούν να εστιάσουν στην ανάσχεση των πληθωριστικών πιέσεων, “θυσιάζοντας” προς το παρόν την ανάπτυξη. Προχωρούν λοιπόν σε νέες αυξήσεις επιτοκίων, σπρώχνοντας υψηλότερο το κόστος χρήματος.

Η κίνηση αυτή αναμένεται ότι θα έχει άμεσο αντίκτυπο στα χρηματιστήρια και στις αγορές ομολόγων, που θα κληθούν αυτή την εβδομάδα να αποτιμήσουν τα νέα δεδομένα και πιθανότατα θα εμφανίσουν έντονη μεταβλητότητα. Η συγκυρία επιδεινώνεται μετά την κατάρρευση της First Republic Bank, που αναζωπύρωσε τις ανησυχίες για την “υγεία” του αμερικανικού χρηματοπιστωτικού συστήματος.

Αναλυτές και τραπεζίτες εκτιμούν ότι με τις επικείμενες αυξήσεις θα ολοκληρωθεί και θα κλείσει για μεγάλο χρονικό διάστημα ο τρέχων κύκλος γενικευμένης ανόδου του κόστους χρήματος, που πλήττει τις αγορές και την πραγματική οικονομία.Ο Διοικητής της ΤτΕ Γιάννης Στουρνάρας δήλωνε πρόσφατα ότι ο κύκλος κλείνει κι ότι το πολύ-πολύ η ΕΚΤ να προχωρήσει σε μία αύξηση.

Ομως ουδείς μπορεί να πει με βεβαιότητα ότι δεν θα ακολουθήσουν άλλες δύο ή μία εντός του τρέχοντος έτους, δεδομένου μάλιστα ότι οι κεντρικές τράπεζες δεν δείχνουν διάθεση να αλλάξουν γραμμή πλεύσης όσον αφορά τον στόχο αποκλιμάκωσης του πληθωρισμού.

Κινήσεις από Fed και ΕΚΤ

Σχεδόν βέβαιο θεωρείται ότι η Fed θα αυξήσει αύριο τα βασικά της επιτόκια κατά 0,25% μονάδες, λαμβάνοντας υπόψη τα νέα στοιχεία για τον πληθωρισμό στις ΗΠΑ και την πορεία του δείκτη ΡΜΙ, που δείχνει ότι η μεταποιητική δραστηριότητα συρρικνώθηκε τον Απρίλιο για έκτο συνεχή μήνα.

Θα ακολουθήσει την Πέμπτη η ΕΚΤ. Οι αναλυτές προεξοφλούν αύξηση επιτοκίων κατά 0,25%, χωρίς όμως να αποκλείουν κατηγορηματικά το ενδεχόμενο η ΕΚΤ να επιφυλάσσει μία δυσάρεστη έκπληξη και να προσθέσει στο κόστος χρήματος 0,50%.

Οι αγορές προεξοφλούν ότι ούτως ή άλλως, το βασικό επιτόκιο του ευρώ θα βρίσκεται στο τέλος Ιουνίου στο 2,50%, από 3% τώρα. Αν δηλαδεί αυξηθεί μεθαύριο κατά 0,25%, θα ακολουθήσει κι άλλη αύξηση τον Ιούνιο.
Λαγκάρντ: «Εχουμε ακόμη δρόμο...»

Την εκτίμηση αυτή ενίσχυσε η δήλωση της Κριστίν Λαγκάρντ ότι η ΕΚΤ «έχει ακόμη δρόμο μπροστά της» με τη νομισματική πολιτική, καθώς ο δομικός πληθωρισμός «παραμένει επίμονα υψηλός». Παράλληλα με τα επιτόκια η ΕΚΤ σκοπεύει να αξιοποιήσει και το εργαλείο της ρευστότητας, περιορίζοντας τη ροή χρήματος προς τις αγορές και την οικονομία.

Η περαιτέρω άνοδος του κόστους χρήματος εκτιμάται ότι σε πρώτη φάση θα επηρεάσει τις αγορές, ενώ οι επιπτώσεις στην οικονομία θα γίνουν αισθητές σε μεγαλύτερο χρονικό ορίζοντα.

