Αναλυτικό οδηγό με 8 ερωτήσεις και απαντήσεις για όλες τις αλλαγές στον εξωδικαστικό, που έγιναν από το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών με στόχο να “παγώσουν” οι πλειστηριασμοί παρουσιάζει το “enikonomia”. Αναλυτικότερα, με στόχο να ρυθμιστούν με ευνοϊκότερους τρόπους οι ληξιπρόθεσμες οφειλές αλλά και να αποφύγουν τους πλειστηριασμούς χιλιάδες νοικοκυριά, το υπουργείο ανακοίνωσε σημαντικές αλλαγές, επί τα βελτίω, στην πλατφόρμα του Εξωδικαστικού Μηχανισμού Ρύθμισης Οφειλών.

Στις σημαντικότερες αλλαγές περιλαμβάνεται η  προκαταβολή 10% επί της βασικής οφειλής για να «παγώσουν» οι πλειστηριασμοί, η προστασία των ευάλωτων νοικοκυριών από τους πλειστηριασμούς, επιπλέον έως 28% «κούρεμα» της οφειλής σε  δάνεια με εμπράγματη εξασφάλιση, χαμηλότερο επιτόκιο και σταθερό για 3 χρόνια για οφειλές προς το Δημόσιο αλλά και δυνατότητα ένταξης στον εξωδικαστικό μηχανισμό σε πολίτες που «κληρονόμησαν» οφειλές είναι οι αλλαγές που έγιναν στον εξωδικαστικό.

1) Γιατί ένας οφειλέτης να επιλέξει την λύση του εξωδικαστικού για να ρυθμίσει τις οφειλές του;

Με τον εξωδικαστικό μηχανισμό οι οφειλέτες έχουν τη δυνατότητα να ρυθμίζουν το σύνολο των χρεών τους εξασφαλίζοντας μία αυτοματοποιημένη λύση και αποφεύγοντας τις δικαστικές διαδικασίες.

2) Με ποιον τρόπο μπορούν να προστατευθούν τα ευάλωτα νοικοκυριά;

Πλέον με τις αλλαγές στον εξωδικαστικό,  η πρόταση αναδιάρθρωσης του χρέους των ευάλωτων οφειλετών, για τους οποίους όμως θα πρέπει να έχει εκδοθεί και υποβληθεί η σχετική βεβαίωση ευάλωτου γίνεται καταρχήν υποχρεωτικά αποδεκτή από τις Τράπεζες, τους servicers και το Δημόσιο. δανειολήπτης διατηρεί το δικαίωμα να απορρίψει την πρόταση ενώ οι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί σε περίπτωση διαφωνίας θα πρέπει να προσφεύγουν δικαστικά, αναλαμβάνοντας και το κόστος της διαδικασίας, για να αμφισβητήσουν την πρόταση, εάν διαθέτουν στοιχεία που αποδεικνύουν ότι ο ευάλωτος δεν είναι πραγματικά ευάλωτος.

3) Τι γίνεται στην περίπτωση που ένας ευάλωτος είναι αντιμέτωπος με προγραμματισμένο πλειστηριασμό;

Και σε αυτή την περίπτωση ο ευάλωτος δανειολήπτης έχει την δυνατότητα να μπει στην πλατφόρμα του εξωδικαστικού και να υποβάλει αίτηση. Ωστόσο σύμφωνα με νομικούς κύκλους εάν για παράδειγμα ο πλειστηριασμός είναι άμεσος, δηλαδή τις επόμενες 2-3 εβδομάδες, είναι πολύ πιθανόν, σε αυτή την περίπτωση να μην επαρκεί ο χρόνος για να ολοκληρωθεί η αίτηση στην πλατφόρμα και να  μπορέσει ο δανειολήπτης να ενταχθεί τελικά στον εξωδικαστικό.

4) Με τις αλλαγές που έγιναν στον εξωδικαστικό θα γίνονται πλέον μεγαλύτερα «κουρέματα» στις οφειλές;

Ναι, το «κούρεμα» της οφειλής σε δάνεια με εμπράγματη εξασφάλιση μπορεί να είναι μεγαλύτερο έως 28%. Αναλυτικότερα, στην πλατφόρμα έχουν πραγματοποιηθεί οι απαραίτητες βελτιώσεις του αλγόριθμου, οι οποίες εφαρμόζονται αυτόματα σε αιτήσεις που προχωρούν εφεξής σε αξιολόγηση από τους πιστωτές. Η βελτιωμένη πρόταση παράγεται αυτόματα από το σύστημα και υποβάλλεται σε ψηφοφορία από τους χρηματοδοτικούς φορείς.

5) Ποιο είναι το επιτόκιο για οφειλές στο Δημόσιο, τράπεζες και εταιρείες διαχείρισης;

Το επιτόκιο για όλες τις ρυθμίσεις οφειλών προς Δημόσιο, Τράπεζες και εταιρίες διαχείρισης απαιτήσεων ορίζεται σε 3% σταθερό για 3 έτη. Σημειώνεται ότι το επιτόκιο για τα χρέη προς τους χρηματοπιστωτικούς φορείς ήταν έως τώρα euribor συν 2,5 μονάδες για εξασφαλισμένες οφειλές και συν 3 μονάδες για μη εξασφαλισμένες οφειλές. Για τις ρυθμίσεις χρεών προς το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης είχε ήδη καθοριστεί σε 3% σταθερό. Το νέο σταθερό επιτόκιο 3% για τις οφειλές που είναι εμπραγμάτως εξασφαλισμένες ή καλύπτονται με άλλα προνόμια και 4% για τις ανεξασφάλιστες οφειλές, για τα επόμενα 3 έτη εφαρμόζεται εφεξής στις αιτήσεις που τυγχάνουν αξιολόγησης από τους πιστωτές και παρέχεται στον οφειλέτη η πρόταση του αλγορίθμου.

6) Ποιο είναι το ύψος της προκαταβολής για να μπορέσει κάποιος να «παγώσει» τον πλειστηριασμό;

Από την στιγμή που έχει κοινοποιηθεί στον οφειλέτη  πλειστηριασμός, ο οποίος έχει μπει στην πλατφόρμα του εξωδικαστικού, για να σταματήσει θα πρέπει να προκαταβάλει το 10% της συνολικής οφειλής.

7) Οι ευάλωτοι δανειολήπτες χρειάζεται να καταβάλουν προκαταβολή επί του συνόλου της οφειλής για να ανακοπεί ο πλειστηριασμός;

Έστω και εάν έχει ορισθεί πλειστηριασμός, εφόσον ενταχθούν στην πλατφόρμα του εξωδικαστικού οι ευάλωτοι δανειολήπτες δεν χρειάζεται να καταβάλουν προκαταβολή.

8) Τι ισχύει για όσους κληρονόμησαν χρέη

Μπορούν να ενταχθούν στον εξωδικαστικό μηχανισμό και όσοι «κληρονόμησαν» οφειλές προς το Δημόσιο και Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, από επιχειρήσεις που έχουν τεθεί σε λύση ή εκκαθάριση.

Με νέα διάταξη υποχρεώνονται να εξαντλούν τις δυνατότητες ρύθμισης πριν φθάσουν στην... εσχάτη των ποινών.

Ένα μικρό… φρένο στους πλειστηριασμούς από τράπεζες και εταιρείες διαχείρισης δανείων «κρύβεται» στο αχανές σχετικό νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών, καθώς για πρώτη φορά ορίζονται με σαφήνεια από τον νομοθέτη οι υποχρεώσεις των πιστωτικών φορέων έναντι των οφειλετών πριν φθάσουν στο στάδιο του πλειστηριασμού ακινήτου.

