Οι επιστήμονες παραδέχονται ότι η επέλαση των κουνουπιών στη δυτική Θεσσαλονίκη, εξαιτίας της ανάπτυξης των ορυζώνων θα είναι σφοδρή αυτήν την περίοδο, γεγονός που σημειώνεται κάθε χρόνο, τόσο εδώ όσο και στην πεδιάδα των Σερρών, όπου ο ορυζώνες εκτείνονται σε 40.000 στρέμματα.
Τονίζουν μάλιστα ότι Θεσσαλονίκη και Σέρρες καθίστανται «πρωταθλητές» σε επίπεδο όχλησης από τα κουνούπια, λόγω της ιδιαιτερότητας των περιοχών από την παρουσία των ρυζιών. «Αναμφίβολα θα αυξηθεί σημαντικά η όχληση στην ευρύτερη περιοχή της δυτικής Θεσσαλονίκης, λόγω της παρουσίας των ορυζώνων, ωστόσο αυτή θα είναι έντονη κυρίως από τις 9 έως τις 11 το βράδυ» αναφέρει ο Δρ. Βιολογίας και εκπρόσωπος της εταιρείας που υλοποιεί το πρόγραμμα καταπολέμησης των κουνουπιών στην Κεντρική Μακεδονία Σπύρος Μουρελάτος.
Εξηγεί ότι αυτήν την περίοδο είναι αυξημένοι οι πληθυσμοί των κουνουπιών και οι ορυζώνες που βρίσκονται σε πλήρη ανάπτυξη θα επηρεάσουν δεκάδες χωριά και οικισμούς στου δήμους Δέλτα και Χαλκηδόνας, αλλά και μέρος των περιφερειακών ενοτήτων Πιερίας κα Ημαθίας. Ειδικότερα, μέσα στον Ιούλιο δύσκολη θα είναι η κατάσταση που θα αντιμετωπίσουν και οι κάτοικοι των δήμων Πύδνας Κολινδού και Αλεξάνδρειας.
Ωστόσο ο κ. Μουρελάτος παρατηρεί ότι η όχληση μπορεί να είναι έντονη, αλλά πολύ μικρότερη από αυτή που ένιωθαν οι πολίτες των περιοχών τα προηγούμενα χρόνια. «Η συστηματική και μεθοδική εφαρμογή του προγράμματος καταπολέμησης κουνουπιών από την περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας είχε ως αποτέλεσμα η όχληση στο γενικό πληθυσμό να είναι μειωμένη έως και 15% σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια» υπογράμμισε ο Δρ. Βιολογίας. «Ο κόσμος σε περιοχές κυρίως της δυτικής Θεσσαλονίκης », προσθέτει ο ίδιος «λογικά ζητά μηδενική όχληση, αλλά δεν πρέπει να παραβλέπει ότι πριν από λίγα χρόνια η κατάσταση ήταν ανυπόφορη και δεν μπορούσε κανείς να βγει από το σπίτι του από το απόγευμα ως αργά το βράδυ».
Παραδέχεται πάντως ότι η όχληση δεν μπορεί να εξαλειφθεί, καθώς τα κουνούπια τη συγκεκριμένη περίοδο του καλοκαιριού αυξάνουν σημαντικά τους πληθυσμούς τους, και είναι έντονη σε όλες τις περιοχές που βρίσκονται πέριξ των υγροτοπικών συστημάτων, στα οποία περιλαμβάνονται και οι ορυζώνες.
Σε πλήρη εξέλιξη οι ψεκασμοί
Πάντως η έγκαιρη έναρξη του προγράμματος καταπολέμησης κουνουπιών, συγκεκριμένα στις αρχές Απριλίου, το οποίο υλοποιεί η περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και μάλιστα ταυτόχρονα σε όλες τις περιφερειακές ενότητες σε συνδυασμό με τις σχετικά φυσιολογικές καιρικές συνθήκες που επικράτησαν το περασμένο δίμηνο, συνέβαλαν ώστε η όχληση και οι όποιοι κίνδυνοι από τα κουνούπια να είναι σε χαμηλά επίπεδα.
Παρόλα αυτά, όπως τονίζει η αντιπεριφερειάρχης Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης Μελίνα Δερμεντζοπούλου οι αρμόδιες υπηρεσίες της περιφέρειας βρίσκονται διαρκώς σε επιφυλακή και θα παραμείνουν όλο το καλοκαίρι, προκειμένου να αντιμετωπιστούν τυχόν εντομολογικά προβλήματα που θα ανακύψουν. «Το πρόγραμμα καταπολέμησης κουνουπιών βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη και όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος άρχισε νωρίς με συγκεκριμένο προγραμματισμό με στόχο την προστασία της δημόσιας υγείας» σημείωσε η αντιπεριφερειάρχης.
