Δεν φανταζόταν ότι θα ερχόταν πρόσωπο με πρόσωπο με μια αρκούδα!
Τέρας ψυχραιμίας αποδείχτηκε κυνηγός που είχε συνάντηση με αρκούδα σε περιοχή κοντά στην Αλεξάνδρεια Ημαθίας. Ήταν στο καρτέρι για παπιά και ξαφνικά δίπλα του «ξεφύτρωσε» από το πουθενά το μεγάλο αγρίμι.
Ενστικτωδώς το δάχτυλο του κυνηγού πήγε στη σκανδάλη, ενώ παρέμεινε ακίνητος, παρακολουθώντας τις κινήσεις της αρκούδας, που εκείνη ακόμη δεν τον είχε αντιληφτεί. Η απόσταση που τους χώριζε ήταν μόλις πέντε μέτρα! Η συνάντηση κράτησε δευτερόλεπτα, αλλά οι στιγμές φάνηκαν αιώνιες, ώσπου να απομακρυνθεί το άγριο ζώο, ευτυχώς χωρίς άσχημη εξέλιξη για τους δυο πρωταγωνιστές του απρόσμενου τετ α τετ.
Το σκηνικό διαδραματίστηκε κοντά στον Σταυρό Ημαθίας, στις όχθες της τάφρου 66, μερικές εκατοντάδες μέτρα από πολυσύχναστη κατοικημένη περιοχή. Στα 80 με 100 μέτρα είναι ασφαλτόδρομος και γύρω στο ένα χιλιόμετρο από την κεντρικό δρόμο που ενώνει την Αλεξάνδρεια με τη Βέροια. Όχι στα άγρια βουνά, αλλά σε πεδινή έκταση, με εντελώς χαμηλό υψόμετρο.
Ο Σταυρός είναι κτισμένος σε υψόμετρο δέκα μέτρα στον επαρχιακό οδικό άξονα Θεσσαλονίκης- Βέροιας. Η απόστασή του από τη Θεσσαλονίκη είναι 60 χιλιόμετρα. Υπάγεται στον Δήμο Αλεξάνδρειας του οποίου αποτελεί τοπική κοινότητα. Οι κάτοικοι ασχολούνται με τη γεωργία . Καλλιεργούν κυρίως, ροδάκινα, ζαχαρότευτλα, βαμβάκι και καλαμπόκι.
Το παραλίγο «θερμό επεισόδιο» διαδραματίστηκε την περασμένη Δευτέρα 16 Σεπτεμβρίου. Ο Παναγιώτης Βουλγαρίδης, είχε πεταχτεί για ένα απογευματινό παπιοκυνήγι. Δεν φανταζόταν ότι θα ερχόταν πρόσωπο με πρόσωπο με μια αρκούδα!
«Είχα πάει από τις 17.30. Έπαιζαν κάποια παπιά και είχα πάρει τέσσερα πέντε. Ακούγονταν κι άλλες τουφεκιές τριγύρω από άλλους κυνηγούς. Φυσούσε δυνατά. Είχα καλυφθεί έχοντας τα καλάμια στην πλάτη μου, ενώ δίπλα μου καθόταν η «Τζούλη», το Λαμπραντόρ μου. Ήταν γύρω στις 18.30, όταν άκουσα ένα θόρυβο από κλαδιά που έσπαγαν. Ήταν κάτι μεγάλο εκτίμησα. Γύρισα το κεφάλι μου και ξαφνικά αντίκρισα ένα σοκαλοκαφετί όγκο. Ήταν μια αρκούδα! Εκείνη δεν με είχε αντιληφτεί!
Είχε τη μουσούδα της στο έδαφος και ...ντόριαζε! Μύρισε στο σημείο, όπου νωρίτερα είχα αφήσει τα παπιά που είχα χτυπήσει. Η σκηνή κράτησε γύρω στα πέντε με δέκα δευτερόλεπτα. Είχα γεμάτη τη θαλάμη με «διάρια». Έμεινα άναυδος! Η αρκούδα ήταν στα πέντε μέτρα από μέτρα. Ετοιμάστηκα για κάθε ενδεχόμενο και φώναξα απότομα και δυνατά. Τα έχασε και εκείνη. Γύρισε το τεράστιο κεφάλι της και στα μάτια της είδα την έκπληξη. Ξαφνιάστηκε κι αυτή. Δεν με είχε πάρει χαμπάρι, ίσως επειδή και ο δυνατός αέρας έστελνε τη μυρωδιά μου στην αντίθετη κατεύθυνση.