Ως γνωστόν, ο διάβολος στους ελληνικούς νόμους κρύβεται πάντα σε λεπτομέρειες και αυτό ίσχυε ως τώρα για τον νόμο 4438/2016, με τον οποίο είχε γίνει η εναρμόνιση της ελληνικής νομοθεσίας με την κοινοτική οδηγία που αφορούσε τις συμβάσεις πίστωσης για καταναλωτές για ακίνητα που προορίζονται για κατοικία.

Στο άρθρο 27 του νόμου αυτού γινόταν ένας εποικοδομητικά (για τους πιστωτικούς φορείς και όχι για τους καταναλωτές…) ασαφής ορισμός της υποχρέωσης των πιστωτικών φορέων να συμμορφώνονται με τον Κώδικα Δεοντολογίας της Τράπεζας της Ελλάδος.

Όπως ανέφερε το σχετικό άρθρο με εντελώς γενικές διατυπώσεις:

«Οι πιστωτικοί φορείς συμμορφώνονται με της διατάξεις του Κώδικα Δεοντολογίας της παρ. 2 του άρθρου 1 του Ν. 4224/2013 (Α΄288) που εκδόθηκε με την απόφαση ΕΠΑΘ της Τράπεζας της Ελλάδος 195/1/2016 Β΄ 2376)».

Αυτή η αναφορά μόλις 33 λέξεων, όπως επισημαίνουν νομικοί, στην πραγματικότητα ήταν άνευ ουσίας, αφού δεν εξειδίκευε πώς ακριβώς ορίζεται η συμμόρφωση και άφηνε στην πράξη πολλά περιθώρια αυθαιρεσίας στους πιστωτικούς φορείς για να φθάσουν γρήγορα στον πλειστηριασμό, παρότι ο Κώδικας Δεοντολογίας ορίζει ότι πριν από αυτό το στάδιο οι πιστωτές έχουν την υποχρέωση να αξιολογήσουν την οικονομική κατάσταση του οφειλέτη και να προτείνουν τις πιο κατάλληλες λύσεις για ρύθμιση ή διευθέτηση της οφειλής.

Κλείνουν παράθυρα

Με την προσαρμογή στη νεότερη σχετική κοινοτική Οδηγία (2021/2167), στο νέο νομοσχέδιο γίνεται προσπάθεια να… κλείσουν τα παράθυρα, καθώς μάλιστα η κυβέρνηση γνωρίζει πολύ καλά ότι η διαδικασία ανάκτησης κόκκινων δανείων μπαίνει πλέον στην πιο έντονη φάση της και οι πλειστηριασμοί ακινήτων, ακόμη και πρώτων κατοικιών, θα πληθύνουν.

Αυτή τη φορά, όπως εξηγούν νομικοί, οι διατυπώσεις δεν αφήνουν περιθώριο αμφιβολίας ότι ο νομοθέτης περιμένει από τους πιστωτικούς φορείς να αξιολογήσουν σοβαρά την οικονομική κατάσταση του δανειολήπτη και να του προτείνουν λύσεις ρύθμισης ή διευθέτησης, πριν… πυροβολήσουν ένα ή περισσότερα ακίνητα.

Έτσι, η νέα παράγραφος που αντικαθιστά την προηγούμενη αναφέρει ότι:

«1. Οι πιστωτικοί φορείς συμμορφώνονται με τον Κώδικα Δεοντολογίας Τραπεζών της παρ. 2 του άρθρου 1 του ν. 4224/2013 (Α’ 288), ιδίως όσον αφορά την εκ μέρους τους θέσπιση κατάλληλων πολιτικών και διαδικασιών για την εξεύρεση λύσεων ρύθμισης ή την οριστική διευθέτηση πριν την εκκίνηση διαδικασιών αναγκαστικής εκτέλεσης. Για τις εν λόγω λύσεις λαμβάνονται υπόψη, ιδίως η κατάσταση του καταναλωτή, καθώς και αυτές που περιλαμβάνονται στο Παράρτημα ΙΙ της υπ’ αρ. 392/1/31.5.2021 απόφασης της Επιτροπής Πιστωτικών και Ασφαλιστικών Θεμάτων της Τράπεζας της Ελλάδος (Β΄ 2411).».

Ο Κώδικας Δεοντολογίας προβλέπει αναλυτικά τις διαδικασίες που οφείλουν να ακολουθούν οι πιστωτικοί φορείς πριν φθάσουν στον πλειστηριασμό για δάνεια καταναλωτών και μικρών επιχειρήσεων και, ειδικότερα, ότι αξιολογούν την οικονομική κατάσταση του οφειλέτη και τη δυνατότητα αποπληρωμής με βάση τις ελάχιστες δαπάνες διαβίωσης και προτείνουν λύσεις ρύθμισης που θα μπορούν να εφαρμοσθούν με βιώσιμο τρόπο. Ο δανειολήπτης έχει δικαίωμα να αντιπροτείνει γραπτώς τη δική του λύση, ή να ζητήσει διαμεσολάβηση φορέα της επιλογής του. Τα παραπάνω ισχύουν, βεβαίως, με την προϋπόθεση ότι πρόκειται περί συνεργάσιμου δανειολήπτη.

Η απόφαση της Επιτροπής της ΤτΕ και, ειδικότερα, το Παράρτημα ΙΙ, που μνημονεύεται στη διάταξη του νομοσχεδίου (δείτε όλη την απόφαση εδώ) απαριθμεί όλες τις πιθανές λύσεις που μπορεί να προταθούν σε έναν οφειλέτη, από βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες (σε αυτές περιλαμβάνεται και η μερική διαγραφή χρέους) ως τις λύσεις οριστικής διευθέτησης, που περιλαμβάνουν την εθελοντική παράδοση ενυπόθηκου ακινήτου, ή ακόμη και την ολική διαγραφή οφειλής, όταν έχει διαπιστωθεί ότι δεν μπορεί να εισπραχθεί.

"Τα παράπονά σας στην... Τράπεζα της Ελλάδος"

Η νέα διάταξη, όπως αναφέρουν νομικοί, μπορεί υπό προϋποθέσεις να περιορίσει αυθαίρετες συμπεριφορές από servicers, οι οποίες φαίνεται ότι έχουν πάρει αρκετή έκταση. Σε πολλές περιπτώσεις παρατηρείται το φαινόμενο να προτείνονται εντελώς ανεδαφικές ρυθμίσεις σε οφειλέτες, με αμφίβολης σοβαρότητας αξιολόγηση της οικονομικής κατάστασής τους, και όταν αυτοί δεν τις αποδέχονται να αρχίζουν αμέσως οι διαδικασίες αναγκαστικής εκτέλεσης.

Υπάρχει, μάλιστα, η υποψία πολλών, που είναι πρακτικά αδύνατο να διαπιστωθεί αν ευσταθεί και σε ποιο βαθμό, αφού οι servicers λειτουργούν σε καθεστώς αδιαφάνειας, ότι σε πολλές περιπτώσεις, ειδικά όταν υπάρχει κάποιο αξιόλογο ακίνητο, οι προτάσεις ρύθμισης υποβάλλονται εντελώς προσχηματικά, με σκοπό να αποτύχει η προσπάθεια ρύθμισης και να περάσει ο servicer γρήγορα στο στάδιο του πλειστηριασμού για να εισπράξει πολλά περισσότερα από όσα θα εισέπραττε με ένα συμβιβασμό.

