Μια πρόσφατη απόφαση του Ειρηνοδικείου Αθηνών ανοίγει τον δρόμο για τον τερματισμό των καταχρηστικών κατασχέσεων ακινήτων λόγω μικρών χρεών.
Οριστικό τέλος στην καταχρηστική πρακτική των τραπεζών και των εισπρακτικών εταιρειών να προβαίνουν σε κατασχέσεις ακινήτων οφειλετών για χρέη από δάνεια ή πιστωτικές κάρτες που το ύψος τους είναι υποπολλαπλάσιο της αξίας των ακινήτων, ακόμη και στις περιπτώσεις που οι δανειολήπτες δηλώνουν ότι έχουν τα χρήματα για να εξοφλήσουν ολοσχερώς τις οφειλές τους, θέτει απόφαση-σταθμός που εξέδωσε το Ειρηνοδικείο Αθηνών.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Ελευθέρου Τύπου της Κυριακής, η συγκεκριμένη απόφαση αναμένεται να αποτελέσει νομολογία και για το μέλλον, σε ότι αφορά σε διενέξεις τραπεζών-εισπρακτικών και δανειοληπτών.
Στη συγκεκριμένη απόφαση έγινε δεκτή η αίτηση ανακοπής δανειολήπτριας κατά της αναγκαστικής κατάσχεσης του ακινήτου της. Το αιτιολογικό ήταν ότι η επιβολή της κατάσχεσης και του πλειστηριασμού είναι καταχρηστική, «καθώς υφίσταται προφανής δυσαναλογία μεταξύ της αξίας του κατασχεθέντος περιουσιακού στοιχείου και του ύψους του οφειλόμενου ποσού και ότι ως εκ τούτου η άσκηση του δικαιώματος επιβολής της κατάσχεσης έγινε με κακοβουλία κατά τρόπο αντίθετο προς τα χρηστά ήθη ή την καλή πίστη».
Έτσι η κατάσχεση ματαιώθηκε, καθώς διαπιστώθηκε ότι η αξία του ακινήτου ήταν εξαπλάσια της οφειλής, ενώ και η οφειλέτρια είχε προτείνει την πλήρη αποπληρωμή του χρέους της, ενώ η εταιρεία διαχείρισης της οφειλής αρνήθηκε. Συγκεκριμένα η εταιρεία ήθελε να γίνει κατάσχεση για ακίνητο αξίας 90.000 ευρώ, για χρέος που δεν υπερέβαινε τις 16.000 ευρώ.
Όπως ανέφερε η οφειλέτρια στην αίτηση ανακοπής της: «Η συμπεριφορά αυτή υπερβαίνει προφανώς τα όρια που επιβάλλουν η καλή πίστη, τα χρηστά ήθη ή ο κοινωνικός και οικονομικός σκοπός του δικαιώματος», καθώς η διαχειρίστρια της απαίτησης εταιρεία «κωφεύει στα αιτήματά της και αρνούμενη να εξοφληθεί, της προκαλεί ζημία που πλήττει την περιουσία και έχει σκοπό την οικονομική της εξαθλίωση».
Νέο κύμα κατασχέσεων τραπεζικών λογαριασμών, μισθών, συντάξεων, ενοικίων και γενικά ποσών εις χείρας τρίτων, δρομολόγησε η Εφορία μετά τη νέα έκρηξη των χρεών που καταγράφηκε και τον μήνα Σεπτέμβριο.
Ήδη παρουσιάζει αύξηση ο αριθμός των φορολογουμένων στους οποίους γίνονται κατασχέσεις, όπως και ο αριθμός όσων βρίσκονται υπό την απειλή των αναγκαστικών μέτρων, ενώ η συνέχεια θα είναι δύσκολη για τους οφειλέτες, καθώς εκτός των άλλων ενεργοποιείται και το σύστημα Eispraxis.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΑΑΔΕ, το σύνολο των οφειλετών προς την Εφορία ανέρχεται σε 4.240.749 φορολογούμενους ή οι μισοί φορολογούμενοι. Από αυτούς, οι 2.020.050, ή το 25% είναι οφειλέτες στους οποίους δύναται να ληφθούν αναγκαστικά μέτρα είσπραξης, ενώ οι υπόλοιποι, είτε έχουν μικρά ληξιπρόθεσμα χρέη είτε δεν έχουν ακόμη στοχοποιηθεί από τις εισπρακτικές υπηρεσίες της ΑΑΔΕ.
Ο αριθμός των οφειλετών που βρίσκονται στην επικίνδυνη ζώνη της λήψης αναγκαστικών μέτρων, είναι αυξημένος σε σχέση με τον μήνα Αύγουστο (2.015.850 ΑΦΜ), που δείχνει την κινητοποίηση των φοροεισπρακτόρων της Εφορίας.
Επίσης, σε 1.387.239 οφειλέτες έχουν επιβληθεί αναγκαστικά μέτρα, δηλαδή κατασχέσεις αποδοχών, καταθέσεων ή και ακινήτων, αριθμός που είναι αυξημένος κατά 8.863 ΑΦΜ, σε σχέση με τον Αύγουστο.
Πρώτος στόχος οι καταθέσεις
Οι κατασχέσεις των τραπεζικών λογαριασμών των οφειλετών είναι η προτεραιότητα της ΑΑΔΕ, καθώς ολοκληρώνεται με μια εύκολη διαδικασία.
Το κατασχετήριο κοινοποιείται στο κεντρικό κατάστημα ή σε οποιοδήποτε υποκατάστημά τους και μπορεί να περιέχει περισσότερους οφειλέτες του Δημοσίου.
Στο κατασχετήριο επισυνάπτεται, για κάθε οφειλέτη, πίνακας στον οποίο αναφέρονται το είδος και το ποσό κάθε οφειλής, καθώς και ο αριθμός και η χρονολογία βεβαίωσης ή τα στοιχεία της καταχώρισης του νόμιμου-εκτελεστού τίτλου στα βιβλία εισπρακτέων εσόδων της ΑΑΔΕ.
Η δήλωση του πιστωτικού ιδρύματος, γίνεται κοινή για όλους τους οφειλέτες του κατασχετηρίου εγγράφου και συνοδεύεται απαραίτητα από παραστατικό κίνησης του τραπεζικού λογαριασμού του κάθε οφειλέτη για διάστημα τουλάχιστον πέντε (5) ημερών πριν από την ημερομηνία επίδοσης του κατασχετηρίου και μιας ημέρας μετά από αυτήν, διαφορετικά θεωρείται ότι δεν υποβλήθηκε ποτέ δήλωση.
Η απόδοση των ποσών στην υπηρεσία που επέβαλε την κατάσχεση γίνεται υποχρεωτικά εντός δέκα (10) ημερών από την υποβολή της δήλωσης του πιστωτικού ιδρύματος.
Κατασχέσεις εις χείρας τρίτων
Οι κατασχέσεις εις χείρας τρίτων αφορούν μισθούς, συντάξεις, ενοίκια και γενικά ό,τι ποσά έχει λαμβάνει ο οφειλέτης από άλλο φυσικό ή νομικό πρόσωπο.
Σύμφωνα με τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων, η κατάσχεση στα χέρια τρίτου των χρημάτων, του οφειλέτη του Δημοσίου διενεργείται από τον Διοικητή της ΑΑΔΕ με κατασχετήριο, μη κοινοποιούμενο στον οφειλέτη, το οποίο περιέχει:
το ονοματεπώνυμο ή την επωνυμία καθώς και τον Α.Φ.Μ., εφόσον υπάρχει, του οφειλέτη και του τρίτου στα χέρια του οποίου επιβάλλεται η κατάσχεση,
το ποσό για το οποίο επιβάλλεται η κατάσχεση,
πίνακα χρεών του οφειλέτη ή ταυτότητα οφειλής του κατασχετηρίου, η οποία συνιστά τον μοναδικό κωδικό αριθμό ανά κατασχετήριο αίτημα και συνδέεται μονοσήμαντα με τον πίνακα,
χρονολογία και υπογραφή του κατασχόντος.
Με το κατασχετήριο ο τρίτος καλείται εντός οκτώ (8) ημερών να καταθέσει στην υπηρεσία της ΑΑΔΕ που επέβαλε την κατάσχεση ή σε τραπεζικό λογαριασμό του Δημοσίου τα χρήματα που οφείλει στον οφειλέτη του Δημοσίου, και, εάν πρόκειται για κινητά πράγματα, να παραδώσει αυτά στον συμβολαιογράφο ή τον φύλακα που ορίζεται στο κατασχετήριο.
