Το 1ο ΓΕ.Λ. Αλεξάνδρειας πραγματοποίησε με επιτυχία τη Δευτέρα 20 Νοεμβρίου 2023, στις 10.30 π.μ., στο Συνεδριακό και Εκθεσιακό Κέντρο Ιστορίας και Λαογραφίας του Δήμου Αλεξάνδρειας, μια εξαιρετική εκδήλωση μνήμης και αφιερώματος στα 50 χρόνια από την εξέγερση του Πολυτεχνείου, με κεντρικούς ομιλητές τον κ. Παπαχρήστο Δημήτρη, εκφωνητή του ραδιοφωνικού σταθμού του Πολυτεχνείου και τον κ. Μοσχόπουλο Ιωάννη, δικηγόρο. Την εκδήλωση προλόγισε και συντόνισε η εκπαιδευτικός κ. Στέλλα Τσιαπανίτη.

Επιμνημόσυνη Δέηση και κατάθεση στεφάνων στην μνήμη των αγωνιστών του Πολυτεχνείου πραγματοποιήθηκε το πρωί της Παρασκευής 17 Νοεμβρίου στο Ηρώο Πεσόντων της Αλεξάνδρειας.

Η Πολιτική και Στρατιωτική Ηγεσία του τόπου μας καθώς και μαθητές σχολείων με τις σημαίες τους τίμησαν την σημερινή 49η Επέτειο της εξέγερσης του Πολυτεχνείου και κατέθεσαν στεφάνια.

Η Εξέγερση του Πολυτεχνείου το Νοέμβριο του 1973 ήταν η κορυφαία αντιδικτατορική εκδήλωση και ουσιαστικά προανήγγειλε την πτώση της Χούντας των Συνταγματαρχών, η οποία από τις 21 Απριλίου 1967 είχε επιβάλλει καθεστώς στυγνής δικτατορίας στη χώρα.

Η αντίστροφη μέτρηση ξεκίνησε στις 14 Φεβρουαρίου 1973, όταν ξεσηκώθηκαν οι φοιτητές της Αθήνας και συγκεντρώθηκαν στο Πολυτεχνείο.

Ζητούσαν την κατάργηση του Ν.1347, ο οποίος προέβλεπε την υποχρεωτική στράτευση όσων ανέπτυσσαν συνδικαλιστική δράση κατά τη διάρκεια των σπουδών τους.

Η αστυνομία, παραβιάζοντας το πανεπιστημιακό άσυλο, εισήλθε στο χώρο του ιδρύματος, συνέλαβε 11 φοιτητές και τους παρέπεμψε σε δίκη με την κατηγορία της «περιύβρισης αρχής». Οι 8 καταδικάστηκαν σε διάφορες ποινές, ενώ περίπου 100 άλλοι αναγκάστηκαν να διακόψουν τις σπουδές τους και να ντυθούν στο χακί.

Επτά ημέρες μετά τα πρώτα γεγονότα του Πολυτεχνείου, στις 21 Φεβρουαρίου οι φοιτητές κατέλαβαν το κτίριο της Νομικής σχολής στην Αθήνα, προβάλλοντας τα συνθήματα «Δημοκρατία», «Κάτω η Χούντα» και «Ζήτω η Ελευθερία».

Η αστυνομία επενέβη και πάλι για να καταστείλει την εξέγερση, αλλά η βίαιη εκδίωξη των φοιτητών από το κτίριο της Νομικής ενίσχυσε ακόμη περισσότερο την αγωνιστικότητά τους.

Η εξέγερση που ξεκίνησε στις 17 Νοεμβρίου του 1973 επρόκειτο να αποτελέσει την κορύφωση των αντιδικτατορικών εκδηλώσεων.

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

50 χρόνια πέρασαν από την εξέγερση της νεολαίας στο Πολυτεχνείο το 1973. Μιας εξέγερσης που αποτέλεσε την αρχή της πτώσης της Χούντας και την αρχή για να αλλάξει η Ελλάδα. Το Πολυτεχνείο άνοιξε το δρόμο για τη Δημοκρατία και την Ελευθερία στην πατρίδα μας.

Οι «Ελεύθεροι πολιορκημένοι» φοιτητές, άοπλοι, ιδεολόγοι και αγωνιστές δεν φοβήθηκαν δε λογάριασαν τίποτα και δεν λύγισαν. Στάθηκαν απέναντι στη βία της Χούντας τραγουδώντας και απέναντι στα τανκς αγέρωχοι και περήφανοι υπερασπιζόμενοι τη Δημοκρατία και την ελευθερία που αποτελούν αναμφισβήτητα διαχρονικές αξίες που γεννήθηκαν σε αυτόν τον τόπο και είναι στενά δεμένες με τον ελληνικό λαό.

