Το Σάββατο 18 Ιουλίου το απόγευμα στο Ιερό Προσκύνημα της Παναγίας Σουμελά στο Βέρμιο πραγματοποιήθηκε η έναρξη του 22ου Συναπαντήματος Νεολαίας Ποντιακών Σωματείων, το οποίο αποτελεί την ετήσια συνάντηση στην Ιερά Μονή της Παναγίας Σουμελά, των νέων ποντιακής καταγωγής από όλη την Ελλάδα και τη Διασπορά. Στη συνάντηση αυτή, που έχει πλέον καταστεί θεσμός, η Οργανωτική Επιτροπή σε συνεργασία με το Σωματείο και το Προσκύνημα «Παναγία Σουμελά» ετοιμάζουν ένα πλούσιο πρόγραμμα και επιλέγουν ενδιαφέρουσες εισηγήσεις για επίκαιρα κοινωνικά, πολιτιστικά και ιστορικά θέματα του Ποντιακού Ελληνισμού.
Στην έναρξη χαιρετισμό απηύθυναν ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων και ο Πρόεδρος του Σωματείου Παναγία Σουμελά κ. Γεώργιος Τανιμανίδης.
Ο Σεβασμιώτατος στον χαιρετισμό του ανέφερε μεταξύ άλλων: Μέ πολλή χαρά καί ἀγάπη σᾶς ὑποδεχόμεθα καί φέτος στούς χώρους τοῦ Ἱεροῦ Προσκυνήματος τῆς Παναγίας Σουμελᾶ. Σᾶς ὑποδεχόμεθα στό ἱερό αὐτό κατοικητήριο τῆς Παναγίας τοῦ Πόντου, ἐδῶ ὅπου φυλάσσεται ἡ θαυματουργή καί χαριτόβρυτη εἰκόνα τῆς Σουμελιώτισσας Παναγίας, ἐδῶ ὅπου κτυπᾶ ἡ καρδιά τοῦ Ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ, στό 22ο Συναπάντημα τῆς Νεολαίας τῶν Ποντιακῶν Σωματείων.
Τό φετινό Συναπάντημα δέν εἶναι ὅπως τά προηγούμενα, δέν εἶναι ὅπως θά θέλαμε νά εἶναι, γιατί ἡ ἐπιδημία τοῦ κορωνοϊοῦ, ἡ ὁποία ταλαιπωρεῖ τούς τελευταίους μῆνες ὁλόκληρο τόν κόσμο, δυσχεραίνει τίς μετακινήσεις καί ἐπιβάλλει τήν τήρηση εἰδικῶν μέτρων στή διοργάνωση συγκεντρώσεων μέ σκοπό τήν προστασία τῆς ὑγείας, τόν περιορισμό τῆς διαδόσεως τοῦ ἰοῦ καί τήν προστασία τῆς ὑγείας ὅλων μας.
Ὑπό τή σκέπη ὅμως καί τήν προστασία τῆς Παναγίας μητέρας μας, ἡ ὁποία προστάτευσε καί ὅλο αὐτό τό διάστημα τήν πατρίδα μας, ἐλπίζουμε καί εὐχόμεθα τήν εὐόδωση καί τοῦ φετινοῦ Συναπαντήματος.
Ὁ περιορισμένος ἀριθμός ὅσων συμμετέχετε φέτος πολλαπλασιάζει τήν εὐθύνη σας, καθώς σᾶς καθιστᾶ ἀναμεταδότες τῶν ἐμπειριῶν καί τῶν βιωμάτων σας, ὅλων ὅσων θά ζήσετε, θά ἀκούσετε καί θά συζητήσετε αὐτό τό τριήμερο, καί σέ ὅλους ἐκείνους πού δέν εἶναι φέτος μαζί μας, ἀλλά καί σέ ὅλους τούς νέους τῶν τόπων στούς ὁποίους ζεῖτε.
Τόν περασμένο χρόνο τιμήσαμε τήν ἐπέτειο τῶν 100 χρόνων ἀπό τή Γενοκτονία τοῦ Ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ. Τιμήσαμε τούς πατέρες μας οἱ ὁποῖοι τόσο ἄδικα θυσιάσθηκαν καί ἐξοντώθηκαν μέ ποικίλους τρόπους στόν βωμό μιᾶς παράλογης ἰδεολογίας καί μιᾶς ἀπάνθρωπης πολιτικῆς.
