Είναι χαρακτηριστικό ότι πρόσφατη μελέτη του Πανεπιστημίου Μπράντεϊς στη Μασαχουσέτη έδειξε ότι το να έχει κανείς μικρότερο αδελφό μπορεί να συμβάλει στην αύξηση της αρτηριακής πίεσης κατά 3% έως 5,9%, ενώ εάν έχει μικρότερη αδελφή η αύξηση είναι κατά 3,8%. Κι αυτό γιατί τα πρωτότοκα παιδιά αισθάνονται στρες με την άφιξη ενός μικρότερου παιδιού στο σπίτι, ενώ παράλληλα θα πρέπει να διεκδικούν την προσοχή των γονιών τους. Για τους περισσότερους, πάντως, αποτελεί μεγάλη έκπληξη η επιστημονική διαπίστωση ότι τα αδέλφια μας - η σχέση μαζί τους αλλά και η σειρά γέννησης - μπορεί να είναι υπεύθυνα τόσο για την οικονομική μας σταθερότητα όσο και για το αν ο γάμος μας θα κρατήσει πολλά χρόνια. Σε έρευνα που έκανε η ψυχολόγος Κάθριν Σάλμον βρήκε ότι 80% των μεσαίων παιδιών παραμένουν πιστά στους συντρόφους τους. Το αντίστοιχο ποσοστό για τα πρωτότοκα είναι 65% και για τα μικρότερα αδέλφια 53%.Πρώτα και καλύτερα;
Πολλοί είναι οι ερευνητές οι οποίοι έχουν ασχοληθεί με το φαινόμενο «πρώτο παιδί»: η πλειονότητα των νικητών του βραβείου Νομπέλ είναι πρωτότοκα παιδιά, ενώ στα διάσημα πρώτα παιδιά συγκαταλέγονται τόσο η Βασίλισσα Ελισάβετ όσο και ο Ουίνστον Τσόρτσιλ. Ετσι, αρκετές είναι οι μελέτες που έχουν γίνει με αντικείμενο την εξυπνάδα, την επιτυχία αλλά και την υγεία των πρωτότοκων παιδιών. Νορβηγοί επιστήμονες έδειξαν ότι τα παιδιά που έρχονται πρώτα στην οικογένεια είναι γενικά πιο έξυπνα από τα μικρότερα αδέλφια τους. Μάλιστα, το IQ είναι κατά μέσο όρο τρεις μονάδες υψηλότερο από αυτό των αδελφών τους, οι οποίοι έρχονται δεύτεροι στη σειρά. Είναι όμως και πιο επιτυχημένα, αυτό τουλάχιστον δείχνει μια παλαιότερη έρευνα του 2010, σύμφωνα με την οποία 43% όσων κατέχουν θέση στο διοικητικό συμβούλιο εταιρειών είναι πρωτότοκα, ενώ αντίθετα μόλις 23% είναι τα μικρότερα αδέλφια στην οικογένεια. Το να είναι κανείς πρωτότοκος έχει, όμως, και τα αρνητικά του. Σύμφωνα με αποτελέσματα του Ινστιτούτου Καρολίνσκα στη Στοκχόλμη, οι πρωτότοκοι άνδρες παθαίνουν συχνότερα καρκίνο των όρχεων απ’ ό,τι τα μικρότερα αδέλφια τους.
Τα παιδιά – «σάντουιτς»
Μπορεί να θεωρούνται οι επαναστάτες της οικογένειας, ωστόσο τα δεύτερα – μεσαία παιδιά αντιμετωπίζουν υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης κατάθλιψης: τα μεγάλα αδέλφια παίρνουν όλη τη δόξα και την προσοχή, τα μικρότερα συγχωρούνται πολύ εύκολα για τις αταξίες, ενώ τα μεσαία αγωνίζονται να κερδίσουν λίγη από την προσοχή των γονέων. Αλλωστε, σύμφωνα με τα ευρήματα έρευνας του Πανεπιστημίου του Γουισκόνσιν, οι γονείς περνούν 10% λιγότερο χρόνο με τα μεσαία παιδιά και ξοδεύουν λιγότερα χρήματα γι’ αυτά, κάτι που μπορεί να τα κάνει να έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση.
Τα μεσαία παιδιά έχουν, όμως, και πλεονεκτήματα. Πρόσφατα, έρευνα που πραγματοποίησαν αμερικανικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον τομέα των οικονομικών, έδειξε ότι 65% των μεσαίων παιδιών βάζουν χρήματα στην άκρη. Παράλληλα, παρά τα όσα πιστεύουν οι περισσότεροι, τα μεσαία παιδιά έχουν τη δυνατότητα να γίνουν πολύ πετυχημένοι επιχειρηματίες. Κι αυτό γιατί, εξηγούν οι ειδικοί, η σειρά γέννησής τους τους μαθαίνει να περιμένουν με υπομονή την προσοχή των γονέων, κάτι που τους γεμίζει με μεγάλα αποθέματα επιμονής.
Οι βενιαµίν
Μένουν για πάντα τα «μικρά» της οικογένειας, αλλά σύμφωνα με τους ειδικούς αυτό έχει πολλές αρνητικές επιπτώσεις. «Είναι τα παιδιά που πολλές φορές δεν τα παίρνουν σοβαρά, τους φέρονται απελπιστικά χαϊδευτικά, υπερπροστατευτικά και με επιείκεια. Αυτό, βέβαια, έχει ως συνέπεια στις ενήλικες σχέσεις τους - είτε αυτές είναι φιλικές είτε συντροφικές - να απαιτούν την ίδια επιείκεια και φροντίδα», σημειώνει η κοινωνική λειτουργός Δήμητρα Θεοφίλη.
Τα στερνοπούλια πάντως, σύμφωνα με μελέτες, είναι κι αυτά που τραυματίζονται πιο συχνά. Μια πρόσφατη έρευνα στα νοσοκομεία της Ιερουσαλήμ έδειξε ότι τα τελευταία παιδιά της οικογένειας επισκέπτονταν τα νοσοκομεία εξαιτίας τραυματισμών κατά 50% συχνότερα από τα μεγαλύτερα αδέλφια τους. Κι αυτό γιατί είναι πιο πρόθυμα να παίρνουν ρίσκα. Παράλληλα, οι βενιαμίν είναι και τα παιδιά που εμβολιάζονται λιγότερο από τα αδέλφια τους, αφού συχνά οι γονείς έχουν να μοιράσουν τον χρόνο τους σε πολλές υποχρεώσεις και έτσι ξεχνούν τα παιδικά εμβόλια.
Ο ρόλος της σειράς γέννησης στη ζωή μας
Η σειρά με την οποία γεννιέται ένα παιδί στην οικογένεια καθορίζει την εξέλιξη της προσωπικότητας αλλά και την πορεία της υγείας του, λένε οι επιστήμονες και συνιστούν να κοιτάξουμε στις αδελφικές σχέσεις και τη σειρά γέννησης μεταξύ των αδελφών. Τα τελευταία χρόνια, ολοένα και περισσότεροι ερευνητές πιστεύουν πως η σειρά με την οποία έχει γεννηθεί κάποιος στην οικογένεια παίζει σημαντικό ρόλο όχι μόνο στην ανάπτυξη της προσωπικότητας και στην υγεία, αλλά ακόμη και στην επιτυχημένη ή όχι επαγγελματική πορεία.