Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Ο προϋπολογισμός του 2023 έχει μια διαφορετική διάσταση, καθώς είναι ο πρώτος εδώ και 12 χρόνια που καταρτίζεται εκτός των στενών ορίων της ενισχυμένης εποπτείας από τους θεσμούς.Το γεγονός αυτό προέρχεται τόσο από τη συνετή δημοσιονομική διαχείριση των τριών προηγούμενων ετών όσο και από την νέα εποχή στην οποία έχει εισέλθει η ελληνική οικονομία.Σε αυτό το διαρκώς απρόβλεπτο διεθνές περιβάλλον, η ελληνική οικονομία επιδεικνύει αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα και αυτό αποτυπώνεται σχεδόν σε όλους τους βασικούς δείκτες.
Το γεγονός ότι η χώρα έχει πλέον εισέλθει σε μια νέα εποχή αποτυπώνεται, μεταξύ άλλων, στον ρυθμό ανάπτυξης για το 2022, ο οποίος αναμένεται να κλείσει στο 5,6%,σε επίπεδο σχεδόν διπλάσιο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.Υπενθυμίζω ότι οι σχετικές προβλέψεις για τον ρυθμό ανάπτυξης του 2022 στο προσχέδιο του Προϋπολογισμού ήταν 5,3%,ενώ στον Προϋπολογισμό του 2022 ήταν 4,5%.
Όπως αποδείχθηκε οι προβλέψεις αυτές ήταν συντηρητικές.
Το θετικό αναπτυξιακό αποτέλεσμα υποστηρίχθηκε εντός του 2022 από τα εξής:
1ον.Δημοσιονομικά μέτρα ύψους 4,8 δισ. ευρώ για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης,
2ον.Μέτρα ύψους 4,4 δισ. ευρώ για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης, αλλά και
3ον.Μεταρρυθμίσεις προς όφελος των πολιτών.
Στις μεταρρυθμίσεις αυτές περιλαμβάνονται:
- η διπλή αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 9,7% συνολικά μέσα στο 2022,
- η μόνιμη και σημαντική μείωση του ΕΝΦΙΑ στα Φυσικά Πρόσωπα κατά 35% υπερκαλύπτοντας την προεκλογική μας δέσμευση για μείωση κατά 30%,
- η παράταση των μειωμένων ασφαλιστικών εισφορών στους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα,
- η αναστολή της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης,
- η αύξηση του αφορολογήτου ορίου για δωρεές και γονικές παροχές στις 800.000 ευρώ,
- η μείωση του τέλους κινητής τηλεφωνίας,
- η διπλή οικονομική ενίσχυση ευάλωτων κοινωνικών ομάδων,
- η αύξηση του στεγαστικού φοιτητικού επιδόματος,
- η επέκταση του επιδόματος μητρότητας στον ιδιωτικό τομέα και
- τα σημαντικά κίνητρα για επέκταση της πλήρους απασχόλησης.
Όπως εύκολα διαπιστώνει κανείς, τα στοιχεία μιλούν από μόνα τους.Πέραν της σημαντικής βελτίωσης του ρυθμού ανάπτυξης για το 2022, θετική εικόνα παρουσιάζεται και μέσω του πρωτογενούς αποτελέσματος γενικής κυβέρνησης.
Οι δημοσιονομικοί στόχοι που είχαν τεθεί στο Πρόγραμμα Σταθερότητας, αναφορικά με αυτό, ήτοι ελλείμματος 2% του ΑΕΠ για το 2022 και πλεονάσματος 1,1% του ΑΕΠ για το 2023, αναθεωρούνται σε έλλειμμα 1,6% του ΑΕΠ για το 2022 και πλεόνασμα 0,7% του ΑΕΠ για το 2023.
Με την αναθεώρηση αυτή διατηρείται η δημοσιονομική ισορροπία για την εν λόγω περίοδο και διοχετεύονται οι απαραίτητοι πόροι, για την αντιμετώπιση των προκλήσεων κατά το νέο έτος, έχοντας σαφώς χτίσει, με διορατικότητα, ασφαλή ταμειακά διαθέσιμα.
