Σουλτανινας Ξενης Μοναχης,που διασωζεται στην Ι.Μ. Βατοπεδιου,του ετους 1338.
Οι φωτογραφιες προερχονται απο το εσωτερικο του Καθολικου και το ξυλοτυπο καλλιτεχνικο ταβανι της παλαιας ομωνυμης Μονης στο χωριο,που διασωζει απεικονισεις αυτης και ευτυχως στεκει ακομη ορθιο,για να θυμιζει την παλαια ιστορια του τοπου και την σχετικη δικη μας εγκαταλειψη.
Αναφορες για την Μονη,ηδη υπαρχουν εγγραφες, απο τον 18ο αιωνα,καθως ηταν και το μοναδικο μοναστηρι στην παλια Επισκοπη Καμπανιας και διπλα στην Λιμνη των Γιαννιτσων(Βαλτος).
Ανακαινιση του Καθολικου του(απο οπου προερχονται οι φωτογραφιες),ελαβε χωρα το 1814.
Ηταν αρκετα πλουσιο μοναστηρι και στηλοβατης του Ελληνισμου στο Ρουμλουκι καθ'ολη την διαρκεια της Τουρκοκρατιας,αλλα κυριως κατα τον Μακεδονικο Αγωνα,φεροντας μεχρι σημερα τα σημαδια απο τις σφαιρες των Κομιτατζηδων Βουλγαρων κατα την επιθεση τους στο Νησι το βραδυ της 14ης προς 15ης Μαρτιου 1906.
Διαλυθηκε ως μοναστηρι το 1928,οταν η Επισκοπη Καμπανιας ενσωματωθηκε στην Μητροπολη Βεροιας και Ναουσης.
Εκτοτε,στοιχεια της παλιας του αιγλης,"μετακομισαν" τα επομενα χρονια στο κοντινο νεο γυναικειο μοναστηρι της Αγιας Κυριακης.
Στεκει ομως ακομη περηφανα ορθιο και φυλαει τις μνημες του Εθνους σε αυτον τον τοπο.
Περισσοτερα θα παραθεσω σε αλλες μου δημοσιευσεις.
Απλα, οι Αγιοι Αναργυροι,οι δικοι μας Ρουμλουκιωτες,μιλανε ακομη στις ψυχες ολονων μας.
Υπ'οψιν πως η επισημη εορτη τους ειναι την 1η Νοεμβριου(διακριση μεταξυ των αντιστοιχων Αγιων ομωνυμων Κοσμα και Δαμιανου,Ρωμαιων και Μικρασιατων).
Ετσι,οι Ρουμλουκιωτες εορταζουν τον Αργυρη και την Αργυρη-ω τον Νοεμβρη.
Αλεξάνδρου Γαία - Δημήτριος Πανταζόπουλος