Μπορεί, λοιπόν, η νέα διάταξη να βάλει στην πράξη σοβαρούς φραγμούς στην αυθαιρεσία των servicers και να προστατεύσει τους οφειλέτες; Και πώς, άραγε, θα μπορέσει να «πατήσει» ένας οφειλέτης που θεωρεί ότι αδικείται στο νέο θεσμικό πλαίσιο; Σε αυτό το ερώτημα, νομικοί απαντούν ότι πρόκειται για μια αχαρτογράφητη περιοχή και πολλά θα εξαρτηθούν από το αν οι servicers θα πάρουν το μήνυμα του νομοθέτη, αλλάζοντας τη συμπεριφορά τους.

Οι οφειλέτες, από την πλευρά τους, θα έχουν τη δυνατότητα να υποβάλλουν καταγγελία στην Τράπεζα της Ελλάδος, η οποία θα έχει ως επόπτης από τον νόμο μεγάλες δυνατότητες επιβολής κυρώσεων, από πρόστιμα μέχρι ανάκληση άδειας. Δυνατότητες, βέβαια, που θα πρέπει και η ίδια η ΤτΕ να επιθυμεί να αξιοποιήσει, ενώ μέχρι τώρα δεν έχει δείξει ιδιαίτερη διάθεση να «σφίξει τα λουριά» στους servicers και αρκείται σε γενικόλογες παραινέσεις από τον Γιάννη Στουρνάρα για την ανάγκη να προτείνουν βιώσιμες ρυθμίσεις…

Ανώτατο όριο επιτοκίου θα θεσπίζουν τα κράτη - Οι τράπεζες θα πρέπει να εξαντλούν τις δυνατότητες ρύθμισης πριν φτάσουν στον πλειστηριασμό

Ανώτατα όρια για τα επιτόκια της καταναλωτικής πίστης θα είναι υποχρεωμένα να ορίζουν τα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ παράλληλα θα επιβληθεί στις τράπεζες να εξαντλούν όλες τις δυνατότητες ρύθμισης δανείων πριν φθάσουν σε πλειστηριασμό: αυτές είναι δύο από τις βασικές πρόνοιες της νέας Κοινοτικής Οδηγίας για την Καταναλωτική Πίστη, που εγκρίθηκε σήμερα από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και θα πρέπει να ενσωματωθεί στις εθνικές νομοθεσίας το αργότερο σε δύο χρόνια.

Ιδιαίτερα για το θέμα του προσδιορισμού ανώτατων επιτοκίων καταναλωτικής πίστης, η νέα Οδηγία θα έχει μεγάλη βαρύτητα για την ελληνική τραπεζική αγορά, καθώς, όπως είναι γνωστό, τα επιτόκια στη χώρα μας είναι από τα υψηλότερα στην Ευρώπη. Μόνο σε μία περίπτωση, όταν ο Άρειος Πάγος είχε εκδώσει απόφαση που όριζε ότι τα τραπεζικά επιτόκια δεν πρέπει να υπερβαίνουν το ανώτατο εξωτραπεζικό (δικαιοπρακτικό) επιτόκιο, είχε στην Ελλάδα το ζήτημα της επιβολής κάποιου ανώτατου ορίου. Όμως οι τράπεζες είχαν επικαλεσθεί τους κανόνες για την απελευθέρωση της τραπεζικής πίστης και εκείνη η απόφαση δεν είχε αλλάξει τις πρακτικές που ακολουθούσαν.

Η νέα Οδηγία, ωστόσο, οδηγεί τα κράτη στην κατεύθυνση της επιβολή ανώτατων ορίων. Στο άρθρο 31, με θέμα «Ανώτατα όρια επιτοκίων, συνολικού ετήσιου πραγματικού επιτοκίου και συνολικού κόστους της πίστωσης για τον καταναλωτή» ορίζει ότι τα κράτη μέλη θεσπίζουν ανώτατα όρια για ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα:

α)τα επιτόκια που εφαρμόζονται στις συμβάσεις πίστωσης ή τις πιστωτικές υπηρεσίες συμμετοχικής χρηματοδότησης·

β)το συνολικό ετήσιο πραγματικό επιτόκιο·

γ)το συνολικό κόστος της πίστωσης για τον καταναλωτή.

Τα κράτη μέλη μπορούν να θεσπίζουν πρόσθετα ανώτατα όρια για τις ανακυκλούμενες πιστωτικές διευκολύνσεις (σ.σ.: πιστώσεις μέσω αλληλόχρεων λογαριασμών).

Όπως εξηγείται στην Οδηγία, σε αρκετά κράτη ισχύει ήδη η επιβολή ανώτατου ορίου επιτοκίου και αυτό θα επεκταθεί σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση γιατί είναι επωφελές μέτρο για τους καταναλωτές. «Σε ορισμένα κράτη μέλη αποτελεί συνήθη πρακτική ο καθορισμός ανώτατων ορίων για τα επιτόκια, τα συνολικά ετήσια πραγματικά επιτόκια και/ή το συνολικό κόστος της πίστωσης για τον καταναλωτή. Ο εν λόγω καθορισμός ανώτατων ορίων έχει αποδειχθεί επωφελής για τους καταναλωτές. Στο πλαίσιο αυτό, τα κράτη μέλη θα πρέπει να μπορούν να διατηρήσουν το ισχύον νομικό καθεστώς τους. Ωστόσο, σε μια προσπάθεια αύξησης της προστασίας των καταναλωτών χωρίς την επιβολή περιττών περιορισμών στα κράτη μέλη, θα πρέπει να θεσπιστούν ανώτατα όρια για τα επιτόκια, τα συνολικά ετήσια πραγματικά επιτόκια και/ή το συνολικό κόστος της πίστωσης για τον καταναλωτή σε ολόκληρη την Ένωση», αναφέρει η Οδηγία.

Δυσκολεύουν οι πλειστηριασμοί

Με άλλο άρθρο της Οδηγίας, προβλέπεται ότι θα πρέπει οι τράπεζες να εξαντλούν όλες τις δυνατότητες ρύθμισης ενός χρέους πριν καταλήξουν σε μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης. Όπως αναφέρει η Οδηγία,

«Το άρθρο 35 (υπερημερία και μέτρα ανοχής) εισάγει μέτρα για την ενθάρρυνση της επίδειξης εύλογης ανοχής πριν από την κίνηση διαδικασιών εκτέλεσης. Στα μέτρα ανοχής μπορεί να συμπεριλαμβάνονται η ολική ή μερική αναχρηματοδότηση σύμβασης πίστωσης ή η τροποποίηση των προηγούμενων όρων και προϋποθέσεων σύμβασης πίστωσης.