Σημειώνεται ότι για το 2023 έχει συμπεριληφθεί το σύνολο των δημοσιονομικών μέτρων, ύψους 3,1 δισ. ευρώ από εθνικούς πόρους και 1,1 δισ. ευρώ από συγχρηματοδοτούμενους πόρους, που εξαγγέλθηκαν στην 86η Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης και επιπλέον 1 δισ. ευρώ για αυξημένες δαπάνες αντιμετώπισης του αυξημένου πληθωρισμού και της ενεργειακής κρίσης.
Επιπρόσθετα, το 2023 προβλέπεται η διάθεση πόρων ύψους 8,3 δισ. ευρώ από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και 7 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, εκ των οποίων 3,6 δισ. ευρώ από το σκέλος των επιχορηγήσεων, στο οποίο έως σήμερα έχουν ενταχθεί 440 έργα και εμβληματικές επενδύσεις ύψους 13,7 δισ. ευρώ.
Κανείς δεν μπορεί να παραβλέψει ότι η αβεβαιότητα των ευρύτερων γεωπολιτικών εξελίξεων αποτελεί τον σημαντικότερο παράγοντα που δυσχεραίνει τη διενέργεια ασφαλών προβλέψεων παγκοσμίως.
Η καλή δημοσιονομική εικόνα και η δυναμική στην οποία έχει εισέλθει η ελληνική οικονομία, μας δίνουν τη δυνατότητα να ενισχύσουμε τους πολίτες και τα νοικοκυριά σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία, που η ενεργειακή κρίση και ο πόλεμος έχουν δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα και πληθωριστικές πιέσεις.
Παράλληλα, η τήρηση ρεαλιστικών δημοσιονομικών στόχων αποτελεί το διαβατήριο για την πρόσβαση στις αγορές, τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους και την επίτευξη επενδυτικής βαθμίδας, ώστε να διατηρηθεί η θετική οικονομική προοπτική της χώρας τα επόμενα έτη.
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Η Κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη αποδεικνύει στην πράξη τον αναπτυξιακό χαρακτήρα που μπορεί να έχει η φορολογική πολιτική.Παρά τη σταθερή πολιτική της Κυβέρνησης για τη μείωση των φορολογικών επιβαρύνσεων, στον προϋπολογισμό του 2023 καταγράφεται αύξηση των φορολογικών εσόδων, η οποία όμως δεν προκύπτει από την επιβολή νέων ή την αύξηση υφιστάμενων φόρων, αλλά από την αναπτυξιακή διαδικασία στην οποία έχει εισέλθει η ελληνική οικονομία.
Προέρχεται από την προβλεπόμενη μεγέθυνση της οικονομίας, όπως αυτή απεικονίζεται στις μακροοικονομικές προβλέψεις του προϋπολογισμού.Μιλώντας με νούμερα, τα έσοδα από φόρους το 2023 αναμένεται να ανέλθουν σε 56,748 δισ.ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 3,3% έναντι του 2022.
Τα φορολογικά αυτά έσοδα προέρχονται από φόρους επί αγαθών και υπηρεσιών, φόρους και δασμούς επί εισαγωγών, τακτικούς φόρους ακίνητης περιουσίας, φόρους εισοδήματος, φόρους κεφαλαίου και λοιπούς τρέχοντες φόρους.
Ενδεικτικά, αναφέρω ότι τα έσοδα από τονφόρο εισοδήματος προβλέπεται να είναιαυξημένα κατά 916 εκατομμύρια ευρώ, δηλαδή 5,4% έναντι του 2022.Συγκεκριμένα, ο φόρος εισοδήματος Φυσικών Προσώπων προβλέπεται να διαμορφωθεί στα 11,319 δισ. ευρώ, αυξημένος κατά 167 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με το2022.
Και όλα αυτά παρά τη μόνιμη κατάργηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης για όλους.
Παράλληλα, και ο φόρος εισοδήματος Νομικών Προσώπων προβλέπεται να παρουσιάσει αύξηση κατά 695 εκατομμύριαευρώ σε σύγκριση με το 2022 και να διαμορφωθεί στα 5,094 δισ.ευρώ.
Και αυτή η αύξηση θα προέλθει από την ανάπτυξη, που για το 2023 υπολογίζεται σε 1,8%, έναντι μόλις 0,3% που εκτιμάται για τον μέσο όρο της Ευρωζώνης και των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με τις φθινοπωρινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον στο σημείο αυτό να τονίσω τα εξής για τα φορολογικά έσοδα του 2022:
Όπως αποτυπώνεται στον προϋπολογισμό, τα έσοδα από φόρους για τη χρονιά που κλείνει, αναμένονται στα 54,915δισ. ευρώ,αυξημένα κατά 4,86δισ. ευρώ ή 9,7% έναντι του στόχου για τον προϋπολογισμό του 2022.