Νέα αύξηση κατά 600 εκατ. ευρώ κατέγραψαν τα ληξιπρόθεσμα χρέη προς τα ασφαλιστικά ταμεία, κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2022 ξεπερνώντας τα 43 δισ. ευρώ.
Η διαρκής αύξηση των ληξιπρόθεσμων χρεών προς τον ΕΦΚΑ αποδίδεται στις λίγες δόσεις που προσφέρει η πάγια ρύθμιση για τα χρέη προς τα ασφαλιστικά ταμεία (12), σε αντίθεση με την πάγια ρύθμιση της Εφορίας που παρέχει 24 δόσεις.
Τα στοιχεία του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Εισφορών αναδεικνύουν και μια εικόνα χάους, καθώς, τα περισσότερα χρέη είναι παλαιά και δύσκολα εισπράξιμα, ενώ ένα μεγάλο μέρος τους προέρχεται από μεγαλοοφειλέτες, οι οποίοι επίσης είναι δύσκολο να τα αποπληρώσουν.
Σύμφωνα με τη νέα έκθεση του ΚΕΑΟ, στις 30 Ιουνίου 2022, τα συνολικά ληξιπρόθεσμα χρέη προς τον ΕΦΚΑ εκτοξεύτηκαν στα 43,43 δισ. ευρώ, από 42,84 δισ. ευρώ που ήταν στις 31 Μαρτίου 2022.
Η μεταβολή προέρχεται από την αύξηση κατά 180 εκατ. ευρώ των κύριων οφειλών κατά 410,41 εκατ. ευρώ των κύριων οφειλών.
Από την ανάλυση του ΚΕΑΟ προκύπτει ότι:
Υπάρχει συγκέντρωση πλήθους οφειλετών στις χαμηλότερες κλίμακες οφειλών με 1.957.110 οφειλέτες (81,8% των οφειλετών) να έχουν οφειλή έως 15.000 ευρώ ο καθένας
Το 90,25% των οφειλετών (2.159.184 οφειλέτες) έχουν οφειλή έως 30.000 ευρώ ο καθένας
Μεγάλο μέρος του υπολοίπου οφειλών αφορά 86.701 οφειλέτες που έχουν οφειλή από 50.000 - 100.000 ευρώ (14,01% του τρέχοντος υπολοίπου).
Το μεγαλύτερο μέρος των οφειλών αφορά λίγους μεγαλο-οφειλέτες με οφειλές άνω του 1εκ. ευρώ (2.366 οφειλέτες συγκεντρώνουν το 23,25% του υπόλοιπου οφειλών)
Επίσης, από τις συνολικές οφειλές των 43,43 δισ. ευρώ, το 32,07% (13,93 δισ. ευρώ) δημιουργήθηκε από οφειλέτες που ξεκίνησαν να δημιουργούν οφειλές για πρώτη φορά από το 2010 και μετά.
Αντίστοιχα, το 67,93% (ποσό 29,5 δισ. ευρώ) δημιουργήθηκε από οφειλέτες που ξεκίνησαν να δημιουργούν οφειλές για πρώτη φορά το 2009 ή παλαιότερα.
Έρχεται η νέα ρύθμιση
Το Κ.Ε.Α.Ο. επιδιώκει την είσπραξη ληξιπρόθεσμων οφειλών μέσω της υπαγωγής και της παραμονής των οφειλών σε καθεστώς ρύθμισης.
Ωστόσο, ο ΕΦΚΑ και το υπουργείο Εργασίας, «ξέχασαν» να αυξήσουν τις δόσεις της πάγιας ρύθμισης, οι οποίες παραμένουν στις 12 μηνιαίες, ενώ η αντίστοιχη πάγια ρύθμιση της Εφορίας προβλέπει 24 μηνιαίες δόσεις και δίνει μεγαλύτερα περιθώρια στους οφειλέτες.
Η κυβέρνηση έχει εξαγγείλει ότι, θα αυξηθούν οι δόσεις της πάγιας ρύθμισης προς τα Ταμεία, σε 24, αλλά απομένει η προώθηση της σχετικής νομοθετικής ρύθμισης.
Πάντως, όπως σημειώνει το ΚΕΑΟ, μέχρι να έρθει η νέα ρύθμιση, οι οφειλέτες ενημερώνονται μέσω των Ατομικών Ειδοποιήσεων για το ύψος της οφειλής τους και καλούνται να προχωρήσουν άμεσα σε ρύθμιση ή εξόφληση.
Η ένταξη και παραμονή των οφειλών σε ρύθμιση ελέγχεται από την αρμόδια Διεύθυνση της Κεντρικής Υπηρεσίας σε μηνιαία βάση ούτως ώστε να υπάρχει άμεση αντίδραση των Υπηρεσιών του Κ.Ε.Α.Ο. σε περίπτωση κινδύνου απώλειας της ρύθμισης (μη καταβολή δόσης, νέες οφειλές).
Επιπλέον, μέσω των ηλεκτρονικών υπηρεσιών του Κ.Ε.Α.Ο. οι οφειλέτες μπορούν να ενημερωθούν αναλυτικά για την κατάσταση των οφειλών τους, να εξετάσουν εναλλακτικά σενάρια ρύθμισης των οφειλών ανάλογα με τις κείμενες διατάξεις και να προχωρήσουν σε ρύθμιση των οφειλών τους ηλεκτρονικά.
Ούτε αριθμό κινητού δεν θα παίρνουν όσοι χρωστάνε!
Τον δρόμο προς τη Βουλή παίρνει το νομοσχέδιο για τη σύσταση του Big Brother, ο οποίος θα καταγράφει όλα τα χρέη, όλων των πολιτών
Στην ίδια πλατφόρμα, θα μπορούν να έχουν πρόσβαση οι ιδιωτικοί και οι δημόσιοι φορείς, για να τσεκάρουν την πιστοληπτική ικανότητα των υποψηφίων πελατών τους.
Στην πράξη, κάποιος που θα χρωστάει μεγάλα ποσά σε σχέση με το εισόδημά του, σε εφορία και τράπεζες, δύσκολα θα μπορεί να βρει συμβόλαιο σε ηλεκτρική εταιρεία ή σε εταιρεία κινητής τηλεφωνίας.
Φυσικά, μεγαλύτερη σημασία θα έχουν τα στοιχεία του υπερ-ΤΕΙΡΕΣΙΑ, για τις τράπεζες, οι οποίες, με βάση την εικόνα του υποψήφιου δανειολήπτη, θα αποφασίζουν ανάλογα αν θα χορηγήσουν δάνειο ή όχι.
Δηλαδή, όποιος χρωστάει μεγάλα ποσά σε Εφορία και Ταμεία ή έχει ληξιπρόθεσμες οφειλές και σε άλλους, δεν θα έχει πρόσβαση στον τραπεζικό δανεισμό, προκειμένου να μην δημιουργούνται νέα κόκκινα δάνεια.
Το κυβερνητικό σχέδιο προβλέπει τη συγκρότηση ενός γραφείου πιστοδοτικής συμπεριφοράς (credit bureau), το οποίο θα υλοποιηθεί με χρήματα από το Ταμείο Ανάκαμψης, όπου θα κοινοποιούνται για κάθε πολίτη ή επιχείρηση, τα χρέη προς έχει προς:
- Δημόσιο από φόρους και πρόστιμα
- ΕΦΚΑ και άλλα Ταμεία από απλήρωτες εισφορές
- Δήμοι για απλήρωτα δημοτικά τέλη, κλήσεις κλπ.
- Τράπεζες για δάνεια κάθε μορφής
- ΔΕΗ και άλλες εταιρείες ηλεκτρικής ενέργειας για απλήρωτους λογαριασμούς
- Εταιρείες τηλεφωνίας και ίντερνετ, για απλήρωτους λογαριασμούς
- Εταιρείες ύδρευσης, για απλήρωτους λογαριασμούς.
Οι ανωτέρω φορείς, θα κοινοποιούν τα «φέσια» των πελατών τους στον υπό σύσταση φορέα, που θα λειτουργεί στην Τράπεζα της Ελλάδος και τα χρέη για κάθε ΑΦΜ, θα αθροίζονται και θα δημιουργείται το προφίλ του οφειλέτη.
Όταν ο πολίτης, θα απευθυνθεί σε μια υπηρεσία για δάνειο ή συμβόλαιο, θα προσκομίζει φυσικά και το εκκαθαριστικό του και σε συνδυασμό με τα στοιχεία που θα αντλεί ο φορέας από τον Big Brother, θα έχει πλήρη εικόνα εισοδημάτων και οφειλών προς τους πάντες.