Στην Ελλάδα αναμένεται ότι θα ενισχύσει την ανοδική τάση των επιτοκίων καταθέσεων. Επιπτώσεις δεν πρόκειται να υπάρξουν άμεσα για τους δανειολήπτες στεγαστικών δανείων, καθώς τα επιτόκια τους έχουν παγώσει στα επίπεδα της 31ης Μαρτίου.

Στη «σκιά» των αλλεπάλληλων αυξήσεων των επιτοκίων που πλήττουν τα εκτεθειμένα σε δάνεια νοικοκυριά και επιχειρήσεις, αλλά και με «φόντο» τις αναταράξεις στο τραπεζικό σύστημα, στην χώρα μας οι πλειστηριασμοί συνεχίζουν να πέφτουν «βροχή».

Όπως προκύπτει πάντως και από στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας, τα τελευταία χρόνια όλα τα τραπεζικά ιδρύματα έχουν «καθαρίσει» τους ισολογισμούς τους από μη εξυπηρετούμενα δάνεια και την «βρώμικη δουλειά» την έχουν αναλάβει funds, εισπρακτικές, servicers και δικηγορικά γραφεία.

Έως το τέλος του μήνα έχουν προγραμματιστεί να γίνουν 2.210 πλειστηριασμοί, με τη λίστα να περιέχει ολόκληρες βιομηχανικές μονάδες, ξενοδοχεία, καταστήματα, χώρους στάθμευσης, αποθήκες, διαμερίσματα, μονοκατοικίες αγροτεμάχια και οικόπεδα, αλλά και κινητές αξίες όπως ο πάγιος εξοπλισμός εργοστασιακής μονάδας!

Κατά μέσο όρο έως τα τέλη Μαρτίου κάθε εργάσιμη ημέρα θα «βγαίνουν στο σφυρί» 200 ακίνητα! Για σήμερα μάλιστα είναι έτοιμοι προς διενέργεια –σύμφωνα με την σχετική ηλεκτρονική πλατφόρμα- 203 πλειστηριασμοί.

Η «ακτινογραφία» των ξένων funds

Στην συντριπτική τους πλειοψηφία επισπεύδοντες είναι πλέον Εταιρείες Διαχείρισης Απαιτήσεων, οι γνωστοί servicers, κάτι που κατά την τρέχουσα συγκυρία φαντάζει απόλυτα λογικά καθώς σχεδόν το σύνολο των «κόκκινων δανείων» -τα οποία ήταν στα χαρτοφυλάκια των εγχώριων τραπεζών- έχουν πωληθεί σε ξένα funds. Άλλωστε, βάσει των στοιχείων της Τράπεζας της Ελλάδας οι servicers διαχειρίζονταν το δ’ τρίμηνο του ’22 μη εξυπηρετούμενα δάνεια ύψους 70,679 δισ. ευρώ!!

Πώς λειτουργεί λοιπόν το σύστημα που έχει συγκεντρώσει στα χέρια του τα «κόκκινα δάνεια»;

Σήμερα στην κορυφή βρίσκονται τα funds της αλλοδαπής: Πρόκειται για εξειδικευμένα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα του εξωτερικού, τα οποία αγοράζουν «κοψοχρονιά» δάνεια που αδυνατούν να διαχειριστούν οι τράπεζες και αναλαμβάνουν κατόπιν τα ίδια να τα εισπράξουν, ποντάροντας τελικά στο ότι θα κερδίσουν κάτι παραπάνω από τα ποσά που έδωσαν στις τράπεζες.

Με άλλα λόγια, αγοράζουν μια απαίτηση ας πούμε ύψους 100 ευρώ. Δίνουν 20 ευρώ μετρητά στην τράπεζα η οποία κερδίζει άμεσα ρευστό και ταυτόχρονα ξεφορτώνεται ένα δάνειο που είναι αμφίβολο πότε και αν θα το εισπράξει. Κατόπιν τα funds προσεγγίζουν τον δανειολήπτη και του ζητούν να ρυθμίσει το δάνειό του κάνοντάς του και μια έκπτωση.

Στην περίπτωσή μας από τα 100 ευρώ αξία της απαίτησης, μπορούν να ζητήσουν να επιστρέψει ο δανειολήπτης το λιγότερο τα 50. Και έτσι τα funds βγαίνουν κερδισμένα: Από τα 20 ευρώ που έδωσαν για την αγορά του δανείου, εισπράττουν 50. Αν δεν ενδώσει ο δανειολήπτης.. απλά προχωρούν σε πλειστηριασμούς. Και κάπου εδώ ενεργοποιούνται οι υπόλοιποι ... κρίκοι της αλυσίδας.

