Aπίστευτες αδυναμίες στον εισπρακτικό του μηχανισμό του ΚΕΑΟ αναδεικνύουν τα «ψιλά γράμματα» του Επιχειρησιακού Σχεδίου του 2023, που δημοσιοποιήθηκε πρόσφατα.
Την ώρα που εκτοξεύει απειλές για ανηλεές κυνηγητό των οφειλετών των ασφαλιστικών Ταμείων, το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών, το ΚΕΑΟ, που αποτελεί και τον εισπρακτικό βραχίονα του ΕΦΚΑ, αποκαλύπτει σημαντικές αδυναμίες, οι οποίες καθιστούν αδύνατη την είσπραξη της συντριπτικής πλειοψηφίας των χρεών.
Μεταξύ άλλων το ΚΕΑΟ δεν μπορεί να αντλήσει στοιχεία για τις περιουσίες των οφειλετών, οπότε καθίστανται αδύνατες οι κατασχέσεις καταθέσεων και οι πλειστηριασμοί περιουσιακών στοιχείων.
Ειδικότερα, στο Επιχειρησιακό Σχέδιο του ΚΕΑΟ για το 2023, ομολογούνται οι ακόλουθες αδυναμίες:
1) Απαιτητική και χρονοβόρα διαδικασία διασταύρωσης στοιχείων μητρώου με τρίτους Φορείς.
2) Ύπαρξη μεγάλου όγκου οφειλών με πολύ χαμηλή εισπραξιμότητα.
3) Μεγάλη επιβάρυνση των υπηρεσιών του Κ.Ε.Α.Ο. με τη διαχείριση του νέου εξωδικαστικού μηχανισμού του Ν.4738/2020.
4) Απουσία απευθείας διασύνδεσης με την ΓΓΠΣ για την άντληση πληροφοριών για τα περιουσιακά στοιχείων των οφειλετών.
5) Υποστελέχωση Υπηρεσιών - ελλιπής κάλυψη των προβλεπόμενων θέσεων εργασίας.
Ακόμη, το ΚΕΑΟ καταγράφει και τις απειλές «εξωτερικού περιβάλλοντος» οι οποίες είναι οι ακόλουθες:
- Οικονομική & ενεργειακή κρίση – μείωση της ικανότητας αποπληρωμής των οφειλετών.
- Ελλιπείς μηχανισμοί ελέγχου στους τ.ΦΚΑ που διαχρονικά επέτρεψαν την ανάπτυξη στρατηγικών εισφοροδιαφυγής.
- Ενδεχόμενη αναστολή υποχρεώσεων πληγέντων (από φυσικές καταστροφές.
Πάντως, αναφέρει, πως παρά τις δυσκολίες, συνεχίστηκαν οι διασταυρώσεις των στοιχείων μητρώου οφειλετών με στοιχεία που τηρούνται σε άλλες Υπηρεσίες (Γ.Γ.Π.Σ., ΓΕ.Μ.Η., ΕΛ.ΑΣ., Η.ΔΙ.Κ.Α. κλπ.) για την επικαιροποίηση και διόρθωση λαθών μητρώου.
Η δράση αυτή αφορά την διαρκή ενημέρωση του Μητρώου Οφειλετών και την επικαιροποίηση των περιλαμβανομένων σε αυτό στοιχείων, ώστε να επιτυγχάνεται η απαιτούμενη εγκυρότητα και πληρότητα των στοιχείων και να είναι εφικτή, ασφαλής και ορθή η περαιτέρω επεξεργασία τους, όταν απαιτείται.
Όμως, η αποστολή των Ατομικών Ειδοποιήσεων, η λήψη αναγκαστικών μέτρων και ο εντοπισμός των πραγματικά υπευθύνων σε περιπτώσεις οργανωμένης εισφοροδιαφυγής προϋποθέτουν την πρόσβαση σε επικαιροποιημένα και πλήρη στοιχεία μητρώου.