Σημειώνεται, ότι κεντρικός στόχος του credit bureau είναι βασικά, η προστασία των τραπεζών από νέα κόκκινα δάνεια, αφού τα πιστωτικά ιδρύματα θα έχουν τη δυνατότητα να τσεκάρουν άμεσα τις οικονομικές δυνατότητες και την προηγούμενη οικονομική συμπεριφορά του υποψήφιου δανειολήπτη.
Σήμερα ψηφίζεται στη Βουλή η ρύθμιση για την εξόφληση χρεών των ελεύθερων επαγγελματιών προς τον ΕΦΚΑ.
Όπως είπε ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Κωστής Χατζηδάκης κατά τη συζήτηση του πολυνομοσχεδίου στη Βουλή, για να εξοφλήσουν τα χρέη τους ελεύθεροι επαγγελματίες προς τον ΕΦΚΑ, σήμερα έρχεται προς ψήφιση ρύθμιση που προβλέπει ότι οι μη μισθωτοί ασφαλισμένοι του ΕΦΚΑ, λαμβάνουν κατ΄ εξαίρεση, ασφαλιστική ικανότητα από την 1η Μαρτίου 2022 έως 31 Μαΐου 2022, ανεξαρτήτως οφειλών προς τον ΕΦΚΑ και πλήρωσης προϋποθέσεων εκ μέρους τους, «αλλά πρέπει να δούνε τι θα κάνουν με τις οφειλές τους, στο μεταξύ, ώστε να μην φτάσουμε 1η Ιουνίου με το θέμα σε εκκρεμότητα»
Επίσης είπε ότι η ασφαλιστική ικανότητα των μη μισθωτών παρατείνεται έως 28 Φεβρουαρίου του 2023 με τον όρο είτε να έχουν καταβάλει, εντός του 2021 είτε να καταβάλουν εντός του τρέχοντος έτους, στον ΕΦΚΑ, ποσό που αντιστοιχεί στην ετήσια εισφορά, για παροχές, σε είδος και χρήμα, σύμφωνα με την ασφαλιστική κατηγορία που είχαν επιλέξει για το 2021. «Δηλαδή, δεν τους ζητάμε, για να έχουν ασφαλιστική ικανότητα, μέχρι του χρόνου, να ξεπληρώσουν όλα όσα χρωστούσαν. Τους ζητάμε να ξεπληρώσουν, για το συγκεκριμένο θέμα, τις εισφορές του 2021», είπε ο κ. Χατζηδάκης και πρόσθεσε ότι αυτή είναι μια δίκαιη ρύθμιση ώστε να επανέλθουμε σταδιακά στην κανονικότητα
Τελεσίγραφο στέλνει ο Διοικητής της ΑΑΔΕ με απόφαση του προς τους οφειλέτες της πανδημίας. Μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου, 830.000 οφειλέτες υποχρεούνται να εντάξουν τις οφειλές τους προς το δημόσιο στη ρύθμιση των 36-72 δόσεων.
Εφόσον τα χρέη παραμείνουν σε εκκρεμότητα, από την 1η Μαρτίου ξεκινούν τα αναγκαστικά μέτρα είσπραξης, με κατασχέσεις και πλειστηριασμούς σε βάρος των οφειλετών.
Ειδικότερα, η ΑΑΔΕ υπενθυμίζει με την εγκύκλιο (Ε 2017/2022), πως στη ρύθμιση μπορούν να ενταχθούν οφειλέτες με αρρύθμιστες οφειλές βεβαιωμένες στις Δ.Ο.Υ/Ελεγκτικά Κέντρα στο χρονικό διάστημα από 1.3.2020 έως 31.7.2021.
Πρόκειται για τις ακόλουθες κατηγορίες:
φυσικά πρόσωπα επιτηδευματίες πληγέντες λόγω COVID
νομικά πρόσωπα /οντότητες πληγέντα/πληγείσες λόγω COVID
φυσικά πρόσωπα μη επιτηδευματίες με αναστολή σύμβασης εργασίας για οποιοδήποτε χρονικό διάστημα από 1.3.2020 έως 31.7.2021 λόγω COVID
φυσικά πρόσωπα μη επιτηδευματίες που έλαβαν αποζημίωση ειδικού σκοπού με μονομερή δήλωση για οποιοδήποτε χρονικό διάστημα από 1.3.2020 έως 31.7.2021 λόγω COVID
φυσικά πρόσωπα μη επιτηδευματίες που εντάχθηκαν στο μηχανισμό ενίσχυσης «ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ» για οποιαδήποτε χρονικό διάστημα από 1.3.2020 έως 31.07.2021
φυσικά πρόσωπα μη επιτηδευματίες που έλαβαν μειωμένο μίσθωμα για οποιοδήποτε χρονικό διάστημα από 1.3.2020 έως 31.7.2021 και έχουν αποζημιωθεί κατόπιν ελέγχου των δηλώσεων “COVID-19”,
φυσικά πρόσωπα μη επιτηδευματίες που ήταν εγγεγραμμένοι στο μητρώο ανέργων του ΟΑΕΔ οποιοδήποτε διάστημα από 1.3.2020 έως 31.7.2021.
Επίσης υπάγονται οφειλέτες με χρέη για τα οποία έχει χορηγηθεί αναστολή είσπραξης και παράταση καταβολής λόγω COVID ανεξαρτήτως χρόνου βεβαίωσης και των ανωτέρω κριτηρίων.
Ακόμη εντάσσονται και οφειλέτες φυσικά πρόσωπα επιτηδευματίες πληγέντες και νομικά πρόσωπα /οντοτήτων πληγέντες λόγω COVID, στους οποίους επιβλήθηκε το μέτρο της προσωρινής απαγόρευσης λειτουργίας οποτεδήποτε κατά το χρονικό διάστημα από 27.10.2020 έως 31.07.2021, με οφειλές που βεβαιώθηκαν κατά το διάστημα από 1.3.2020 έως 31.7.2021 και οφειλές, που ανεξαρτήτως του χρόνου βεβαίωσης, έληξαν κατά το διάστημα από 1.3.2020 έως 31.7.2021 και οι οποίες έχουν υπαχθεί από 27.10.2020 έως την 5.11.2021 σε καθεστώς της πάγιας ρύθμισης υπό τον όρο ότι η ρύθμιση αυτή βρίσκεται σε ισχύ κατά την 5.11.2021.
Δύο επιλογές
Οι επιλογές που έχουν οι οφειλέτες είναι δύο. Η πρώτη προβλέπει την εξόφληση των χρεών σε έως 36 δόσεις χωρίς επιτόκιο και η δεύτερη τη ρύθμιση καταβολής σε 37-72 δόσεις με ετήσιο επιτόκιο 2,5%.
Το ελάχιστο ποσό μηνιαίας δόσης δεν μπορεί να είναι κατώτερο από 30 ευρώ για ρυθμίσεις οφειλών συνολικού ύψους έως 1.000 ευρώ, συμπεριλαμβανομένων τόκων και προσαυξήσεων ή κατώτερο από 50 ευρώ για ρυθμίσεις οφειλών συνολικού ύψους άνω των 1.000 ευρώ, συμπεριλαμβανομένων τόκων και προσαυξήσεων.
Τι μένει εκτός ρύθμισης
Στη ρύθμιση των 36-72 δόσεων δεν δύνανται να υπαχθούν:
ο φόρος εισοδήματος φορολογικού έτους 2020
οφειλές οι οποίες αφορούν σε ανάκτηση κρατικών ενισχύσεων που χορηγήθηκαν με τη σύσταση ειδικών αφορολόγητων αποθεματικών ή σύμφωνα με άλλες διατάξεις και
δόσεις ρυθμίσεων τμηματικής καταβολής βάσει δικαστικής απόφασης ή προσωρινής διαταγής ή κατ’ εφαρμογή του ν. 4469/2017 (Α’ 62).
Συνυπόχρεοι
Στη ρύθμιση δύνανται να υποβάλλουν αίτηση υπαγωγής με τους ίδιους όρους:
ο πρωτοφειλέτης (φυσικό πρόσωπο ή ο νόμιμος εκπρόσωπος στην περίπτωση του νομικού προσώπου).
τα πρόσωπα που ευθύνονται μαζί με τον πρωτοφειλέτη κατά το μέρος ευθύνης τους.
οι κληρονόμοι αποβιωσάντων οφειλετών, σύμφωνα με το ποσοστό της κληρονομικής τους μερίδας.
