Τι δείχνουν τα στοιχεία για τη νοθεία στο μέλι

Ακόμα και το 1/3 των κυψελών κινδυνεύει να χαθεί τα επόμενα χρόνια στην ΕΕ, ενώ τα φαινόμενα νοθείας στο μέλι έχουν οδηγήσει τους μελισσοκόμους σε απόγνωση, οι οποίοι καλούνται τώρα να πάρουν την υπόθεση στα χέρια τους και να διεκδικήσουν ριζικές αλλαγές.

Οι συγκλονιστικές αποκαλύψεις της τελευταίας μελέτης της Κομισιόν, η οποία καταγράφει το μέγεθος της απάτης με την εισαγωγή νοθευμένων παρτίδων μελιού στις ευρωπαϊκές αγορές, ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι.

Ήδη, οι ευρωπαίοι μελισσοκόμοι ήρθαν αντιμέτωποι με την κλιματική αλλαγή, η οποία επηρέασε την παραγωγή μελιού το 2022. Αυτό σε συνδυασμό με την αύξηση των τιμών, οδήγησαν σημαντικές ευρωπαϊκές αγορές όπως η Ουγγαρία, η Ισπανία και η Ιταλία να υπολειτουργούν ή ακόμα και να σταματήσουν να λειτουργούν.

Στροφή στο φθηνό μέλι

Ειδικότερα, όπως επισήμανε η Ομάδα Εργασίας για το μέλι των Copa – Cogeca σε διαδικτυακή συνέντευξη Τύπου, η αύξηση των τιμών πώλησης δεν μεταφέρεται στην αγορά, η οποία προτιμά το φθηνότερο εισαγόμενο μέλι, κυρίως αυτό από την Κίνα, αλλά στο μέλλον γιατί όχι και από το Βιετνάμ και την Ινδία. «Έτσι, η ΕΕ θα μπορούσε να χάσει το ένα τρίτο των κυψελών της τα επόμενα χρόνια, πράγμα που σημαίνει περαιτέρω εισαγωγές», επισήμαναν χαρακτηριστικά.

Οι λύσεις για την αντιμετώπιση αυτής της μαζικής απάτης είναι γνωστές και πρέπει να εφαρμοστούν στην επικείμενη αναθεώρηση της οδηγίας της ΕΕ για το μέλι. Στο πλαίσιο αυτό, οι Copa – Cogeca απηύθυναν έκκληση για κινητοποίηση σε όλους τους μελισσοκόμους της ΕΕ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με το hashtag #HoneYstlabellingNow.

Η δημοσίευση από την Κομισιόν μελέτης που αποδεικνύει την μαζική απάτη σε αυτά τα εισαγόμενα μέλια έφερε γενική αναστάτωση στους ευρωπαίους μελισσοκόμους, οι οποίοι πλέον ζητούν άμεσα να παρθούν μέτρα.

Σύμφωνα με τη μελέτη, από τα 320 δείγματα που ελήφθησαν από τις αρμόδιες αρχές τα 147 (46%) ήταν ύποπτα για μη συμμόρφωση με τις διατάξεις της ευρωπαϊκής οδηγίας για το μέλι.

Το ποσοστό αυτό ήταν σημαντικά υψηλότερο από αυτό που σημειώθηκε το 2015-17 (14%). Τα περισσότερα ύποπτα δείγματα (66 από τα 89) προερχόταν από την Κίνα (74%), αν και το μέλι καταγωγής Τουρκίας είχε το υψηλότερο σχετικό ποσοστό ύποπτων δειγμάτων σε ποσοστό 93% (τα 14 από τα 15).

Περισσότεροι από τους μισούς (57%) των επιχειρηματιών είχαν εξάγει μέλι ύποπτο για νοθεία με ξένα σάκχαρα.

Όμως, οι επίσημες μέθοδοι που χρησιμοποιούνται σήμερα δεν είναι κατάλληλες για τον εντοπισμό της απάτης. Σύμφωνα με τις Copa – Cogeca, ένας πλήρης πίνακας συχνά επικαιροποιημένων τεχνικών είναι απαραίτητος για την ανάδειξη του μέγιστου αριθμού απάτης. Αν ληφθεί επίσης υπόψη ότι η προσθήκη σιροπιού ζάχαρης δεν καλύπτει όλους τους τύπους νοθείας, όπως τα ανώριμα μέλια, οι ψευδείς ονομασίες ή η προσθήκη χρωστικών ουσιών, τότε το μέγεθος της απάτης θα ήταν ακόμα μεγαλύτερο.