Τιμήσαμε ὅμως μαζί τους καί τούς πατέρες μας, τούς θεμελιωτές αὐτοῦ τοῦ Ἱεροῦ Προσκυνήματος, πού μέ πολλές δυσκολίες καί πολλές προσπάθειες κατόρθωσαν νά διασώσουν καί νά μεταφέρουν τή σεβάσμια εἰκόνα τῆς Παναγίας Σουμελᾶ ἀπό τό ἱστορικό καί παλαίφατο μοναστήρι της στήν Τραπεζοῦντα στήν Ἑλλάδα, ἐδῶ στό Βέρμιο, καί νά ἱδρύσουν ἐδῶ μία νέα Παναγία Σουμελᾶ.
Ἡ ἐνέργειά τους αὐτή δέν εἶναι ἕνα τυχαῖο γεγονός. Οἱ πατέρες μας, ὁ ἀρχιμανδρίτης Ἀμβρόσιος Σουμελιώτης, ὁ Φίλων Κτενίδης στή συνέχεια καί ὁ Παναγιώτης Τανιμανίδης, δέν εἶχαν τήν αἴσθηση ὅτι διασώζουν καί προστατεύουν ἁπλῶς ἕνα κειμήλιο σάν τά ἄλλα.
Εἶχαν τήν πίστη καί τή βεβαιότητα ὅτι ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας Σουμελᾶ, ἡ ὁποία ἐπί 16 αἰῶνες ὑπῆρξε ἡ ἐφέστιος εἰκόνα τῶν Ἑλλήνων τοῦ Πόντου, ὑπῆρξε ἐκείνη πού τούς συγκέντρωνε κοντά της στίς χαρές καί τίς λύπες, ἐκείνη πού τούς ἕνωνε, ἀλλά καί ἐκείνη πού τούς ἔδινε δύναμη νά ἀντιμετωπίσουν τίς δυσκολίες, προσωπικές καί συλλογικές, ἦταν ἡ μόνη πού θά μποροῦσε νά κρατήσει τόν ξερριζωμένο καί διασκορπισμένο στά πέρατα τῆς οἰκουμένης Ποντιακό Ἑλληνισμό ἑνωμένο.
Εἶχαν τήν πίστη καί τή βεβαιότητα ὅτι ἡ ἱστορική εἰκόνα τῆς Παναγίας Σουμελᾶ ἦταν ἡ ψυχή τῶν Ἑλλήνων τοῦ Πόντου καί ἔτσι θά ἔπρεπε νά παραμείνει, ὥστε νά μήν ξεχαστεῖ ἡ ἱστορία του, ὁ πολιτισμός του, τά ἤθη καί τά ἔθιμα τῶν πατέρων του. Γιατί γνώριζαν, καί αὐτό πρέπει νά τό συνειδητοποιήσουμε καί ἐμεῖς, παρότι κάποιοι θέλουν νά τό ξεχνοῦν, ὅτι ὁ πολιτισμός ἔχει πάντοτε κάτι πού ἐμπνέει γιά τή δημιουργία του, ἔχει μία πίστη πίσω του. Καί ὅσο πιό ἰσχυρή εἶναι αὐτή ἡ πίστη, τόσο πιό μεγαλειώδης καί πιό διαρκής εἶναι ὁ πολιτισμός.
Στήν περίπτωση τοῦ Ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ ἡ θαυματουργή εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Σουμελᾶ ὑποστασιάζει αὐτή τήν πίστη, τήν πίστη μας, τήν ὀρθόδοξη χριστιανική, πού ἐκφράσθηκε ἀπό τούς πατέρες μας στόν Πόντο καί μέ τή μουσική καί μέ τούς χορούς καί μέ τήν ποντιακή γλώσσα, πού ἀντλεῖ ἀπό τό παρελθόν τοῦ Ἑλληνισμοῦ. Ἄν δέν ὑπῆρχε ἡ Παναγία Σουμελᾶ, ἡ μουσική καί οἱ χοροί θά ἔσβυναν καί θά ξεχνιόταν, γιατί δέν εἶχαν σημεῖο ἀναφορᾶς, γιατί θά ἔλειπαν τά πανηγύρια τῆς Παναγίας, στά ὁποῖα καλλιεργήθηκαν καί ἄνθισαν, ἐκφράζοντας τούς καημούς τοῦ Ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ καί στηρίζοντας τήν πίστη καί τίς προσδοκίες του.
Ἄν δέν ὑπῆρχε ἡ Παναγία Σουμελᾶ, γιά νά στηρίζει τήν πίστη τῶν πατέρων μας στόν Χριστό καί στήν Ἐκκλησία, τότε εἶναι βέβαιο πώς θά εἶχε χαθεῖ μέσα στίς συμπληγάδες τῶν ἀλλοθρήσκων πιέσεων μαζί μέ τήν ὀρθόδοξη πίστη.