Τελικά, το έβαλε στα πόδια και με μεγάλα σάλτα χάθηκε πίσω από το ανάχωμα. Κράτησα τη σκύλα μου με το λουρί. Η «Τζούλη» δεν είχε δει την αρκούδα, γιατί δεν της επέτρεπαν οι καλαμιές. Έμεινα για λίγο στο σημείο. Έριξα και μια τουφεκιά στον αέρα, πριν φύγουμε προς το αυτοκίνητο», περιέγραψε την περιπέτειά του ο 45χρονος παπιοκυνηγός, στo kynigesia.gr.
Ο κ. Βουλγαρίδης ενημέρωσε τηλεφωνικά τον Κυνηγετικό Σύλλογο Αμπελοκήπων Θεσσαλονίκης, ώστε, μέσω των δασικών αρχών, να γίνει γνωστή η παρουσία της αρκούδας στην περιοχή.
Με ένα απρόσμενο θέαμα ήρθε κάτοικος του Αγίου Αθανασίου, ο οποίος την ώρα που ανέβαινε προς το Καϊμακτσαλάν είδε ξαφνικά μπροστά του μια αρκούδα.
Ο Μάκης Λιάσης, όπως είπε στο MEGA, οι κάτοικοι των τριγύρω περιοχών έχουν συχνές τέτοιες συναντήσεις, καθώς βρίσκονται σε απόσταση αναπνοής από το βουνό, ενώ δεν υπάρχει φόβος, αλλά το μόνο που τους κάνει εντύπωση είναι το μέγεθος.
«Δεν τρόμαξα, απλά σοκαρίστηκα με το μέγεθός της. Ήταν τεράστια», είπε.
Ο οδηγός δεν βγήκε από το αυτοκίνητό του όμως κατάφερε να απαθανατίσει εκείνη την στιγμή. Η αρκούδα δεν του επιτέθηκε απλά τον κοίταξε και έφυγε.
«Στην περιοχή έχει αγριογούρουνα, αρκούδες, άγρια ζώα... Εάν δεν τα πειράξεις, εάν δεν νιώσουν απειλή, δεν σε πειράζουν», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Όμως...Οι δύο φωτογραφίες που ανήρτησε ο οδηγός ήταν καρέ από ανάρτηση στο Instagram από τον Σεπτέμβριο του 2022
Παρόλα αυτά ο κ. Λιάσης σε σημερινές του δηλώσεις περιέγραψε μέχρι και το τι σκέφτηκε όταν είδε μπροστά του την αρκούδα λέγοντας «Δεν τρόμαξα, απλά σοκαρίστηκα με το μέγεθός της. Ήταν τεράστια».
Ο ίδιος προχώρησε, μάλιστα και στην παροχή συμβουλών προς όσους τύχει να συναντηθούν κάποια στιγμή με αρκούδα λέγοντας «εάν δεν τα πειράξεις, εάν δεν νιώσουν απειλή, δεν σε πειράζουν»
Την Παρασκευή 29 Οκτωβρίου 2021 και μετά την ενημέρωση από το Δασαρχείο Βέροιας με το 256074/29-10-2021 έγγραφο, πραγματοποιήθηκε τηλεδιάσκεψη της Συντονιστικής Επιτροπής Διαχείρισης Κρίσεων για τη διαχείριση περιστατικών προσέγγισης-αλληλεπίδρασης αρκούδας σε κατοικημένες περιοχές στην Π.Ε. Ημαθίας, η οποία συγκροτήθηκε με την υπ’ αριθ. 223211/28-9-2021 απόφαση του Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας-Θράκης (ΑΔΑ: ΨΩΚ1ΟΡ1Υ-ΞΨΡ) και αποφασίστηκε η έκδοση του παρόντος προς ενημέρωση των πολιτών της Π.Ε. Ημαθίας.