Πρόβλημα η άντληση στοιχείων
Παρά τις ελλείψεις αυτές, το ΚΕΑΟ αναφέρει ότι το 2023 συνεχίζεται η συστηματική διενέργεια ελέγχων μητρώου και διασταυρώσεων με στοιχεία που τηρούνται σε άλλες υπηρεσίες (Γ.Γ.Π.Σ., Γ.Ε.ΜΗ., ΕΛ.ΑΣ., Η.ΔΙ.Κ.Α. κλπ.). για την αποκατάσταση τυχόν ελλείψεων στα στοιχεία μητρώου.
Στόχος είναι ο εντοπισμός σφαλμάτων που έχουν σχέση όχι μόνο με ελλιπή ή λανθασμένα στοιχεία αλλά και με την ανάγκη επικαιροποίησης των μητρώων των οφειλετών (π.χ. εντοπισμός αλλαγής διοικητικού συμβουλίου σε Α.Ε. κατόπιν διασταύρωσης με το μητρώο της Γ.Γ.Π.Σ.).
Ωστόσο, σημειώνει πως, η διαδικασία διόρθωσης του μητρώου είναι πολύπλοκη «γιατί οι διασταυρώσεις με τα στοιχεία άλλων υπηρεσιών, π.χ. ΓΕΜΗ, Εθνικό Τυπογραφείο πραγματοποιούνται κατά περίπτωση μέσω πρόσβασης στις ιστοσελίδες, χωρίς να υπάρχει δυνατότητα άντλησης και μαζικής επεξεργασίας αυτών των πληροφοριών».
Δηλαδή, το ΚΕΑΟ δεν έχει τη δυνατότητα να μπεί στη ΓΓΠΣ ή στο ΓΕΜΗ ή στο Taxisnet και να αντλήσει άμεσα στοιχεία για τους οφειλέτες του ΕΦΚΑ, όπως π.χ. πράττει η Εφορία, αλλά μπορεί να ζητεί στοιχεία για κάθε οφειλέτη χωριστά και με γραφειοκρατική διαδικασία.
Και διπλά μητρώα
Αποκαλύπτεται επίσης ότι υπάρχουν και διπλά μητρώα οφειλετών. Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι μη μισθωτοί οφειλέτες που εντάχθηκαν από το 2017 και μετά με οφειλές προς τον e-Ε.Φ.Κ.Α. δεν ήταν νέοι οφειλέτες αλλά οφειλέτες που είχαν ήδη δημιουργήσει οφειλές προς τους τέως ασφαλιστικούς φορείς στους οποίους υπάγονταν και εξακολούθησαν να δημιουργούν οφειλές στον νέο τους ασφαλιστικό φορέα.
Δηλαδή, από την σύσταση του e-Ε.Φ.Κ.Α. το 2017 και μετά οι μη μισθωτοί οφειλέτες συχνά έχουν περισσότερα του ενός Μητρώα Οφειλέτη.
Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι με την υπαγωγή τους στον νέο Φορέα (e-Ε.Φ.Κ.Α.) στις αρχές του 2017, οι μη μισθωτοί οφειλέτες εγγράφηκαν στον e-Ε.Φ.Κ.Α. και κατ’ επέκταση στο ΚΕΑΟ σε νέο μητρώο οφειλέτη (έχουν δηλαδή νέο Αριθμό Μητρώου Οφειλέτη-ΑΜΟ) για τις οφειλές που δημιουργούν από το 2017 και μετά.
Έτσι αν κάποιος οφειλέτης έχει οφειλές μέχρι και το 2016 σε κάποιον τέως Φορέα (π.χ. τ. ΟΑΕΕ ή τ. ΤΣΜΕΔΕ) και οφειλές προς τον e-Ε.Φ.Κ.Α. για τα έτη από 2017 και μετά, τότε θα υπάρχει με δύο διαφορετικά μητρώα οφειλέτη.
Συνεπώς, το πλήθος οφειλετών που φαίνεται στους πίνακες των οφειλετών δεν ανταποκρίνεται σε διακριτούς οφειλέτες αλλά σε διακριτά μητρώα οφειλετών.