Απαιτούνται γρήγορες απαντήσεις

«Η κατάσταση είναι εξαιρετικά ανησυχητική και χρειαζόμαστε μια γρήγορη απάντηση από τους ιθύνοντες της ΕΕ. Όλοι οι ευρωπαίοι μελισσοκόμοι συμφωνούν για το πρόβλημα αλλά και για την ανάγκη εξεύρεσης λύσεων», επισημαίνει ο Stanislav Jas, πρόεδρος της ομάδας εργασίας των Copa – Cogeca για το μέλι.

Υπό το φως της τρέχουσας αναθεώρησης της οδηγίας για το μέλι, οι Ευρωπαίοι μελισσοκόμοι και οι συνεταιρισμοί τους ζητούν επισήμανση της χώρας προέλευσης, ενίσχυση της ιχνηλασιμότητας, καθώς και ένα σύγχρονο εναρμονισμένο ευρωπαϊκό πλαίσιο για τον εργαστηριακό έλεγχο του μελιού.

Γι’ αυτό, Copa – Cogeca καλεί όλους τους ευρωπαίους μελισσοκόμους να συγκεντρωθούν γύρω από το hashtag #HoneYstlabellingnow και να εξηγήσουν την κατάστασή τους μέσω των κοινωνικών δικτύων, να δώσουν παραδείγματα απομιμήσεων και να ζητήσουν, μαζί με την Οργάνωση, την επισήμανση της χώρας προέλευσης σε όλα τα εισαγόμενα μέλια, όπως χαρακτηριστικά επισήμανε ο πρόεδρος της ομάδας μελιού.

Ένα σπάνιο περιστατικό εμφάνισης αρκούδας σε περιοχή κοντά στις δασωμένες όχθες του ποταμού Αξιού, στο ύψος του χωριού Ανατολικό, καταγράφηκε την προηγούμενη εβδομάδα. Πιο συγκεκριμένα, στις 19 Οκτωβρίου, εντοπίσθηκαν ίχνη αρκούδας (πιθανότατα αρσενικής από το μέγεθος του πέλματος), ενώ ταυτόχρονα σημειώθηκαν ζημιές σε κυψέλες τοπικού μελισσοκόμου. Το περιστατικό επιβεβαιώθηκε στο πλαίσιο αυτοψίας του Δασαρχείου Θεσσαλονίκης, κατά την οποία οι υπάλληλοι κατέγραψαν τα ίχνη του ζώου και τις ζημίες που έγιναν.

Στις 22 Οκτωβρίου πραγματοποιήθηκε τηλεδιάσκεψη μεταξύ του Φορέα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Θερμαϊκού Κόλπου, των περιβαλλοντικών οργανώσεων «ΚΑΛΛΙΣΤΩ» και «ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ» και του Δασαρχείου Θεσσαλονίκης, με σκοπό την εκτίμηση του περιστατικού και τον καθορισμό των απαραίτητων ενεργειών. Οι παραπάνω φορείς, με κοινή τους ανακοίνωση τονίζουν ότι η αρκούδα δεν αποτελεί απειλή για τον άνθρωπο, καθώς, όπως και τα περισσότερα άγρια ζώα, απομακρύνεται σε περίπτωση που αντιληφθεί την παρουσία ανθρώπων. Το είδος είναι απόλυτα προστατευόμενο από την ελληνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία και απαγορεύεται η με οποιονδήποτε τρόπο πρόκληση βλάβης σε αυτό. Για την πρόληψη ζημιών στην αγροτική οικονομία από άγρια ζώα υπάρχουν μέτρα που μπορούν να ληφθούν άμεσα, όπως η τοποθέτηση ηλεκτροφόρων περιφράξεων σε παραγωγικές μονάδες.

Η εμφάνιση του είδους σε περιοχές που συνορεύουν με τους κατεξοχήν βιότοπούς του είναι ένα φυσιολογικό φαινόμενο. Συνήθως συνδέεται με άτομα σε διασπορά προερχόμενα από γειτονικές περιοχές με κατάλληλο βιότοπο. Στην προκείμενη περίπτωση πρόκειται για ενήλικο αρσενικό και η πιθανότερη διαδρομή που φαίνεται να ακολούθησε το ζώο είναι από το όρος Πάικο κατά μήκος του δασωμένων εκτάσεων στις όχθες ποταμού Αξιού. Είναι γνωστό ότι η αρκούδα διανύει μεγάλες αποστάσεις, ειδικά όταν πρόκειται για αναζήτηση τροφής. Σημειώνεται ότι το 2015 υπήρξαν βάσιμες μαρτυρίες κατοίκων για οπτική επαφή με αρκούδα στην περιοχή της Νέας Αγαθούπολης (πιθανότερη διαδρομή από Πιέρια όρη), αλλά η παρουσία της τότε δεν επιβεβαιώθηκε κατά την επόπτευση της περιοχής με ειδικές κάμερες.

