Η έναρξη του προγράμματος σε πιλοτική βάση για τα παιδιά των πέντε δομών αποφασίστηκε στη διάρκεια σύσκεψης με τη συμμετοχή των γενικών γραμματέων των υπουργείων Παιδείας, Υγείας και Μεταναστευτικής Πολιτικής. Παρά τον αρχικό σχεδιασμό του ΥΠΕΠ-Θ να αρχίσει το πρόγραμμα για τα προσφυγόπουλα όλης της χώρας, οι επιτελείς των συναρμόδιων υπουργείων έκριναν σκόπιμο η ένταξη στα σχολεία να γίνει, εφόσον ολοκληρωθεί το πρόγραμμα εμβολιασμών από το ΚΕΕΛΠΝΟ. Ο ελιγμός αυτός έγινε, αφενός για να καμφθούν οι αντιδράσεις που εκδηλώνονται στους κόλπους των συλλόγων γονέων και κηδεμόνων, αφετέρου για να ικανοποιηθεί το αίτημα των δημάρχων, που ζήτησαν τον υποχρεωτικό εμβολιασμό και την πλήρη υγειονομική κάλυψη των προσφυγόπουλων, πριν να ενταχθούν στα σχολεία. Εξάλλου τη δέσμευση αυτή ανέλαβε προ ημερών από τη Θεσσαλονίκη ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Παιδείας Γιάννης Παντής, ο οποίος στο πλαίσιο ενημερωτικής σύσκεψης με τους δημάρχους ξεκαθάρισε ότι «δεν υπάρχει περίπτωση να μετακινηθούν σε σχολεία παιδιά που δεν θα είναι εμβολιασμένα».
Το σχέδιο του υπουργείου Παιδείας προβλέπει τη δημιουργία παραρτημάτων νηπιαγωγείων αλλά και τη σύσταση νέων μέσα στις δομές φιλοξενίας για τα παιδιά ηλικίας 4-5 ετών. Επίσης τη δημιουργία ειδικών τάξεων υποδοχής, που θα λειτουργούν τις απογευματινές ώρες (14.00-18.00) σε σχολεία που βρίσκονται κοντά στους καταυλισμούς για τα προσφυγόπουλα που βρίσκονται σε ηλικία δημοτικού και γυμνασίου.
Για την εκπαίδευση των παιδιών προσχολικής ηλικίας θα διοριστούν επιπλέον νηπιαγωγοί με χρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης. Με τη διαμόρφωση απογευματινής ζώνης μαθημάτων για τους μαθητές δημοτικού και γυμνασίου στόχος της πολιτείας είναι η εξασφάλιση της ψυχοκοινωνικής στήριξης και η σταδιακή ένταξη των παιδιών των προσφύγων στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα έπειτα από ένα διάστημα προετοιμασίας, χωρίς την επιβάρυνση των σχολείων με υπερβολικά μεγάλο αριθμό παιδιών που δεν γνωρίζουν ελληνικά και δεν έχουν προετοιμαστεί κατάλληλα για τη φοίτηση σε ελληνικό σχολείο.
Κεντρική Μακεδονία
Μετά τα παιδιά από τις δομές στα Λαγκαδίκια και στο Δερβένι σταδιακά κουδούνι θα χτυπήσει για περίπου 4.500 προσφυγόπουλα από το σύνολο των 8.500 που διαμένουν στα δεκαοκτώ κέντρα στην Κεντρική Μακεδονία. Με βάση τα στοιχεία αυτά υπολογίζεται ότι από τις συνολικά 800 σχολικές τάξεις που θα διατεθούν πανελλαδικά σχεδόν το 1/3 αφορά σχολεία δήμων της Θεσσαλονίκης, καθώς ο νομός συγκεντρώνει το μεγαλύτερο αριθμό προσφυγόπουλων σε ολόκληρη την ΠΚΜ, ηλικίας 7 έως 15 χρόνων.