οι οφειλέτες σύζυγοι ή μέρη συμφώνου συμβίωσης, για φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων που προέκυψε από την κοινή δήλωση φορολογίας εισοδήματος, δεδομένου ότι η ευθύνη καταβολής
ανήκει στον κάθε σύζυγο χωριστά για το φόρο που αναλογεί στα εισοδήματά του. Ομοίως και σε περίπτωση άλλων φόρων και τελών που προκύπτουν από κοινή δήλωση.
Η αρμόδια υπηρεσία δύναται να προβαίνει σε δειγματοληπτικούς ελέγχους των δηλωθέντων στοιχείων.
Παραμένει η απειλή των κατασχέσεων
Η υπαγωγή και συμμόρφωση στη ρύθμιση παρέχει στον οφειλέτη και τα ακόλουθα ευεργετήματα:
Χορηγείται σε αυτόν αποδεικτικό ενημερότητας,
Αναβάλλεται η εκτέλεση της ποινής που επιβλήθηκε ή, εφόσον άρχισε, η εκτέλεσή της διακόπτεται. Κατά το χρονικό διάστημα ισχύος της ρύθμισης αναστέλλεται η παραγραφή του ποινικού αδικήματος κατά παρέκκλιση των χρονικών περιορισμών του άρθρου 113 του Ποινικού Κώδικα.
Αναστέλλεται η συνέχιση της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης κινητών ή ακινήτων με την προϋπόθεση ότι η εκτέλεση αφορά μόνο οφειλές που ρυθμίζονται με τη νέα ρύθμιση.
Η αναστολή αυτή δεν ισχύει για κατασχέσεις που έχουν επιβληθεί στα χέρια τρίτων ή έχουν εκδοθεί οι σχετικές παραγγελίες, πριν από την υπαγωγή στη ρύθμιση, τα αποδιδόμενα όμως ποσά από αυτές λαμβάνονται υπόψη για την κάλυψη δόσης ή δόσεων της ρύθμισης, εφόσον εισπράττονται κατά τη διάρκεια αυτής και δεν πιστώνονται διαφορετικά κατά τις κείμενες διατάξεις. Αν ο οφειλέτης απολέσει τη ρύθμιση, τα μέτρα που έχουν ανασταλεί συνεχίζονται.
Ωστόσο, ακόμη και μετά την υπαγωγή και συμμόρφωση του οφειλέτη στη ρύθμιση το Δημόσιο διατηρεί το δικαίωμα:
να επιβάλλει κατασχέσεις και να εγγράφει υποθήκες σε περιουσιακά στοιχεία του οφειλέτη, συμπεριλαμβανομένων των συνυπόχρεων προσώπων ή των εγγυητών, εφόσον η οφειλή δεν είναι διασφαλισμένη,
να μην χορηγεί στον οφειλέτη αποδεικτικό ενημερότητας για μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπραγμάτου δικαιώματος επ’ αυτού, ακόμη και αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις χορήγησής του, εφόσον η οφειλή δεν είναι διασφαλισμένη, σύμφωνα με το άρθρο 12 του Κ.Φ.Δ.,
να προβαίνει σε συμψηφισμό των χρηματικών απαιτήσεων του οφειλέτη κατά του Δημοσίου και μέχρι του ύψους των οφειλών του κατά το άρθρο 83 του Κ.Ε.Δ.Ε.
Απώλεια της ρύθμισης
Η ρύθμιση χάνεται, με συνέπεια την υποχρεωτική άμεση καταβολή του υπολοίπου της οφειλής, εάν ο οφειλέτης:
δεν καταβάλει δύο (2) συνεχόμενες μηνιαίες δόσεις της ρύθμισης ή
καθυστερήσει την καταβολή των δύο (2) τελευταίων δόσεων της ρύθμισης για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των δύο (2) μηνών.
Σε κάθε περίπτωση εάν διαπιστωθεί σε οποιοδήποτε στάδιο της ρύθμισης ότι δεν πληρούνται οι όροι της ρύθμισης, αυτή χάνεται και ο οφειλέτης χάνει τα ευεργετήματα της ρύθμισης.
Πλειστηριασμοί ακινήτων και από την Εφορία. Δεν είναι μόνο εκείνοι που έχουν χρέη προς τις τράπεζες που απειλούνται με πλειστηριασμούς, αλλά και όσοι έχουν ανοιχτούς λογαριασμούς με τις Δημόσιες Οικονομικές Υπηρεσίες.
Ήδη «πακέτο» ακινήτων έχει προγραμματιστεί να βγει στο σφυρί, μέσω της ιστοσελίδας της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων aade.gr.
Σε πλειστηριασμό θα βγουν οικόπεδα, μεζονέτες ακόμη και διαμερίσματα για ποσά που ξεκινούν από τα 23.000 ευρώ και ξεπερνούν το μισό εκατομμύριο.
Ο πρώτος από τους πλειστηριασμούς για χρέη στην Εφορία έχει προσδιοριστεί να γίνει στις 23 Μαρτίου με τα υπόλοιπα ακίνητα να βγαίνουν στο σφυρί έως τον Μάϊο.
Εδώ πρέπει να πούμε ότι πέρα από τους πλειστηριασμούς σχεδόν 2 εκατ. συμπολίτες μας κινδυνεύουν με κατασχέσεις τραπεζικών λογαριασμών καθώς έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο.
Ήδη οι πλειστηριασμοί ακινήτων και από την Εφορία «ξεπαγώνουν» και στην ιστοσελίδα της η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) έχει αναρτήσει τα πρώτα ακίνητα που θα πλειστηριαστούν για χρέη προς την Εφορία.
Ποια ακίνητα βγαίνουν στο ηλεκτρονικό σφυρί της ΑΑΔΕ
Μεταξύ άλλων ακινήτων η λίστα της ΑΑΔΕ περιλαμβάνει:
Κατοικία 124,86 τ.μ. σε οικόπεδο 1.622,35 τ.μ. στη Σιθωνία Χαλκιδικής. Η τιμή πρώτης προσφοράς έχει οριστεί στις 365.000 ευρώ και το ηλεκτρονικό σφυρί θα χτυπήσει στις 18 Μαΐου.
Μεζονέτα σε οικόπεδο 800 τ.μ. στη Κηφισιά με τιμή πρώτης προσφοράς 469.000 ευρώ. Το ηλεκτρονικό σφυρί θα χτυπήσει στις 23 Μαρτίου.
Μεζονέτα 374 τ.μ. σε οικόπεδο 1.200 τμ. στη Ν. Ερυθραία με τιμή πρώτης προσφοράς 507.000 ευρώ. Ο πλειστηριασμός έχει προγραμματιστεί για τις 13 Απριλίου 2022.
Το 50% κτιρίου στον Δήμο Κασσάνδρας στην Χαλκιδική, που περιλαμβάνει ημιυπόγειο 35,26 τμ και υπερυψωμένο ισόγειο και όροφο πάνω από το ισόγειο 68,60 τμ. Βγαίνει στο σφυρί, επίσης στις 13 Απριλίου 2022, με αρχική προσφορά 57.000 ευρώ
Έκταση 3.562 τ.μ. (κατά τον τίτλο κτήσης) στην Λέσβο με τιμή πρώτης προσφοράς 150.000 ευρώ. Στις 13 Απριλίου προγραμματίστηκε ο πλειστηριασμός.
Διαμέρισμα Β’ Ορόφου 50 τμ στον Δήμο Αθηναίων, με τιμή πρώτης προσφοράς 26.000 ευρώ. Το ηλεκτρονικό σφυρί θα χτυπήσει στις 23 Μαρτίου.
Η επανεκκίνηση των αναγκαστικών μέτρων είσπραξης γίνεται σε όλα τα επίπεδα, καθώς σταδιακά «ξεπαγώνουν» οι διαδικασίες που είχαν σταματήσει εξαιτίας της πανδημίας.
Το Δημόσιο καλείται να διεκδικήσει οφειλές από την τεράστια δεξαμενή των ληξιπρόθεσμων, οι οποίες ήδη έχουν φτάσει τα 111δισ. ευρώ.
Μόνο οι νέοι απλήρωτοι φόροι του 2021 έφτασαν τα 5,79 δισ. ευρώ ενώ με χρέη στην Εφορία εμφανίζονται 3.996.871 φορολογούμενοι και επιχειρήσεις. Την πίεση των αναγκαστικών μέτρων έχουν ήδη δεχθεί 1.332.050 οφειλέτες.