Τα αιτήματα της εξέγερσης  των φοιτητών του Πολυτεχνείου «ΨΩΜΙ-ΠΑΙΔΕΙΑ-ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ» παραμένουν ακόμη επίκαιρα ,ιδιαίτερα στη σημερινή δύσκολη οικονομική και κοινωνική συγκυρία για τη χώρα μας αλλά και για όλον τον πλανήτη. Ο αγώνας για έναν καλύτερο και λεύτερο κόσμο, για καλύτερη παιδεία, για καλύτερη υγεία, ευημερία και ανάπτυξη  δεν μπορεί να τελειώσει ποτέ.

Τιμούμε σήμερα τη νεολαία του ΄73 που θυσιάστηκε για τα διαχρονικά ιδανικά της πατρίδας μας ,αλλά συγχρόνως θα πρέπει να είμαστε κοντά σε κάθε νεανική ψυχή που δεν ησυχάζει και δεν επαναπαύεται, αλλά αντιστέκεται και προσπαθεί να δημιουργήσει ένα μέλλον που να της ανήκει και να της αξίζει.

Με πίστη στο σύνθημα του Πολυτεχνείου «ΛΑΟΣ ΕΝΩΜΕΝΟΣ, ΠΟΤΕ ΝΙΚΗΜΕΝΟΣ» αγωνιζόμαστε με ενότητα και πατριωτική συνείδηση για την Ελλάδα που αγαπάμε και θέλουμε για εμάς και τα παιδιά μας.

Ο 
ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ  

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΓΚΥΡΙΝΗΣ

Η ΕΛΜΕ Ημαθίας οργανώνει Εκδήλωση - Συζήτηση για τα 50 χρόνια απο την εξέγερση του Πολυτεχνείου την Τετάρτη 15 Νοεμβρίου στις 7 μ.μ στο καφέ Foyer της Στέγης Γραμμάτων και τεχνών στην Βέροια.

Ομιλιτές τα μέλη του συνδέσμου φυλακισθέντων και εξορισθέντων (ΣΦΕΑ) 1967 - 1974:

• Γιάννης Κατσαρός
• Βασίλης Δεμουρτζίδης

Παρέμβαση για τον αντιδικτατορικό αγώνα στην Ημαθία θα κάνει ο Αλέκος Χατζηκώστας, δημοσιογράφος, συγγραφέας

Σας γνωρίζουμε ότι στις 17 Νοεμβρίου 2023, ημέρα Παρασκευή, θα λάβουν χώρα στην πόλη της Αλεξάνδρειας, με την ευκαιρία του Εορτασμού της Επετείου της εξέγερσης του Πολυτεχνείου τον Νοέμβριο του 1973, οι παρακάτω εκδηλώσεις:

α) Επιμνημόσυνη Δέηση – Κατάθεση Στεφάνων θα λάβουν χώρα στο χώρο του Ηρώου της πόλεως – Προσέλευση Επισήμων ώρα 11.00 π.μ.

Κατάθεση Στεφάνων από:

• Δήμαρχο Αλεξάνδρειας
• Εκπρόσωπο Βουλής
• Εκπρόσωπο Π.Ε. Ημαθίας
• Ανώτερο Διοικητή Φρουράς Βέροιας Αλεξάνδρειας Νάουσας
• Διοικητή Αστυνομικού τμήματος
• Διοικητή Πυροσβεστικής Υπηρεσίας
• Πρόεδρο Δημοτικής Κοινότητας Αλεξάνδρειας
• Πρωτοβάθμια-Δευτεροβάθμια
• Διάφορους Συλλόγους – Ενώσεις ,κλπ

Όσοι φορείς επιθυμούν να καταθέσουν στεφάνι να επικοινωνούν με τον τελετάρχη Γεώργιο Χολέβα μέχρι την Πέμπτη 16/11/2023 στο τηλέφωνο:6932311899

Οι Σημαίες με τους παραστάτες των Λυκείων, Γυμνασίων, Δημοτικών Σχολείων καθώς και των Πολιτιστικών & Αθλητικών Συλλόγων παρακαλούνται όπως συμμετάσχουν στον Εορτασμό. Πέρας προσέλευσης στο Ηρώο 10:45 π.μ.

Επιμνημόσυνη Δέηση και κατάθεση στεφάνων στην μνήμη των αγωνιστών του Πολυτεχνείου πραγματοποιήθηκε το πρωί της Πέμπτης 17 Νοεμβρίου στο Ηρώο Πεσόντων της Αλεξάνδρειας.