Παρακαλούνται οι κάτοικοι της ΠΕ Ημαθίας και ιδιαιτέρως ο κάτοικοι των Τοπικών Κοινοτήτων Παλαιοχωρίου, Αράχου, Λιανοβεργίου, Πλατέως, Σχοινά καθώς και της ευρύτερης περιοχής αυτών προς τον Δήμο Γιαννιτσών, να είναι πολύ προσεκτικοί κατά τις μετακινήσεις τους κυρίως τις βραδινές ώρες και σε περίπτωση που αντιληφθούν εμφάνιση αρκούδας να ενημερώσουν αμέσως το Δασαρχείο Βέροιας καλώντας τους αριθμούς 2313309642, 2313309644 ή το πλησιέστερο Αστυνομικό Τμήμα της περιοχής ή το Συντονιστικό Κέντρο Δασοπροστασίας στον αριθμό 1591.
Τονίζεται ότι η καφέ αρκούδα είναι απόλυτα προστατευόμενο είδος με βάση την εθνική νομοθεσία [άρθρο 258, παρ. 2ε και 2ζ (ΝΔ 86/69) του Δασικού Κώδικα], ενώ περιλαμβάνεται και ως είδος προτεραιότητας στα παραρτήματα ΙΙ και IV της Οδηγίας των Οικοτόπων (92/43/EΟΚ). Επίσης, περιλαμβάνεται στο παράρτημα ΙΙ της Σύμβασης της Βέρνης ως είδος υπό αυστηρή προστασία, ενώ το εμπόριό της καθώς και το εμπόριο τμημάτων της απαγορεύεται σύμφωνα με τη Σύμβαση CITES.
Για την πληρέστερη ενημέρωση και ασφάλεια των πολιτών της Π.Ε. Ημαθίας, ακολουθούν οδηγίες και μέτρα προφύλαξης σε περιπτώσεις προσέγγισης αρκούδας σε κατοικημένες περιοχές.
ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΦΥΛΑΞΗΣ:
• Έγκαιρη συλλογή καρποφόρων δέντρων και αποφυγή συγκέντρωσης δεύτερης διαλογής καρπών εντός ορίων των καλλιεργειών.
• Συλλογή απορριμμάτων από εξωτερικούς χώρους, πλατείες, αυλές σπιτιών καθώς και ότι άλλο μπορεί να αποτελεί τροφική πηγή για την αρκούδα.
• Αποφυγή ρίψης απορριμμάτων έξω από τους κάδους στις περιοχές που έχει παρατηρηθεί κίνηση ή αποτελούν βιότοπο της αρκούδας, ώστε οι κάδοι να είναι καθαροί τη νύχτα.
• Επισκευή περιφράξεων ή τοποθέτηση ηλεκτροφόρας περίφραξης όπου είναι δυνατόν, για την προστασία του γεωργικού, κτηνοτροφικού και μελισσοκομικού κεφαλαίου.
• Επαρκής φωτισμός περιμετρικά των οικοπέδων, κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων κλπ.
• Ιδιαίτερη προσοχή συστήνεται στους κατόχους των οικόσιτων ζώων και τους κτηνοτρόφους οι οποίοι θα πρέπει να ασφαλίζουν κατά τις νυχτερινές ώρες τα ζώα τους και να μην αφήνουν εκτεθειμένα νεκρά ζώα.
• Φύλαξη κοπαδιών και κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων από ποιμενικούς σκύλους.
• Αποφυγή ρίψης οικιακών απορριμμάτων σε σκουπιδότοπους και διατήρησης αυτών σε κατοικημένες περιοχές, οικισμούς.
ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΣΥΝΤΑΝΤΗΣΗΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥ – ΑΡΚΟΥΔΑΣ:
στην ύπαιθρο θα πρέπει να ακολουθούνται οι παρακάτω κατευθύνσεις:
• Θα πρέπει να αφεθεί ο ανοιχτός χώρος (διάκενο δάσους, δρόμος) προς την αρκούδα προκειμένου να έχει ελεύθερο χώρο διαφυγής ώστε να μην αισθανθεί εγκλωβισμένη και να φύγει, γιατί διαφορετικά πιθανόν να αντιδράσει απειλητικά προς τον άνθρωπο.