Η εν λόγω τροποποίηση μπορεί να περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων: παράταση της διάρκειας της σύμβασης πίστωσης· αλλαγή του είδους της σύμβασης πίστωσης· αναβολή της καταβολής του συνόλου ή μέρους των δόσεων αποπληρωμής για ορισμένο χρονικό διάστημα· αλλαγή του επιτοκίου· παροχή αναστολής καταβολής δόσεων· μερική αποπληρωμή δόσεων· μετατροπή νομίσματος· και μερική άφεση και ενοποίηση του χρέους»

Το άρθρο 35, με θέμα «Υπερημερία και μέτρα ανοχής», έχει ως εξής:

1. Τα κράτη μέλη επιβάλλουν την υποχρέωση στους πιστωτικούς φορείς να διαθέτουν κατάλληλες πολιτικές και διαδικασίες ώστε να καταβάλλουν προσπάθειες για να επιδεικνύουν, κατά περίπτωση, εύλογη ανοχή πριν από την κίνηση διαδικασιών εκτέλεσης. Στο πλαίσιο των εν λόγω μέτρων ανοχής λαμβάνονται υπόψη, μεταξύ άλλων στοιχείων, οι συνθήκες του καταναλωτή, τα δε εν λόγω μέτρα ανοχής μπορούν να συνίστανται, μεταξύ άλλων δυνατοτήτων, σε:

α)συνολική ή μερική αναχρηματοδότηση σύμβασης πίστωσης·

β)τροποποίηση των υφιστάμενων όρων και προϋποθέσεων σύμβασης πίστωσης, που μπορεί να περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων:

i) παράταση της διάρκειας της σύμβασης πίστωσης·

ii) αλλαγή του είδους της σύμβασης πίστωσης·

iii) αναβολή της καταβολής του συνόλου ή μέρους των δόσεων αποπληρωμής για ορισμένο χρονικό διάστημα·

iv) αλλαγή του επιτοκίου·

v) παροχή αναστολής καταβολής δόσεων·

vi) μερική αποπληρωμή δόσεων·

vii) μετατροπές νομίσματος·

viii) μερική άφεση και ενοποίηση του χρέους.

2. Ο κατάλογος των δυνητικών μέτρων της παραγράφου 1 στοιχείο β) δεν θίγει τους κανόνες του εθνικού δικαίου και δεν επιβάλλει στα κράτη μέλη να προβλέπουν όλα αυτά τα μέτρα στο εθνικό τους δίκαιο.

3. Τα κράτη μέλη μπορούν να απαιτούν, όταν επιτρέπεται στον πιστωτικό φορέα να καθορίζει και να επιβάλλει επιβαρύνσεις στον καταναλωτή λόγω αθέτησης υποχρέωσης, οι επιβαρύνσεις αυτές να μην είναι μεγαλύτερες από το αναγκαίο για την αποζημίωση του πιστωτικού φορέα για τη ζημία που υπέστη λόγω της αθέτησης της υποχρέωσης.

4. Τα κράτη μέλη μπορούν να επιτρέπουν στους πιστωτικούς φορείς να επιβάλλουν πρόσθετες επιβαρύνσεις στον καταναλωτή σε περίπτωση αθέτησης υποχρέωσης. Στην περίπτωση αυτή, τα κράτη μέλη θεσπίζουν ανώτατο όριο για τις επιβαρύνσεις αυτές.

5. Τα κράτη μέλη δεν εμποδίζουν τα μέρη σύμβασης πίστωσης να συμφωνήσουν ρητά ότι η επιστροφή ή η μεταβίβαση στον πιστωτικό φορέα των αγαθών που καλύπτονται από συνδεδεμένη σύμβαση πίστωσης ή των εσόδων από την πώληση τέτοιων αγαθών επαρκεί για την εξόφληση της πίστωσης.

Σε κατασχέσεις και πλειστηριασμούς για χρέη στα ασφαλιστικά ταμεία και τον ΕΦΚΑ προχωρεί το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ) από το φθινόπωρο.

Στο στόχαστρο μπαίνουν, κατ’ αρχάς, οι πρόσφατες οφειλές προς τον ΕΦΚΑ, που θεωρείται πως έχουν περισσότερες πιθανότητες να εισπραχθούν, αλλά και οι μεγαλοοφειλέτες. Το σχέδιο του ΚΕΑΟ προβλέπει λήψη αναγκαστικών μέτρων εντός τριμήνου από την ένταξη των οφειλετών στο Κέντρο και η διοίκησή του εκτιμά πως μπορεί να εισπραχθεί συνολικά 1,6 δισ. ευρώ έως το τέλος του έτους από τα 46 δισ. των συνολικών οφειλών.

Το αμέσως επόμενο διάστημα αναμένεται η έναρξη λήψης αναγκαστικών μέτρων και ήδη οι υπηρεσίες του ΚΕΑΟ έχουν προχωρήσει στην κατηγοριοποίηση ανάλογα με την παλαιότητα και το ύψος της οφειλής. Βάσει του σχεδιασμού, προτεραιότητα για λήψη μέτρων δίνεται στις πιο πρόσφατες οφειλές, οι οποίες έχουν θεωρητικά υψηλότερη εισπραξιμότητα.

Παράλληλα, εντατικότερες προσπάθειες για αναγκαστική είσπραξη αναμένονται και για τους οφειλέτες με υψηλές οφειλές. Για τον σκοπό αυτό, στη διάρθρωση των περιφερειακών υπηρεσιών του Κέντρου προβλέφθηκε στο νέο οργανόγραμμα ξεχωριστό τμήμα διαχείρισης των μεγάλων οφειλετών, ώστε να υπάρχει συνεχής και στενή παρακολούθηση των οφειλών αλλά και των μέτρων που λαμβάνονται.

Αναλυτικά, ο σχεδιασμός για το φθινόπωρο προβλέπει μπαράζ στοχευμένων αναγκαστικών μέτρων με βάση αναλυτικούς καταλόγους οφειλετών. Συγκεκριμένα, θα επιδιωχθούν τα εξής:

• Παρακολούθηση οφειλετών που εντάχθηκαν προ εξαμήνου στο ΚΕΑΟ, εξαιρέθηκαν όμως από τη λήψη μέτρων λόγω ενεργής ρύθμισης ή δικαστικής απόφασης. Θα γίνεται επανέλεγχος (follow up) των προϋποθέσεων, ώστε εάν κριθεί αναγκαίο να ξεκινήσουν εντός ενός μηνός μέτρα, όπως κατασχέσεις τραπεζικών λογαριασμών και πλειστηριασμοί.

• Ελεγχος οφειλετών που έχασαν κάποια ρύθμιση με στόχο τη λήψη αναγκαστικών μέτρων εντός 75 ημερών από την απώλεια.

• Λήψη μέτρων εντός μηνός από τον έλεγχο αρχείων με οφειλέτες οι οποίοι αυξάνουν συνεχώς την οφειλή τους και δημιουργούν νέο χρέος κάθε μήνα.

• Ελεγχος αρχείων με συνυπόχρεους υπεύθυνους οφειλέτες, με προσωπική ευθύνη για τα ληξιπρόθεσμα χρέη λόγω πρόσφατης μεταβολής στα στοιχεία που αφορούν τη χρονική περίοδο υπευθυνότητας ή την ιδιότητα υπευθύνου. Στόχος των αρμόδιων υπηρεσιών είναι η λήψη μέτρων εντός μηνός από την εξαγωγή του κάθε αρχείου.

• Κεντρική παρακολούθηση των δημοσιεύσεων στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Φερεγγυότητας (ΗΜΦ) για αποφάσεις επί πτωχευτικών διαδικασιών του ν. 4738/2020 με σκοπό τον εντοπισμό των ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών οφειλών και την έγκαιρη αναγγελία τους.

• Κεντρική παρακολούθηση μέσω της πλατφόρμας e-auction των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών με σκοπό τον εντοπισμό των ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών οφειλών.