Η Πολιτική και Στρατιωτική Ηγεσία του τόπου μας καθώς και μαθητές σχολείων με τις σημαίες τους τίμησαν την σημερινή 49η Επέτειο της εξέγερσης του Πολυτεχνείου και κατέθεσαν στεφάνια.

Η Εξέγερση του Πολυτεχνείου το Νοέμβριο του 1973 ήταν η κορυφαία αντιδικτατορική εκδήλωση και ουσιαστικά προανήγγειλε την πτώση της Χούντας των Συνταγματαρχών, η οποία από τις 21 Απριλίου 1967 είχε επιβάλλει καθεστώς στυγνής δικτατορίας στη χώρα.

Η αντίστροφη μέτρηση ξεκίνησε στις 14 Φεβρουαρίου 1973, όταν ξεσηκώθηκαν οι φοιτητές της Αθήνας και συγκεντρώθηκαν στο Πολυτεχνείο.

Ζητούσαν την κατάργηση του Ν.1347, ο οποίος προέβλεπε την υποχρεωτική στράτευση όσων ανέπτυσσαν συνδικαλιστική δράση κατά τη διάρκεια των σπουδών τους.

Η αστυνομία, παραβιάζοντας το πανεπιστημιακό άσυλο, εισήλθε στο χώρο του ιδρύματος, συνέλαβε 11 φοιτητές και τους παρέπεμψε σε δίκη με την κατηγορία της «περιύβρισης αρχής». Οι 8 καταδικάστηκαν σε διάφορες ποινές, ενώ περίπου 100 άλλοι αναγκάστηκαν να διακόψουν τις σπουδές τους και να ντυθούν στο χακί.

Επτά ημέρες μετά τα πρώτα γεγονότα του Πολυτεχνείου, στις 21 Φεβρουαρίου οι φοιτητές κατέλαβαν το κτίριο της Νομικής σχολής στην Αθήνα, προβάλλοντας τα συνθήματα «Δημοκρατία», «Κάτω η Χούντα» και «Ζήτω η Ελευθερία».

Η αστυνομία επενέβη και πάλι για να καταστείλει την εξέγερση, αλλά η βίαιη εκδίωξη των φοιτητών από το κτίριο της Νομικής ενίσχυσε ακόμη περισσότερο την αγωνιστικότητά τους.

Η εξέγερση που ξεκίνησε στις 17 Νοεμβρίου του 1973 επρόκειτο να αποτελέσει την κορύφωση των αντιδικτατορικών εκδηλώσεων.

ΜΗΝΥΜΑ ΤΟΥ ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ

Συμπληρώνονται φέτος 49 χρόνια από τον μεγαλειώδη ηρωικό ξεσηκωμό του Πολυτεχνείου, που οδήγησε στην τελική πτώση της δικτατορίας των συνταγματαρχών και στην αποκατάσταση της Δημοκρατίας . Το Πολυτεχνείο έγινε το σύμβολο της νεολαίας .

Η εξέγερση του Πολυτεχνείου έχοντας ως πρωτοστάτες τους φοιτητές αγκαλιάστηκε από όλο το λαό ,που εξέφρασε με το σύνθημα ΨΩΜΙ ΠΑΙΔΕΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ τις διεκδικήσεις των φοιτητών και του λαού για ένα καλύτερο μέλλον ,για το δικαίωμα όλων στη μόρφωση , για τη δημοκρατία και για μια ζωή με αξιοπρέπεια .

Η πτώση της δικτατορίας ήρθε μετά από οκτώ μήνες και για μια άλλη φορά ο ελληνικός λαός έμεινε αμετακίνητα αφοσιωμένος στα δημοκρατικά ιδεώδη .

Τα συνθήματα της εξέγερσης παραμένουν ακόμη επίκαιρα ,ιδιαίτερα στη σημερινή δύσκολη οικονομική και κοινωνική συγκυρία για τη χώρα μας ,αλλά και για όλον τον πλανήτη .

Η εξέγερση των φοιτητών ας γίνει για όλες και όλους μας πηγή έμπνευσης για τους δικούς μας αγώνες . Η εξέγερση αυτή θα πρέπει να μας θυμίζει ότι η Δημοκρατία και η πρόοδος δεν είναι αυτονόητη και δεν κερδίζεται με ωραία λόγια ,αλλά με αγώνες και καθημερινή ετοιμότητα να την προστατεύουμε και να την υπερασπιζόμαστε .

