Θα περιπολούν και μαζί με αστυνομικούς, θα φέρουν χειροπέδες και κλόμπ και θα επιλαμβάνονται από την ρύθμιση κυκλοφορίας, τους ελέγχους για το τσιγάρο, ως τις άδειες των καταστημάτων.Οι δημοτικοί αστυνομικοί επανακάμπτουν και εντάσσονται στην ΕΛ.ΑΣ, με διευρυμένες αρμοδιότητες.Η νέα «γενιά» σύμφωνα με δημοσίευμα του Έθνους της Κυριακής, θα μπορεί να έχει και καθήκοντα ανακριτικού υπαλλήλου όταν χρειάζεται, να αφαιρεί πινακίδες από ΙΧ, να βγαίνει σε περιπολίες συνδράμοντας την ΕΛ.ΑΣ, να εκτελεί χρέη τροχονόμου αλλά και αστυνομικού γειτονιάς.Εκτός από τη στολή τους θα φέρουν μαζί τους χειροπέδες, αστυνομική ράβδο, σφυρίχτρα και συσκευή ασύρματης επικοινωνίας.
Η κυβέρνηση προωθεί νομοθετικές ρυθμίσεις που προβλέπουν την ίδρυση υπηρεσιών και γραφείων δημοτικής αστυνόμευσης σε διάφορες περιοχές της χώρας, που θα υπάγονται στα κατά τόπους αστυνομικά τμήματα και θα λειτουργούν σε 24ωρη βάση.Η επιστροφή της δημοτικής αστυνομίας θα στοιχίσει 192 εκατ. ευρώ για το τρέχον έτος που θα καλυφθεί από πιστώσεις του προϋπολογισμού της ΕΛ.ΑΣ, ενώ για κάθε επόμενο έτος η σχετική επιβάρυνση υπολογίζεται στα 241 εκατ. ευρώ ετησίως.
Από τους πρώην δημοτικούς αστυνομικούς εντάσσονται στην ΕΛ.ΑΣ περίπου 1.500 (άλλοι κατέληξαν σε σωφρονιστικά καταστήματα) και αναμένεται η έκδοση οριστικών πινάκων από το ΑΣΕΠ για την απορρόφησή τους.Ο κύκλος των αρμοδιοτήτων είναι πολύ μεγάλος και με βάση το νέο νομοθετικό πλαίσιο, που προωθείται, περιγράφεται ως εξής:
Την τήρηση του νόμου για την κυκλοφορία των πεζών, τη στάση και στάθμευση των οχημάτων έχοντας τη δυνατότητα όχι μόνο να επιβάλλουν τις διοικητικές κυρώσεις που προβλέπει ο ΚΟΚ για την παράνομη στάθμευση (π.χ. πρόστιμα) αλλά και να αφαιρούν πινακίδες.
Την τήρηση των διατάξεων για τη ρύθμιση της κυκλοφορίας με υποδείξεις και σήματα τροχονόμων στο δημοτικό οδικό δίκτυο και στα τμήματα του εθνικού και επαρχιακού δικτύου που περνούν από κατοικημένες περιοχές.Την εφαρμογή της καθαριότητας και την πρόληψη πυρκαγιών σε κοινόχρηστους υπαίθριους χώρους, την εκτέλεση αποφάσεων των δημοτικών αρχών για αναβάθμιση της αισθητικής των πόλεων και την προστασία από γκράφιτι.
Την απαγόρευση του καπνίσματος σε δημόσιους χώρους, την ηχορύπανση, την κοινή ησυχία, τη λειτουργία μουσικής σε καταστήματα και δημόσια κέντρα, την προστασία της δημόσιας περιουσίας, την εφαρμογή μέτρων για την προστασία μουσείων, μνημείων, σπηλαίων, αρχαιολογικών, ιστορικών χώρων.
Τους όρους λειτουργίας για δημοτικές αγορές, εμποροπανηγύρεις, υπαίθριο εμπόριο, λαϊκές αγορές, ζωοπανηγύρεις, τις υπαίθριες διαφημίσεις, τα εγκαταλελειμμένα οχήματα.Την τήρηση των διατάξεων που αφορούν τη λειτουργία παιδότοπων, καταστημάτων, επιχειρήσεων, θεάτρων, κινηματογράφων, ψυχαγωγικών και λοιπών δραστηριοτήτων, ενώ μπορούν να σφραγίζουν και να εκτελούν διοικητικές πράξεις για καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος.
Επιχειρήσεις τουριστικού ενδιαφέροντος σε νομούς ή νησιά όπου δεν υπάρχουν αρμόδιες τουριστικές υπηρεσίες για βεβαίωση παραβάσεων, εκτέλεση διοικητικών κυρώσεων, θεώρηση τιμοκαταλόγων σε δωμάτια καταλυμάτων και ξενοδοχείων.Το ωράριο λειτουργίας κέντρων διασκέδασης και συναφών καταστημάτων αλλά και καταστημάτων εμπορικών και τροφίμων.
Την τήρηση διατάξεων για τον Γενικό Οικοδομικό Κανονισμό (ΓΟΚ) και μέτρων που παίρνουν οι δημοτικές αρχές για κινδύνους σχετικά με τη ζωή και την περιουσία κατοίκων (π.χ. επικίνδυνες οικοδομές), την υγεία τους (οχλούσες δραστηριότητες), αφαιρώντας οικοδομικές άδειες για οφειλόμενες ασφαλιστικές εισφορές κ.λπ.
