Με νομοθετική διάταξη που προωθεί το υπουργείο Εργασίας προς ψήφιση στη Βουλή, δίνεται η δυνατότητα σε μη μισθωτούς ασφαλισμένους, ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοτελώς απασχολούμενους και αγρότες που έχουν μη ρυθμισμένες οφειλές προς τον ΕΦΚΑ να λάβουν ασφαλιστική ικανότητα.
Οι εν λόγω ασφαλισμένοι μη μισθωτοί δεν δικαιούνται αυτή τη στιγμή ασφαλιστική ικανότητα και γι αυτό προωθείται σχετική ρύθμιση για να μπορέσουν κατ’ εξαίρεση να την λάβουν για ένα έτος, ανεξαρτήτως οφειλών τους. Ωστόσο θα πρέπει να έχουν καταβάλει εντός του 2021 ή να καταβάλλουν εντός του 2022 αναδρομικά για το έτος 2021, το ποσό που αντιστοιχεί στην ετήσια εισφορά για παροχές σε είδος και σε χρήμα.
Το ποσό αυτό υπολογίζεται στο δωδεκαπλάσιο της μηνιαίας ασφαλιστικής κατηγορίας για παροχές σε είδος και σε χρήμα, την οποία είχαν επιλέξει για το έτος 2021. Η δυνατότητα αυτή παρέχεται κατ’εξαίρεση και για μια μόνο φορά καθώς από την 1η Μαρτίου 2023 θα εφαρμοστεί το καθεστώς που ίσχυε πάντοτε και που προβλέπει την παροχή ασφαλιστικής ικανότητας σε όσους μη μισθωτούς δεν οφείλουν ή σε εκείνους που έχουν ρυθμισμένες οφειλές. Ο τρόπος πληρωμής του ποσού αυτού για όσους δεν το έχουν ήδη καλύψει με τις εισφορές τους θα προσδιοριστεί με την σχετική ρύθμιση.
Με το νέο ασφαλιστικό αποσυνδέονται οι εισφορές από το φορολογητέο εισόδημα και παρέχεται η δυνατότητα ελεύθερης επιλογής μεταξύ έξι (6) ασφαλιστικών κατηγοριών ως εξής:
Ασφαλιστικές Κατηγορίες Κλάδος Υγειονομικής Περίθαλψης (€)
1η 55
2η 66
3η 66
4η 66
5η 66
6η 66
Άρα αν κάποιος είχε επιλέξει τη δεύτερη ασφαλιστική κατηγορία για το 2021 θα κληθεί να πληρώσει 66Χ12= 792 ευρώ για να λάβει ασφαλιστική ενημερότητα.
Ωστόσο για εκείνους τους μη μισθωτούς (ελεύθεροι επαγγελματίες, αυταπασχολούμενοι, αγρότες) που κατέβαλαν κανονικά τις οφειλές τους στο ΚΕΑΟ αλλά μέχρι σήμερα δεν έχουν εμφανιστεί οι καταβολές τους στο σύστημα και ως εκ τούτου δεν έχει αποδοθεί ψηφιακά η ασφαλιστική τους ικανότητα, μπορούν να επισκεφθούν τα τοπικά υποκαταστήματα κλείνοντας ένα ραντεβού ηλεκτρονικά και να αποκτήσουν άμεσα ασφαλιστική ικανότητα.
Υπενθυμίζεται ότι οι ασφαλισμένοι έχουν τη δυνατότητα επισκεπτόμενοι τον ιστότοπο του e-ΕΦΚΑ (www.efka.gov.gr) να ενημερώνονται και να επιβεβαιώνουν ότι διαθέτουν ασφαλιστική ικανότητα μέσω της ηλεκτρονικής υπηρεσίας «Ασφαλιστική Ικανότητα» (https://www.efka.gov.gr/el/elektronikes-yperesies).
Ομοίως, μέσω της ηλεκτρονικής υπηρεσίας «Χορήγηση Ασφαλιστικής Ικανότητας έμμεσου μέλους» μπορεί ο άμεσα ασφαλισμένος να προχωρήσει στην απογραφή και στη χορήγηση ασφαλιστικής ικανότητας των έμμεσων μελών του (https://www.efka.gov.gr/el/choregese-asphalistikes-ikanotetas-emmesoy-meloys-kai-apographe-sto-metroo-toy-e-ephka).
Με την νέα ηλεκτρονική Υπηρεσία παρέχεται η δυνατότητα διαδικτυακής απογραφής έμμεσου μέλους, σύνδεσής του με τον άμεσα ασφαλισμένο και αυτόματης ενημέρωσης του Μητρώου ασφαλισμένων.
Σε περίπτωση που τα αντλούμενα ατομικά στοιχεία δεν είναι επικαιροποιημένα, απαιτείται διόρθωση αυτών στο πληροφοριακό σύστημα του ΑΜΚΑ-ΕΜΑΕΣ.
Ως άμεσο αποτέλεσμα η χορηγηθείσα στο άμεσο μέλος ασφαλιστική ικανότητα χορηγείται και στο έμμεσο μέλος.
Απαραίτητες προϋποθέσεις για την δρομολόγηση του αιτήματος είναι ο άμεσα ασφαλισμένος να είναι ταυτοποιημένος στο Μητρώο του e-ΕΦΚΑ και να διαθέτει ασφαλιστική ικανότητα .
Η νέα υπηρεσία απευθύνεται σε άμεσα ασφαλισμένους με ενεργή ασφαλιστική ικανότητα οι οποίοι επιθυμούν να απογράψουν - "συνδέσουν" έμμεσα μέλη προκειμένου να τους αποδοθεί ασφαλιστική ικανότητα.
Έμμεσα ασφαλισμένοι θεωρούνται τα μέλη οικογένειας όπως αυτά αναφέρονται στο άρθρο 22 του Νόμου 4529/2018.