Ας γίνει πίστη μας το σύνθημα του Πολυτεχνείου :
«ΛΑΟΣ ΕΝΩΜΕΝΟΣ ,ΠΟΤΕ ΝΙΚΗΜΕΝΟΣ» . Μόνο η ενότητα και η πατριωτική συνείδηση θα κάνει την Ελλάδα μας αυτή που θέλουμε και αγαπάμε για εμάς και τα παιδιά μας .

ΖΗΤΩ Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ .

Ο
ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΓΚΥΡΙΝΗΣ

Σαράντα εννέα χρόνια από το Πολυτεχνείο, μισός αιώνας και ακόμη όταν μιλάμε για αυτήν την εξέγερση, μιλάμε για τα νιάτα του κόσμου. Τη Μητέρα της Μεταπολίτευσης. Της Δημοκρατίας, όπως τη μάθαμε, ή όπως την ξέραμε. Η εξέγερση του Πολυτεχνείου το Νοέμβριο του 1973 δεν τελείωσε οριστικά την επταετία της χούντας, αλλά συντάραξε τόσο βαθιά την ελληνική κοινωνία και τη διεθνή γνώμη, που μοιραία έκανε το καθεστώς να σβήνει, με αποκορύφωμα την προδοσία της Κύπρου τον Ιούλιο του 1974, την τουρκική εισβολή και το οριστικό τέλος της δικτατορίας.

Η ελληνική κοινωνία βρισκόταν σε αναταραχή στην πραγματικότητα ήδη από το μεσοπόλεμο. Πρώτα η δικτατορία του Πάγκαλου, μετά του Μεταξά, έπειτα η Κατοχή. Ακολούθησε ο εμφύλιος πόλεμος και με το τέλος του, μία ρευστή, «άκαρδη» δημοκρατία, μια δημοκρατία με εκτελέσεις, στρατιωτικά δικαστήρια, εξορίες και δολοφονίες. Δολοφονίες όπως του Γρηγόρη Λαμπράκη το 1963 και του Σωτήρη Πέτρουλα το 1965. Η Αριστερά ήταν παράνομη, μαζί με ορισμένους ποινικούς και την ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα έλιωνε στις εξορίες, τους... «Παρθενώνες της συγχρόνου Ελλάδος», όπως χαρακτηρίστηκε η Μακρόνησος. Βρισκόμαστε σε μια περίοδο συνομωσιών, ραγδαίων πολιτικών εξελίξεων και μιας δημοκρατίας εύθραυστης όσο επικίνδυνης. Τόσο επικίνδυνης, που η στρατιωτική δικτατορία του 1967 δε δυσκολεύτηκε να την καταλύσει.

Ο ΙΔΕΑ και η υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ

Ο Ιερός Δεσμός Ελλήνων Αξιωματικών ιδρύεται στην Αθήνα, αμέσως μετά την απελευθέρωση, στις 25 Οκτωβρίου του 1944. Επρόκειτο για μία ομάδα βαθιά αντικομμουνιστών αξιωματικών, γαλουχημένων με τις αρχές της δικτατορίας του Μεταξά, που στην πρωτόλεια μορφή τους συναντήθηκαν κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Σκοπός του ΙΔΕΑ, σύμφωνα με εσωτερικά κείμενα της ομάδας, είναι η πλήρης εξαφάνιση των κομμουνιστών και η εγκαθίδρυση της «δικτατορίας του ΙΔΕΑ», με την ταύτιση του στρατού με το έθνος, ανεξαρτησία από το κράτος της μεταπολεμικής Ελλάδας και αναγωγή εαυτών σε μοναδικούς υπερασπιστές των εθνικών συμφερόντων.

Η δομή της οργάνωσης ήταν τριαδική και συμπεριλάμβανε (όπως αναφέρεται στα αρχεία): α)τη μύηση, β)το Ιδρυτικό και γ) το δογματικό μέρος που περιλάμβανε το σκοπό της οργάνωσης. Ο ΙΔΕΑ ήταν οργανωμένος κατά το φασιστικό πρότυπο και τα όργανά του ονομάζονταν «δέσμες». Η οργάνωση δεν είχε αρχηγό και τη διοίκηση ασκούσε μια επταμελής Δέσμη. Αργότερα όμως η διοίκηση πέρασε στα χέρια του Σόλωνος Γκίκα, για να αποκατασταθεί και πάλι στη συνέχεια από τη Δέσμη. Ως το 1948 στον ΙΔΕΑ είχαν στρατευτεί περί του 2.500 αξιωματικούς, είχαν οργανώσει την διαβόητη Ταξιαρχία Ρίμινι και σώματα καταδρομών. Επιχειρούσαν να παρέμβουν και να επιβάλουν θέσεις στην πολιτική εξουσία.

