Πλησιάζουμε ήδη επικίνδυνα τον αναθεωρημένο στόχο για το έλλειμμα, συνέχιση των πιέσεων «βλέπει» ο Θ. Σκυλακάκης

Συνθήκες δημοσιονομικού εκτροχιασμού, με πρωτογενές έλλειμμα υψηλότερο και από τις αναθεωρημένες προβλέψεις του οικονομικού επιτελείου, διαμορφώνει η πανδημία, καθώς ήδη στο επτάμηνο Ιανουαρίου - Ιουλίου το έλλειμμα διογκώθηκε στα 8,2 δισ. ευρώ και πλησιάζει επικίνδυνα το στόχο που έχει τεθεί για πρωτογενές έλλειμμα 5% του ΑΕΠ για το 2020.

Ανησυχητικό είναι ότι, όπως προκύπτει από τις ανακοινώσεις του υπουργείου Οικονομικών για τα προσωρινά στοιχεία και τη σχετική δήλωση του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών, Θεόδωρου Σκυλακάκη:

Η επανεκκίνηση της οικονομίας είναι εξαιρετικά ασθενής, όπως φαίνεται από τα ποσοστά μείωσης των εσόδων. Τον Ιούνιο, με τον τουρισμό σχεδόν στο μηδέν, τα έσοδα του προϋπολογισμού είχαν μειωθεί κατά 16,9%, ενώ τον Ιούλιο, πρώτο μήνα ουσιαστικής επανεκκίνησης του τουρισμού, αλλά με πτώση της κίνησης κατά 71%, ο ρυθμός μείωσης των εσόδων δεν υποχώρησε αισθητά και παρέμεινε στο -15%. Την ίδια ώρα, τα διάφορα μέτρα στήριξης της οικονομίας διόγκωσαν τις δημόσιες δαπάνες κατά 4,6 δισ. ευρώ μόνο τον Ιούλιο.
Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης δεν περιμένει εκτόνωση των πιέσεων, αντίθετα ο Θ. Σκυλακάκης εκτιμά ότι τουλάχιστον ως τον Οκτώβριο - Νοέμβριο οι πιέσεις θα συνεχισθούν κυρίως λόγω της κάμψης του τουρισμού και των εξαγωγών.

Ειδικότερα, σχολιάζοντας τα νεότερα στοιχεία για την εκτέλεση του προϋπολογισμού, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Θ. Σκυλακάκης, σημειώνει ότι:

«Τα στοιχεία του προσωρινού Δελτίου Εκτέλεσης του Κρατικού Προϋπολογισμού του Ιουλίου 2020, που δημοσιεύονται σήμερα, δείχνουν μια μείωση των εσόδων από φόρους κατά 15% σε σχέση με τις προβλέψεις του -προ κορονοϊού- προϋπολογισμού. Η μείωση αυτή είναι χαμηλότερη σε σχέση με τις μειώσεις των δύο προηγουμένων μηνών (Ιούνιος -16,9%, Μάιος -35,5%), όπου καταγράφηκε η επίπτωση του lockdown και των εκτεταμένων αναστολών φορολογικών υποχρεώσεων.

Τα έσοδα του Ιουλίου επηρεάστηκαν αρνητικά από την χρονική παράταση που δόθηκε για την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων και την πληρωμή της πρώτης δόσης του φόρου εισοδήματος, μέχρι τις 28 Αυγούστου, καθώς και από τις δευτερογενείς επιπτώσεις της παγκόσμιας πανδημίας μέσω της βαθιάς ύφεσης που επιφέρει στον τουρισμό.

Η παγκόσμια πανδημία θα συνεχίσει να επηρεάζει πολύ σημαντικά τα δημόσια έσοδα, μέσω του τουρισμού και των εξαγωγών, μέχρι, κατ’ ελάχιστον, τον Οκτώβριο – Νοέμβριο του 2020. Στο ενδιάμεσο διάστημα θα εισρεύσουν στα δημόσια ταμεία σημαντικοί ευρωπαϊκοί πόροι μέσω του προγράμματος SURE και των συνδεδεμένων με τον COVID 19 δαπανών ΕΣΠΑ, που αρχίζουν να εισπράττονται εντός του μηνός Αυγούστου.