Πότε μπαίνουν στο «παιχνίδι» Εταιρείες διαχείρισης και εισπρακτικές

Τα funds είναι αδειοδοτημένα για αυτή την δουλειά στην χώρα που εδρεύουν: Για να την κάνουν στην Ελλάδα (και εφόσον έχουν έδρα σε χώρα που συνεργάζεται με την Ελλάδα και υπάρχει σχετική συμφωνία), θα πρέπει είτε να ανοίξουν υποκατάστημα, είτε να εκχωρήσουν τα δάνεια σε «υπεργολάβους», σε συνεργάτες που μπορούν να κάνουν την δουλειά εδώ.

Για γραφειοκρατικούς –και όχι μόνον- λόγους σπάνια επιλέγουν να ανοίξουν υποκατάστημα, οπότε εκχωρούν τα δάνεια σε ντόπιους Servicers γνωστοί ως Εταιρείες Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις ή ΕΔΑΔΠ.

Λειτουργούν υπό την αιγίδα της Τράπεζας της Ελλάδας και βάσει συγκεκριμένων κανόνων που δεν τους επιτρέπουν να γίνουν εξαιρετικά πιεστικοί προκειμένου να εισπράξουν τα χρήματα των δανείων που έχουν στην κατοχή τους.

Έτσι, όταν τους προκύψουν δυσκολίες εκχωρούν και εκείνοι με την σειρά τους δάνεια -προκειμένου αυτά να μπουν στα ταμεία τους και εντέλει στα ταμεία του fund- στις εισπρακτικές ή όπως αποκαλούνται επισήμως Εταιρείες Ενημέρωσης Οφειλετών Για Ληξιπρόθεσμες. Οι εν λόγω εταιρείες λειτουργούν σε συγκεκριμένο νομικό πλαίσιο και εποπτεύονται από το Υπουργείο Ανάπτυξης που μάλιστα έχει επιβάλει σε κάποιες από αυτές πρόστιμα.

Αναλαμβάνουν λοιπόν αυτές το ... στενό μαρκάρισμα και αν τα βρουν και εκείνες «σκούρα» πάνε σε ακόμη πιο δραστικές λύσεις: Τα δικηγορικά Γραφεία – Εισπρακτικές. Οι καταγγελίες των πολιτών δείχνουν πως πρόκειται για την πιο «σκληρή» ομάδα αυτής της αλυσίδας, μια ομάδα άλλωστε που δεν κινείται εντός συγκεκριμένου πλαισίου ούτε έχει κάποια σχετική εποπτεία.

Όλοι οι κρίκοι πάντως της εν λόγω αλυσίδας θέτουν από την αρχή ένα συγκεκριμένο δίλλημα στους δανειολήπτες: Ή ρυθμίζετε το δάνειό σας ή βγαίνει σε πλειστηριασμό!

Τα στοιχεία της ΤτΕ για τα ποσά των δανείων στα funds

Οι συγκεκριμένοι πόλοι είναι πλέον εκείνοι που διαχειρίζονται το «παιχνίδι» στο πεδίο των «κόκκινων δανείων» έχοντας πάρει τη «σκυτάλη» από τα τραπεζικά ιδρύματα: Για να γίνει ωστόσο εμφανής η μετατόπιση «κόκκινων δανείων» από τις τράπεζες στην αλυσίδα funds-servicers-εισπρακτικές και να αναδειχτεί ο κομβικός ρόλος που πλέον έχουν στην χώρα μας, θα πρέπει να δούμε κάποια στοιχεία που προέρχονται από την Τράπεζα της Ελλάδος.

Μπορεί, λοιπόν από το 2016 έως και τον Δεκέμβριο του 2021 τα «κόκκινα δάνεια» που είχαν συσσωρευτεί στα χαρτοφυλάκια των τραπεζών και άγγιζαν σχεδόν τα 110 δισ. ευρώ, να εμφανίζεται πως περιορίστηκαν πριν ένα χρόνο δραστικότατα στα μόλις 18 δισ. , η πραγματικότητα όμως είναι λίγο διαφορετική: Περί τα 100 δισ. απλά ... «μετακόμισαν» από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα στον μηχανισμό διαχείρισης απαιτήσεων που έχει στηθεί και έτσι είναι άλλες οι εταιρείες, οι οποίες κάνουν πλέον το «παιχνίδι».