Πώς γλιτώνουν οι φορολογούμενοι τους πλειστηριασμούς
Οι φορολογούμενοι που έχουν αφήσει απλήρωτες οφειλές προς το Δημόσιο και έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες, μπορούν να προστατευτούν από τα αναγκαστικά μέτρα μόνο εάν ρυθμίσουν το χρέος τους.
Αυτή την εποχή «τρέχει» η δυνατότητα εξόφλησης των οφειλών με την πάγια ρύθμιση των 24 ή 48 δόσεων για παλιά και νέα χρέη, ενώ υπάρχει η ειδική ρύθμιση των οφειλών της πανδημίας με τις 36 έως και 72 δόσεις.
Ειδικότερα κατ’ εξαίρεση, εφόσον πρόκειται για οφειλέτες στους οποίους επιβλήθηκε το μέτρο της προσωρινής απαγόρευσης λειτουργίας οποτεδήποτε στο διάστημα από 27.10.2020 έως 31.7.2021, επιτρέπεται να εντάσσονται στη ρύθμιση οφειλές που βεβαιώθηκαν στο διάστημα από 1ης.3.2020 έως 31.7.2021 και οφειλές, που ανεξαρτήτως του χρόνου βεβαίωσης, έληξαν στο διάστημα από 1ης.3.2020 έως 31.7.2021 και έχουν υπαχθεί από 27.10.2020 έως την εφαρμογή της τροπολογίας σε καθεστώς πάγιας ρύθμισης υπό τον όρο ότι η ρύθμιση αυτή βρίσκεται εν ισχύ κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος.
Το ελάχιστο ποσό μηνιαίας δόσης ρύθμισης δεν μπορεί να είναι κατώτερο από 30 ευρώ για ρυθμίσεις οφειλών συνολικού ύψους, συμπεριλαμβανομένων τόκων και προσαυξήσεων, έως 1.000 ευρώ ή κατώτερο από 50 ευρώ για ρυθμίσεις οφειλών συνολικού ύψους, συμπεριλαμβανομένων τόκων και προσαυξήσεων, άνω των 1.000 ευρώ. Σε περίπτωση καθυστέρησης καταβολής δόσης, επιβάλλεται μηνιαία προσαύξηση 5%.
Ανοίγουν ξανά οι ρυθμίσεις των 12, 24, 48, 100 και 120 δόσεων -Τι προβλέπει η ρύθμιση για οφειλές προς Εφορία και ΕΦΚΑ και ποιους αφορούν
Υπό προϋποθέσεις εντάσσονται οι οφειλέτες στις νέες ρυθμίσεις των χρεών προς την εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία, σε 36 ή 72 μηνιαίες δόσεις, ενώ συγχρόνως ανοίγουν ξανά οι ρυθμίσεις των 12, 24, 48, 100 και 120 δόσεων, εάν χάθηκαν.
Οι σχετικές τροπολογίες που κατατέθηκαν χθες στη Βουλή, ψηφίζονται αύριο και τίθενται σε εφαρμογή, δίνοντας μεγαλύτερο περιθώριο για την αποπληρωμή των συσσωρευμένων χρεών, τόσο προς το δημόσιο όσο και προς τον ΕΦΚΑ.
Διευκρινίζεται ότι δεν εντάσσονται στις νέες ρυθμίσεις όλα τα χρέη, αλλά μόνο εκείνα που πληρούν συγκεκριμένες προϋποθέσεις, τόσο σε ότι αφορά στη φύση των χρεών, όσο και στην ιδιότητα των οφειλετών.
Τα χρέη προς την Εφορία
Σε ότι αφορά στα χρέη προς την Εφορία, οι τροπολογίες προβλέπουν πως οι οφειλές βεβαιωμένες στις Δημόσιες Οικονομικές Υπηρεσίες (Δ.Ο.Υ.) και τα Ελεγκτικά Κέντρα που δεν τελούν σε καθεστώς ρύθμισης και έχουν βεβαιωθεί κατά το διάστημα από 1ης.3.2020 έως 31.7.2021, μπορούν, κατόπιν αίτησης του οφειλέτη, να υπαχθούν σε ρύθμιση τμηματικής καταβολής σε έως και 72 μηνιαίες δόσεις, εφόσον πληρούται ένα από τα ακόλουθα κριτήρια.
Πρόκειται για οφειλέτες, φυσικά πρόσωπα επιτηδευματίες, νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες που επλήγησαν λόγω των μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας COVID-19 και έχουν κύριο ΚΑΔ δραστηριότητας που ορίζεται στη σχετική κατ’ εξουσιοδότηση απόφαση του Υπουργού Οικονομικών. Αφορά συγκεκριμένα οφειλέτες φυσικά πρόσωπα μη επιτηδευματίες:
είτε η σύμβαση εργασίας τους ανεστάλη για οποιοδήποτε χρονικό διάστημα από 1ης.3.2020 έως 31.7.2021, λόγω των μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας COVID-19, είτε έλαβαν
αποζημίωση ειδικού σκοπού με μονομερή δήλωση για οποιαδήποτε χρονικό διάστημα από 1ης.3.2020 έως 31.7.2021,
είτε εντάχθηκαν στον μηχανισμό ενίσχυσης «ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ» για οποιαδήποτε χρονικό διάστημα από 1ης.3.2020 έως 31.7.2021,
είτε έλαβαν μειωμένο μίσθωμα για οποιαδήποτε χρονικό διάστημα από 1ης.3.2020 έως 31.7.2021 και έχουν αποζημιωθεί κατόπιν ελέγχου των δηλώσεων “COVID-19”,
είτε ήταν εγγεγραμμένοι στο μητρώο ανέργων του ΟΑΕΔ οποιοδήποτε διάστημα από 1ης.3.2020 έως 31.7.2021.
Επιπλέον, εντάσσονται στη ρύθμιση ανεξαρτήτως των ανωτέρων κριτηρίων και ημερομηνίας βεβαίωσής τους, οφειλές για τις οποίες έχει χορηγηθεί αναστολή είσπραξης και παράταση καταβολής.
Διευκρινίζεται, πως στις οφειλές που εντάσσονται στη νέα ρύθμιση, δεν περιλαμβάνεται ο φόρος εισοδήματος φορολογικού έτους 2020, που βεβαιώνεται με τα φετινά εκκαθαριστικά σημειώματα. Επίσης:
Οι οφειλές που θα ρυθμιστούν σε έως 36 δόσεις δεν θα επιβαρύνονται με τόκο. Αντίθετα όσες ενταχθούν στις 72 δόσεις θα βαρύνονται με ετήσιο επιτόκιο 2,5%.
Η καθυστέρηση καταβολής δόσης συνεπάγεται την επιβάρυνση της συγκεκριμένης δόσης με μηνιαία προσαύξηση που ανέρχεται σε ποσοστό 5%.
Η αίτηση για την υπαγωγή στη ρύθμιση υποβάλλεται ηλεκτρονικά στη Φορολογική Διοίκηση. Σε περίπτωση που υφίσταται τεχνική αδυναμία ηλεκτρονικής υποβολής της αίτησης, η αίτηση υποβάλλεται στην υπηρεσία, η οποία είναι αρμόδια για την επιδίωξη της είσπραξης της οφειλής.
Η υπαγωγή του οφειλέτη στη ρύθμιση συντελείται με την καταβολή της πρώτης δόσης. Η πρώτη δόση καταβάλλεται μέχρι την 31η Ιανουαρίου 2022. Οι επόμενες δόσεις της ρύθμισης καταβάλλονται έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα των επόμενων μηνών.
Το ελάχιστο ποσό μηνιαίας δόσης της ρύθμισης ορίζεται σε τριάντα (30) ευρώ για ρυθμίσεις οφειλών συνολικού ύψους, συμπεριλαμβανομένων τόκων και προσαυξήσεων, έως χίλια (1.000) ευρώ και σε πενήντα (50) ευρώ για ρυθμίσεις οφειλών συνολικού ύψους, συμπεριλαμβανομένων τόκων και προσαυξήσεων, άνω των χιλίων (1.000) ευρώ.
Η ρύθμιση απόλλυται με συνέπεια την υποχρεωτική άμεση καταβολή του υπολοίπου των οφειλών σύμφωνα με τα στοιχεία της βεβαίωσης, εάν ο οφειλέτης δεν καταβάλλει δύο (2) συνεχόμενες μηνιαίες δόσεις της ρύθμισης ή καθυστερήσει την καταβολή των δύο (2) τελευταίων δόσεων της ρύθμισης για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των δύο (2) μηνών.