Καί αὐτό δέν εἶναι σχῆμα λόγου, δέν εἶναι φανταστικό σενάριο. Εἶναι γεγονός τεκμηριωμένο ἱστορικά. Ὅπου χάθηκε ἡ πίστη, χάθηκε καί ἡ ἐθνική ταυτότητα, χάθηκε καί ἡ παράδοση καί ὁ πολιτισμός, καί οἱ ἄνθρωποι ἀφομοιώθηκαν.
Ἡ διαχρονική αὐτή διαπίστωση δέν θά πρέπει νά μᾶς φοβίζει, ἀλλά νά μᾶς παρακινεῖ σέ ἐγρήγορση, ἰδιαιτέρως ἐσᾶς τούς νέους, καθώς μάλιστα ζοῦμε σέ ἕναν κόσμο στόν ὁποῖο οἱ προκλήσεις διαρκῶς αὐξάνουν καί οἱ ἐπιθέσεις ἐναντίον καί τῆς πίστεως καί τοῦ ἔθνους μας δέν σταματοῦν.
Τό ζοῦμε αὐτές τίς ἡμέρες μέ τήν ἀπόφαση τῆς Τουρκίας νά μετατρέψει τήν Ἁγία Σοφία καί πάλι σέ τέμενος, καταργώντας τόν μουσειακό χαρακτήρα πού τῆς εἶχε δώσει ὁ Κεμάλ Ἀτατούρκ, ὁ ὁποῖος θέλησε μέ τόν τρόπο αὐτό νά ἀναγνωρίσει ὄχι μόνο τή μεγάλη θρησκευτική καί ἱστορική ἀξία τοῦ περίφημου αὐτοῦ μνημείου τῆς χριστιανοσύνης ἀλλά καί τήν καλλιτεχνική σημασία του, ἡ ὁποία προστατεύεται ἀπό τήν Οὐνέσκο.
Καί ὅμως βλέπουμε ὅτι ὁ σημερινός ἡγέτης τῆς Τουρκίας ἀδιαφορεῖ γιά ὅλα αὐτά καί μάλιστα προκλητικά, ἔχοντας θέσει ὡς στόχο ἀπό ἐτῶν νά ἐξαλείψει κατά τό δυνατόν τά ἴχνη τῆς ἑλληνικῆς καί τῆς χριστιανικῆς παρουσίας τόσων αἰώνων στήν Κωνσταντινούπολη, μετατρέποντας τό θαῦμα αὐτό τῆς οἰκουμενικῆς χριστιανοσύνης σέ μουσουλμανικό τέμενος, ὅπως τό ἔκανε πρίν ἀπό μερικά χρόνια καί μέ τόν ναό τῆς Ἁγίας Σοφίας στήν Τραπεζούντα.
Ἐπιχειρεῖ, δηλαδή, μία νέα πολιτιστική, θά μποροῦσα νά πῶ, γενοκτονία, οἰκειοποιούμενος τό παγκόσμιο αὐτό σύμβολο τοῦ Ἑλληνισμοῦ καί τοῦ Χριστιανισμοῦ, μέ τό ἐπιχείρημα δῆθεν ὅτι τήν ἀπελευθερώνει καί ὅτι ἡ Ἁγία Σοφία ἀνήκει στό κληροδότημα τοῦ Μωάμεθ τοῦ πορθητῆ, ἄρα ἀνήκει στούς Τούρκους καί τό Ἰσλάμ. Ὁ Ἐρντογάν μετατρέποντας τήν Ἁγία Σοφία σέ τζαμί πραγματοποιεῖ μία νέα πολιτιστική γενοκτονία.