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ επιβεβαίωσε χθες τα σχέδια για άλλη μια αύξηση των επιτοκίων κατά 50 μονάδες βάσης τον επόμενο μήνα, επισημαίνοντας ότι οι αξιωματούχοι είναι αποφασισμένοι να οδηγήσουν τον πληθωρισμό στον στόχο του 2%. Αυτή η πολιτική της ΕΚΤ εκτοξεύει τις δόσεις των δανείων και πιέζει τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς.

Σε αύξηση της δόσης ενός στεγαστικού δανείου 100.000 ευρώ από 160 έως και 240 ευρώ τον μήνα, ανάλογα με τη διάρκεια του δανείου και το περιθώριο που εφαρμόζει κάθε τράπεζα, έχει οδηγήσει η άνοδος του βασικού επιτοκίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζα, που έχει συμπαρασύρει στην εκτίναξη το euribor στα επίπεδα του 2,65% τους τελευταίους επτά μήνες.

Οι αυξήσεις συνιστούν σημαντική επιβάρυνση για τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς αλλά και το κόστος των επιχειρήσεων, και με δεδομένο ότι θα έχουμε νέα άνοδο κατά 50 ακόμη μονάδες βάσης στην επόμενη συνεδρίαση της ΕΚΤ, στις αρχές Μαρτίου, αυτό αποτυπώνεται καθημερινά στο euribor, συμπαρασύροντας σε διαδοχικές αυξήσεις και τους επόμενους μήνες.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, το euribor 3μήνου, που αποτελεί τη βάση υπολογισμού για τα δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο, θα παραμείνει σε υψηλά επίπεδα και συγκεκριμένα κοντά στο 3,5% καθ’ όλη τη διάρκεια του 2023, παγιώνοντας τις αυξημένες δόσεις σε όλες τις κατηγορίες υφιστάμενων δανείων.

Με βάση τις ίδιες εκτιμήσεις, οι πρώτες μειώσεις θα ξεκινήσουν το 2024 και συγκεκριμένα από το τέλος του πρώτου τριμήνου και μετά, αλλά θα είναι συγκρατημένες και σύμφωνα με τις προβλέψεις το euribor θα διαμορφωθεί κοντά στο 2,7% στα τέλη του 2024 και στο 2,5% το 2025.

Με βάση αυτές τις προβλέψεις, η συνολική επιβάρυνση για ένα στεγαστικό δάνειο θα διαμορφωθεί περίπου από 200 έως και 300 ευρώ για ένα υφιστάμενο δάνειο 100.000 ευρώ με διάρκεια 20 ή 30 χρόνια και spread 2,5% ή 3,5% αντίστοιχα.

Πρόκειται για δάνεια που δόθηκαν την προηγούμενη δεκαετία με κυμαινόμενο επιτόκιο και όχι αυτά που είχαν δοθεί πριν από το 2008 και τα οποία εφόσον εξυπηρετούνται κανονικά, έχουν αποπληρώσει σε μεγάλο βαθμό τους τόκους και πλέον αποπληρώνουν μόνο κεφάλαιο.

Αντίστοιχα, για ένα μικρό επιχειρηματικό δάνειο, π.χ. 200.000 ευρώ, διάρκεια αποπληρωμής τα 10 χρόνια και spread 5,5% (τελικό επιτόκιο 8% σήμερα) η συνολική επιβάρυνση σε σχέση με τον περασμένο Ιούλιο είναι ήδη περίπου 300 ευρώ τον μήνα και έπεται συνέχεια.

Καλό… Απρίλιο θα αρχίσει η επιδότηση από τις τράπεζες για το μισό της επιβάρυνσης στις δόσεις των δανείων ευάλωτων νοικοκυριών, η οποία προέκυψε από τις αλλεπάλληλες αυξήσεις των επιτοκίων.

