Το εκρηκτικό κοκτέιλ που δημιουργούν το ενεργειακό κόστος, η πανδημία και ο πληθωρισμός, ο οποίος σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις θα «σκαρφαλώσει» στο 5% (Δεκέμβριος 2021), ωθούν τις τιμές βασικών αγαθών και υπηρεσιών σε νέες αυξήσεις. Τα νοικοκυριά, τα οποία έχουν βρεθεί αντιμέτωπα με διαδοχικά «κύματα» ανατιμήσεων-το τελευταίο στην εορταστική περίοδο-, θα «στριμωχτούν» ξανά το επόμενο διάστημα, βάσει των εκτιμήσεων τις οποίες ασπάζονται και κορυφαία κυβερνητικά στελέχη.
Η κύρια αιτία για τα αλλεπάλληλα «κύματα» ανατιμήσεων σε βασικά αγαθά και προϊόντα, είναι η άνοδος του ενεργειακού κόστους που εκτοξεύει και τις τιμές των πρώτων υλών. Πολλές επιχειρήσεις , προκειμένου να αντιμετωπίσουν το αυξημένο λειτουργικό κόστος, έχουν αναγκαστεί να προχωρήσουν σε συνεχείς ανατιμήσεις των προϊόντων τους, εδώ και τουλάχιστον τέσσερις μήνες. Οι εκπρόσωποι του οργανωμένου λιανεμπορίου και δη των μεγάλων αλυσίδων σούπερ μάρκετ, ζητούν από την κυβέρνηση να προχωρήσει σε νέες ενισχύσεις για την αντιμετώπιση της ενεργειακής ακρίβειας, προκειμένου έτσι να περιοριστεί το «φαινόμενο» των συνεχών ανατιμήσεων.
Προς ώρας, πάντως, το... «φαινόμενο» δείχνει να είναι ανεξέλεγκτο, συνεπικουρούμενο από τις αυξητικές πληθωριστικές τάσεις. Οι εκτιμήσεις παραγόντων της αγοράς αλλά και του υπουργείου Ανάπτυξης είναι ότι τις επόμενες εβδομάδες θα σημειωθούν «γενναίες» αυξήσεις σε μια σειρά από βασικά αγαθά, όπως το αλεύρι, τα τυροκομικά, τα ζυμαρικά, ο καφές, η ζάχαρη, τα αρτοσκευάσματα, τα αυγά, τα κατεψυγμένα τρόφιμα κτλ.
Και τα αρνητικά για τους καταναλωτές δεν σταματούν εδώ, καθώς όπως εκτιμούν στελέχη των αλυσίδων σούπερ μάρκετ, το καλάθι της νοικοκυράς θα επιβαρυνθεί πιο πολύ τη φετινή χρονιά σε σχέση με το 2021. Σύμφωνα με τα στοιχεία, η αύξηση στις τιμές την περασμένη χρονιά κυμάνθηκε κοντά στο 1,5%, ενώ το 2020 θα προσεγγίσει το 3%.
Γεωργιάδης: Μείωση ΦΠΑ σε σειρά προϊόντων
Η κυβέρνηση, προφανώς και αντιλαμβάνεται ότι το πρόβλημα των ανατιμήσεων δεν αποκλιμακώνεται αλλά αντιθέτως «διογκώνεται» συνεχώς και κατά συνέπεια οφείλει να αναζητήσει λύσεις αναχαίτισης της ακρίβειας. Ένα από τα «πυροσβεστικά» μέτρα που προκρίνει το υπουργείο Ανάπτυξης, όπως δήλωσε ο αρμόδιος υπουργός Αδωνις Γεωργιάδης, είναι η μείωση του ΦΠΑ σε σειρά προϊόντων.