Η πρώτη απόπειρα στρατιωτικής δικτατορίας έγινε το 1951, με την ανακοίνωση παραίτησης του Παπάγου από το στράτευμα, καθώς ο ΙΔΕΑ, στις 30 Μαΐου κατέλαβε τα γραφεία του ΦΕΕΘΑ και του ΓΕΣ. Το αποτυχημένο πραξικόπημα οδήγησε σε διάλυση της οργάνωσης, όμως αξιωματικοί συνέχισαν άτυπα να την στηρίζουν.

Ένας από αυτούς ήταν ο Γεώργιος Παπαδόπουλος. Ο Παπαδόπουλος, πιθανά πρώην μέλος των Ταγμάτων Ασφαλείας και δεδομένα μέλος της οργάνωσης “Χ”, συμμετείχε στην κίνηση του 1951.

Υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ και Αποστασία και 1965

Το 1965 ξεσπά ένα στρατιωτικό και πολιτικό σκάνδαλο, βασισμένο σε μία συνομωσιολογία σε βάρος του Ανδρέα Παπανδρέου, που είχε τότε επιστρέψει στην κυβέρνηση της Ένωσης Κεντρώων. Ο Παπανδρέου, γιος του πρωθυπουργού, κατηγορήθηκε ότι ίδρυσε μία παραστρατιωτική οργάνωση, την «Αξιωματικοί Σώσατε Πατρίδα, Ιδανικά, Δημοκρατία, Αξιοκρατία».

Επρόκειτο για μία είδηση που μετέφεραν παράγοντες της Δεξιάς, κατηγορώντας πως η ΑΣΠΙΔΑ παρέκκλινε προς τα αριστερά. Ο Ανδρέας Παπανδρέου κατηγορείται ως αρχηγός και ιδρυτής μίας παραστρατιωτικής – εντός του στρατεύματος οργάνωσης, για την οποία φαίνεται να είχαν ενημερωθεί οι Γαρουφαλιάς, το πρώην μέλος της οργάνωσης Χ Γεώργιος Γρίβας, ο Γεννηματάς, ο βασιλιάς, αλλά όχι ο Γεώργιος Παπανδρέου, πρωθυπουργός της χώρας. Μία δακτυλογραφημένη αναφορά του Γρίβα προς τον Γαρουφαλιά, που έφτασε στα χέρια του πρωθυπουργού Γεωργίου Παπανδρέου, περιείχε και τον «όρκο» της οργάνωσης του ΑΣΠΙΔΑ, ενώ στην εισαγωγική αναφορά του ο Γρίβας μνημόνευε τον Ανδρέα Παπανδρέου. Ο ίδιος ο Ανδρέας Παπανδρέου σημειώνει στα απομνημονεύματά του: «Η ανησυχία του πατέρα μου ξεκινούσε από το γεγονός ότι η εισαγωγική παράγραφος της αναφοράς του Γρίβα αναφερόταν σε εμένα. Ο Γρίβας υποστήριζε πως η επίσκεψή μου στην Κύπρο υπονόμευσε το ηθικό του εκεί ελληνικού στρατού και υπογράμμιζε το γεγονός ότι ο λοχαγός Μπουλούκος μιλούσε με θαυμασμό για μένα στους συναδέλφους του. Ο Γρίβας υπαινισσόταν πως υπήρχε στενός σύνδεσμος μεταξύ εμού και της ομάδας του ΑΣΠΙΔΑ».

Αυτό το πολιτικό σκάνδαλο έπληττε βαριά τον Γεώργιο Παπανδρέου. Για την έκθεση είχε ενημερωθεί ο βασιλιάς Κωνσταντίνος, αλλά όχι ο ίδιος. Η Αντιπολίτευση, μετά και την παραίτηση του αρχηγού της ΚΥΠ, καταθέτει ερώτηση 13 βουλευτών της ΕΡΕ και των Προοδευτικών. Ο ακροδεξιός βουλευτής της ΕΡΕ Φαρμάκης, μετέπειτα υποστηρικτής και φίλος του Παπαδόπουλου, ξεκινά προπαγανδιστική επιχείρηση σε Ελλάδα και Κύπρο.

Η ταραχή, με τεράστια συμμετοχή του Τύπου, το επόμενο διάστημα φέρνει τον βασιλιά Κωνσταντίνο -με προτροπή της Φρειδερίκης- να ζητά παραπομπή της ομάδας ΑΣΠΙΔΑ στο στρατοδικείο.