Η πλατφόρμα για τις αιτήσεις από όσους επιθυμούν να ενισχυθούν άνοιξε, με την περίμετρο των δικαιούχων ωστόσο να είναι εξαιρετικά περιορισμένη. Την ίδια ώρα το «ράλι» των επιτοκίων συνεχίζεται, όταν τα σχετικά στοιχεία δείχνουν πως η επιβάρυνση στις δόσεις ξεπερνά ακόμη και το 25%!

Η πλατφόρμα η οποία θα υποδεχθεί τα αιτήματα των δανειοληπτών που θέλουν να επιδοτηθούν λόγω των αυξήσεων στις δόσεις τους ενεργοποιήθηκε.

Οι δικαιούχοι μπορούν να υποβάλουν τις αιτήσεις τους στη πλατφόρμα https://www.gov.gr/ipiresies/periousia-kai-phorologia/diakheirise-opheilon/bebaiose-eualotou-opheilete), προκειμένου να τύχουν της σχετικής στήριξης.

Ποιοι είναι οι δικαιούχοι της στήριξης

Πρώτο βήμα είναι η έκδοση σχετικής βεβαίωσης ευαλώτου δανειολήπτη μέσω του πληροφοριακού συστήματος της Ειδικής Γραμματείας Ιδιωτικού Χρέους. Το σχέδιο προβλέπει την επιδότηση ποσοστού 50% της αύξησης του επιτοκίου (με ημερομηνία αναφοράς για τον υπολογισμό της αύξησης την 30.6.2022) για διάστημα 12 μηνών, ενώ τα αναλογούντα ποσά εκτιμάται πως θα ξεκινήσουν να πιστώνονται στους λογαριασμούς των δικαιούχων τον Απρίλιο.

Με τις τράπεζες να αποδέχονται να αναλάβουν αποκλειστικά το κόστος ενίσχυσης των δανειοληπτών αλλά σε … πολύ «στενό κύκλο» (εκτιμάται ότι η δράση αφορά σχεδόν 30.000 νοικοκυριά), δικαιούχοι θεωρούνται όσοι πληρούν τα εξής κριτήρια:    το συνολικό εισόδημα δεν πρέπει να υπερβαίνει τις 7.000 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενο κατά 3.500 ευρώ για κάθε μέλος του νοικοκυριού και έως του ποσού των 21.000 ευρώ ετησίως, ανεξαρτήτως της σύνθεσης του νοικοκυριού.

    η συνολική φορολογητέα αξία της ακίνητης περιουσίας δεν πρέπει να υπερβαίνει το ποσό των 120.000 για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενη κατά 15.000 ευρώ για κάθε πρόσθετο μέλος και έως του ποσού των 180.000 ευρώ.

Άλμα στις δόσεις εξυπηρέτησης δανείων και… έχει και συνέχειαΆλμα πάντως εξακολουθούν να κάνουν μήνα με το μήνα οι δόσεις εξυπηρέτησης στεγαστικών δανείων στην ευρωζώνη καθώς οι εμπορικές τράπεζες σπεύδουν να αναπροσαρμόσουν χωρίς καθυστέρηση τα επιτόκια των δανείων με κάθε αύξηση που πραγματοποιεί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Τα νέα, πιο πρόσφατα, στοιχεία που βλέπουν τώρα το φως της δημοσιότητας από την ΕΚΤ, δείχνουν ότι τα μέσα επιτόκια στε

γαστικών το Νοέμβριο του 2022 διαμορφώθηκαν σε εύρος από 2,55% έως 3,3% -από εύρος 1,32% με 1,48% που ήταν το Νοέμβριο του 2021. 

Πρόκειται για τα υψηλότερα επίπεδα επιτοκίων στεγαστικών των τελευταίων τουλάχιστον επτά ετών.

Θα πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι πρόκειται για μέσους όρους στη ζώνη του ενιαίου νομίσματος -και ως εκ τούτου σε αρκετές χώρες, όπως στην Ελλάδα, τα επιτόκια αυτά ακόμη πιο υψηλά ξεπερνώντας αυτή τη στιγμή ακόμη και το 3%.

Επιβαρύνσεις στις δόσεις που ξεπερνούν ακόμη και το 25%Όλα αυτά σημαίνουν πρακτικά ότι οι δανειολήπτες καλούνται να πληρώνουν πολύ υψηλότερα επιτόκια για στεγαστικά που έχουν λάβει με κυμαινόμενο επιτόκιο.