«Δουλεύουμε για να δούμε που πρόκειται να έχουμε το επόμενο διάστημα λογικά τις μεγαλύτερες αυξήσεις για να δούμε και αυτό το θέμα, αν γίνεται δια της φορολογίας να παρέμβουμε σε ορισμένα είδη έτσι ώστε να μπορέσουμε να ανακουφίσουμε αυτό το αναπόφευκτο πληθωριστικό κύμα. Είναι ανοικτό το ενδεχόμενο για αυτό το μέτρο, αν δούμε ότι οι αυξήσεις είναι υπερβολικές, να πάρουμε επιπλέον μέτρα για να ελέγξουμε το κύμα της ακρίβειας», τόνισε χαρακτηριστικά ο υπουργός Ενέργειας.
Στα ύψη η απογοήτευση των Ελλήνων - Μείωση εισοδημάτων το 2021 και 2022, μείωση αποταμίευσης, μείωση αγορών, ακρίβεια, και 7 στους 10 Έλληνες μόλις τα βγάζουν πέρα
Την απόλυτη απογοήτευση των ελληνικών νοικοκυριών, για την οικονομική τους κατάσταση, αλλά και την οικονομία της χώρας, αποκαλύπτουν τα «ψιλά γράμματα» της δημοσκόπησης του ΙΟΒΕ, το οποίο, ας σημειωθεί, είναι φορέας που ιστορικά συνδέεται με την Ελληνική Βιομηχανία.
Η Ελλάδα έχει τους πλέον απογοητευμένους καταναλωτές στην Ευρωπαϊκή Ένωση, μακράν από τις χώρες που ακολουθούν καθώς με συντριπτικά ποσοστά δηλώνουν ότι έχουν μειωθεί τα εισοδήματά τους το 2021 και θα μειωθούν περαιτέρω το 2022, δεν μπορούν να αποταμιεύσουν, αφού 7 στα 10 νοικοκυριά μόλις τα βγάζουν πέρα, δεν θα προβούν σε αγορές διαρκών καταναλωτικών αγαθών άμεσα, ενώ ανησυχούν για την ακρίβεια που επελαύνει.
Αναλυτικότερα σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, ένας φορέας στον οποίο δεν μπορεί να του καταλογιστεί αντιπολιτευτική διάθεση, ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης επιδεινώθηκε εκ νέου τον Δεκέμβριο και διαμορφώθηκε στις –43,2 (από –40,8) μονάδες.
Το ΙΟΒΕ διευκρινίζει πως, η επιδείνωση δεν οφείλεται στις πρόσφατες εξελίξεις εξαιτίας της μετάλλαξης Όμικρον και των έκτακτων παρεμβάσεων πολιτικής που ακολούθησαν, που σημαίνει ότι οι σχετικοί δείκτες θα σημείωναν μεγαλύτερη επιδείνωση.
Οι Έλληνες καταναλωτές εξακολουθούν να διατηρούνται στην πρώτη θέση στην κατάταξη ως προς τους περισσότερο απαισιόδοξους καταναλωτές στην ΕΕ, με σημαντική διαφορά από τους υπόλοιπους.
Ακολουθούν η Σλοβακία και η Σλοβενία, με επίπεδο δείκτη –23,8 και -22,8 μονάδες αντίστοιχα, ενώ στην τέταρτη και πέμπτη θέση βρίσκονται οι καταναλωτές της Κύπρου και της Βουλγαρίας, με –20,1 και -19,7 μονάδες αντίστοιχα.
Στις χαμηλότερες θέσεις αυτής της κατάταξης η Σουηδία (+3,7) και η Δανία (+2,5), με τις θετικές τιμές του δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης να συνεπάγονται μικρή αισιοδοξία από τους καταναλωτές των συγκεκριμένων χωρών.
Κατάρρευση εισοδημάτων 2021και 2022
Αναφορικά με το 2021, το 51% των νοικοκυριών δηλώνει ότι υπέστη ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση της οικονομικής του κατάστασης, ενώ το 3% θεωρεί πως επήλθε μικρή βελτίωση. Οι αντίστοιχοι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαμορφώθηκαν στις -7,9 και -8,7 μονάδες αντίστοιχα, που σημαίνει ότι τα ποσοστά απογοήτευσης στην Ελλάδα είναι πολλαπλάσια. Επίσης καταγράφεται:
Επιδείνωση προβλέψεων για την οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών τους προσεχείς 12 μήνες, με το δείκτη του Δεκεμβρίου, να διαμορφώνεται στις -38,2 μονάδες.