Σε μια πρόσθετη ενέργεια που ενισχύει το πλέγμα της προστασίας των δανειοληπτών, μετά από το πάγωμα της αύξησης των επιτοκίων για ένα χρόνο, προχωρούν οι τράπεζες και οι servicers. Τραβούν «χειρόφρενο» για πλειστηριασμούς που αφορούν ακίνητα με αξία κάτω από τις 100.000 ευρώ, με τον χρονικό όριο να τοποθετείται έως το τέλος καλοκαιριού. Εν μέσω δηλαδή της εκλογικής διαδικασίας (πρώτων και δεύτερων εκλογών εφόσον απαιτηθεί), οι πλειστηριασμοί θα τεθούν σε αδράνεια.

Από την πρόσφατη συνάντηση που είχε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας με τους τραπεζίτες, προέκυψε η δέσμευση των τελευταίων που λειτουργεί και ως άτυπη συμφωνία, πως θα περιορίσουν στο ελάχιστο τους πλειστηριασμούς, κυρίως των ακινήτων χαμηλής αξίας. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι ο πήχης για πλειστηριασμούς τέθηκε στις 80.000 ευρώ, ενώ εξαιρετικά περιορισμένες θα είναι και οι ενέργειες που θα αφορούν πιο ακριβά ακίνητα, με τη στόχευση τραπεζών και εταιρειών διαχείρισης να αφορά μόνο στρατηγικούς κακοπληρωτές και μεγαλοοφειλέτες.

Συνολικά, πάντως, για το 2023, η εκτίμηση των τραπεζών είναι πως οι πλειστηριασμοί που θα γίνουν δεν θα ξεπεράσουν τις 40.000, σημειώνοντας ότι μόλις το 20% των «κόκκινων δανείων» ακολουθούν αυτή την οδό. Οι προτιμότερες λύσεις-διευθετήσεις ανάμεσα σε οφειλέτη και πιστωτή είναι η αναδιάρθρωση του χρέους είτε με διμερή ρύθμιση είτε μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού.

Το "πάγωμα" των επιτοκίων στα στεγαστικά

Πριν από μερικές ημέρες οι τράπεζες έκαναν γνωστό ότι θα «παγώσουν» τις αυξήσεις στα επιτόκια των στεγαστικών δανείων με κυμαινόμενο επιτόκιο για ένα χρόνο. το σχέδιο θα λαμβάνει υπόψη και θα ακολουθεί αυστηρά τους εποπτικούς κανόνες από έχουν τεθεί από πλευράς SSM και Επιτροπής Ανταγωνισμού, όπως άλλωστε γίνεται κάθε φορά που αναλαμβάνονται τέτοιου είδους δράσεις και πρωτοβουλίες.

Ο ξεχωριστός σχεδιασμός ανά τράπεζα θα μπορεί επίσης να περιλαμβάνει για κάποιες τράπεζες και επισκευαστικά δάνεια που χορηγήθηκαν συμπληρωματικά στεγαστικών δανείων, μια πρακτική που ήταν διαδεδομένη στο παρελθόν όταν η χρηματοδότηση για αγορά ακινήτων ήταν ακόμη και με μηδενική ίδια συμμετοχή του δανειολήπτη. Κάτι που σήμερα έχει αλλάξει καθώς οι τράπεζες χορηγούν δάνεια για αγορά ακινήτου σε ποσοστό μεταξύ 70%-80% με το υπόλοιπο να καλύπτεται από ιδία κεφάλαια του δανειολήπτη.

Ο αριθμός των δανείων που θα αφορά τις νέες αυτές ανακοινώσεις, οι οποίες αναμένονται πιθανότατα πριν το Πάσχα, σύμφωνα με συγκλίνουσες εκτιμήσεις τραπεζών είναι μεταξύ 400.000-500.000 δανείων.

Στη «σκιά» των αλλεπάλληλων αυξήσεων των επιτοκίων που πλήττουν τα εκτεθειμένα σε δάνεια νοικοκυριά και επιχειρήσεις, αλλά και με «φόντο» τις αναταράξεις στο τραπεζικό σύστημα, στην χώρα μας οι πλειστηριασμοί συνεχίζουν να πέφτουν «βροχή».

Όπως προκύπτει πάντως και από στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας, τα τελευταία χρόνια όλα τα τραπεζικά ιδρύματα έχουν «καθαρίσει» τους ισολογισμούς τους από μη εξυπηρετούμενα δάνεια και την «βρώμικη δουλειά» την έχουν αναλάβει funds, εισπρακτικές, servicers και δικηγορικά γραφεία.

Έως το τέλος του μήνα έχουν προγραμματιστεί να γίνουν 2.210 πλειστηριασμοί, με τη λίστα να περιέχει ολόκληρες βιομηχανικές μονάδες, ξενοδοχεία, καταστήματα, χώρους στάθμευσης, αποθήκες, διαμερίσματα, μονοκατοικίες αγροτεμάχια και οικόπεδα, αλλά και κινητές αξίες όπως ο πάγιος εξοπλισμός εργοστασιακής μονάδας!

Κατά μέσο όρο έως τα τέλη Μαρτίου κάθε εργάσιμη ημέρα θα «βγαίνουν στο σφυρί» 200 ακίνητα! Για σήμερα μάλιστα είναι έτοιμοι προς διενέργεια –σύμφωνα με την σχετική ηλεκτρονική πλατφόρμα- 203 πλειστηριασμοί.

Η «ακτινογραφία» των ξένων funds

Στην συντριπτική τους πλειοψηφία επισπεύδοντες είναι πλέον Εταιρείες Διαχείρισης Απαιτήσεων, οι γνωστοί servicers, κάτι που κατά την τρέχουσα συγκυρία φαντάζει απόλυτα λογικά καθώς σχεδόν το σύνολο των «κόκκινων δανείων» -τα οποία ήταν στα χαρτοφυλάκια των εγχώριων τραπεζών- έχουν πωληθεί σε ξένα funds. Άλλωστε, βάσει των στοιχείων της Τράπεζας της Ελλάδας οι servicers διαχειρίζονταν το δ’ τρίμηνο του ’22 μη εξυπηρετούμενα δάνεια ύψους 70,679 δισ. ευρώ!!

Πώς λειτουργεί λοιπόν το σύστημα που έχει συγκεντρώσει στα χέρια του τα «κόκκινα δάνεια»;

Σήμερα στην κορυφή βρίσκονται τα funds της αλλοδαπής: Πρόκειται για εξειδικευμένα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα του εξωτερικού, τα οποία αγοράζουν «κοψοχρονιά» δάνεια που αδυνατούν να διαχειριστούν οι τράπεζες και αναλαμβάνουν κατόπιν τα ίδια να τα εισπράξουν, ποντάροντας τελικά στο ότι θα κερδίσουν κάτι παραπάνω από τα ποσά που έδωσαν στις τράπεζες.

Με άλλα λόγια, αγοράζουν μια απαίτηση ας πούμε ύψους 100 ευρώ. Δίνουν 20 ευρώ μετρητά στην τράπεζα η οποία κερδίζει άμεσα ρευστό και ταυτόχρονα ξεφορτώνεται ένα δάνειο που είναι αμφίβολο πότε και αν θα το εισπράξει. Κατόπιν τα funds προσεγγίζουν τον δανειολήπτη και του ζητούν να ρυθμίσει το δάνειό του κάνοντάς του και μια έκπτωση.

