Με το... ένα πόδι στη σύνταξη βρίσκονται περίπου 120.000 παλαιοί ασφαλισμένοι (πρωτοασφαλίστηκαν πριν από το 1993) οι οποίοι έχουν τη δυνατότητα να πάρουν σύνταξη σε 35ετίες ή με ειδικά όρια, όπως μητέρες ανηλίκων και γυναίκες με 10.000 ένσημα κ.ά. στα Ταμεία μισθωτών (ΙΚΑ, Δημόσιο, ΔΕΚΟ, τραπεζών) και ελευθέρων επαγγελματιών ή αυτοαπασχολουμένων (ΟΑΕΕ-ΕΤΑΑ).
Ενόψει των αλλαγών από 1ης Ιανουαρίου 2022 στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης, καταγράφεται ένα μεγάλο κύμα φυγής στη σύνταξη με την αύξηση στις αιτήσεις συνταξιοδότησης να ξεπερνά και το 70%.
Τα παράθυρα για πρόωρη συνταξιοδότηση, πριν από τα 62, κλείνουν στις 31/12/2021 και οι επόμενοι 4 μήνες είναι κρίσιμοι για τους παλαιούς ασφαλισμένους, καθώς, αν θέλουν να αποφύγουν την αύξηση των ορίων ηλικίας και των υποχρεωτικών ετών ασφάλισης που θα τους ζητηθούν για τη συνταξιοδότησή τους μετά το 2022, θα πρέπει να σπεύσουν και να κατοχυρώσουν μέχρι 31/12/2021 τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης που ίσχυαν με βάση τα παλιά όρια ηλικίας και τα χρόνια ασφάλισης.
Για να γίνει αυτό θα πρέπει να συμπληρώσουν συγκεκριμένο χρόνο ασφάλισηςσε διάφορες χρονικές περιόδους, που είναι από την έναρξη της ασφάλισής τους έως το 2010, το 2011, το 2012, αλλά και από το 2013 έως και το 2021.
Τι προβλέπεται
Επισημαίνεται ότι ο ισχύων νόμος 4336/2015 άφησε ανοιχτά παράθυρα για σύνταξη πριν από τα 62 και με λιγότερα από 40 έτη, και μετά το 2022 για τους παλαιούς ασφαλισμένους, καθώς προβλέφθηκε ότι όσοι είχαν τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης που ίσχυαν πριν από τον νόμο 4336 μέχρι τις 31/12/2021, διατηρούν το δικαίωμα να συνταξιοδοτηθούν με τα όρια ηλικίας που προβλέπει ο νόμος 4336, ακόμη κι αν αυτά τα όρια συμπληρωθούν μετά το 2022 που θα ισχύει ο κανόνας για σύνταξη στα 62 με 40ετία, αλλιώς στα 67 έτη.
Τα θεμελιωμένα δικαιώματα (συντάξιμα έτη και όριο ηλικίας) δεν επηρεάζονται και οι ασφαλισμένοι μπορούν να τα ασκήσουν όποτε το θελήσουν, δηλαδή και μετά το 2022.
Ειδικότερα όσοι έχουν συμπληρώσει τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης και την ηλικία σύνταξης μέχρι 31/12/2021 δεν θίγονται από τις αλλαγές της ασφαλιστικής νομοθεσίας που ισχύουν από 1/1/2022.
Για τους ασφαλισμένους που έχουν θεμελιώσει το συνταξιοδοτικό τους δικαίωμα αλλά συμπληρώνουν το μεταβατικό όριο που ισχύει μετά την 1/1/2022, η σύνταξή τους καταβάλλεται κατά το έτος που συμπληρώνεται το νέο – μεταβατικό -όριο ηλικίας.
Οι εγκλωβισμενοι
Στον αντίποδα, «εγκλωβισμένοι» στην εργασία τους θα παραμείνουν χιλιάδες ασφαλισμένοι, ενόψει των αλλαγών στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης από 1/1/2022.
Οι πόρτες της πρόωρης εξόδου κλείνουν από την 1/1/2022 για όλους όσοι δεν προλάβουν να θεμελιώσουν δικαίωμα έως το τέλος του έτους, δηλαδή του 2021.
Στην κατηγορία αυτή ανήκουν ασφαλισμένοι που δεν έχουν θεμελιώσει ούτε θεμελιώνουν έως το τέλος του 2021 συνταξιοδοτικό δικαίωμα, διότι κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου δεν έχουν συμπληρώσει είτε το παλιό ηλικιακό όριο είτε τον απαραίτητο χρόνο ασφάλισης.