Από τα περίπου 8.500 παιδιά που φιλοξενούνται σε δομές πέντε νομών της Κεντρικής Μακεδονίας περίπου 7.000 βρίσκονται σε κέντρα της Θεσσαλονίκης. Το ΥΠΕΠ-Θ πάντως μέχρι στιγμής δεν έχει ανακοινώσει πόσα σχολεία θα διατεθούν και σε ποιες περιοχές, δεσμεύτηκε ωστόσο ότι θα γίνει ισομερής κατανομή και σε σχολεία δήμων όμορων με αυτούς όπου λειτουργούν τα κέντρα. Αυτό σημαίνει ότι στο Ωραιόκαστρο για παράδειγμα, αν δεν επαρκούν οι αίθουσες για τα 400 προσφυγόπουλα που θα φοιτήσουν σε δημοτικό και γυμνάσιο, είναι πολύ πιθανό να μεταφερθούν σε σχολεία του δήμου Θεσσαλονίκης ή γειτονικού στις δυτικές συνοικίες. «Αποδεχτήκαμε το αίτημα των δημάρχων για ισομερή και αναλογική κατανομή όλων των παιδιών των προσφύγων και σε δήμους όμορους με εκείνους όπου λειτουργούν κέντρα φιλοξενίας», τόνισε στη σύσκεψη με τους δημάρχους ο κ. Παντής, διαβεβαιώνοντας ότι οι κατανομές θα γίνουν με τον καλύτερο τρόπο.
Προς αναζήτηση τάξεων στα σχολεία των δήμων
Σύμφωνα με το υπουργείο Παιδείας τα σχολεία που θα φιλοξενήσουν τα παιδιά προσφύγων και μεταναστών δεν έχουν οριστεί ακόμη, καθώς η Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) προβλέπει πέρα από την απόσταση και άλλους όρους αξιολόγησης, ενώ λαμβάνει υπόψη και τη γνώμη της περιφερειακής εκπαιδευτικής διοίκησης, δηλαδή του περιφερειακού διευθυντή εκπαίδευσης και των διευθυντών εκπαίδευσης. Στην Κεντρική Μακεδονία οι μαθητές που θα φοιτήσουν στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια υπολογίζονται στις 4.500, ενώ με δεδομένο ότι κάθε τάξη θα φιλοξενεί 20 παιδιά -με βάση τον προγραμματισμό του υπουργείου- πρέπει να βρεθούν 240 αίθουσες, ίσως και τριακόσιες.
Κληθείς να απαντήσει αν έχει συνταχθεί η λίστα με τα σχολεία που θα διατεθούν σε δήμους της Θεσσαλονίκης και των τεσσάρων άλλων νομών της ΠΚΜ (Κιλκίς, Πιερία, Ημαθία και Σέρρες) ο περιφερειακός διευθυντής εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας Παναγιώτης Ανανιάδης τόνισε στη «Θ» ότι αυτή τη στιγμή δεν είναι έτοιμη, καθώς πρέπει να υπάρξει συνεργασία με την τριμερή επιτροπή του ΥΠΕΠ-Θ και τις διευθύνσεις των κατά τόπους σχολείων. «Τα παιδιά θα ενταχθούν σε τάξεις υποδοχής σχολείων πλησίον των δομών φιλοξενίας αλλά και σε σχολικές μονάδες των όμορων με αυτών περιοχών». σημείωσε.
Τα παιδιά ανά περιοχή
Στη Θεσσαλονίκη ο μεγαλύτερος αριθμός προσφυγόπουλων καταγράφεται στο δήμο Δέλτα, όπου στα τέσσερα κέντρα, στη Σίνδο, στο Καλοχώρι και στα Διαβατά, υπολογίζονται σε 2.500, στο Ωραιόκαστρο (βιομηχανικό κτίριο Φέσσα) ανέρχονται σε 1.000, στις αποθήκες Κορδογιάννη στα Βασιλικά του δήμου Θέρμης σε 713, στα κέντρα του δήμου Λαγκαδά (Αλεξύλ, Sinatex) φιλοξενούνται 1.000, στο κέντρο στο Δερβένι, μεταξύ των ορίων Λαγκαδά και Ωραιοκάστρου, άλλα 1.000 και στο Βαγιοχώρι του δήμου Βόλβης 30-40. Στα δύο κέντρα προσφύγων σε Νέα Καβάλα και Χέρσο Κιλκίς τα παιδιά είναι 700 και 500 αντίστοιχα, στο κέντρο της Βέροιας περίπου 80, στην Αλεξάνδρεια 65, ενώ δεκάδες είναι τα προσφυγόπουλα και στην Κατερίνη, στο κτήμα Ηρακλή και στην Πέτρα Ολύμπου, καθώς και στο πρώην κτίριο της ΚΕΓΕ στις Σέρρες.