Το ενδιαφέρον,όμως, είναι ότι η θετική μεταβολή των φορολογικών εσόδων προέρχεται, Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι, από:
- τους υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης που καταγράφει η ελληνική οικονομία,
- τη σημαντική αύξηση των τουριστικών εισπράξεων,
- τη σημαντική αύξηση των μισθών, γεγονός που επηρεάζει κυρίως τα έσοδα από τους άμεσους φόρους (φόροι εισοδήματος) και
- τις πληθωριστικές πιέσεις που αντιμετωπίζει και η χώρα μας, λόγω της παγκόσμιας ενεργειακής κρίσης.
Σημαντικό μέρος της αύξησης των φορολογικών εσόδων για το 2022 προέρχεται κατά:
- 813 εκατ. ευρώ από φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων, ο οποίος δεν έχει να κάνει με τον πληθωρισμό, καθώς αφορά τα προηγούμενα χρόνια ή τους μισθούς, και εν μέρει βοηθήθηκε από τον κατώτατο μισθό, που εμείς αυξήσαμε.
- 828 εκατ. ευρώ, αφορά αύξηση από τον φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων,
- 390 εκατ. ευρώ από ειδικούς φόρους κατανάλωσης, στους οποίους επιδρά αρνητικά ο πληθωρισμός, καθώς μειώνει την αγοραστική δύναμη και τον όγκο των πωλήσεων,
- 4,1 δισ. ευρώ από ΦΠΑ. Από αυτά, 1,3 δισ. ευρώ προέρχεται από την αύξηση της πραγματικής ιδιωτικής κατανάλωσης, δηλαδή αυτής πάνω από τον πληθωρισμό. Και 1,5 δισ. ευρώ από την επίδραση του πληθωρισμού. Ακόμη, υπάρχει 1,3 δισ. ευρώ από τον τουρισμό.
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Αποδεικνύεται, λοιπόν, περίτρανα ότι η μείωση των φόρων έχει αναπτυξιακό χαρακτήρα και ταυτόχρονα ενισχύει την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας.Οι πολίτες μπορούν, πλέον, να κρίνουν και να συγκρίνουν.
Γνωρίζουν ότι η Κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, από την πρώτη μέρα της θητείας της έως σήμερα, υλοποιεί με απόλυτη συνέπεια τη δέσμευσή της για μείωση των φορολογικών επιβαρύνσεων.Μέσω της φορολογικής πολιτικής που εφαρμόζουμε, αποκλιμακώνουμε τις φορολογικές επιβαρύνσεις που επιβλήθηκαν τα προηγούμενα χρόνια.
Η αναπτυξιακή πορεία της χώρας θα ενισχυθεί το 2023,μέσω των πόρων που θα διατεθούν στην πραγματική οικονομία, από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, αλλά και το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.Όπως προανέφερα, υπολογίζεται ότι μέσα από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων θα διατεθούν8,3 δισ.ευρώ, ενώ από το Ταμείο Ανάκαμψης θα εισρεύσουν στη χώρα μας πόροι συνολικού ύψους7δισ.ευρώ.
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Ο προϋπολογισμός για το 2023, που συζητάμε σήμερα,είναι ένας ακόμη προϋπολογισμός με μειώσεις φόρων.
Συγκεκριμένα οι φοροελαφρύνσεις που τίθενται σε ισχύ από το νέο έτος είναι οι εξής:
1ον. Η μόνιμη κατάργηση της καταβολής της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης μέτρο το οποίο έχει ως ωφελούμενους 3 εκατομμύρια φορολογούμενους, μισθωτούς του ιδιωτικού και του δημοσίου τομέα, συνταξιούχους, επιχειρηματίες, ιδιοκτήτες ακινήτων και αγρότες, όλα τα Φυσικά Πρόσωπα, σε μία ιδιαίτερα δύσκολη συγκυρία.
2ον.Η μονιμοποίηση από την 1η/1/2023 της μείωσης κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες των ασφαλιστικών εισφορών.