Θα πρέπει να τονιστεί ότι η μεγάλη πλειοψηφία των ασφαλισμένων κάνουν χρήση πλασματικών ετών για να συνταξιοδοτηθούν νωρίτερα από το κανονικό.
Αιτήσεις εξαγορών ή αναγνώρισης πλασματικών χρόνων, προκειμένου να θεμελιώσουν το δικαίωμα, μπορούν να υποβληθούν οποτεδήποτε είτε μαζί με την αίτηση συνταξιοδότησης είτε μεταγενέστερα ή ακόμη και νωρίτερα από αυτήν.
Η εξόφληση μπορεί να γίνει είτε εφάπαξ με έκπτωση είτε με δόσεις ή ακόμη και με παρακράτηση από τη σύνταξη.
Οι προϋποθέσεις
Στον ιδιωτικό τομέα (πρώην ΙΚΑ και ΟΑΕΕ) με πλήρη σύνταξη μπορούν να αποχωρήσουν:
Γυναίκες μητέρες (ΙΚΑ-ΕΤΑΜ) γεννημένες από τον 4/1960 έως και τον 12/1960, με 5.500 ημέρες ασφάλισης έως και 31/12/2011 και τέκνο γεννημένο από το 1993 και μετά.
Ασφαλισμένοι/ες (ΙΚΑ-ΕΤΑΜ) γεννημένοι/ες έως και τον 12/1960, με 10.500 ημέρες ασφάλισης έως και 31/12/2012 και 11.100 ημέρες ασφάλισης μέχρι σήμερα.
Ασφαλισμένοι/ες με 40 έτη ασφάλισης µέχρι την υποβολή του συνταξιοδοτικού αιτήµατος µε πραγµατικό ή πλασµατικό χρόνο και συµπληρώνουν το 62ο έτος της ηλικίας τους εντός του 2021.
Ασφαλισμένοι/ες (ΙΚΑ-ΕΤΑΜ) γεννημένοι/ες το 1966 με 10.500 ένσημα συνολικά, εκ των οποίων τουλάχιστον 7.500 στα βαρέα έως και 31/12/2010.
Ασφαλισμένοι/ες (ΙΚΑ – ΕΤΑΜ) γεννημένοι/ες το α’ τρίμηνο του 1966 με 10.500 ένσημα συνολικά, τουλάχιστον 7.500 στα βαρέα έως και 31/12/2011.
Ασφαλισμένοι/ες του πρώην ΙΚΑ-ΕΤΑΜ γεννημένοι/ες το α’ εξάμηνο του 1965 με 10.500 ένσημα συνολικά, εκ των οποίων τουλάχιστον 7.500 στα βαρέα έως και 31/12/2012.
Γυναίκες που είναι γεννημένες το 1966 και συμπλήρωσαν έως 31/12/2010 τις 4.500 ημέρες ασφάλισης συνολικά, εκ των οποίων 3.600 στα βαρέα και ανθυγιεινά και εξ αυτών 1.000 βαρέα τα τελευταία 17 έτη προ της συνταξιοδότησης.
Γυναίκες που είναι γεννημένες το 1965 και συμπλήρωσαν έως 31/12/2011 τις 4.500 ημέρες ασφάλισης συνολικά, εκ των οποίων 3.600 στα βαρέα και ανθυγιεινά και εξ αυτών 1.000 βαρέα τα τελευταία 17 έτη προ της συνταξιοδότησης.
Γυναίκες που είναι γεννημένες το 1964 και συμπλήρωσαν έως 31/12/2012 τις 4.500 ημέρες ασφάλισης συνολικά, εκ των οποίων 3.600 στα βαρέα και ανθυγιεινά και εξ αυτών 1.000 βαρέα τα τελευταία 17 έτη προ της συνταξιοδότησης (απαιτούμενη ηλικία 57 ετών).
Ασφαλισμένοι/ες (ΟΑΕΕ) γεννημένοι/ες έως και τον 12/1959 με 35 έτη ασφάλισης έως και 31/12/2011 και με 36 έτη ασφάλισης μέχρι τη συνταξιοδότηση (απαιτούμενη ηλικία 61 ετών και 3 μηνών).
Ασφαλισμένοι/ες (ΟΑΕΕ) γεννημένοι/ες έως και τον 12/1959 με 35 έτη ασφάλισης έως και 31/12/2012 και με 37 έτη ασφάλισης μέχρι τη συνταξιοδότηση (απαιτούμενη ηλικία 61 ετών και 3 μηνών).