Κύρια σημεία της σύσκεψης και επόμενες ενέργειες

Κατά την τηλεδιάσκεψη μεταξύ των αρμοδίων φορέων αποφασίστηκαν τα εξής:

1) Η συλλογή περισσότερων δεδομένων και πληροφοριών με την τοποθέτηση ειδικών καμερών σε σημεία πιθανής διέλευσης του ζώου. 2) Η συστηματική καταγραφή μαρτυριών για επόμενες πιθανές εμφανίσεις του ζώου. 3) Το Δασαρχείο Θεσσαλονίκης να προβεί στις απαραίτητες ενέργειες για την συγκρότηση Ομάδας Άμεσης Επέμβασης (ΟΑΕ) για την αντιμετώπιση περιστατικών αλληλεπίδρασης ανθρώπου και αρκούδας, όπως προβλέπεται από την ισχύουσα νομοθεσία (ΦΕΚ 272/Β/07-02-2014).

Επίσης, οι φορείς προχωρούν στη διοργάνωση ημερίδας, την Παρασκευή 5 Νοεμβρίου, σε χώρο που θα ανακοινωθεί σύντομα, προκειμένου να ενημερώσουν τους κατοίκους της περιοχής για τους ενδεδειγμένους τρόπους αντίδρασης σε περίπτωση που βρεθούν αντιμέτωποι με αρκούδα και να δώσουν συγκεκριμένες συμβουλές σε γεωργούς, μελισσοκόμους και κτηνοτρόφους για τους τρόπους πρόληψης ζημιών.

Για περισσότερες πληροφορίες:

ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ: Πάνος Στεφάνου, email: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε., τηλ: 6946001618

ΔΑΣΑΡΧΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ: Χριστίνα Γιαμούκη, Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε. ,τη: 694850172

ΚΑΛΛΙΣΤΩ: Γιώργος Θεοδωρίδης, email: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε., τηλ: 6978586568

ΦΟΡΕΑΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΘΕΡΜΑΪΚΟΥ ΚΟΛΠΟΥ: Λία Παπαδράγκα, email: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε., τηλ: 6974896714

Στην ανάκληση παρτίδας μελιού προχωρά ο ΕΦΕΤ, καθώς κρίθηκε μη ασφαλές.

Η ανακοίνωση του ΕΦΕΤ αναφέρει:

“Ο Ε.Φ.Ε.Τ. και ειδικότερα η Περιφερειακή Διεύθυνση Αττικής, κατά τη διενέργεια ελέγχων στο πλαίσιο του Προγράμματος «Επίσημος Έλεγχος για τη νοθεία του μελιού» έτους 2020, προέβη σε δειγματοληψία του προϊόντος:

Μέλι ανθέων, εμπορικής ονομασίας «ΜΕΛΑΝΘΗ», καθαρού βάρους 900g, με αριθμό παρτίδας LΟΤ 200425 και ημερομηνία λήξης 25/04/2022. Το ανωτέρω προϊόν συσκευάζεται από την επιχείρηση «ΜΕΛΙΝΤΑ Ε.Π.Ε.», ενώ ελήφθη από το υποκατάστημα της επιχείρησης «ΛΙΝΤΛ ΕΛΛΑΣ ΚΑΙ ΣΙΑ ΟΕ», Χρήστου Μπέκα και Ηλία Μπερτόλη, Τ. Κ 19004 ΣΠΑΤΑ – ΑΤΤΙΚΗ.

Μετά από την εξέταση του ανωτέρω δείγματος από την Α’ Χημική Υπηρεσία Αθηνών, Τμήμα Α’, του Γενικού Χημείου του Κράτους, της Α.Α.Δ.Ε., διαπιστώθηκε η παρουσία της χημικής ουσίας 4-μεθυλ-ιμιδαζόλιο (4-ΜΕΙ), η οποία αποτελεί δείκτη της παρουσίας των πρόσθετων χρωστικών «καραμελόχρωμα Ε150c και Ε150d», οι οποίες δεν επιτρέπονται στο μέλι και χαρακτηρίστηκε ΜΗ ΚΑΝΟΝΙΚΟ-ΜΗ ΑΣΦΑΛΕΣ.

Ο Ε.Φ.Ε.Τ. απαίτησε την άμεση ανάκληση του συνόλου της συγκεκριμένης παρτίδας του εν λόγω προϊόντος και ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη οι σχετικοί έλεγχοι.