• Η αρκούδα δεν πρέπει να αισθανθεί ότι απειλείται.
• Να κρατηθεί η ψυχραιμία του ανθρώπου που θα συναντήσει την αρκούδα και να μείνει ακίνητος. Να μην τρέξει ο άνθρωπος.
• Η αρκούδα όταν συναντήσει πεζό άνθρωπο συνήθως σηκώνεται όρθια στα δυο πίσω πόδια της. Αυτό το κάνει για να μυρίσει τον αέρα προκειμένου να ερευνήσει τι είναι αυτό που εμφανίστηκε μπροστά της διότι έχει ισχυρή όσφρηση και αδύνατη όραση. Ο άνθρωπος δεν πρέπει να την εκλάβει αυτή την κίνηση της αρκούδας ως κίνηση προς επίθεση και δεν πρέπει σε καμιά περίπτωση να χάσει την ψυχραιμία του και να της επιτεθεί με ξύλα, κλαδιά, πέτρες κλπ.
• Το πιο πιθανό είναι ότι μέχρι ο άνθρωπος να σκεφθεί τα παραπάνω η αρκούδα θα έχει φύγει.
• Υπόψη ότι η αρκούδα είναι ικανή να τρέξει πολύ γρήγορα, αλλά δεν είναι ικανή να ανέβει γρήγορα μια πλαγιά βουνού με απότομη κλίση καθώς δυσκολεύεται επειδή είναι πελματοβάμων ζώο (πατάει ολόκληρο το πέλμα των ποδιών της στο έδαφος).
• Υπόψη ότι η αρκούδα είναι καλός αναρριχητής και σκαρφαλώνει επάνω στα δένδρα.
• Είναι νυκτόβιο ζώο. Κατά τη διάρκεια της ημέρας ξεκουράζεται ή κοιμάται.
• Η αρκούδα κινείται κυρίως από το σούρουπο ως την αυγή.
• Ενοχλείται από τους θορύβους καθώς και από τον θόρυβο των οχημάτων ενώ απομακρύνεται πριν γίνει αντιληπτή από τον άνθρωπο. Πρέπει να κάνετε θόρυβο εφόσον βρίσκεστε σε δασική περιοχή ή να μιλάτε διαρκώς. Έχετε υπόψη ότι μπορεί να χρησιμοποιεί την περιοχή ως πέρασμα.
Για την επιτροπή
Ο Δ/ντής Δασών Ημαθίας
Νικόλαος Μέντης
Δασολόγος με Α΄ βαθμό
Ένα σπάνιο περιστατικό εμφάνισης αρκούδας σε περιοχή κοντά στις δασωμένες όχθες του ποταμού Αξιού, στο ύψος του χωριού Ανατολικό, καταγράφηκε την προηγούμενη εβδομάδα. Πιο συγκεκριμένα, στις 19 Οκτωβρίου, εντοπίσθηκαν ίχνη αρκούδας (πιθανότατα αρσενικής από το μέγεθος του πέλματος), ενώ ταυτόχρονα σημειώθηκαν ζημιές σε κυψέλες τοπικού μελισσοκόμου. Το περιστατικό επιβεβαιώθηκε στο πλαίσιο αυτοψίας του Δασαρχείου Θεσσαλονίκης, κατά την οποία οι υπάλληλοι κατέγραψαν τα ίχνη του ζώου και τις ζημίες που έγιναν.