Η ίδια αναφέρθηκε τόσο στα οφέλη του προγράμματος, το οποίο, όπως είπε, είναι πλέον εξαιρετικά ευέλικτο με σύγχρονα εργαλεία για την σταθερή παρακολούθηση του, με 20 συνεργεία στα πεδία για τους ψεκασμούς, ακόμη και τον ψηφιακό έλεγχο του από την διεύθυνση Υγείας, μέσα από ειδική εφαρμογή πρόβλεψης παρουσίας κουνουπιών. «Πρόκειται για «Mosquito Vision» που αναπτύχθηκε από την Οικοανάπτυξη για την παροχή έγκαιρης και έγκυρης ενημέρωσης όσον αφορά τους πληθυσμούς των κουνουπιών και την καλύτερη παρακολούθηση του έργου καταπολέμησης κουνουπιών της περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας» ανέφερε η κ. Δερμεντζοπούλου.
«Η κατάσταση με τα κουνούπια μέχρι πρότινος ήταν ελεγχόμενη και η όχληση παρέμεινε σε χαμηλά επίπεδα, αλλά από ’δω και στο εξής τα δεδομένα αλλάζουν, καθώς σύμφωνα με την επιστημονική ομάδα του προγράμματος με την οποία συνεργαζόμαστε ως περιφέρεια, οι πληθυσμοί των κουνουπιών αυξάνουν, κυρίως σε περιοχές της Θεσσαλονίκης και των Σερρών που γειτνιάζουν με ορυζώνες» τόνισε η αντιπεριφερειάρχης Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, προσθέτοντας όμως ότι οι υπηρεσίες βρίσκονται σε διαρκή επιφυλακή, καθώς στόχος είναι η προστασία της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος.
Που γίνονται οι ψεκασμοί
Αναφερόμενη στο πρόγραμμα καταπολέμησης κουνουπιών, η κ. Δερμεντζοπούλου εξήγησε ότι ξεκίνησε στις αρχές Απρίλιου με παρεμβάσεις σε όλα τα υγροτοπικά συστήματα των επτά περιφερειακών ενοτήτων, όπου βρίσκονται οι προνύμφες. «Οι ψεκασμοί γίνονται τόσο σε αστικό περιβάλλον, όσο και σε αγροτικό για μεγαλύτερη κάλυψη» σημείωσε η αντιπεριφερειάρχης, η οποία πρόσθεσε ότι εκτός των παρεμβάσεων της περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, απαιτείται και η συνδρομή των κατά τόπους δήμων στην καταπολέμηση των κουνουπιών.
«Θέλουμε να περιορίσουμε την όχληση για τους πολίτες σε πόλεις και χωριά, αλλά στο έργο αυτό καλό είναι να συνδράμουν και οι δήμοι, ψεκάζοντας κατά τόπους, προκειμένου να έχουμε ακόμη καλύτερα αποτελέσματα» δήλωσε χαρακτηριστικά. Αναφορικά με τις παρεμβάσεις που γίνονται στο πλαίσιο του προγράμματος, η κ. Δερμεντζοπούλου γνωστοποίησε ότι ψεκάζονται 160.000 στρέμματα υγροτοπικών συστημάτων, 420.000 στρέμματα αγροτικών εκτάσεων, 7.100 χιλιόμετρα καναλιών και ρεμάτων, που αποτελούν εστίες κουνουπιών, 20.000 εκτάσεις που πλημμύρισαν και 3.000 διάσπαρτες εστίες. Επίσης, μέσα σε δύο κύκλους που ολοκληρώθηκαν τον Απρίλιο και το Μάιο, ψεκάστηκαν 40.000 φρεάτια ομβρίων υδάτων και 40.000 βόθρους σε όλη την Κεντρική Μακεδονία, εκ ων οποίων τα 23.000 βρίσκονται στη Θεσσαλονίκη.
Η ίδια υπενθύμισε και την τηλεφωνική γραμμή 8001124424, που έχει θέσει η Περιφέρεια στη διάθεση των πολιτών, οι οποίοι μπορούν να καλούν σχετικά με τα προβλήματα που προκύπτουν από τη συγκέντρωση κουνούπια.
Σε ετοιμότητα για την επόμενη τριετία
Στο μεταξύ η περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και η αρμόδια διεύθυνση Υγείας βρίσκονται σε πλήρη ετοιμότητα και για το επόμενο πρόγραμμα που θα είναι επίσης τριετές, όπως το τρέχον, προκειμένου να μην υπάρξει καμία καθυστέρηση στους ψεκασμούς.