Με την υπαγωγή στο πρόγραμμα ρύθμισης και με την προϋπόθεση της τήρησης αυτού, δεν υπολογίζονται τα πρόστιμα που προβλέπει ο Κώδικας Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων.
Ποιες οφειλές εντάσσονται
Στη ρύθμιση θα μπορούν να ενταχθούν οι ακόλουθες 7 κατηγορίες χρεών προς την Εφορία:
Οι βεβαιωμένες στις Δ.Ο.Υ. και τα Ελεγκτικά Κέντρα οφειλές (ΦΠΑ, Φόρος Μισθωτών Υπηρεσιών, φόρος κληρονομιάς, δωρεάς ή γονικής παροχής, πρόσθετοι φόροι και πρόστιμα φορολογικών και τελωνειακών ελέγχων) των οποίων οι προθεσμίες καταβολής έληγαν κανονικά από 11 Μαρτίου 2020 έως και 30 Ιουνίου 2020 αλλά παρατάθηκαν αρχικά για 4 μήνες και εν συνεχεία όλες μαζί έως και την 31η-12-2021.
Οι βεβαιωμένες στις Δ.Ο.Υ. και τα Ελεγκτικά Κέντρα οφειλές που ήταν ληξιπρόθεσμες την 11η-3-2020 και η είσπραξή τους ανεστάλη αρχικά μέχρι και την 31η-8-2020 και στη συνέχεια μέχρι και την 31η-12-2021.
Οι βεβαιωμένες στις Δ.Ο.Υ. και τα Ελεγκτικά Κέντρα οφειλές που ήταν ληξιπρόθεσμες την 1η-4-2020 και η είσπραξή τους ανεστάλη αρχικά μέχρι και την 31η-8-2020 και στη συνέχεια μέχρι και την 31η-12-2021.
Οι βεβαιωμένες στις Δ.Ο.Υ. και τα Ελεγκτικά Κέντρα οφειλές που ήταν ληξιπρόθεσμες την 1η-5-2020 και η είσπραξή τους ανεστάλη αρχικά μέχρι και την 30η-9-2020 και στη συνέχεια μέχρι και την 31η-12-2021.
Οι βεβαιωμένες στις Δ.Ο.Υ. και τα Ελεγκτικά Κέντρα οφειλές που ήταν ληξιπρόθεσμες την 1η-6-2020 και η είσπραξή τους ανεστάλη αρχικά μέχρι και την 31η-10-2020 και στη συνέχεια μέχρι και την 31η-12-2021.
Οι βεβαιωμένες στις Δ.Ο.Υ. και τα Ελεγκτικά Κέντρα οφειλές (ΦΠΑ, Φόρος Μισθωτών Υπηρεσιών, φόρος κληρονομιάς, δωρεάς ή γονικής παροχής, πρόσθετοι φόροι και πρόστιμα φορολογικών και τελωνειακών ελέγχων) των οποίων οι προθεσμίες καταβολής έληγαν κανονικά τους μήνες Νοέμβριο και Δεκέμβριο του 2021 και η είσπραξή τους ανεστάλη μέχρι και την 31η-12-2021.
Λοιπές αρρύθμιστες οφειλές προς τη Φορολογική Διοίκηση που βεβαιώθηκαν κατά τη χρονική περίοδο από τον Μάρτιο του 2020 έως και τον Ιούλιο του 2021 αλλά δεν κατέστη δυνατό να εξοφληθούν εμπρόθεσμα όπως οφειλές από ΦΠΑ φορολογικών περιόδων από τον Μάρτιο του 2020 έως τον Ιούνιο του 2021, από φόρο εισοδήματος, ειδική εισφορά αλληλεγγύης, τέλος επιτηδεύματος και φόρο πολυτελούς διαβίωσης φορολογικού έτους 2019, από ΕΝ.Φ.Ι.Α. έτους 2020 που έμειναν απλήρωτες και αρρύθμιστες μέχρι σήμερα. Περιλαμβάνονται επίσης έκτακτες φορολογικές οφειλές (από φόρους κληρονομιάς, δωρεάς, γονικής παροχής, μεταβίβασης ακινήτων, πρόστιμα οδικών, πολεοδομικών και λοιπών παραβάσεων βεβαιωμένα στις Δ.Ο.Υ., πρόστιμα φορολογικών και τελωνειακών ελέγχων) που βεβαιώθηκαν εντός της περιόδου Μαρτίου 2020 – Ιουλίου 2021 αλλά δεν εξοφλήθηκαν εμπρόθεσμα και παρέμειναν αρρύθμιστες.
Ποιες οφειλές μένουν εκτός
Δεν μπορούν να υπαχθούν στις νέες ρυθμίσεις:
Οφειλές, οι οποίες αφορούν σε ανάκτηση κρατικών ενισχύσεων που χορηγήθηκαν με τη σύσταση ειδικών αφορολόγητων αποθεματικών ή σύμφωνα με άλλες διατάξεις.
Δόσεις ρυθμίσεων τμηματικής καταβολής βάσει δικαστικής απόφασης ή προσωρινής διαταγής ή κατ’ εφαρμογή του ν. 4469/2017 (Α΄ 62).
Άνοιγμα των παλαιών ρυθμίσεων
Παράλληλα οι τροπολογίες δίνουν τη δυνατότητα επανένταξης των πληγέντων από την πανδημία στις ρυθμίσεις των χρεών των 12, 24, 48, 100 και 120 δόσεων εφόσον έχουν απωλεστεί κατά τη διάρκεια του χρονικού διαστήματος 1η Μαρτίου 2020 έως και 31 Ιουλίου 2021.
Η επανένταξη του οφειλέτη στη ρύθμιση συντελείται με την καταβολή της δόσης του μηνός Αυγούστου 2021, η οποία πρέπει να πραγματοποιηθεί μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μήνα Σεπτεμβρίου 2021 μαζί με τη δόση του μηνός Σεπτεμβρίου 2021. Η καταληκτική ημερομηνία της αναβιώσασας ρύθμισης επεκτείνεται κατά το πλήθος των δόσεων που ήταν ανεξόφλητες την ημέρα της αναβίωσης.
Τι κερδίζουν οι οφειλέτες
Η υπαγωγή και συμμόρφωση στη ρύθμιση παρέχει στον οφειλέτη και τα ακόλουθα ευεργετήματα:
χορηγείται σε αυτόν αποδεικτικό ενημερότητας
αναβάλλεται η εκτέλεση της ποινής που επιβλήθηκε ή, εφόσον άρχισε, η εκτέλεσή της διακόπτεται. Κατά το χρονικό διάστημα ισχύος της ρύθμισης αναστέλλεται η παραγραφή του ποινικού αδικήματος.
αναστέλλεται η συνέχιση της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης κινητών ή ακινήτων, με την προϋπόθεση ότι η εκτέλεση αφορά μόνο οφειλές που ρυθμίζονται με τις νέες διατάξεις. Η αναστολή αυτή δεν ισχύει για κατασχέσεις που έχουν επιβληθεί στα χέρια τρίτων ή έχουν εκδοθεί οι σχετικές παραγγελίες, πριν από την υπαγωγή στη ρύθμιση, τα αποδιδόμενα όμως ποσά από αυτές, λαμβάνονται υπόψη για την κάλυψη δόσης ή δόσεων της ρύθμισης, εφόσον εισπράττονται κατά τη διάρκεια αυτής και δεν πιστώνονται διαφορετικά κατά τις κείμενες διατάξεις. Αν ο οφειλέτης απολέσει τη ρύθμιση, τα μέτρα που έχουν ανασταλεί συνεχίζονται.
Παραμένει η απειλή των κατασχέσεων
Το Δημόσιο και μετά την υπαγωγή και συμμόρφωση του οφειλέτη στη ρύθμιση διατηρεί το δικαίωμα:
να επιβάλλει κατασχέσεις και να εγγράφει υποθήκες σε περιουσιακά στοιχεία του οφειλέτη, συμπεριλαμβανομένων των συνυπόχρεων προσώπων, ή των εγγυητών, εφόσον η οφειλή δεν είναι ασφαλισμένη,
να μην χορηγεί αποδεικτικό ενημερότητας για τη μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ’ αυτού στα ανωτέρω πρόσωπα ακόμη και αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις χορήγησης αυτού, εφόσον η οφειλή δεν είναι διασφαλισμένη.
