και στην Ελλάδα.
Ως εθελοντές/εθελόντριες θεωρούνται τα άτομα εκείνα, τα οποία χωρίς να υποχρεώνονται από δυνάμεις εξωτερικές προς τη συνείδησή τους, διαπιστώνουν κοινωνικές ανάγκες ή ανάγκες που έχουν να κάνουν με την ποιότητα ζωής γενικότερα, σχεδιάζουν τρόπους ικανοποίησης των αναγκών και αναπτύσσοντας τις ευρύτερες δυνατές μορφές συνεργασίας και επικοινωνίας μεταξύ ατόμων και ομάδων προσπαθούν να υλοποιήσουν –με μη βίαιους τρόπους και μέσα- το σχεδιασμό αυτό, διαμορφώνοντας κατ’ αυτό τον τρόπο το πρόπλασμα για μια μελλοντική αυτοδιαχειριζόμενη κοινωνία.
Ο εθελοντισμός εμφανίζεται σαν μια από τις πολλές μορφές που μπορεί να πάρει η «Τρίτη Διάσταση» μεταξύ Κράτους και Αγοράς, και να αποτελέσει απάντηση στην παρακμή του Κράτους Κοινωνικών Παροχών ή Ευημερίας (Welfare State). Αυτή η Τρίτη
Διάσταση ονομάζεται «ιδιωτικό-κοινωνικό» και ορίζεται από τον Donati (1978) ως κάθε περιβάλλον αυτόνομης διαχείρισης από εκείνον που συμμετέχει σ’ αυτό, το οποίο απολαμβάνει δημοσίων εγγυήσεων και του οποίου ελέγχονται οι πηγές και τα αποτελέσματα τα οποία παράγει σύμφωνα με σταθερά κριτήρια ως κοινό αγαθό για τη δημόσια ολότητα»
Το Κράτος Ευημερίας (ή παροχών) φαίνεται να βρίσκεται σε κρίση από τη δεκαετία του ’70 όχι μόνον επειδή «πλέον οι οικονομικές πηγές του σπανίζουν αλλά και επειδή πολλοί είναι εκείνοι που αισθάνονται ότι δεν τους ικανοποιούν οι παροχές και οι χορηγίες του».
Επίσης, «η δομή του σημερινού Κράτους Ευημερίας είναι τέτοια που παράγει αποτελέσματα τα οποία δεν συμβιβάζονται με τις αρχές στις οποίες θεμελιώνεται η κοινωνική αλληλεγγύη» (Κατσουρός 1991). Είναι χαρακτηριστικό πως μια μεγάλη ενότητα αιτημάτων που εκφράζει ανάγκες ανικανοποίητες από το Κράτος Ευημερίας ανάγεται στη σχέση κοινωνίας-φύσης.
Καινούριες ανάγκες ως επί το πλείστον, λόγω της πρόσφατης εμφάνισης των αντίστοιχων προβλημάτων, από τη φύση τους θα λέγαμε ότι είναι δύσκολο να εκφραστούν και να βρουν κανοποίηση μέσα από τους θεσμούς. Χαρακτηριστικά παραδείγματα τέτοιων ανικανοποίητων αιτημάτων είναι αυτά που συνδέονται με τις μετά-υλιστικές αξίες (π.χ. αιτήματα που έχουν να κάνουν με εκπαίδευση έξω από τους παραδοσιακούς θεσμούς, με την πολιτιστική κληρονομιά, με την καλυτέρευση της γειτονιάς και των τοπικών κοινοτήτων και, τέλος με τον τομέα της υγείας με τα προβλήματα των γεροντοτέρων, των ατόμων με ειδικές ανάγκες).
Επειδή λοιπόν οι δυνάμεις της Αγοράς δεν φαίνονται πρόθυμες να αντιμετωπίσουν τα μετά-υλιστικού τύπου αιτήματα, το δε Κράτος Ευημερίας αδυνατεί ή όταν προσπαθεί αποτυγχάνει (εγκληματικότητα, υγεία προστασία του περιβάλλοντος, κυκλοφοριακό πρόβλημα κ.α.), ο εθελοντισμός εμφανίζεται να προσφέρει μια βιώσιμη και έγκυρη απάντηση.
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
Α. Να δοθεί η περίληψη του παραπάνω κειμένου (120 λέξεις περίπου). Μονάδες 25
Β1. Να αναγνωρίσετε τον τρόπο που αναπτύσσεται η δεύτερη παράγραφος του κειμένου. Μονάδες 4
Β2. Να εντοπίσετε το δομικά μέρη της τέταρτης παραγράφου του κειμένου. Μονάδες 4
Β3. Να επισημάνετε τους τρόπους και τα μέσα πειθούς της τελευταίας παραγράφου του κειμένου. Μονάδες 10
Β4. Να δώσετε συνώνυμα για τις παρακάτω λέξεις: υποχρεώνονται, υλοποιήσουν, αποτελέσματα, θεμελιώνεται, καλυτέρευση.
Μονάδες 5
Β5. «η δομή του σημερινού Κράτους Ευημερίας….αλληλεγγύη»: Να σχολιάσετε το νόημα της παραπάνω φράσης σε 80-100 λέξεις
Μονάδες 12
Γ. Τα τελευταία χρόνια η κοινωνία δοκιμάζεται από ποικίλα προβλήματα που προκαλούν ρήγμα στο Κράτος Ευημερίας.
Η κρίση πλήττει περισσότερο τα άτομα των ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων (γεροντότεροι, άτομα με ειδικές ανάγκες,
μακροχρόνια άνεργοι, άστεγοι, κ.λπ.). Σε μια ομιλία σας προς τον πολιτιστικό σύλλογο του δήμου σας να υποστηρίξετε την
αναγκαιότητα καθώς και την ωφέλεια της ενεργοποίησης μιας «κοινωνίας των πολιτών» η οποία με την εθελοντική κοινωνική
της δράση μπορεί να θεμελιώσει την κοινωνική αλληλεγγύη που είναι απαραίτητη για την κοινωνική συνοχή αλλά και την ποιότητα ζωής. (500 – 600 λέξεις). Μονάδες 40