Στις 22 Οκτωβρίου πραγματοποιήθηκε τηλεδιάσκεψη μεταξύ του Φορέα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Θερμαϊκού Κόλπου, των περιβαλλοντικών οργανώσεων «ΚΑΛΛΙΣΤΩ» και «ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ» και του Δασαρχείου Θεσσαλονίκης, με σκοπό την εκτίμηση του περιστατικού και τον καθορισμό των απαραίτητων ενεργειών. Οι παραπάνω φορείς, με κοινή τους ανακοίνωση τονίζουν ότι η αρκούδα δεν αποτελεί απειλή για τον άνθρωπο, καθώς, όπως και τα περισσότερα άγρια ζώα, απομακρύνεται σε περίπτωση που αντιληφθεί την παρουσία ανθρώπων. Το είδος είναι απόλυτα προστατευόμενο από την ελληνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία και απαγορεύεται η με οποιονδήποτε τρόπο πρόκληση βλάβης σε αυτό. Για την πρόληψη ζημιών στην αγροτική οικονομία από άγρια ζώα υπάρχουν μέτρα που μπορούν να ληφθούν άμεσα, όπως η τοποθέτηση ηλεκτροφόρων περιφράξεων σε παραγωγικές μονάδες.
Η εμφάνιση του είδους σε περιοχές που συνορεύουν με τους κατεξοχήν βιότοπούς του είναι ένα φυσιολογικό φαινόμενο. Συνήθως συνδέεται με άτομα σε διασπορά προερχόμενα από γειτονικές περιοχές με κατάλληλο βιότοπο. Στην προκείμενη περίπτωση πρόκειται για ενήλικο αρσενικό και η πιθανότερη διαδρομή που φαίνεται να ακολούθησε το ζώο είναι από το όρος Πάικο κατά μήκος του δασωμένων εκτάσεων στις όχθες ποταμού Αξιού. Είναι γνωστό ότι η αρκούδα διανύει μεγάλες αποστάσεις, ειδικά όταν πρόκειται για αναζήτηση τροφής. Σημειώνεται ότι το 2015 υπήρξαν βάσιμες μαρτυρίες κατοίκων για οπτική επαφή με αρκούδα στην περιοχή της Νέας Αγαθούπολης (πιθανότερη διαδρομή από Πιέρια όρη), αλλά η παρουσία της τότε δεν επιβεβαιώθηκε κατά την επόπτευση της περιοχής με ειδικές κάμερες.
Κύρια σημεία της σύσκεψης και επόμενες ενέργειες
Κατά την τηλεδιάσκεψη μεταξύ των αρμοδίων φορέων αποφασίστηκαν τα εξής:
1) Η συλλογή περισσότερων δεδομένων και πληροφοριών με την τοποθέτηση ειδικών καμερών σε σημεία πιθανής διέλευσης του ζώου. 2) Η συστηματική καταγραφή μαρτυριών για επόμενες πιθανές εμφανίσεις του ζώου. 3) Το Δασαρχείο Θεσσαλονίκης να προβεί στις απαραίτητες ενέργειες για την συγκρότηση Ομάδας Άμεσης Επέμβασης (ΟΑΕ) για την αντιμετώπιση περιστατικών αλληλεπίδρασης ανθρώπου και αρκούδας, όπως προβλέπεται από την ισχύουσα νομοθεσία (ΦΕΚ 272/Β/07-02-2014).
Επίσης, οι φορείς προχωρούν στη διοργάνωση ημερίδας, την Παρασκευή 5 Νοεμβρίου, σε χώρο που θα ανακοινωθεί σύντομα, προκειμένου να ενημερώσουν τους κατοίκους της περιοχής για τους ενδεδειγμένους τρόπους αντίδρασης σε περίπτωση που βρεθούν αντιμέτωποι με αρκούδα και να δώσουν συγκεκριμένες συμβουλές σε γεωργούς, μελισσοκόμους και κτηνοτρόφους για τους τρόπους πρόληψης ζημιών.
Για περισσότερες πληροφορίες:
ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ: Πάνος Στεφάνου, email: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε., τηλ: 6946001618
ΔΑΣΑΡΧΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ: Χριστίνα Γιαμούκη, Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε. ,τη: 694850172
ΚΑΛΛΙΣΤΩ: Γιώργος Θεοδωρίδης, email: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε., τηλ: 6978586568
ΦΟΡΕΑΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΘΕΡΜΑΪΚΟΥ ΚΟΛΠΟΥ: Λία Παπαδράγκα, email: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε., τηλ: 6974896714