Γερμανικά ή αγγλικά
Για το περιεχόμενο του εκπαιδευτικού προγράμματος ο κ. Παντής διευκρίνισε ότι έχει διαμορφωθεί με τη συνδρομή του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής. «Επειδή δεν γνωρίζουμε πόσα από τα παιδιά αυτά θα μείνουν τελικά στην Ελλάδα και πόσα θα φύγουν, γιατί υπάρχουν διεθνείς συμφωνίες μεταφοράς, το πρόγραμμα αυτό έχει μία ευελιξία και έτσι προβλέπει και μαθήματα ελληνικής γλώσσας αλλά και μιας ξένης γλώσσας, η οποία θα είναι επιλογή τους με βάση τις δυνατότητες ή τις πιθανότητες μεταφοράς σε άλλη χώρα. Μπορεί να είναι δηλαδή και τα γερμανικά και τα αγγλικά και τα γαλλικά και τα ιταλικά ή όποια άλλη γλώσσα», πρόσθεσε.
Ο ίδιος ανέφερε ότι συνολικά ο αριθμός των προσφυγόπουλων σε όλη την Ελλάδα φτάνει τις 20.000 με 22.000, ωστόσο αυτή τη στιγμή υπάρχουν γύρω στα 10.000 παιδιά που έχουν κάνει αίτηση ασύλου ή έχουν μπει σε αυτή τη διαδικασία.
Πώς θα επιλεγούν τα σχολεία
Σε ό,τι αφορά τον τρόπο επιλογής των σχολείων όπου θα γίνουν οι τάξεις υποδοχής ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Παιδείας Γ. Παντής έχει ανακοινώσει ότι θα συνυπολογιστούν τρία κριτήρια: η γεωγραφική θέση των κέντρων, η κάλυψη εξειδικευμένων εκπαιδευτικών αναγκών των παιδιών αυτών και η γνώμη του περιφερειακού διευθυντή, ο οποίος μαζί με τους διευθυντές πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης είναι σε θέση να γνωρίζουν το κάθε σχολείο.
Τα μαθήματα πρόκειται να είναι τετράωρα και θα γίνονται από τις 2 μετά το μεσημέρι έως τις 6 το απόγευμα, ενώ θα διδάσκονται γλώσσα, μία δεύτερη ξένη γλώσσα, μαθηματικά, υπολογιστές, καλλιτεχνικά και γυμναστική. Ο κ. Παντής επισήμανε πάντως ότι δεν είναι δεδομένο πως οι γονείς θα δεχτούν να μεταφερθούν τα παιδιά τους στα σχολεία και σημείωσε ότι για αυτό το λόγο έχει ετοιμαστεί ένα κείμενο από το υπουργείο Παιδείας, που θα δοθεί στους γονείς, προκειμένου να ενημερωθούν σχετικά με την εκπαιδευτική διαδικασία. Επίσης πέρα από τους καθηγητές που καλύπτουν τις ανάγκες για τις ξένες γλώσσες θα υπάρχουν κάποιοι πολιτισμικοί διαμεσολαβητές για τα μαθηματικά, τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές και τα καλλιτεχνικά. Οι ανάγκες θα καλυφθούν από 500 αναπληρωτές δασκάλους και καθηγητές, ενώ θα υπάρξουν και άλλες 200 θέσεις με καινούργια προκήρυξη, που θα αφορά τη διδασκαλία δεύτερης γλώσσας.
Για τις λειτουργικές ανάγκες του προγράμματος ο γ.γ. του υπουργείου Παιδείας τόνισε ακόμη πως «έχουμε φροντίσει και για την καθαριότητα και για τη φύλαξη και για τη θέρμανση των σχολικών μονάδων τις απογευματινές ώρες, που θα γίνονται τα μαθήματα στα παιδιά των προσφύγων, ώστε να μην υπάρχει καμία επιβάρυνση στο σχολικό συγκρότημα, ενώ έχουμε μεριμνήσει και για το διδακτικό υλικό».
Το υπουργείο πάντως έχει λάβει τη δέσμευση από τη Διεθνή Ομοσπονδία για τους Μετανάστες (ΔΟΜ) ότι θα καλύψει τη μετακίνηση, την καθαριότητα των χώρων, τη φύλαξη και τη θέρμανση των χώρων ιδιαίτερα στη Βόρεια Ελλάδα και ως εκ τούτου η ηγεσία του ΥΠΕΠ-Θ εκτιμά ότι δεν θα υπάρξουν ζητήματα υγιεινής των χώρων. Δηλώνει μάλιστα πως το εκπαιδευτικό πρόγραμμα είναι ευέλικτο, για να μπορεί να ανταποκρίνεται στις ανάγκες των παιδιών.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "Θεσσαλονίκη" τη Δευτέρα 26 Σεπτεμβρίου 2016