3ον. Ηπαράταση για άλλα 2 έτη, μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου του 2024, της αναστολής του ΦΠΑ στα ακίνητα, ένα από τα βασικά φορολογικά μέτρα που λάβαμε ως Κυβέρνηση από την αρχή της θητείας μας για την τόνωση της αγοράς ακινήτων.
4ον. Η παράταση για ένα ακόμη εξάμηνο, και συγκεκριμένα μέχρι τις 30 Ιουνίου του 2023, της ισχύος του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ 13% στις μεταφορές προσώπων, στον καφέ, στην εστίαση, στα μη αλκοολούχα ποτά, στο τουριστικό πακέτο, στα γυμναστήρια, στα κολυμβητήρια και στις σχολές χορού που δεν απαλλάσσονται από τον ΦΠΑ.
Παράλληλα, έχει προβλεφθεί η παράταση μέχρι τις 30 Ιουνίου 2023 της ισχύος του υπερμειωμένου συντελεστή ΦΠΑ 6% σε σειρά αγαθών που αφορούν τη δημόσια υγεία.
Στις παρεμβάσεις μας για το 2023 περιλαμβάνονται επιπρόσθετα τα εξής:
- η νέα αύξηση του κατώτατου μισθού από τον Μάιο 2023,
- η κατάργηση της ειδικής εισφοράς 1% υπέρ του Ταμείου Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων,
- η αύξηση του στεγαστικού φοιτητικού επιδόματος, για τη στήριξη των φοιτητών που σπουδάζουν μακριά από τον τόπο κατοικίας τους, δεδομένης της αύξησης του κόστους των μισθωμάτων κατοικίας,
- η επιδότηση της εγκατάστασης φωτοβολταϊκών πάνελ σε νοικοκυριά, επιχειρήσεις και αγροτικές εκμεταλλεύσεις,
- η επέκταση της εφαρμογής του προγράμματος «Ανακυκλώνω/αλλάζω», με στόχο την εξοικονόμηση ενέργειας,
- η επέκταση του επιδόματος μητρότητας στον ιδιωτικό τομέα από τους 6 στους 9 μήνες, για την αντιμετώπιση της υπογεννητικότητας,
- τα σημαντικά κίνητρα για επέκταση της πλήρους απασχόλησης, μέσω της μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών και του τέλους επιτηδεύματος,
- το συνολικό πλαίσιο δράσεων στήριξης της στέγασης, με επίκεντρο τη νέα γενιά.
Για την αντιμετώπιση του αυξημένου κόστους στέγασης, μέσω του προγράμματος «Ανακαινίζω/Εξοικονομώ» και του προγράμματος «Ανακαινίζω/Ενοικιάζω», παρέχονται επιδοτήσεις για ανακαίνιση και εξοικονόμηση ενέργειας κατοικιών, καθώς και πρόγραμμα χαμηλότοκου δανεισμού για αγορά πρώτης κατοικίας από νέους και νέα ζευγάρια έως 39 ετών.
Τέλος, πρόσθετα δημοσιονομικά μέτρα αποτελούν:
- η αναμόρφωση του ειδικού μισθολογίου των ιατρών του Εθνικού Συστήματος Υγείας και οι μισθολογικές παρεμβάσεις για τη στήριξη των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων και
- η παροχή κινήτρων για την επέκταση της τουριστικής περιόδου και κατά τη χειμερινή περίοδο, κυρίως μέσω της επέκτασης του προγράμματος «Τουρισμός για Όλους».
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Η χώρα, όπως ανέφερα και στην αρχή της ομιλίας μου, έχει εισέλθει σε μια νέα εποχή.Ο προϋπολογισμός του 2023 αποτυπώνει αυτή τη νέα εποχή.Αποτυπώνει τη θετική πορεία της ελληνικής οικονομίας, που οφείλεται στη συνετή δημοσιονομική διαχείριση αλλά και στην αναπτυξιακή στόχευση που διέπει όλες τις ασκούμενες πολιτικές.
Η Κυβέρνησή μας και ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης λαμβάνουν όλα τα απαραίτητα μέτρα για τη στήριξη όλων όσων έχουν ανάγκη, προχωρώντας ταυτόχρονα σε θεσμικές παρεμβάσειςπουισχυροποιούν την ελληνική οικονομία και διασφαλίζουν την αναπτυξιακή δυναμική της χώρας.
