Αγία Κυρική η Μεγαλομάρτυς
Η Αγία Κυριακή ήταν κόρη του Δωροθέου και της Ευσεβίας. Αυτοί ήταν άτεκνοι και παρακαλούσαν το Θεό να τους
δώσει παιδί. Πράγματι, ο Θεός ευδόκησε, και το χριστιανικό αυτό ζευγάρι, απέκτησε παιδί. Γεννήθηκε ημέρα Κυριακή, γι' αυτό και της έδωσαν το όνομα Κυριακή.
Κατά το διωγμό του Διοκλητιανού, το έτος 282 μ.Χ., οι γονείς της συνελήφθησαν και μετά από ανάκριση βασανίστηκαν και αποκεφαλίστηκαν από το δούκα Ιούστο.
Η δε Κυριακή παραπέμφθηκε στον Καίσαρα Μαξιμιανό, και από εκεί στον άρχοντα Βιθυνίας Ιλαριανό, ο οποίος της υπενθύμισε ότι η ομορφιά της είναι για απολαύσεις και όχι για βασανιστήρια. Τότε η παρθένος κόρη του απάντησε: «Ούτε στη νεότητα μου, ούτε στην ομορφιά μου δίνω την παραμικρή προσοχή. Και τα λαμπρότερα από τα επίγεια πράγματα είναι προσωρινά, όπως τα άνθη και κούφια, όπως οι σκιές.
Σήμερα, έπαρχε, είμαι όμορφη, αύριο μια άσχημη γριά. Να κάνω, λοιπόν, κέντρο της ζωής μου την ομορφιά μου; Την αξία της, όμως, τη γνώρισα στις ρυτίδες, που την περιμένουν και στον τάφο που την καλεί. Νόμισες, λοιπόν, ότι θα κάνω την τερατώδη ανοησία, να χάσω την αιώνια λαμπρότητα για να μείνω λίγο περισσότερο στη γη;
Γι' αυτό στο ξαναλέω, έπαρχε: είμαι και θα είμαι στη ζωή και στο θάνατο χριστιανή». Εξοργισμένος ο Ιλαριανός, σκληρά τη βασάνισε και διέταξε να την αποκεφαλίσουν. Αλλά πριν πέσει η σπάθη, προσευχόμενη παρέδωσε το πνεύμα της στον Κύριο.
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΑΓΙΑΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΗΜΑΘΙΑΣ
Σύμφωνα με την παράδοση τον 16ο αιώνα στην περιοχή ασκήτεψε η Αγία Κυριακή η Νέα, η οποία ήταν αδελφή του Αγίου Διονυσίου του εν Ολύμπω, που για μερικά χρόνια ήταν ασκητής στον γειτονικό Αλιάκμονα, στη Σκήτη του Τιμίου Προδρόμου. Έτσι, κτίστηκε τότε μοναστήρι έξω από το χωριό Λουτρός, στον κάμπο της Ημαθίας, που αφιερώθηκε στην προσφιλή της αγία, της οποίας έφερε το όνομα, στην Αγία Κυριακή την Μεγαλομάρτυρα.
Στην περιοχή του Λουτρού βρέθηκε έπειτα από αιώνες η θαυματουργή εικόνα της Αγίας Κυριακής και με πρωτοβουλία των κατοίκων στήθηκε αρχικά το 1914 ένα μικρό ναΐδριο, το οποίο χρησιμοποιήθηκε ως ερημητήριο της μοναχής Κασσιανής από το χωριό Βρασνά της Χαλκιδικής, η οποία μόνασε εκεί για 30 περίπου χρόνια.
Το 1961 με βασιλικό διάταγμα οργανώθηκε ως Γυναικεία Κοινοβιακή Μονή, όπου εγκαταβίωσαν αρχικά δύο μοναχές, εκτός από τη μοναχή Κασσιανή, η οποία μέχρι το τέλος της ζωής της ζούσε έγκλειστη στο κελί της.
Τα τελευταία χρόνια, με την φροντίδα της Ιεράς Μητρόπολης Βέροιας έχουν προστεθεί στη μονή πολλά σύγχρονα κτίσματα και εγκαταστάσεις, καθώς και ξενώνες για τους προσκυνητές.
Αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά προσκυνήματα της Ημαθίας, λόγω της θαυματουργής εικόνας της Αγίας Κυριακής και το μοναστήρι είναι δεμένο στη μνήμη των κατοίκων για το πανηγύρι του, που γίνεται στις 7 Ιουλίου, στη μνήμη της Αγίας Μεγαλομάρτυρος Κυριακής.
Aεροφωτογραφίες: Πηγή Δήμος Αλεξάνδρειας