Το 46% των νοικοκυριών αναμένει ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση της οικονομικής του κατάστασης, ενώ το 4% προβλέπει μικρή βελτίωση. Οι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαμορφώθηκαν στις -3,3 και -2,2 μονάδες αντίστοιχα.
Ο δείκτης των προβλέψεων των νοικοκυριών για την οικονομική κατάσταση της χώρας τους το προσεχές 12-μηνο παρουσίασε υποχώρηση τον Δεκέμβριο και διαμορφώθηκε στις -49,5 (από - 45,0) μονάδες.
Το 61% των καταναλωτών (από 62%) προβλέπει ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης της χώρας, έναντι του 22% το οποίο αναμένει σταθερότητα. Οι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαμορφώθηκαν στις -14,8 και -8,6 μονάδες αντίστοιχα.
Εξασθένιση της πρόθεσης για μείζονες αγορές. Η πρόθεση των καταναλωτών για σημαντικές αγορές τους προσεχείς 12 μήνες (επίπλων, ηλεκτρικών συσκευών κ.λπ.) εξασθένισε, με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις -47,4 (από -45,9) μονάδες.
Το 51% των καταναλωτών (από 54%) προέβλεψε ότι θα προβεί σε λιγότερες ή πολύ λιγότερες δαπάνες, ενώ το 6% (από 9%) αναμένει το αντίθετο. Οι ευρωπαϊκοί δείκτες διαμορφώθηκαν στις -12,3 μονάδες στην ΕΕ και στις -13,9 μονάδες στην Ευρωζώνη.
Ο δείκτης της πρόθεσης για αποταμίευση τους προσεχείς 12 μήνες υποχώρησε τον Δεκέμβριο και διαμορφώθηκε στις –64,3 μονάδες (από -63,7).
Το 81% των νοικοκυριών δεν θεωρεί πιθανή την αποταμίευση στο επόμενο 12μηνο, ενώ το 17% (από 18%) τη θεωρεί πιθανή ή πολύ πιθανή. Οι σχετικοί δείκτες διαμορφώθηκαν στις +5,3 μονάδες στην ΕΕ και στις +5,0 μονάδες στην Ευρωζώνη.
Ο δείκτης πρόβλεψης για την εξέλιξη της ανεργίας τους προσεχείς 12 μήνες βελτιώθηκε ήπια τον Δεκέμβριο, στις +36,9 μονάδες, από +38,0 τον Νοέμβριο. Το ποσοστό των νοικοκυριών που προβλέπει μικρή ή αισθητή άνοδο της ανεργίας υποχώρησε στο 55% (από 59%) με το 16% των ερωτηθέντων να αναμένει ελαφρά μείωσή της. Οι αντίστοιχοι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαμορφώθηκαν στις +16,2 και +14,5 μονάδες.
Το 49% (από 68%) των νοικοκυριών προβλέπει άνοδο τιμών με τον ίδιο ή ταχύτερο ρυθμό και το 24% (από 15%) αναμένει σταθερότητα. Οι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαμορφώθηκαν στις +37,9 και +36,6 μονάδες αντίστοιχα.
Το ποσοστό των καταναλωτών που δηλώνει ότι «μόλις τα βγάζει πέρα» ενισχύθηκε στο 69% (από 63%), ενώ στο 7% (από 11%) εξασθένισε το ποσοστό όσων αναφέρουν ότι αντλούν από τις αποταμιεύσεις τους. Οι καταναλωτές που δήλωσαν ότι αποταμιεύουν λίγο ή πολύ αποτελούν εκ νέου το 20% του συνόλου, ενώ το ποσοστό όσων δήλωσαν ότι «έχουν χρεωθεί» διαμορφώθηκε σε 4%.