Γιατί τί ἄλλο παρά γενοκτονία εἶναι τό νά θέλεις νά ἐξαφανίσεις τήν ἱστορία ἑνός ἔθνους ἀπό ἕναν τόπο μέ τόν ὁποῖο εἶναι συνδεδεμένος γιά περισσότερα ἀπό 2.500 χρόνια, νά θέλεις νά διαγράψεις τά τεκμήρια τῆς πίστεώς του καί νά βεβηλώσεις τά ἱερά του;
Βέβαια, ὅσο καί νά προσπαθεῖ σήμερα ὁ ἡγέτης τῆς Τουρκίας νά ὁλοκληρώσει τό ἔργο ἄλλων προκατόχων του πού προσπάθησαν νά ξερριζώσουν τόν Ἑλληνισμό ἀπό τίς πατρογονικές του ἑστίες, ὅσο καί ἄν οἱ προσευχές τους σέ λίγες ἡμέρες θά ἀκουσθοῦν ἀσεβεῖς καί βέβηλες μέσα ἀπό τόν ναό τῆς Σοφίας τοῦ Θεοῦ Λόγου, δέν μποροῦν νά ἀλλάξουν τίποτε μέσα στήν ψυχή μας, δέν μποροῦν νά σβύσουν τήν ἱστορία μας, δέν μποροῦν νά σβύσουν τήν ὀρθόδοξη καί ἑλληνική παρουσία μέσα στόν μεγαλειώδη ἱερό αὐτόν ναό, τό καύχημα τῆς οἰκουμένης, γιατί πάνω σέ κάθε πέτρα του, σέ κάθε κεραμίδι του εἶναι γραμμένα ὀνόματα ἑλληνικά, γιατί τά ὑπέροχα ψηφιδωτά της στήν εἴσοδο, τήν κόγχη καί τά ὑπερῶα μαζί μέ τά πολυόμματα Χερουβίμ, ἔστω καί καλυμμένα, θά εἶναι ἐκεῖ, δίπλα στά μονογράμματα τῶν βυζαντινῶν αὐτοκρατόρων, τῶν κτιτόρων τοῦ ναοῦ, τοῦ Ἰουστινιανοῦ καί τῆς Θεοδώρας, ἀδιάψευστοι μάρτυρες τῆς ἱστορίας καί τῆς ἀληθείας. Ἀρκεῖ ἐμεῖς νά μήν ξεχνοῦμε τήν ἱστορία μας, τίς ρίζες μας, τήν πίστη μας, τόν πολιτισμό μας.
Γι᾽ αὐτό καί μέ τήν εὐκαιρία τοῦ 22ου Συναπαντήματος πρέπει νά στείλουμε ἀπό ἐδῶ, ἀπό τά ὑψώματα τοῦ Βερμίου, ἀπό τό Ἱερό Προσκύνημα τῆς Παναγίας Σουμελᾶ, πρός ὅλες τίς κατευθύνσεις αὐτό τό ἠχηρό μήνυμα: νά συσπειρωθεῖ ὁλόκληρος ὁ Ἑλληνισμός καί ἰδιαιτέρως ὁ Ποντιακός Ἑλληνισμός, μέ πρωτοστάτες τούς νέους καί τίς νέες, γύρω ἀπό τήν ἱστορική καί χαριτόβρυτη εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Σουμελιώτισσας, μέ πίστη στόν Θεό καί ἐμπιστοσύνη στήν Ἐκκλησία μας. Γιατί ἔτσι μόνο θά μπορέσει νά κρατήσει ὁ Ποντιακός Ἑλληνισμός τήν ταυτότητά του, τή γλώσσα του, τή μουσική καί τούς χορούς του, τίς παραδόσεις του. Χωρίς τήν Παναγία Σουμελᾶ καί τήν ἱερή της εἰκόνα ὅλα αὐτά δέν ἔχουν οὔτε νόημα οὔτε ἀξία.
Αὐτό τό μήνυμα σᾶς καλοῦμε νά μεταδώσετε μαζί μέ τίς ἐντυπώσεις καί τά βιώματά σας ἀπό τό φετινό, 22ο Συναπάντημα τῆς Νεολαίας τῶν Ποντιακῶν Σωματείων, στίς πλαγιές τοῦ Βερμίου, ὑπό τή σκέπη τοῦ Ἱεροῦ Προσκυνήματος τῆς Παναγίας Σουμελᾶ καί τῆς ἱερῆς καί θαυματουργῆς εἰκόνος της σέ ὅλους τούς νέους καί τίς νέες τῶν Σωματείων σας καί στούς Ποντίους ὅλου τοῦ κόσμου.
Αὐτή τήν πίστη καί αὐτό τό μήνυμα ἀγωνίζεται νά μεταδώσει τό Ἱερό Προσκύνημα τῆς Παναγίας Σουμελᾶ, γι᾽ αὐτό καί ὀργανώνει ὅλο τόν χρόνο ἐκδηλώσεις σέ αὐτόν ἀκριβῶς τόν χῶρο, τόν ὁποῖο ἁγιάζει μέ τήν παρουσία της ἡ θαυματουργική εἰκόνα τῆς Παναγίας μας, ἀλλά καί τό 22ο Συναπάντημα Νέων, στό ὁποῖο σᾶς καλωσορίζω γιά ἀκόμη μία φορά ἐγκάρδια.
Εὔχομαι πατρικά ἡ Παναγία Σουμελᾶ νά εὐλογήσει καί αὐτή τήν ἐκδήλωση καί νά σᾶς συνοδεύει μέ τή μητρική χάρη καί τήν εὐλογία της πάντοτε.