Στην περίπτωσή μας από τα 100 ευρώ αξία της απαίτησης, μπορούν να ζητήσουν να επιστρέψει ο δανειολήπτης το λιγότερο τα 50. Και έτσι τα funds βγαίνουν κερδισμένα: Από τα 20 ευρώ που έδωσαν για την αγορά του δανείου, εισπράττουν 50. Αν δεν ενδώσει ο δανειολήπτης.. απλά προχωρούν σε πλειστηριασμούς. Και κάπου εδώ ενεργοποιούνται οι υπόλοιποι ... κρίκοι της αλυσίδας.

Πότε μπαίνουν στο «παιχνίδι» Εταιρείες διαχείρισης και εισπρακτικές

Τα funds είναι αδειοδοτημένα για αυτή την δουλειά στην χώρα που εδρεύουν: Για να την κάνουν στην Ελλάδα (και εφόσον έχουν έδρα σε χώρα που συνεργάζεται με την Ελλάδα και υπάρχει σχετική συμφωνία), θα πρέπει είτε να ανοίξουν υποκατάστημα, είτε να εκχωρήσουν τα δάνεια σε «υπεργολάβους», σε συνεργάτες που μπορούν να κάνουν την δουλειά εδώ.

Για γραφειοκρατικούς –και όχι μόνον- λόγους σπάνια επιλέγουν να ανοίξουν υποκατάστημα, οπότε εκχωρούν τα δάνεια σε ντόπιους Servicers γνωστοί ως Εταιρείες Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις ή ΕΔΑΔΠ.

Λειτουργούν υπό την αιγίδα της Τράπεζας της Ελλάδας και βάσει συγκεκριμένων κανόνων που δεν τους επιτρέπουν να γίνουν εξαιρετικά πιεστικοί προκειμένου να εισπράξουν τα χρήματα των δανείων που έχουν στην κατοχή τους.

Έτσι, όταν τους προκύψουν δυσκολίες εκχωρούν και εκείνοι με την σειρά τους δάνεια -προκειμένου αυτά να μπουν στα ταμεία τους και εντέλει στα ταμεία του fund- στις εισπρακτικές ή όπως αποκαλούνται επισήμως Εταιρείες Ενημέρωσης Οφειλετών Για Ληξιπρόθεσμες. Οι εν λόγω εταιρείες λειτουργούν σε συγκεκριμένο νομικό πλαίσιο και εποπτεύονται από το Υπουργείο Ανάπτυξης που μάλιστα έχει επιβάλει σε κάποιες από αυτές πρόστιμα.

Αναλαμβάνουν λοιπόν αυτές το ... στενό μαρκάρισμα και αν τα βρουν και εκείνες «σκούρα» πάνε σε ακόμη πιο δραστικές λύσεις: Τα δικηγορικά Γραφεία – Εισπρακτικές. Οι καταγγελίες των πολιτών δείχνουν πως πρόκειται για την πιο «σκληρή» ομάδα αυτής της αλυσίδας, μια ομάδα άλλωστε που δεν κινείται εντός συγκεκριμένου πλαισίου ούτε έχει κάποια σχετική εποπτεία.

Όλοι οι κρίκοι πάντως της εν λόγω αλυσίδας θέτουν από την αρχή ένα συγκεκριμένο δίλλημα στους δανειολήπτες: Ή ρυθμίζετε το δάνειό σας ή βγαίνει σε πλειστηριασμό!

Τα στοιχεία της ΤτΕ για τα ποσά των δανείων στα funds

Οι συγκεκριμένοι πόλοι είναι πλέον εκείνοι που διαχειρίζονται το «παιχνίδι» στο πεδίο των «κόκκινων δανείων» έχοντας πάρει τη «σκυτάλη» από τα τραπεζικά ιδρύματα: Για να γίνει ωστόσο εμφανής η μετατόπιση «κόκκινων δανείων» από τις τράπεζες στην αλυσίδα funds-servicers-εισπρακτικές και να αναδειχτεί ο κομβικός ρόλος που πλέον έχουν στην χώρα μας, θα πρέπει να δούμε κάποια στοιχεία που προέρχονται από την Τράπεζα της Ελλάδος.

Μπορεί, λοιπόν από το 2016 έως και τον Δεκέμβριο του 2021 τα «κόκκινα δάνεια» που είχαν συσσωρευτεί στα χαρτοφυλάκια των τραπεζών και άγγιζαν σχεδόν τα 110 δισ. ευρώ, να εμφανίζεται πως περιορίστηκαν πριν ένα χρόνο δραστικότατα στα μόλις 18 δισ. , η πραγματικότητα όμως είναι λίγο διαφορετική: Περί τα 100 δισ. απλά ... «μετακόμισαν» από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα στον μηχανισμό διαχείρισης απαιτήσεων που έχει στηθεί και έτσι είναι άλλες οι εταιρείες, οι οποίες κάνουν πλέον το «παιχνίδι».

Πρώτον, ότι η ίδια η κυβέρνηση φέρει την βασική ευθύνη για το γεγονός ότι επιλέχθηκε ο νόμος του 2003 έναντι του 2015 για τους πλειστηριασμούς.

Γιατί με το περίφημο σχέδιο Ηρακλής, νόμος 4649/2019, άνοιξε διάπλατα τον δρόμο για τα #funds και τις #τράπεζες να παρακάμψουν εντελώς τον νόμο του 2015 και να πάνε με την διαδικασία του νόμου του 2003.

Γιατί δεν συνέφερε τις τράπεζες και τα funds να μεταβιβάσουν τα #δάνεια με τον νόμο του 2015;

Γιατί προέβλεπε σειρά φορολογικών υποχρεώσεων αλλά και υποχρέωση προ της μεταβιβάσεως να υποβληθεί ευνοϊκή πρόταση ρύθμισης στον οφειλέτη.

Απέφυγαν, λοιπόν, εντελώς αυτό το καθεστώς γιατί ο νόμος του 2003 προέβλεπε πλήρη φοροαπαλλαγή (μάλιστα το ελληνικό δημόσιο έχει υποστεί ζημία 58 δις περίπου εξαιτίας αυτής της επιλογής).

Δεύτερον, δεν υπάρχει πλαίσιο προστασίας της πρώτης κατοικίας στην χώρα μας από τον Οκτώβριο του 2020.

Ο νόμος 4738/2020, ο νέος πτωχευτικός δηλαδή, έχει καταργήσει κάθε διάταξη προστασίας της πρώτης κατοικίας.

Πλαίσιο προστασίας υπήρχε στην χώρα από το 2010 με τον νόμο Κατσέλη, συνεχίστηκε και ενισχύθηκε κατά την διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ μέχρι που ψηφίστηκε ο περίφημος πτωχευτικός από την σημερινή κυβέρνηση της ΝΔ όπου τον Οκτώβρη του 20 κατήργησε κάθε προηγουμένη προστατευτική διάταξη και δεν διαμόρφωσε κανένα πλαίσιο προστασίας.

Σε πανικό βρίσκονται οι δανειολήπτες μετά την απόφαση του Αρείου Πάγου να μπορούν οι διαχειριστές των funds που εδρεύουν στην Ελλάδα να ενεργούν δικαστικές πράξεις (να γίνονται διάδικοι), να προβαίνουν σε πλειστηριασμούς με τη δική τους επωνυμία και όχι ως πληρεξούσιοι των funds, με κίνδυνο να βγουν στο «σφυρί» το επόμενο διάστημα κύριες κατοικίες περίπου 270.000 κόκκινων δανειοληπτών, στην Κεντρική Μακεδονία για τις οποίες έχει «παγώσει» ο πλειστηριασμός.