Επίσης, σε υψηλότερα επίπεδα κινούνται και τα επιτόκια των νέων στεγαστικών που θέλει να συνάψει τώρα ένα νοικοκυριό, έστω και με αρχική περίοδο ορισμένων ετών με «κλειδωμένο» επιτόκιο.

Ως περίοδος κλειδώματος ορίζεται αυτή που συμφωνείται μεταξύ τράπεζας και δανειολήπτη κατά την οποία δεν μπορεί να αλλάξει το επιτόκιο.Μετά την τελευταία αύξηση επιτοκίων κατά 50 μονάδες βάσης από την ΕΚΤ, το επιτόκιο των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης καθώς και τα επιτόκια της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης και της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων της ΕΚΤ αυξήθηκαν σε 2,50%, 2,75% και 2% αντίστοιχα.

Την ίδια στιγμή ο πληθωρισμός στη ζώνη του ευρώ εξακολουθεί σε ιστορικά υψηλά, φτάνοντας σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Eurostat το 10% το Νοέμβριο σε ετήσια βάση, κάτι που αναμένεται να οδηγήσει σε νέες αυξήσεις στο κόστος δανεισμού από την ΕΚΤ –και κατά συνέπεια στα επιτόκια εξυπηρέτησης δανείων

.Οι αυξήσεις αυτές πρακτικά σημαίνουν πολύ υψηλότερες δόσεις –ακόμη και πάνω από 20%- σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του Νοεμβρίου του 2022.

Είναι ενδεικτικό ότι ένας νέος δανειολήπτης που θέλει να πάρει στεγαστικό με εξασφαλισμένο σταθερό κόστος δανεισμού για τα πρώτα 5 με 10 χρόνια από τράπεζα της Ευρωζώνης, καλείται να πληρώσει κατά μέσο όρο για αυτό επιτόκιο 3,3% σύμφωνα με τα στοιχεία του Νοεμβρίου 2022, από μόλις 1,3% το Νοέμβριο του 2021.

Με βάση τη διαφορά αυτή, ένας δανειολήπτης που πριν από ένα χρόνο θα πλήρωνε μηνιαία δόση 396,19 ευρώ για στεγαστικό ύψους 100.000 ευρώ με διάρκεια αποπληρωμής 25 έτη και κλειδωμένο επιτόκιο για τα πρώτα 5 με 10 χρόνια, τώρα για να συνάψει το ίδιο δάνειο πρέπει να καταβάλλει δόση 496,34 ευρώ για τα πρώτα αυτά χρόνια.

Πρόκειται ουσιαστικά για αύξηση στη δόση που ξεπερνά ούτε λίγο ούτε πολύ το 25%.

Επιβαρύνεται, πρακτικά με επιπλέον 100 ευρώ το μήνα, ή με 1.200 ολόκληρα ευρώ το χρόνο.

Για το ίδιο στεγαστικό δάνειο αλλά με περίοδο κλειδώματος επιτοκίου για το πρώτο μόνο έτος, η μέση μηνιαία δόση στην ευρωζώνη πλέον ανέρχεται σε 476,82 ευρώ από 397,12 ευρώ το Νοέμβριο του 2021.

Πρόκειται για διαφορά σχεδόν 80 ευρώ το μήνα ή σχεδόν 980 ευρώ το χρόνο.

Ανοίγει η ψαλίδα στα επιτόκια δανείων και καταθέσεων στην χώρα μαςΣτην Ελλάδα η ΤτΕ για το Νοέμβριο του 2022 ανακοίνωσε πως τα μέσα σταθμισμένα επιτόκια των νέων καταθέσεων και δανείων διαμορφώθηκαν στο 0,06% και 4,89% αντίστοιχα.