Η επεκτατική δημοσιονομική πολιτική σε ολόκληρη την Ευρώπη και στην Ελλάδα, αποτελεί βασικό εργαλείο αντιμετώπισης των οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας, μέσω των αναβολών των φορολογικών υποχρεώσεων και των δαπανών ενίσχυσης νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Θεμέλιος λίθος της η εμπιστοσύνη σε ό,τι αφορά τη διαχείριση των δημόσιων οικονομικών, που αντανακλάται στις εκθέσεις των ευρωπαϊκών θεσμών και στα ιστορικά χαμηλά επιτόκια των ελληνικών ομολόγων».

Τι δείχνει η εκτέλεση του προϋπολογισμού με βάση προσωρινά στοιχεία

Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, για την περίοδο του Ιανουαρίου - Ιουλίου 2020, παρουσιάζεται έλλειμμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 11.651 εκατ. ευρώ έναντι στόχου για έλλειμμα 2.086 εκατ. ευρώ που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα του 2020 στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2020, και ελλείμματος 1.868 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2019.

Το πρωτογενές αποτέλεσμα διαμορφώθηκε σε έλλειμμα ύψους 8.199 εκατ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 1.166 εκατ. ευρώ και πρωτογενούς πλεονάσματος 1.763 εκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2019.

Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 23.106 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 4.966 εκατ. ευρώ ή 17,7% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2020, γεγονός που οφείλεται κυρίως στην μείωση της οικονομικής δραστηριότητας λόγω της υγειονομικής κρίσης.

Επιπρόσθετα, εκκρεμεί η καταχώρηση ποσού 185 εκατ. ευρώ περίπου (30 εκατ. ευρώ για τον Απρίλιο 2020, 49 εκατ. ευρώ για τον Μάιο 2020 και 106 εκατ. ευρώ περίπου για τον Ιούνιο 2020) στους Αναλυτικούς Λογαριασμούς Εσόδων (ΑΛΕ) και συγκεκριμένα στην κατηγορία «Φόροι». Το ανωτέρω ποσό θα εμφανιστεί στους ορθούς ΑΛΕ μετά την επίλυση του υφιστάμενου τεχνικού προβλήματος.

Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 25.940 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 4.479 εκατ. ευρώ ή 14,7% έναντι του στόχου.

Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 22.678 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 3.570 εκατ. ευρώ ή 13,6% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2020. Ωστόσο, σε σύγκριση με τις επικαιροποιημένες εκτιμήσεις για την περίοδο Ιανουαρίου – Ιουλίου 2020 που περιλαμβάνονται στο Πρόγραμμα Σταθερότητας το οποίο κατατέθηκε στην Ε.Ε. στις 30 Απριλίου 2020 και οι οποίες περιέχουν τις επιπτώσεις των μέτρων για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης και λαμβανομένου υπόψη του ποσού των 185 εκατ. ευρώ, του οποίου η καταχώρηση εκκρεμεί, ως ανωτέρω, τα έσοδα από φόρους είναι αυξημένα κατά περίπου 42 εκατ. ευρώ, παρά την χρονική παράταση που δόθηκε για την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων και την πληρωμή της πρώτης δόσης του φόρου εισοδήματος, μέχρι τις 28 Αυγούστου.

Η ακριβής κατανομή μεταξύ των κατηγοριών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού θα πραγματοποιηθεί με την έκδοση του οριστικού δελτίου.

Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 2.835 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 488 εκατ. ευρώ από το στόχο (2.347 εκατ. ευρώ).

Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 1.684 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 523 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.