Έκθετος ο Γεώργιος Παπανδρέου, παραπέμπει το φάκελο ΑΣΠΙΔΑ στο στρατοδικείο, με το ονόματα των υποτιθέμενων συμμετεχόντων. Ταυτόχρονα, ζητά την αντικατάσταση του Πέτρου Γαρουφαλιά, υπουργού Άμυνας, από τον ίδιο. Η άρνηση του βασιλιά οδηγεί σε παραίτηση του Παπανδρέου και μετέπειτα στα Ιουλιανά, με ένα από τα κυρίαρχα συνθήματα να είναι το «δε σε θέλει ο λαός, παρ’ τη μάνα σου και μπρος».

Οι επιστολές του βασιλιά προς τον πρωθυπουργό συνιστούσαν αντισυνταγματική παρέμβαση. Η δράση του Κωνσταντίνου Γκλύξμπουργκ οδήγησε στην Αποστασία του 1965, καλλιέργησε ένα περιβάλλον τεράστιας πολιτικής αστάθειας και άνοιξε τον δρόμο για το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου του 1967. Πρώτος νεκρός, πριν ακόμη τη χούντα, θα πέσει ο Σωτήρης Πέτρουλας το 1965.

Η χούντα

Η επταετία ξεκίνησε και τελείωσε με αδιανόητη βιαιότητα. Το πρωί της 21ης Απριλίου, οι δρόμοι της Αθήνας γέμισαν τανκς. «Εκάμαμε Επανάστασιν», είπε σε διάγγελμα ο ένας εκ των εφτά, Γεώργιος Παπαδόπουλος.

Οι εξορίες γέμισαν αγωνιστές, αντικαθεστωτικούς, μερικούς ποινικούς και μέλη της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας. Τα βασανιστήρια εντάθηκαν. Τα διαβόητα κτίρια της Μπουμπουλίνας και της ΕΑΤ-ΕΣΑ («σκύλος» της ΕΑΤ-ΕΣΑ ήταν το παρατσούκλι του μετέπειτα δικτάτορα Ιωαννίδη) σήμερα είναι μουσεία της κατάλυσης του δημοκρατικού πολιτεύματος.

Το πώς φτάσαμε στη χούντα είναι αποτέλεσμα μίας εύθραυστης δημοκρατίας των προηγούμενων δεκαετιών, μίας φτωχής Ελλάδας, μίας Ελλάδας που πολέμησε πρώτα τους κατακτητές και μετά τον εαυτό της, στον Εμφύλιο.

Κατά την εφταετία εφαρμόζονται οι αρχές του ΙΔΕΑ. Ο στρατός αναλαμβάνει την εξουσία. Με δημοψήφισμα διώχνει τον τέως βασιλιά και την οικογένειά του και εγκαθίσταται «νομίμως» σε μία «κοινοβουλευτική δημοκρατία»- φάρσα. Ή, καλύτερα, τραγωδία.

Την στιγμή που βάναυσα βασανίζονται μορφές του αντιδικτατορικού αγώνα, με τα ξερονήσια γεμάτα και τις ταράτσες των κολαστηρίων να στάζουν αίμα, η χούντα απαλλοτριώνει το δημόσιο πλούτο της χώρας, κάνοντας ένα κρεσέντο αδιαφανούς κατασπατάλησης δημοσίου χρήματος.

Ο Παναγούλης, ο Μουστακλής γίνονται ηγετικές μορφές του αντιδικτατορικού αγώνα. Ο Μίκης Θεοδωράκης βασανίζεται δίπλα στον Ανδρέα Λεντάκη. Ταυτόχρονα, στις σχολές δραστηριοποιούνται οι φοιτητές.

Η κατάληψη της Νομικής

Στις 21 Φεβρουαρίου του 1973 4.000 φοιτητές και φοιτήτριες καταλαμβάνουν το κτήριο της Νομικής σχολής. Ήταν η πρώτη μαζική και μία από τις σημαντικότερες εξεγερσιακές στιγμές του αντιδικτατορικού αγώνα. «Εμείς οι φοιτηταί των Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων ορκιζόμαστε στ’ όνομα της ελευθερίας να αγωνισθούμε μέχρι τέλους για την κατοχύρωση: α) των ακαδημαϊκών ελευθεριών, β) του πανεπιστημιακού ασύλου, γ) της ανακλήσεως όλων των καταπιεστικών νόμων και διαταγμάτων».