να προβαίνει σε συμψηφισμό των χρηματικών απαιτήσεων του οφειλέτη κατά του Δημοσίου και μέχρι του ύψους των οφειλών του. Τα ποσά που εισπράττονται κατά τη διάρκεια της ρύθμισης από την παρακράτηση απαίτησης του οφειλέτη λόγω της χορήγησης αποδεικτικού ενημερότητας και βεβαίωσης οφειλής ή κατόπιν συμψηφισμού ή μετά από αναγκαστικά μέτρα καλύπτουν δόση ή δόσεις της χορηγηθείσας ρύθμισης, εφόσον δεν πιστώνονται διαφορετικά κατά τις κείμενες διατάξεις.
Ευκαιρία να ρυθμίσουν οφειλές στο Δημόσιο, τις τράπεζες, τα ασφαλιστικά ταμεία, τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αλλά και τρίτους πιστωτές σε έως 240 δόσεις και υπό προϋποθέσεις για εξασφαλισμένα δάνεια φυσικών προσώπων σε έως και 420 δόσεις, ακόμα και με κούρεμα χρεών έως και 80%, έχουν από αύριο, Τρίτη 1η Ιουνίου επιχειρήσεις, ελεύθεροι επαγγελματίες και φυσικά πρόσωπα μέσω της εξωδικαστικής ρύθμισης χρεών.
Στη διαδικασία θα μπορούν να ενταχθούν και οφειλές που δεν είναι ακόμη σε καθυστέρηση, εφόσον οι οφειλέτες δυσκολεύονται αποδεδειγμένα να τις εξοφλήσουν και υπό την προϋπόθεση ότι έχουν υποστεί μείωση των εισοδημάτων τους κατά 20% τουλάχιστον.
Σε κάθε περίπτωση, προϋπόθεση είναι οι οφειλές αυτές να υπερβαίνουν τις 10.000 ευρώ και να μην οφείλονται σε έναν και μόνο φορέα κατά 90%, αλλά τουλάχιστον προς δύο πιστωτές.
Ποιους αφορά ο νέος εξωδικαστικός συμβιβασμός
Η διαδικασία του εξωδικαστικού συμβιβασμού αφορά ιδιώτες και επιχειρήσεις με εισόδημα από 700.000 ευρώ και κάτω και διενεργείται αυτόματα από την ηλεκτρονική πλατφόρμα του νέου πτωχευτικού Νόμου, μέσω της οποίας παράγεται η σχετική ρύθμιση, χωρίς να απαιτείται εμπλοκή ανθρώπινου παράγοντα ή/και έγκριση οποιουδήποτε στελέχους του Δημοσίου και των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης, σύμφωνα με τα όσα ήδη ορίζει ο Νόμος.
Στη συνέχεια οι χρηματοδοτικοί φορείς, μπορούν να καταθέσουν πρόταση ρύθμισης προς τον οφειλέτη. Αν η πρόταση εξασφαλίσει τη συναίνεση του οφειλέτη και της απαιτούμενης πλειοψηφίας των χρηματοδοτικών φορέων, διαβιβάζεται στο Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, οι οποίοι καλούνται εντός συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος να ελέγξουν την τήρηση των προϋποθέσεων του Νόμου και εφόσον πληρούνται τότε αυτομάτως παρέχεται η αυτόματη έγκρισή τους.
Τα βασικά σημεία της ρύθμισης προβλέπουν:
1. Κούρεμα βασικής οφειλής έως 80%
Προβλέπεται διαγραφή οφειλών προς το Δημόσιο, τις τράπεζες και τους διαχειριστές δανείων με την προϋπόθεση της πλήρους αποπληρωμής του ποσού που θα προκύψει από τη ρύθμιση οφειλών.
Oι σημαντικότεροι κανόνες για το «κούρεμα»οφειλής είναι:
να έχει πραγματική οικονομική αδυναμία, τόσο ο οφειλέτης όσο και οι συνοφειλέτες και εγγυητές του αλλά και η εμπορική αξία της περιουσίας του οφειλέτη, των συνοφειλετών και των εγγυητών του να είναι μικρότερη του ύψους της οφειλής.
«Κούρεμα» προστίμων, τοκων και προσαυξήσεων: Το «κούρεμα» προς το Δημόσιο δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο από 95% των απαιτήσεων του Δημοσίου από πρόστιμα που έχουν επιβληθεί από τη φορολογική διοίκηση, 85% των απαιτήσεων του Δημοσίου και των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης από προσαυξήσεις και τόκους εκπρόθεσμης καταβολής.
«Κούρεμα» βασικής οφειλής: Επιπλέον στην περίπτωση των διμερών διαπραγματεύσεων ή στις πολυμερείς διαπραγματεύσεις όταν η προσφερόμενη λύση από τους χρηματοδοτικούς φορείς προκύπτει από την αντιπρόταση των πιστωτών, το «κούρεμα» βασικής οφειλής προς το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο από 75%. Σημειώνεται ότι διαγραφή βασικής οφειλής παρακρατουμένων φόρων, επιρριπτομένων φόρων προς το Δημόσιο και ασφαλιστικών εισφορών απαγορεύεται από το Νόμο. Περαιτέρω, στην περίπτωση αυτή το «κούρεμα» προς τους χρηματοδοτικούς φορείς (τράπεζες) δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο από 80% των απαιτήσεων των χρηματοδοτικών φορέων (εξαιρουμένων των τόκων υπερημερίας για τους οποίους δεν υπάρχει όριο).
2. Ποιοι δικαιούνται 180, 240 και 420 δόσεις
Ο μέγιστος αριθμός δόσεων ρύθμισης αποπληρωμής οφειλής προς το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης είναι 240.
Στην περίπτωση που η προσφερόμενη λύση από τους χρηματοδοτικούς φορείς (τράπεζες) προκύπτει από την αντιπρόταση των πιστωτών, προβλέπεται μέγιστο όριο 420 δόσεων για τα εξασφαλισμένα δάνεια φυσικών προσώπων, 240 δόσεων για μη εξασφαλισμένα δάνεια φυσικών προσώπων και εξασφαλισμένα δάνεια νομικών προσώπων και 180 δόσεων για μη εξασφαλισμένα δάνεια νομικών προσώπων.
Για οφειλέτες ΦΠΑ έχει προβλεφθεί από τους χρηματοδοτικούς φορείς το μέγιστο όριο ηλικίας τα 85 έτη, βάσει του οποίου μειώνεται ο αριθμός των δόσεων, εκτός αν συμβληθεί εγγυητής μικρότερης ηλικίας.
3. Με αλγόριθμο οι δόσεις - τα επιτόκια
Ο οφειλέτης δεν μπορεί να επιλέξει τον αριθμό των δόσεων που θέλει.
Οι δόσεις προκύπτουν από ειδικό αλγόριθμο, αυτόματα που αξιολογεί την οικονομική κατάσταση του οφειλέτη, εισοδήματα και περιουσία.
Η ρύθμιση οφειλών με το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης επιβαρύνεται με επιτόκιο ίσο με το euribor τριμήνου, προσαυξημένο κατά 5%, το οποίο υπολογίζεται ετησίως.
Η ρύθμιση οφειλών με τους χρηματοδοτικούς φορείς (τράπεζες) επιβαρύνεται με επιτόκιο ίσο με το euribor/libor τριμήνου/μηνός, προσαυξημένο κατά 3,25% για εξασφαλισμένες οφειλές και 4,5% για μη εξασφαλισμένες οφειλές.
4. Στα 50 ευρώ η ελάχιστη δόση
Το ελάχιστο ποσό μηνιαίας δόσης για τη ρύθμιση οφειλών με το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης ανέρχεται σε 50 ευρώ.
Σε περίπτωση που η προσφερόμενη λύση από τους χρηματοδοτικούς φορείς προκύπτει από την αντιπρόταση των πιστωτών, προβλέπεται ελάχιστο ποσό μηνιαίας δόσης προς χρηματοδοτικού φορείς που ανέρχεται σε 50 ευρώ ανά δάνειο με εξασφάλιση και σε 50 ευρώ ανά πιστωτή για δάνεια χωρίς εξασφάλιση.
5. Αίρεται η προστασία πρώτης κατοικίας
Το νέο πλαίσιο προβλέπει επιδότηση των δανείων πρώτης κατοικίας, στο στάδιο της συνολικής ρύθμισης οφειλών.
Συμπεριλαμβάνονται όσοι οφειλέτες έχουν λάβει επιχειρηματικά δάνεια με εγγύηση την πρώτη κατοικία τους.
Από την 1η Ιουνίου δεν υπάρχει προστασία της Α΄κατοικίας.