Την ανάγκη να υπάρξει, ωστόσο, μια νομοθετική ρύθμιση για την προστασία της πρώτης κατοικίας με αυστηρούς όρους τόνισε στο ThessToday.gr η Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, Εργατολόγος-Δημοσιολόγος και Νομικός Σύμβουλος του Εργατοϋπαλληλικού Κέντρου Θεσσαλονίκης Νεκταρία-Ελευθερία Αγγελάκη καθώς με την νομιμοποίηση των εταιρειών διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις, χιλιάδες άνθρωποι θα χάσουν την κατοικία τους με κατάσχεση και εν τέλει πλειστηριασμό.

«Υπάρχουν δύο νόμοι για το συγκεκριμένο ζήτημα, του 2003 και του 2015. Ο Άρειος Πάγος με βάση τον Νόμο 3156/2003 επέλυσε το νομικό ζήτημα με τις εταιρείες διαχείρισης οι οποίες πλέον μπορούν να προβούν σε πράξεις εκτέλεσης για λογαριασμό των funds όπως η κατάσχεση και ο πλειστηριασμός της κατοικίας των οφειλετών», είπε χαρακτηριστικά.

Το ελληνικό δημόσιο χάνει 51 δισεκ. ευρώ

Η κα Αγγελάκη εξηγώντας την ειδοποιός διαφορά με τον νόμο του 2015, ανέφερε ότι «υπήρχαν δύο προϋποθέσεις στον νόμο του 2015 πριν καταλήξουμε στον πλειστηριασμό, να κάνουν δηλαδή εφικτή πρόταση ρύθμισης προς τον δανειολήπτη και τα οποιαδήποτε κέρδη θα έπρεπε να φορολογηθούν.

Ωστόσο, μέσω του Νόμου του 2003 ήδη το ελληνικό δημόσιο θα χάσει 51 δισεκ. ευρώ διότι δεν θα καταβληθεί φόρος από τα οποιαδήποτε εκπλειστηριάσματα και θα γραφτούν κατευθείαν στα funds, γεγονός το οποίο συμφέρει περισσότερο από τον νόμο του 2015», σημείωσε τονίζοντας ότι το ελληνικό δημόσιο χάνει τους φόρους διότι τα funds όχι μόνο δεν είναι υποχρεωμένα να προβούν σε ρύθμιση με τη νέα απόφαση του Αρείου Πάγου που στηρίζεται στον νόμο του 2003 αλλά και να μην πληρώσουν τους φόρους.

Στο «σφυρί» περίπου 270.000 νέα ακίνητα στην Κεντρική Μακεδονία

Σύμφωνα με την κα Αγγελάκη και τα στοιχεία που παρέθεσε στο ThessToday.gr, σε όλη την επικράτεια υπάρχουν 700.000 δανειολήπτες για τους οποίους είχαν ακυρωθεί οι κατασχέσεις και ο πλειστηριασμός της πρώτης τους κατοικίας.

Από αυτούς περίπου 250.000-270.000 δανειολήπτες προέρχονται από την Κεντρική Μακεδονία (Θεσσαλονίκη, Χαλκιδική, Σέρρες, Κιλκίς κτλ.) οι οποίοι κινδυνεύουν με κατάσχεση και πλειστηριασμό της πρώτης κατοικίας το επόμενο διάστημα.

Το συνολικό ποσό μάλιστα της ακίνητης περιουσίας των 700.000 δανειοληπτών αγγίζει τα 45 δισεκ. ευρώ.

Με νομοθετική ρύθμιση η προστασία της πρώτης κατοικίας

Απαιτείται μια πράξη νομοθετικού περιεχομένου για να παγώσει η απόφαση του Αρείου Πάγου με χρονικό περιθώριο ένα εξάμηνο περίπου, όπως δηλώνει η κα Αγγελάκη, κατά τη διάρκεια του οποίου όμως το κράτος να επεξεργαστεί ένα σχέδιο ρύθμισης για την προστασία της πρώτης κατοικίας, μια νομοθετική ρύθμιση δηλαδή με αυστηρούς όρους.

«Επιμένουμε στο σχέδιο ρύθμισης καθώς είμαστε το μοναδικό κράτος στην Ε.Ε. που αυτήν τη στιγμή δεν έχει μια νομοθετική ρύθμιση για την πρώτη κατοικία, ειδικά σε μια περίοδο που τα επιτόκια αυξάνονται με γρήγορους ρυθμούς και σε μεγάλο ποσοστό», διευκρίνισε η κα Αγγελάκη προσθέτοντας ότι μέσα στο πλαίσιο ρύθμισης να τεθεί και η προϋπόθεση της υποχρέωσης των funds να προτείνουν μια ρύθμιση εντός λογικών οικονομικών πλαισίων, εφόσον εξεταστούν όλα τα οικονομικά στοιχεία των δανειοληπτών.

«Ειδικά για στεγαστικά δάνεια, από το 2019 και μετά τα funds μας δίνουν το πολύ 5 χρόνια περιθώριο για την την εξόφληση του χρέους, το οποίο δεν είναι εφικτό για την μεσαία τάξη», δήλωσε η κα Αγγελάκη.

Νομοθετική ρύθμιση ζητά και η Ένωση Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας (ΕΕΚΕ)

Με ανακοίνωσή της η Ένωση Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας (ΕΕΚΕ) της ΓΣΕΕ αναφέρει ότι απέστειλε επείγουσα επιστολή προς τους αρμόδιους Υπουργούς Οικονομικών και Ανάπτυξης, κοινοποιηθείσα σε όλους τα πολιτικά κόμματα του κοινοβουλίου, εντοπίζοντας το πρόβλημα που θα οξυνθεί ακόμα περισσότερο μετά το διαφαινόμενο δικαστικό «ελευθέρας» στα funds, με την οποία ζητά άμεση νομοθετική παρέμβαση στα εξής σημεία:

Να υπάρξει νομοθετική ρύθμιση έτσι ώστε να γνωστοποιείται στον δανειολήπτη-οφειλέτη της απαίτησης, το ύψος της αξίας της μεταβίβασης του δανείου του είτε πρωτογενώς είτε στη δευτερογενή αγορά.

Με τον τρόπο αυτό και αφού ληφθεί υπόψη το περιθώριο κέρδους της αποκτώσας εταιρείας, ο οφειλέτης θα μπορεί να επικαλεστεί σε μία δικαστική εμπλοκή την τεράστια διαφορά της τιμής απόκτησης με την απαίτηση σε βάρος του από τον επισπεύδοντα, ώστε να διαπιστωθεί αν παραβιάζεται η συνταγματική αρχή της αναλογικότητας.

Να υπάρξει άμεσα προστασία της πρώτης κατοικίας για την κατηγορία εκείνη των συνανθρώπων μας οι οποίοι, με εισοδηματικά και κοινωνικά/οικογενειακά κριτήρια, αδυνατούν να ανταπεξέλθουν στην αποπληρωμή του δανείου τους, αφού ληφθεί υπόψη και η προγενέστερη συνέπειά τους είτε στην καταβολή των δόσεων είτε στην τήρηση των ενδεχόμενων ρυθμίσεων.

