βρουν τη χρησή τομή, και μάλιστα με γρήγορη και αποδοτική διαπραγμάτευση. Τότε όλοι λέγαμε, ότι αυτό ανήκει στη σφαίρα της φαντασίας για την ελληνική πραγματικότητα.
Οι Έλληνες είναι ένας λαός σαματατζής, θέλει να φωνάξει, να ακουστεί, να πει τον πόνο του και κάποιος να τον ακούσει, να πάρει το μέρος του και να μαλώσει και τιμωρήσει αυτόν που προκάλεσε τόσο ντόρο! Δεν μπορεί να συμβιβάζεται, να επιλύει ειρηνικά τις διαφορές και να προχωράει. Να κερδίζει σε χρόνο και σε χρήμα. Θέλει ξόδεμα, θέλει φασαρία.
Και όμως κάπου εδώ, 2015 έτη μετά Χριστόν, διαφαίνεται μια τάση, ξενώφερτη, πολύ πιο ειρηνική αλλά αποτελεσματική. Μια τάση που οι νεώτεροι Έλληνες καταλαβαίνουν ότι θα τους οδηγήσει μακρυά από τις χρονοβόρες και εξαντλητικές – οικονομικά και ουσιαστικά – διαδικασίες. Η Διαμεσολάβηση!
Τι είναι η Διαμεσολάβηση; Είναι ένας εξωδικαστικός τρόπος επίλυσης μια διαφοράς. Οι διαφορές που μπορούν να υπαχθούν σε Διαμεσολάβηση είναι οι ιδιωτικές διαφορές, πχ. Αστικές, εμπορικές, τραπεζικές, μισθωτικές, εργατικές, οικογενειακές, πνευματικής ιδιοκτησίας, περιουσίας κ.α. ενώ αποκλείονται τα ζητήματα που ρυθμιζονται από διατάξεις αναγκαστικού δικαίου. Δεν αναιρεί τη δικαιοσύνη, εφόσον η δικαιοσύνη πάντα θα υπάρχει, απλώς προσφέρει μια άλλη βάση, τρόπο και προσέγγιση επίλυσης των διαφορών.
Τι γίνεται αν δεν πετύχει η διαμεσολάβηση; Τότε, μπορούν τα μέρη να καταλήξουν στα αρμόδια Δικαστήρια, ή αν είχαν ήδη ξεκινήσει το δικαστικό αγώνα τον οποίο «πάγωσαν» για να δοκιμάσουν τη Διαμεσολάβηση, μπορούν να συνεχίσουν αν η Διαμεσολάβηση αποδειχθεί εις μάτην. Είναι όμως προτιμώτερος ένας κακός συμβιβασμός παρά μία δικαστική αντιμετώπιση που, ακόμη και για τον νικητή, τα αποτελέσματά της δικαστικής αυτής επιλογής δε θα είναι συνώνυμα της νίκης.
Στη Διαμεσολάβηση, εκτός από τα μέρη μίας διαφοράς, με ή χωρίς τους πληρεξούσιους Δικηγόρους τους, συμμετέχει και ο Διαμεσολαβητής, που είναι πάντα ανεξάρτητος, ουδέτερος και αμερόληπτος τρίτος με ειδική κατάρτιση και διαπίστευση από το Υπουργείο Δικαιοσύνης. Δουλειά του είναι να βρούνε μία αμοιβαία αποδεκτή λύση στη διαφορά των μερών.
Ο Διαμεσολαβητής δεν προτείνει και δεν επιβάλλει τη λύση της διαφοράς ούτε εκδίδει απόφαση. Ξέρει να διευκολύνει όμως τις διαπραγματεύσεις ώστε να καταλήξουν τα μέρη σε συμφωνία συμφέρουσα και για τις δύο πλευρές. Το Διαμεσολαβητή τον επιλέγουν τα μέρη, και τα ονόματα των διαπιστευμένων είναι αναρτημένα τόσο στο Υπουργείο Δικαιοσύνης όσο και στα κατά τόπους Πρωτοδικεία.
Αν τελικά δεν ευδοκιμήσει η Διαμεσολάβηση, όσα ακούστηκαν κατά τη διαμεσολάβηση είναι άκρως απόρρητα και απαγορεύεται να χρησιμοποιηθούν στη δίκη που ενδεχόμενα θα ακολουθήσει την αποτυχία της Διαμεσολάβησης. Ο Διαμεσολαβητης απαγορεύεται να είναι μάρτυρας σε αυτή την περίπτωση, στη δίκη.