Αυτό δείχνει ξεκάθαρα τη μεγάλη ψαλίδα που υπάρχει ανάμεσα σε επιτόκια προθεσμιακών και μη καταθέσεων και σε δάνεια.Επίσης το περιθώριο επιτοκίου μεταξύ των νέων καταθέσεων και δανείων διαμορφώθηκε στις 4,83 εκατοστιαίες μονάδες.Η ΤτΕ σημειώνει ακόμη ότι «σχεδόν αμετάβλητο στο 0,05% παρέμεινε το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο του συνόλου των υφιστάμενων καταθέσεων, ενώ το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο των υφιστάμενων δανείων αυξήθηκε στο 4,58%». Επιπλέον, το περιθώριο επιτοκίου μεταξύ των υφιστάμενων καταθέσεων και δανείων αυξήθηκε στις 4,53 εκατοστιαίες μονάδες.Σύμφωνα με την ΤτΕ, το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο των υφιστάμενων δανείων αυξήθηκε κατά 31 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 4,58%.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑΑς δούμε όμως πως αλλάζουν οι μέσες δόσεις στην Ευρωζώνη από την αύξηση των επιτοκίων για στεγαστικά δάνεια, με βάση τα μέσα στοιχεία όλης της ευρωζώνης από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα

Για νέο στεγαστικό δάνειο 100.000 ευρώ και διάρκεια 25 έτη

Με κλειδωμένο επιτόκιο για τα πρώτα 5 με 10 χρόνια

Δόση Νοεμβρίου 2021: 396,19 ευρώΔόση Νοεμβρίου 2022: 496,34 ευρώ

Αύξηση στη μηνιαία δόση: 100,15 ευρώ ή 25,27%Με κλειδωμένο επιτόκιο για το πρώτο έτος

Δόση Νοεμβρίου 2021: 397,12 ευρώ

Δόση Νοεμβρίου 2022: 476,82 ευρώ

Αύξηση στη μηνιαία δόση: 79,7 ευρώ ή 20%

Με κλειδωμένο επιτόκιο για τα πρώτα 1 με 5 χρόνια

Δόση Νοεμβρίου 2021: 404,65 ευρώ

Δόση Νοεμβρίου 2022: 482,58 ευρώ

Αύξηση στη μηνιαία δόση: 77,93 ευρώ ή 19,25%

Οι τρεις αυξήσεις των επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχουν επιβαρύνει ακόμη και έως 2 επιπλέον δόσεις τον χρόνο όσους έχουν πάρει στεγαστικά, καταναλωτικά, αλλά και επιχειρηματικά δάνεια οπότε η κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο στήριξης με ένα πρόγραμμα «Γέφυρα».

Γράφει η δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, Κατερίνα Φραγκάκη

Σύμφωνα με πληροφορίες κυβέρνηση και τράπεζες και τράπεζες σχεδιάζουν την εκ νέου στήριξη των δανειοληπτών από τις αρχές του χρόνου κατά τα πρότυπα των προγραμμάτων ΓΕΦΥΡΑ1 και 2 που εφαρμόσθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορονοϊού.

Ουσιαστικά θα επιδοτούνται οι μηνιαίες δόσεις στεγαστικών, καταναλωτικών και επιχειρηματικών δανείων, προκειμένου να «σβήσουν» σε μεγάλο βαθμό οι επιβαρύνσεις που έχουν σημειωθεί εξαιτίας της ανόδου των επιτοκίων.

Οι τράπεζες, σύμφωνα με πληροφορίες αναμένεται τις αμέσως επόμενες ημέρες να στείλουν τις προτάσεις τους στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, οι οποίες θα περιλαμβάνουν τα εξής.

Θα αφορά σε όσους έχουν δάνειο με υποθήκη την πρώτη κατοικίας.
Θα αφορά σε ενήμερα δάνεια και υπό προϋποθέσεις μη εξυπηρετούμενα δάνεια σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών.

Θα αφορά σε δανειολήπτες με στεγαστικό, καταναλωτικό ή επιχειρηματικό δάνειο με υποθήκη την πρώτη κατοικία. Σημειώνεται ότι συνήθως οι μικρομεσαίοι επαγγελματίες έχουν λάβει επιχειρηματικά δάνεια με εξασφάλιση την πρώτη κατοικία.

Θα επιδοτείται το ποσό της δόσης που θα προκύπτει από την αύξηση των δανείων από τον Ιούλιο του 2022 σε σχέση με την δόση του μήνα που θα εφαρμοσθεί το μέτρο. Σημειώνεται ότι τον Ιούλιο πραγματοποιήθηκε η πρώτη αύξηση των επιτοκίων από την ΕΚΤ. Για παράδειγμα εάν η εφαρμογή του προγράμματος ξεκινήσει τον Ιανουάριο το κράτος θα επιδοτήσει την διαφορά που θα προκύπτει από τον Ιούλιο μέχρι τον Ιανουάριο.