Η προστασία αυτή, να παρέχεται με ειδική διάταξη, ανεξάρτητη του Ν.4738/2020 και της διαδικασίας του Μέρους Δεύτερου αυτού (Φορέας απόκτησης και επαναμίσθωσης), με τη μεσολάβηση ενός δικαστικού σχηματισμού και με την πλήρωση τυπικών προϋποθέσεων, στα πλαίσια του «Νόμου Κατσέλη»

Κατάργηση της παράλληλης δυνατότητας εφαρμογής από τους servicers των ν. 3956/2003 και 4354/2015, τουλάχιστον κατά το μέρος που αφορά την υποχρέωση για προηγούμενη διαπραγμάτευση με τον οφειλέτη προ της μεταβίβασης του δανείου, με το να είναι αυτή (διαπραγμάτευση) υποχρεωτική.

Υποχρέωση για την εταιρεία διαχείρισης, υποβολής κατάλληλης και βιώσιμης πρότασης για τον δανειολήπτη, συνοδευόμενη από τη σχετική τεκμηρίωση και αφού λάβει υπόψη τις πραγματικές οικονομικές δυνατότητές του, έτσι ώστε να μην γίνεται προσχηματικά, μόνο και μόνο να τηρηθούν στοιχειωδώς τα στάδια της Διαδικασίας Επίλυσης Καθυστερήσεων του Κώδικα Δεοντολογίας Τραπεζών. Η τυχόν απόρριψη αντιπρότασης του δανειολήπτη να είναι αιτιολογημένη, ούτως ώστε να μπορεί να είναι και δικαστικώς ελέγξιμη

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΓΡΑΦΕΙΟΥ ΤΥΠΟΥ ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ ΑΛΛΑΓΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΛΕΙΣΤΗΡΙΑΣΜΟΥΣ ΤΩΝ FUNDS

Η απόφαση της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου, που λήφθηκε με ταχύτητα ασφαλιστικών μέτρων, ανοίγει διάπλατα το δρόμο στα funds για πλειστηριασμούς.

Ποτέ άλλοτε στο παρελθόν καταναλωτές και επιχειρήσεις δεν απειλούνταν με τόσο μαζικούς πλειστηριασμούς. Ποτέ, όμως, δεν ήταν και τόσο απροστάτευτοι όσο σήμερα.

Η Κυβέρνηση δεν μπορεί να κρύβεται πλέον πίσω από έναν ανεπαρκή και αναποτελεσματικό εξωδικαστικό μηχανισμό. Κανένας, άλλωστε, εξωδικαστικός μηχανισμός δεν μπορεί να καλύψει το κενό από την κατάργηση της προστασίας της κατοικίας και την εξάλειψη κάθε διαπραγματευτικής δύναμης των οφειλετών που η ίδια προκάλεσε.

Κατόπιν αυτών, το ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής καταθέτει και πάλι τροπολογία στη Βουλή για την επαναφορά της προστασίας της κύριας κατοικίας των αδύναμων δανειοληπτών από τους πλειστηριασμούς και τους εκβιασμούς των funds.

Με καθορισμό χαμηλότερων δόσεων και σταθερό, χαμηλό επιτόκιο για τις ρυθμίσεις δανείων.

Με επιδότηση από το δημόσιο των δόσεων αποπληρωμής για αποδεδειγμένα αδύναμους δανειολήπτες.

Με προστασία της αγροτικής γης.

Η αποδοχή της τροπολογίας του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής από όλα τα κόμματα συνιστά πράξη ευθύνης απέναντι στους πολίτες.

Νομαρχιακή Επιτροπή Ημαθίας

ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής

Διεύθυνση: Κονίτσης 29,  Βέροια 

Μέγα κοινωνικό πρόβλημα θα ανακύψει τους επόμενους μήνες, καθώς εκατοντάδες χιλιάδες "κόκκινοι" δανειολήπτες θα βρεθούν αντιμέτωποι με πλειστηριασμούς κατοικιών και άλλων περιουσιακών στοιχείων. Ο Αρειος Πάγος δίνει "πράσινο φως" στους αποκαλούμενους "servicers" - τους εκτελεστικούς βραχίονες των funds κόκκινων δανείων - να προχωρήσουν σε εκποιήσεις με συνοπτικές διαδικασίες, ενώ οι ευάλωτοι οφειλέτες δεν θα έχουν καμία προστασία.

Σύμφωνα με πληροφορίες και δημοσιεύματα, η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου τάχθηκε με συντριπτική πλειοψηφία (59 έναντι 6) υπέρ των funds, αποφαινόμενη ότι οι εταιρείες διαχείρισης κόκκινων δανείων (servicers) μπορούν να ενεργούν ως εντολοδόχοι των funds στο πλαίσιο του νόμου του 2015 για τις τιτλοποιήσεις, να εμφανίζονται ως διάδικοι και να προχωρούν σε πλειστηριασμούς με βάση τον νόμο του 2003.

Η απόφαση αναμένεται να εκδοθεί τον επόμενο μήνα. Είναι όμως πολύ πιθανόν να καθυστερήσει και να δημοσιευτεί μετά τις εκλογές- προφανώς για να μην έχει πολιτικές/εκλογικές επιπτώσεις.

Το βέβαιο είναι ότι θα προκαλέσει σφοδρές κοινωνικές και πολιτικές αντιδράσεις, καθώς θα ακολουθήσει κύμα πλειστηριασμών και δεκάδες χιλιάδες κατοικίες θα πουληθούν σε πολύ χαμηλές τιμές, λόγω μεγάλης προσφοράς.

Η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου κλήθηκε να αποφανθεί για την ανατροπή ή μη της απόφασης Τμήματος του Ανωτάτου Δικαστηρίου βάσει της οποίας απαγορεύθηκε στις εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων (servicers) να διενεργούν πλειστηριασμούς για δάνεια που έχουν μεταβιβαστεί από τις τράπεζες.
σε funds τα οποία εδρεύουν στο εξωτερικό (κυρίως Ιρλανδία)

Για το θέμα αυτό έχουν εκδοθεί αντίθετες δικαστικές αποφάσεις. Η υπ΄αριθμόν 822/22 απόφαση τμήματος του Αρείου Πάγου όριζε ότι οι εισπρακτικές – που επικαλούνται νόμο του 2003 για να έχουν φοροαπαλλαγές έως και 38% και δεν υποχρεούνται να υποβάλουν πρόταση ρύθμισης στους δανειολήπτες, δεν μπορούν να διενεργήσουν πλειστηριασμούς.

Αντίθετα ο νόμος του 4354/ 2015 για τα "κόκκινα" δάνεια, προβλέπει ειδική νομιμοποίηση στους servicers, ώστε να μπορούν να πραγματοποιούν διαδικαστικές πράξεις αντί του δικαιούχου της απαίτησης (fund), αλλά με ειδικές προϋποθέσεις ενημέρωσης και φορολογία κατά το ελληνικό δίκαιο.

Επίσης πολλά δικαστήρια - Ειρηνοδικεία, Πρωτοδικεία και ένα Εφετείο- έχουν εκδώσει αποφάσεις υπέρ των δανειοληπτών.

Δεχόμενοι την εισήγηση της Αρεοπαγίτου Κανέλλας Τζαβέλα, οι Αρεοπαγίτες αποφάνθηκαν ότι οι εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων που εδρεύουν στην Ελλάδα, μπορούν να ενεργούν δικαστικές πράξεις (να γίνονται διάδικοι), να προβαίνουν σε πλειστηριασμούς με τη δική τους επωνυμία και όχι ως πληρεξούσιοι των funds.