Το μειονέκτημα της Διαμεσολάβησης είναι ένα: η φυσιογνωμία του Έλληνα και η φύση του, που τον θέλει να μάχεται σθεναρά, στις αίθουσες των Δικαστηρίων, για τα δικαιώματά του, να ξοδεύει χρόνια ολόκληρα, ίσως και δεκαετίες για τους αγώνες αυτούς, να ξοδεύει ολόκληρες περιουσίες και να φθείρεται ψυχικά μόνο και μόνο για να έχει στα χέρια του μια δικαστική απόφαση, που κινδυνεύει να είναι και αρνητική.
Να εμφανίζεται στα πρωτοβάθμια δικαστήρια, να κάνει εφέσεις να πηγαινει στα δευτεροβάθμια, κάποιες φορές και στον Άρειο Πάγο, και αν τύχει και σε επανωτές αναβολές, να τον διαδέχονται μέχρι και οι κληρονόμοι του! Και όλα αυτά γιατί μάθαμε να είμαστε δικομανείς για το παραμικρό. Μάθαμε να ξοδεύουμε στους δικηγόρους αμύθητες περιουσίες, και ατέρμονες στιγμές από τη ζωή μας κλεισμένοι μέσα σε μια αίθουσα δικαστηρίου, ακούγοντας τόσες και τόσες ιστορίες κάθε φορά.
Να εκθέτουμε τα σώψυχα μας, ενώπιον των πάντων και να διεκδικούμε το δίκιο μας με τόσο δύσκολο τρόπο, ενώ υπάρχει και μια πιο αποτελεσματική μέθοδος. Αυτό είναι το μόνο μειονέκτημα της Διαμεσολάβησης ότι ίσως κάποιοι δε θα την επιλέξουν λόγω έλλειψης σωστής ενημέρωσης και λόγω ιδιοσυγκρασίας.
Αν όμως την επιλέξουν, τότε τα πλεονεκτήματα είναι πολλά:
- Τα μέρη έχουν ελεύθερη βούληση, έρχονται και φεύγουν οικειοθελώς
- Τα μέρη αποφασίζουν το αποτέλεσμα που θα συμφέρει αμοιβαία
- Ταχύτητα. Μια διαφορά μπορεί να επιλυθεί και σε μία μέρα, όχι σε 3 τουλάχιστο χρόνια.
- Ευέλικτη διαδικασία χωρίς τυπικούς κανόνες.
- Δεν υπάρχουν νικητές και χαμένοι. Στόχος είναι η ικανοποίηση όλων των μερών
- Διατηρούνται οι καλές και υγιείς σχέσεις ανάμεσα στα μέρη
- Ο Διαμεσολαβητής είναι τρίτος σε σχέση με τα μέρη αμερόληπτος και ανεξάρτητος χωρίς κανένα προσωπικό συμφέρον.
- Η διαδικασία έχει εμπιστευτικό χαρακτήρα και είναι άκρως απόρρητη κάτι για το οποίο τα μέρη δεσμεύνται εγγράφως.
- Χαμηλό κόστος. Τα μέρη μπορούν να επιλέξουν να διαπραγματευθούν και χωρίς δικηγόρο Αλλά ακόμη και αν έχουν πληρεξούσιο Δικηγόρο μαζί τους, δε χρειάζεται να πληρώσουν αμύθητα ποσά για παραστάσεις, παράβολα, δικαστικά ένσημα, χαρτόσημα, επιδόσεις κλπ.
Αν η Διαμεσολάβηση καταλήξει σε συμφωνία, υπάρχει σύντομα και χωρίς κόπο ένας άμεσα εκτελεστός τίτλος που είναι κατατεθειμένος στο Πρωτοδικείο του τόπου της Διαμεσολάβησης και που λειτουργεί ακριβώς όπως μια δικαστική απόφαση.
Γράφει η Όλγα Ν. Τσιπτσέ
Δικηγόρος – Διαμεσολαβήτρια αστικών εμπορικών οικογενειακών υποθέσεων και Ηλεκτρονικής επίλυσης διαφορών ODR
(Φράγκών 13 Θεσσαλονίκη, 2310 510155, 6942 846048)