Οι πρυτανικές αρχές δεν επεμβαίνουν. Δε ζητούν την επέμβαση της αστυνομίας, ενώ παράλληλα άνθρωποι του πνεύματος, πολιτικοί και στρατιωτικοί εν αποστρατία στηρίζουν τα παιδιά. Την επόμενη μέρα η σχολή εκκενώνεται, με χιλιάδες πολίτες να προστατεύουν τους φοιτητές, οι οποίοι πέφτουν θύματα της αστυνομίας και παρακρατικών δυνάμεων. Στις 20 Μαρτίου του ‘73 επιχειρείται δεύτερη κατάληψη της σχολής, αλλά αυτήν την φορά εκκενώνεται βίαια, αφού οι πρυτανικές αρχές διατάζουν αστυνομική παρέμβαση.

Το Πολυτεχνείο

Στις 14 Νοεμβρίου του 1973 καταλαμβάνεται το Μετσόβιο Πολυτεχνείο στην Πατησίων. Φοιτητές και φοιτήτριες εκπέμπουν «Εδώ Πολυτεχνείο! Εδώ Πολυτεχνείο!”». Αμέσως οργανώνονται μικρά «ιατρεία» μέσα στη σχολή και στο σπίτι της Σοφίας Βέμπο, στη Γαλάζια Πολυκατοικία της πλατείας Εξαρχείων. Την πρώτη νύχτα δέχονται επίθεση από χουντικούς νεολαίους υπό την καθοδήγηση του Κώστα Πλεύρη. Ανάμεσά τους, ο αρχηγός της Χρυσής Αυγής, Νίκος Μιχαλολιάκος. Κατηγορήθηκαν ότι πυροβόλησαν διαδηλωτές.

Τα παιδιά είναι εγκλωβισμένα, χωρίς φαγητό και χωρίς στήριξη στη σχολή. Πολίτες της Αθήνας κατακλύζουν τους δρόμους, μεταφέρουν φάρμακα και τρόφιμα, βρίσκουν -χιλιάδες πια- την ευκαιρία να φωνάξουν το τέλος της χούντας.

Το βράδυ της 17η Νοεμβρίου και ενώ διαπραγματεύεται η αποχώρηση των φοιτητών από τη σχολή, εισέβαλαν τα τανκς, ενώ ελεύθεροι σκοπευτές της αστυνομίας πυροβολούν το πλήθος. Από τον ραδιοφωνικό σταθμό του Πολυτεχνείου, ακούγεται η σπαρακτική παράκληση πρός τους στρατιώτες: «Είμαστε Έλληνες, είμαστε αδέρφια! Σε γνωρίζω από την κόψη του σπαθιού την τρομερή». Γίνεται μια επανοικειοποίηση του εθνικού ύμνου από τους μαχητές αυτού του τόπου.

Οι νεκροί του Πολυτεχνείου με το αίμα τους έριξαν τη χούντα του Παπαδόπουλου. Αποδυνάμωσαν κι εκείνη του Ιωαννίδη, του αρχιβασανιστή της ΕΑΤ-ΕΣΑ. Η τουρκική εισβολή στην Κύπρο μόλις λίγους μήνες αργότερα, η προδοσία της χούντας, οδήγησε στην οριστική της πτώση τον Ιούλιο του 1974.

Για τη μεγαλειώδη εξέγερση του Πολυτεχνείου μιλάμε μέχρι σήμερα, μισό αιώνα αργότερα. Ακόμη και μέσα στις παραφωνίες που επιμένουν ότι «δεν υπήρχαν νεκροί» ή πως «δεν υπήρχαν νεκροί εντός του Πολυτεχνείου, αλλά στα γύρω στενά», η επίσημη ιστορία, η Δημοκρατία έχει αναγνωρίσει την τεράστια αυτή εξέγερση πρώτα των νέων, μετά του ελληνικού λαού, που έφερε τη Δημοκρατία.

Οι πραξικοπηματίες της χούντας τιμωρήθηκαν, μετά από πρωτοβουλία νομικών, κατά τη Μεταπολίτευση. Σποραδικές επιθέσεις οπαδών της χούντας, μιας τρομοκρατίας εις βάρος αριστερών οργανώσεων, διήρκεσαν μέχρι το τέλος της δεκαετίας του ‘70. Ο Γεώργιος Παπαδόπουλος από τη φυλακή θα ιδρύσει την ΕΠΕΝ, μια παρακρατική νεολαία χουντικών υποστηρικτών, που όμως δεν θα καταφέρει να παραμείνει στην πολιτική ζωή του τόπου.

Όσο για εμάς, όσους ζήσατε εκείνες τις ημέρες και όσους δεν τις ζήσαμε, το Πολυτεχνείο ήταν εξέγερση αλλά, ας μου επιτραπεί παρά το σύνθημα, έφερε στο τέλος μια γιορτή. Πένθιμη, ματωμένη, ηρωική, αλλά αυτό που λέμε Δημοκρατία.