Καλούνται οι καταναλωτές που έχουν προμηθευτεί το ανωτέρω προϊόν, να μην το καταναλώσουν“.

Ο ΕΦΕΤ προχωρά στην ανάκληση συγκεκριμένων παρτίδων μελιού και καλεί τους πολίτες να μην τα καταναλώσουν.
Ο Ε.Φ.Ε.Τ. στο πλαίσιο του Προγράμματος «Επίσημος Έλεγχος για τη νοθεία του μελιού» έτους 2020, προέβη σε δειγματοληψία των προϊόντων:

(α) Μέλι ανθέων, εμπορικής ονομασίας «FIORA», καθαρού βάρους 900g, με αριθμό παρτίδας LΟΤ 191029-1 και ημερομηνία λήξης 29/10/2021. Το ανωτέρω προϊόν συσκευάζεται από την επιχείρηση «ΜΕΛΙΝΤΑ Ε.Π.Ε.», ενώ ελήφθη από το υποκατάστημα της επιχείρησης «ΠΕΝΤΕ Α.Ε. ΓΑΛΑΞΙΑΣ», Στουρνάρα 45, ΑΝΑΚΑΣΑ – ΑΓΙΟΙ ΑΝΑΡΓΥΡΟΙ.

(β) Μέλι από άνθη και κωνοφόρα, εμπορικής ονομασίας «Μελισσούλα», καθαρού βάρους 900g, με αριθμό παρτίδας LΟΤ 1121720 και ημερομηνία λήξης 20/04/23. Το ανωτέρω προϊόν συσκευάζεται από την επιχείρηση «REGINA, ΚΟΥΡΑΝΤΙΔΗΣ ΧΡ. ΝΙΚΟΛΑΟΣ», ενώ ελήφθη από το υποκατάστημα της επιχείρησης «ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΥΠΕΡΑΓΟΡΕΣ ΣΚΛΑΒΕΝΙΤΗΣ Α.Ε.Ε.», Ευριπίδου 69 & Αιγέως 31-35 & Ασκληπιού, Καλλιθέα.

(γ) Μέλι ανθέων, εμπορικής ονομασίας «Άριστον μέλι Ανθέων», καθαρού βάρους 650g, με αριθμό παρτίδας LΟΤ 200430-1 και ημερομηνία λήξης 30/04/2022. Το ανωτέρω προϊόν συσκευάζεται για την επιχείρηση «ΝΤΙΜΦΙΛ Α.Ε.», από την επιχείρηση «ΜΕΛΙΝΤΑ Ε.Π.Ε.» ενώ ελήφθη από το υποκατάστημα της επιχείρησης «ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΥΠΕΡΑΓΟΡΕΣ ΣΚΛΑΒΕΝΙΤΗΣ Α.Ε.Ε.», Ευριπίδου 69 & Αιγέως 31-35 & Ασκληπιού, Καλλιθέα.

(δ+ε) Μέλια ανθέων, εμπορικής ονομασίας «365 Honey Blossom», καθαρού βάρους 500g, με αριθμό παρτίδας LΟΤ 0270018 και ημερομηνία λήξης 27/01/2023 και καθαρού βάρους 900g, με αριθμό παρτίδας LΟΤ 0720072 09SM2 και ημερομηνία λήξης 12/03/2023. Τα ανωτέρω προϊόντα συσκευάζονται για την επιχείρηση «ΑΒ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΣ Α.Ε.», από την επιχείρηση «ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ ΜΕΛΙΟΥ, ΑΦΟΙ Δ. & Λ. ΚΕΚΚΟΥ & ΣΙΑ Ο.Ε.».

Μετά από την εξέταση των δειγμάτων διαπιστώθηκε η παρουσία της χημικής ουσίας 4-μεθυλ-ιμιδαζόλιο (4-ΜΕΙ), η οποία αποτελεί δείκτη της παρουσίας των πρόσθετων χρωστικών «καραμελόχρωμα Ε150c και Ε150d», οι οποίες δεν επιτρέπονται στο μέλι και χαρακτηρίστηκαν ΜΗ ΚΑΝΟΝΙΚΑ-ΜΗ ΑΣΦΑΛΗ.

Ο Ε.Φ.Ε.Τ. απαίτησε την άμεση ανάκληση του συνόλου των συγκεκριμένων παρτίδων των εν λόγω προϊόντων και ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη οι σχετικοί έλεγχοι. Καλούνται οι καταναλωτές που έχουν προμηθευτεί τα προϊόντα αυτά, να μην τα καταναλώσουν.

Την παραληφθείσα ποσότητα µελιού µε επισυναπτόµενα αντίγραφα των σχετικών παραστατικών αγοράς, την