Οι επιδοτήσεις θα είναι κλιμακωτές. Το πρώτο τρίμηνο του έτους η επιδότηση θα καλύπτει το 100% της αύξησης των δανείων από την άνοδο των επιτοκίων. Για παράδειγμα εάν η αύξηση του δανείου από τον Ιούλιο μέχρι τον Ιανουάριο είναι 100 ευρώ η κρατική επιδότηση θα είναι 100 ευρώ. Για το δεύτερο τρίμηνο του 2023 η κρατική επιδότηση θα είναι στο 75% της αύξησης του δανείου, δηλαδή 75 ευρώ, στο τρίτο τρίμηνο θα μειώνεται στο 50%, δηλαδή 50 ευρώ και στο τέταρτο τρίμηνο του έτους η κρατική επιδότηση θα περιορίζεται στο 25%.

Οι κρατικές επιδοτήσεις δεν θα έχουν αναδρομικότητα. Δηλαδή θα ισχύουν μόνο για τις τρέχουσες δόσεις από την στιγμή που θα ισχύσει το μέτρο.
Θα υπάρχει περίοδος επιτήρησης από 6 έως 12 μήνες των δανειοληπτών μετά την λήξη του προγράμματος.

Όσοι δανειολήπτες λάβουν την κρατική ενίσχυση θα πρέπει να πληρώσουν κανονικά το δάνειό τους για διάστημα έως και έναν χρόνο μετά την λήξη του προγράμματος, καθώς σε διαφορετική περίπτωση θα πρέπει να επιστρέψουν το σύνολο των ενισχύσεων που έχουν λάβει.

Το πρόγραμμα θα αφορά και σε όσους έχουν ενταχθεί στον νόμο Κατσέλη

Όσοι έχουν δάνεια που βρίσκονται σε καθυστέρηση, θα μπορούν να ρυθμίσουν τα δάνειά τους ή να πληρώσουν τις δόσεις που οφείλουν και στην συνέχεια να μπουν και εκείνοι στο πρόγραμμα.

Δεν επιδοτούνται τα δάνεια που λήφθηκαν με κρατική εγγύηση ή που ήδη επιδοτούνται στο πλαίσιο άλλου προγράμματος.

Για όσους έχουν εξυπηρετούμενα δάνεια τα εισοδηματικά κριτήρια είναι τα εξής:

Το ατομικό εισόδημα να μην ξεπερνά τις 24.000 ευρώ, προσαυξημένο κατά 18.000 ευρώ για τον/την σύζυγο και κατά 5.000 ευρώ για κάθε εξαρτώμενο μέλος (έως 3 μέλη), με το μέγιστο ποσό να μην ξεπερνά τα 57.000 ευρώ.

Η αξία της κύριας κατοικίας να μην ξεπερνά τις 300.000 ευρώ.

Το υπόλοιπο του δανείου να μην ξεπερνά τις 300.000 ευρώ.

Η συνολική ακίνητη περιουσία της οικογένειας να μην ξεπερνά τις 600.000 ευρώ.

Οι καταθέσεις της οικογένειας να μην ξεπερνούν τις 40.000 ευρώ.

Για όσους έχουν μη εξυπηρετούμενα δάνεια (καθυστέρηση πληρωμής άνω των 90 ημερών) τα εισοδηματικά κριτήρια είναι τα εξής:

Το ατομικό εισόδημα να μην ξεπερνά τις 17.000 ευρώ, προσαυξημένο κατά 13.000 ευρώ για τον/την σύζυγο και κατά 5.000 ευρώ για κάθε εξαρτώμενο μέλος (έως 3 μέλη), με μέγιστο ποσό τα 45.000 ευρώ.
Η αξία της κύριας κατοικίας να μην ξεπερνά τις 250.000 ευρώ.

Το υπόλοιπο του δανείου να μην ξεπερνά τις 250.000 ευρώ.

Οι καταθέσεις της οικογένειας να μην ξεπερνούν τις 25.000 ευρώ.

Η συνολική ακίνητη περιουσία της οικογένειας να μην ξεπερνά τις 500.000 ευρώ.