Ο κατάλογος των νεκρών του Πολυτεχνείου, με βάση την έρευνα του Λεωνίδα Καλλιβρετάκη και με χρονολογική σειρά:

Σπυρίδων Κοντομάρης
Διομήδης Κομνηνός
Σωκράτης Μιχαήλ
Toril Margrethe Engeland
Βασίλειος Φάμελλος
Γεώργιος Σαμούρης
Δημήτριος Κυριακόπουλος
Σπύρος Μαρίνος
Νίκος Μαρκούλης
Αικατερίνη Αργυροπούλου
Στυλιανός Καραγεώργης
Μάρκος Καραμανής
Αλέξανδρος Σπαρτίδης
Δημήτριος Παπαϊωάννου
Γεώργιος Γεριτσίδης
Βασιλική Μπεκιάρη
Δημήτρης Θεοδωράς
Αλέξανδρος Βασίλειος (Μπασρί) Καράκας
Αλέξανδρος Παπαθανασίου
Ανδρέας Κούμπος
Μιχαήλ Μυρογιάννης
Κυριάκος Παντελεάκης
Ιωάννης Μικρώνης

www.in.gr

Σαράντα οκτώ χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από το μεγαλειώδη ηρωικό ξεσηκωμό του Πολυτεχνείο του 1973. Η εξέγερση του Πολυτεχνείου είναι το σύμβολο της αντίστασης για Ελευθερία, Δημοκρατία και Εθνική Ανεξαρτησία και είναι ο καταλύτης για την πτώση της χούντας .

Στη σημερινή δύσκολη συγκυρία της πανδημίας και τις επιπτώσεις της στην οικονομική και κοινωνική ζωή της πατρίδας μας ο αγώνας του Πολυτεχνείου είναι η ελπίδα και το παράδειγμα για όλους μας. Πάντα διαχρονικό και επίκαιρο το σύνθημα των φοιτητών «Ψωμί, Παιδεία, Ελευθερία» μόνο που σήμερα θα πρέπει να ενσωματώσουμε και την «Υγεία» με αναβάθμιση, επέκταση και ισχυροποίηση του Εθνικού Συστήματος Υγείας για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης.

Χρέος μας επιτακτικό είναι να διαφυλάξουμε το πνεύμα του Πολυτεχνείου και την ομοψυχία του λαού μας, με προσήλωση στην ιδέα της Δημοκρατίας και τη διαφύλαξή της σαν κάτι ιερό και ύψιστο αγαθό.

Ας γίνει πίστη μας το σύνθημα: «ΛΑΟΣ ΕΝΩΜΕΝΟΣ, ΠΟΤΕ ΝΙΚΗΜΕΝΟΣ» και να αγωνιστούμε αδιαπραγμάτευτα, για όλα αυτά που μας χάρισαν εκείνοι που έχυσαν το αίμα τους στο Ηρωικό 21, στο Έπος του 40, στο Πολυτεχνείο το 73.

ΖΗΤΩ Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

Ο ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΓΚΥΡΙΝΗΣ

Σας γνωρίζουμε ότι στις 17 Νοεμβρίου 2021 , ημέρα Tετάρτη θα λάβουν χώρα στη πόλη της Αλεξάνδρειας, με την ευκαιρία του Εορτασμού της Επετείου της εξέγερσης του Πολυτεχνείου τον Νοέμβριο του 1973, οι παρακάτω εκδηλώσεις :
      α) Επιμνημόσυνη Δέηση – Κατάθεση Στεφάνων
Θα λάβουν χώρα στο χώρο του Ηρώου της πόλεως
Προσέλευση Επισήμων ώρα 11.00 π.μ.
Κατάθεση Στεφάνων  από :
Δήμαρχο Αλεξάνδρειας
Εκπρόσωπο Βουλής Κυβέρνησης
Εκπρόσωπο Π.Ε. Ημαθίας
Ανώτερο Διοικητή Φρουράς Ημαθίας
Διοικητή Αστυνομικού τμήματος
Διοικητή Πυροσβεστικής Υπηρεσίας
Πρόεδρο Δημοτικής Κοινότητας Αλεξάνδρειας
Πρωτοβάθμια-Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση
Διάφορους Συλλόγους - Ενώσεις ,κλπ

-    Όσοι φορείς επιθυμούν να καταθέσουν στεφάνι να επικοινωνούν με τον τελετάρχη Χολέβα Γεώργιο μέχρι την Τρίτη 16/11/2021 στα τηλέφωνα 6932311899.

-    Πέρας προσέλευσης στο Ηρώο 10:45 π.μ.

Ο
Δήμαρχος

Γκυρίνης Παναγιώτης