«Ετοιμάζουμε ήδη τα τεχνικά δελτία για την επόμενη τριετία που θα τρέξει το πρόγραμμα καταπολέμησης κουνουπιών, ώστε μετά το πέρας των διαδικασιών να βγει στον αέρα ο διαγωνισμός για την επιλογή αναδόχου που θα έχει την ευθύνη και τον έλεγχο των ψεκασμών για τα επόμενα τρία χρόνια 2023-2025» ανέφερε η αντιπεριφερειάρχης κ. Δερμεντζοπούλου.
«Η διοίκηση της περιφέρειας λαμβάνει πρόνοια ώστε το πρόγραμμα να έχει μία φυσική συνέχεια, χωρίς καθυστερήσεις. Τα κουνούπια δεν πρόκειται να εξαφανιστούν, αλλά το ζητούμενο είναι να παίρνουμε έγκαιρα τα μέτρα για τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας, την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής και την προστασία του περιβάλλοντος» υπογράμμισε η ίδια.
Τώρα αρχίζουν τα δύσκολα
Μιλώντας για την κατάσταση στο περιβάλλον και τα επίπεδα της όχλησης στην καρδιά του καλοκαιριού ο Δρ. Βιολογίας, Σ. Μουρελάτος, τόνισε ότι «στη Θεσσαλονίκη και ευρύτερα στην Κεντρική Μακεδονία τα επίπεδα της όχλησης είναι πολύ χαμηλά σε σχέση με άλλες χρονιές και δεν υπάρχουν σοβαρά προβλήματα. Είχαμε πει με βάσει τις μετρήσεις που κάνουμε ότι μέχρι και τις 20 Ιουνίου δεν θα έχουμε σοβαρά προβλήματα από τα κουνούπια και επιβεβαιωνόμαστε».
Όμως, όπως είπε, τα δύσκολα θα έρθουν από ’δω και στο εξής, κυρίως τον Ιούλιο που είναι κρίσιμος μήνας, καθώς οι ορυζώνες μπαίνουν στο νερό, με αποτέλεσμα να αυξηθεί ο πληθυσμός των κουνουπιών. «Οι πολίτες θα πρέπει να ξέρουν ότι το πρώτο τρίμηνο της έλευσης των κουνουπιών, δηλαδή Απριλίου, Μαΐου και Ιουνίου είχαμε μία νορμάλ κλιματικά περίοδο, και ότι μέσα στον Ιούλιο η κατάσταση θα αλλάξει αλλά θα ελέγχεται, καθώς θα ακολουθήσουν και οι επίγειοι ψεκασμοί, ενώ σήμερα αυτοί που εξελίσσονται είναι από αέρος» σημείωσε ο ίδιος.
Ο ιός του Δυτικού Νείλου... κοιμάται
Για τη Θεσσαλονίκη και την Κεντρική Μακεδονία οι επιστήμονες είναι προς το παρόν καθησυχαστικοί και για τον ιό του Δυτικού Νείλου, καθώς δεν εμφανίζει καμία κυκλοφορία, γεγονός στο οποίο συνέβαλλαν οι καλές κλιματολογικές συνθήκες όλο το προηγούμενο διάστημα.
Ο Δρ., Βιολογίας ανέφερε ότι από στα τέλη του μήνα αναμένονται τα πρώτα αποτελέσματα από το δίκτυο 50 κοτετσιών που στήθηκε σε 50 χωριά της Κεντρικής Μακεδονίας, από όπου γίνεται αιμοληψία σε νεαρά κοτόπουλα για να διαπιστωθεί αν υπάρχει κυκλοφορία του ιού του Δυτικού Νείλου. «Θα δούμε που θα κινηθεί ο ιός σε επίπεδο κινδύνου» σχολίασε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε ότι τα μοντέλα που αναπτύσσονται είναι τέτοια που μπορούν να προβλέψουν τον επιδημιολογικό κίνδυνο σε χωριά και οικισμούς, αλλά τα πρώτα αποτέλεσμα θα γνωστοποιηθεί τέλη Ιουνίου αρχές Ιουλίου».
Παρόλα αυτά, περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και επιστήμονες βρίσκονται σε εγρήγορση για τυχόν εμφάνιση κρουσμάτων του ιού του Δυτικού Νείλου με τους τελευταίους να επισημαίνουν ότι σε αυτή τη φάση η κυκλοφορία του ιού είναι μηδενική, που σημαίνει μειωμένο επιδημιολογικό κίνδυνο.
*Δημοσιεύθηκε στην ειδική έκδοση της "ΜτΚ" για τη Δυτική Θεσσαλονίκη, στις 03.07.2022