6. Έρχεται επίδομα ενοικίου Α κατοικίας 70-210 ευρώ
Ενοψει έναρξης των πλειστηριασμών, η κυβέρνηση επεξεργάζεται σχέδιο στήριξης της πρώτης κατοικίας των νοικοκυριών που θεωρούνται οικονομικά ευάλωτα.
Το σχέδιο προβλέπει την επιδότηση από το Δημόσιο της δόσης των στεγαστικών δανείων κατά το πρότυπο της προστασίας που θα ισχύσει όταν τεθεί σε λειτουργία ο φορέας απόκτησης ακινήτων.
Το κράτος στην περίπτωση αυτή θα ενισχύει το ευάλωτο νοικοκυριό χορηγώντας επίδομα ενοικίου πρώτης κατοικίας. Το επίδομα διαμορφώνεται από 70 έως 210 ευρώ, ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση του νοικοκυριού.
7. Η ελάχιστη υποχρέωση του οφειλέτη
Ο οφειλέτης θα πρέπει να πληρώσει κατ’ ελάχιστον την αξία ρευστοποίησης όλης της περιουσίας του (ανεξαρτήτως αν το ποσό αυτό καλύπτεται από τα δηλωμένα εισοδήματά του).
Για τα ακίνητα περιουσιακά στοιχεία, η αξία ρευστοποίησης προσδιορίζεται ως το μέγιστο ανάμεσα στη φορολογητέα αξία και την εμπορική αξία μειωμένη κατά 3%, λόγω των εξόδων της διαδικασίας ρευστοποίησης.
Για τα κινητά περιουσιακά στοιχεία, η αξία ρευστοποίησης ταυτίζεται με την εμπορική αξία. Αυτό σημαίνει ότι αν η αξία ρευστοποίησης της περιουσίας του οφειλέτη υπερβαίνει το ύψος των οφειλών, τότε δεν υπάρχει διαγραφή χρέους. Αν όμως υπολείπεται, σε συνδυασμό με τις άλλες παραμέτρους που θέτει ο νόμος, γίνεται διαγραφή οφειλής.
8. Ποιοι αποκλείονται
Αν ο οφειλέτης οφείλει μόνο σε μία τράπεζα ή σε ένα πιστωτή δεν μπορεί να ενταχθεί στον μηχανισμό. Ωστόσο αν χρωστάει σε 2 πιστωτές τότε μπορεί να υπαχθεί στη διαδικασία της εξωδικαστικής ρύθμισης.
9. Αναστολή μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης
Από την κατάθεση του φακέλου μέχρι την έκδοση της απόφασης, προβλέπεται αυτόματη αναστολή ατομικών και συλλογικών μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης απαιτήσεων που έχουν «γεννηθεί» μέχρι την έκδοση απόφασης.
Συνεπώς επιτρέπεται κατάθεση/εκδίκαση αγωγών ή απλή επίδοση διαταγής πληρωμής.
Ισχύει αναστολή δυνατότητας λήψης ασφαλιστικών μέτρων (κατάσχεση, προσημείωση, αφαίρεσης ή μετακίνησης κινητών πραγμάτων της επιχείρησης), απαγόρευση διάθεσης ακινήτων και εξοπλισμού της επιχείρησης του οφειλέτη
Ισχύει αναστολή προθεσμιών και παραγραφής των απαιτήσεων των πιστωτών, καθώς και των δικαιωμάτων των εγγυητών και συνοφειλετών. Η αναστολή αυτή δεν περιλαμβάνει τη διενέργεια πλειστηριασμού που έχει προγραμματισθεί εντός 3 μηνών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης από τον οφειλέτη, καθώς και οποιαδήποτε διαδικαστική ενέργεια προπαρασκευαστική της διενέργειας πλειστηριασμού από ενέγγυο πιστωτή.
10. Άρση απορρήτου προσωπικών δεδομένων
Το πρώτο βήμα είναι η συμπλήρωση της αίτησης.
Ο ενδιαφερόμενος αποδέχεται άρση του απορρήτου των προσωπικών του δεδομένων.
Ακολουθεί η άντληση φορολογικών στοιχείων και η αίτηση αποστολής των τραπεζικών στοιχείων.
Καταχωρούνται τα στοιχεία επικοινωνίας και οριστικοποιούνται τα μέλη της οικογένειας.
Αφού συμπληρωθούν όλα τα στοιχεία κοινοποιείται η αίτηση στο σύνολο των πιστωτών για έλεγχο της ορθότητας στοιχείων
11. Αξιολόγηση αίτησης
Ακολουθεί η αξιολόγηση της αίτησης από χρηματοδοτικούς φορείς (τράπεζες) με επισκόπηση της πρότασης από πιστωτές και συμμετοχή σε ψηφοφορία και παραγωγή αποτελέσματος ψηφοφορίας.
12. Έλεγχος κριτηρίων και βεβαίωση δόσεων
Ο οφειλέτης μπαίνει στην πλατφόρμα και αποδέχεται ή απορρίπτει τη συμφωνία ενώ κάνει αίτηση διαμεσολάβησης στη δεύτερη περίπτωση.
Τεκμαίρεται η συναίνεση του Δημοσίου εάν πληρούνται τα κριτήρια και ακολουθεί σύμβαση με το Δημόσιο με έλεγχο κριτηρίων επιδότησης και βεβαίωσης δόσης δανείων.
Ρύθμιση "ειδικού σκοπού" που θα αφορά σε όλα τα χρέη των φορολογουμένων που θα είναι αρρύθμιστα έως και το τέλος Απριλίου του 2021 εξετάζει το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης. Δηλαδή, το νέο πλαίσιο τμηματικής καταβολής οφειλών θα αφορά σε όλους τους οφειλέτες και όχι μόνο σε όσους πλήττονται από την κρίση της πανδημίας. Ουσιαστικά χιλιάδες επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες θα αναζητούν βηματισμό, σύμφωνα με την εφημερίδα "Καθημερινή" εφόσον η παρένθεση της υγειονομικής κρίσης κλείσει μέχρι τα τέλη του ερχόμενου Απριλίου θα βρεθούν αντιμέτωποι με τις παλαιές υποχρεώσεις της πρώτης καραντίνας, τις υποχρεώσεις της δεύτερης καραντίνας αλλά και με τις τρέχουσες καταβολές του 2021 και το "ξεπάγωμα" τραπεζικών δόσεων.
Η εξέλιξη αυτή είναι εξαιρετικά πιθανό να δημιουργήσει νέα ληξιπρόθεσμα χρέη στο Δημόσιο και στα ταμεία καθώς και νέα κόκκινα δάνεια. Οι δόσεις του νέου προγράμματος θα μπορούν να φτάσουν έως τις 120, με στόχο η μηνιαία δόση που θα προκύπτει να μην καθίσταται απαγορευτική για τους υπόχρεους. Το επιτόκιο θα καθορίζεται ανάλογα με τον αριθμό των δόσεων εξόφλησης που θα επιλέξουν οφειλέτες. Όσοι επιλέξουν 12 δόσεις, αυτές θα είναι άτοκες, οι 24 δόσεις θα επιβαρύνονται με επιτόκιο 2,5 % ενώ όσο αυξάνεται ο αριθμός των δόσεων θα αυξάνεται και το επιτόκιο. Επί της ουσίας η ρύθμιση των οφειλών σε πολλές δόσεις θα είναι ακριβότερη για όσους χρωστούν στην εφορία. Ωστόσο για να μπορέσει να επιλέξει κάποιος περισσότερες δόσεις θα πρέπει να πληροί και τα κριτήρια που σχεδιάζει το οικονομικό επιτελείο.
Όπως αναφέρουν πηγές από το Οικονομικό επιτελείο, σύμφωνα με την εφημερίδα "Καθημερινή", για την εξόφληση των οφειλών σε περισσότερες από 24 δόσεις εξετάζεται και η θέσπιση εισοδηματικών και περιουσιακών κριτηρίων ενώ δεν αποκλείεται και η πτώση του τζίρου και η πτώση του τζίρου ή ζημιές κάθε επιχείρησης να αποτελέσουν ένα πρόσθετο κριτήριο που θα οδηγεί στην αύξηση των δόσεων.
Σε κάθε περίπτωση οι τελικές αποφάσεις αναμένεται να ληφθούν στο τέλος του πρώτου τριμήνου και εφόσον δεν έχει αποφασιστεί και νέα αναστολή φορολογικών υποχρεώσεων. Με βάση τα σημερινά δεδομένα , το νέο σχήμα, εφόσον συναινέσουν οι θεσμοί θα ξεκινήσει τον προσεχή Μάιο.
