Εντός δυο μηνών από την ψήφιση του ασφαλιστικού νομοσχεδίου, δηλαδή μέχρι τα μέσα Απριλίου, πρέπει ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι και αγρότες να επιλέξουν την ασφαλιστική κατηγορία (μια από τις έξι που θεσπίζονται) στην οποία επιθυμούν να υπαχθούν για το 2020. Όσοι δεν επιλέξουν με αίτησή τους την ένταξή τους σε κάποια κατηγορία θα ενταχθούν υποχρεωτικά στην πρώτη και κατώτατη που αντιστοιχεί σε 220 ευρώ.
Το νέο σύστημα «ελαφραίνει» τα υψηλότερα εισοδήματα αλλά επιβαρύνει την συντριπτική πλειοψηφία των ελεύθερων επαγγελματιών, που δηλώνουν εισόδημα κάτω από 15.000-20.000 ευρώ.
Ωστόσο το υπουργείο εργασίας επισημαίνει ότι σε συνδυασμό με τη μείωση της φορολογίας, υπάρχει «καθαρό όφελος» για το σύνολο των μη μισθωτών.
Οι εισφορές κύριας ασφάλισης των ελευθέρων επαγγελματιών, οι ασφαλιστικές κατηγορίες διαμορφώνονται ως εξής:
- 1η κατηγορία : 155 ευρώ
- 2η κατηγορία : 186 ευρώ
- 3η κατηγορία : 236 ευρώ
- 4η κατηγορία : 297 ευρώ
- 5η κατηγορία : 369 ευρώ
- 6η κατηγορία : 500 ευρώ
Οι εισφορές υγείας ανέρχονται στα 55 ευρώ για την 1η κατηγορία και στα 66 ευρώ για τη 2η έως 6η κατηγορία.
Οι ελεύθεροι επαγγελματίες που αποκτούν με το νέο ασφαλιστικό το δικαίωμα να επιλέξουν ασφαλιστική κατηγορία, σύμφωνα με τους ειδικούς θα έχουν κέρδος αν ενταχθούν στην τρίτη ασφαλιστική κατηγορία καταβάλλοντας εισφορά 305 ευρώ το μήνα. Μετά από 40 χρόνια μπορούν να προσδοκούν σύνταξη 1250 ευρώ μικτά (περίπου 1130 καθαρά) που θεωρείται αξιοπρεπής σύνταξη.
Υπάρχει βέβαια και μια ειδική -χαμηλότερη- για τους νέους ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοτελώς απασχολούμενους για τα πρώτα 5 έτη από την έναρξη άσκησης του επαγγέλματος, στα 126 ευρώ (κύρια ασφάλιση και υγεία). Παράλληλα καταργείται η διάταξη του νόμου Κατρούγκαλου που βάφτιζε την έκπτωση στις εισφορές των νέων επαγγελματιών «ασφαλιστική οφειλή» που αναζητούνταν από τον ασφαλισμένο στο μέλλον. Πλέον, η καταβολή μειωμένης εισφοράς έως και μια 5ετία για τους νέους επαγγελματίες δεν συνιστά ασφαλιστική οφειλή και δεν αναζητείται.
Οι ειδικοί συμβουλεύουν τον νέο επαγγελματία όταν κληθεί να επιλέξει κατηγορία μετά την έκπτωση που απολαμβάνει τα πέντε πρώτα χρόνια της σταδιοδρομίας του να είναι συντηρητικός στην επιλογή του καθώς έχει πολλά χρόνια μπροστά του στη διάρκεια των οποίων μπορεί να αλλάξει και πάλι το σύστημα εισφορών, επιβάλλοντας δυσμενέστερους όρους με αποτέλεσμα να βγει τελικά χαμένος.
Αντίθετα ο ασφαλισμένος που απέχει έως 10 έτη από τη συνταξιοδότηση και έχει οικονομική άνεση θα έχει κέρδος αν ενταχθεί στην υψηλότερη κατηγορία εισφορών.
Αλλαγές προβλέπονται και όσον αφορά τις εισφορές στον κλάδο επικουρικής ασφάλισης του ΕΤΕΑΕΠ, καθώς οι αυτοαπασχολούμενοι επιστήμονες θα έχουν δυνατότητα επιλογής μεταξύ τριών κατηγοριών.
Όπως και στο σημερινό σύστημα, οι εισφορές καταβάλλονται έως και την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα που αυτές αφορούν.
Στο νομοσχέδιο προβλέπεται ειδική ρήτρα αύξησης των εισφορών από το 2023. Όπως αναφέρεται από 1-1-2023 έως 31-12-2024 τα ποσά των ασφαλιστικών κατηγοριών προσαυξάνονται κατ' έτος με διαπιστωτική πράξη του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, κατά το ποσοστό μεταβολής του μέσου ετήσιου γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή του προηγούμενου έτους. Σε περίπτωση αρνητικής τιμής του ως άνω ποσοστού το ποσόν της εισφοράς παραμένει στα επίπεδα του προηγουμένου έτους. Από 1-1-2025 και εφεξής τα ως άνω ποσά των ασφαλιστικών κατηγοριών προσαυξάνονται κατ΄ έτος κατά το δείκτη μεταβολής μισθών.
Πώς διαμορφώνονται οι εισφορές των αγροτών
Για τους αγρότες, τα ασφάλιστρα διαμορφώνονται χαμηλότερα από αυτά των υπόλοιπων μη μισθωτών (για το τρέχον έτος από 121 έως 324 ευρώ το μήνα μαζί με την εισφορά υπέρ Αγροτικής Εστίας) ενώ εφαρμόζεται και η προβλεπόμενη σταδιακή αύξηση του ασφαλίστρου κύριας σύνταξης έως το 2022.
Οι ασφαλιστικές κατηγορίες για τους αγρότες για το 2020 είναι οι εξής:
1η κατηγορία 87
2η κατηγορία 104
3η κατηγορία 132
4η κατηγορία 166
5η κατηγορία 207
6η κατηγορία 280
Οι ασφαλισμένοι κατατάσσονται με ελεύθερη επιλογή τους σε μία από τις (έξι).
Αλλαγές προβλέπονται και όσον αφορά τις εισφορές στον κλάδο επικουρικής ασφάλισης του ΕΤΕΑΕΠ, καθώς οι αυτοαπασχολούμενοι επιστήμονες θα έχουν δυνατότητα επιλογής μεταξύ τριών κατηγοριών.
protothema.gr