Η υποχώρηση εσόδων τον Ιούλιο

Τον Ιούλιο 2020 το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 4.110 εκατ. ευρώ, μειωμένο κατά 1.063 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον μηνιαίο στόχο. Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 4.683 εκατ. ευρώ, μειωμένα έναντι του μηνιαίου στόχου κατά 984 εκατ. ευρώ.

Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 4.416 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 777 εκατ. ευρώ ή 15% έναντι του μηνιαίου στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2020. Ωστόσο, σύμφωνα με τις επικαιροποιημένες μηνιαίες εκτιμήσεις που περιλαμβάνονται στο Πρόγραμμα Σταθερότητας τα έσοδα από φόρους είναι μειωμένα για το μήνα Ιούλιο 2020 κατά 333 εκατ. ευρώ, γεγονός που οφείλεται κυρίως στην παράταση που δόθηκε μέχρι τις 28 Αυγούστου για την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων και την πληρωμή της πρώτης δόσης του φόρου εισοδήματος.

Οι επιστροφές εσόδων του Ιουλίου 2020 ανήλθαν σε 573 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση κατά 79 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου (494 εκατ. ευρώ).

Τα έσοδα του ΠΔΕ ανήλθαν σε 37 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 173 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου.

Στα ύψη οι δαπάνες

Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο Ιανουαρίου - Ιουλίου 2020 ανήλθαν στα 34.757 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται αυξημένες κατά 4.599 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (30.158 εκατ. ευρώ). Οι κυριότερες αιτίες της εμφανιζόμενης απόκλισης είναι:

α) η δαπάνη αποζημίωσης ειδικού σκοπού λόγω της πανδημίας του COVID-19 ύψους περίπου 1.118 εκατ. ευρώ (μισθωτών και επιστημόνων), η οποία πληρώθηκε από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων (κατηγορία μεταβιβάσεων),

β) η δαπάνη ενίσχυσης επιχειρήσεων με την μορφή επιστρεπτέας προκαταβολής ύψους περίπου 864 εκατ. ευρώ , η οποία πληρώθηκε από το Υπουργείο Οικονομικών (κατηγορία μεταβιβάσεων),

γ) η δαπάνη έκτακτης επιχορήγησης προς τον ΕΦΚΑ και τον ΕΟΠΥΥ για την κάλυψη υστέρησης εσόδων από τις μειωμένες ασφαλιστικές εισφορές λόγω της πανδημίας, ύψους 262 και 263 εκατ. ευρώ αντίστοιχα,

δ) οι αυξημένες εκροές του ΠΔΕ κατά 2.293 εκατ. ευρώ κυρίως λόγω των δαπανών για την αποζημίωση ειδικού σκοπού επιχειρήσεων και αυτοαπασχολούμενων, για την επιδότηση τόκων δανείων μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, για το μέτρο της επιστρεπτέας προκαταβολής επιχειρήσεων και για την σύσταση ταμείου εγγυοδοσίας επιχειρήσεων λόγω της πανδημίας του COVID-19 και

ε) οι αυξημένες πληρωμές για τόκους κατά 207 εκατ. ευρώ.

Με αντίρροπο χαρακτήρα κινήθηκε η υποεκτέλεση σε άλλες μείζονες κατηγορίες δαπανών, οι οποίες τροφοδοτήθηκαν με ανάλωση μέρους του αποθεματικού.

Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου - Ιουλίου 2020 παρουσιάζονται αυξημένες σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019 κατά 4.300 εκατ. ευρώ, με την μεγαλύτερη αύξηση στο σκέλος του ΠΔΕ, το οποίο παρουσίασε αυξημένη δαπάνη κατά 3.122 εκατ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο, κυρίως λόγω των προαναφερόμενων αιτιών.

Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιουλίου 2020 ανήλθαν στα 6.530 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται αυξημένες κατά 1.896 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (4.634 εκατ. ευρώ), κυρίως λόγω της εφαρμογής των μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας του COVID-19.

www.sofokleousin.gr