Ήρθι ου Λάζαρους, ήρθαν τα Βάια....
Ένα από τα έθιμα της άνοιξης που τελούνταν σε διάφορες περιοχές της Ελλάδος, όπως και στο Ρουμλούκι, ήταν οι Λαζαρίνες. Το έθιμο των Λαζαρίνων έκτος από το ότι ανάγγελλε την Ανάσταση του Λαζάρου, ανάγγελλε και το ξύπνημα, την ανάσταση της φύσης και τον ερχομό της άνοιξης, την αναγέννηση της φύσης και την ανανέωση της ζωής. Το γεγονός ότι επικρατεί το γυναικείο στοιχείο στο έθιμο έχει σχέση με την γυναικεία γονιμότητα όπου εξισώνεται με την ευκαρπία των αγρών.
Το έθιμο των Λαζαρίνων στο Ρουμλούκι διαρκούσε από το απόγευμα της Παρασκευής, παραμονή του Σαββάτου του Λαζάρου μέχρι και την Κυριακή των Βαΐων. Στο έθιμο αυτό συμμετείχαν νεαρές, ελεύθερες κοπέλες ηλικίας 13-19 ετών, που είχαν εισέλθει σε ηλικία γάμου, δηλαδή είχαν φορέσει τον άσπρο σαγιά και το τσεμπέρι στο κεφάλι. Το μπουλούκι, όπως ονομάζονταν μία ομάδα Λαζαρίνων, αποτελούνταν συνήθως από 4 κοπέλες και ένα κοριτσάκι έως 12 ετών, την "καλάθαρο", που ακολουθούσε την ομάδα και συγκέντρωνε με ένα καλάθι τις προσφορές (αυγά και χρήματα), που τους έδιναν σε κάθε σπίτι που επισκέπτονταν.
Όλη τη Μεγάλη Σαρακοστή, οι Λαζαρίνες προετοιμάζονταν μαθαίνοντας τους χορούς και τα τραγούδια, που θα τους ήταν αναγκαία για την επιτυχή τέλεση του εθίμου αυτού. Οι κοπέλες ενός μπουλουκιού Λαζαρίνων, πολλές φορές έδιναν όρκο μεταξύ τους πως ό,τι και να συμβεί δε θα χαλάσουν το μπουλούκι τους και πως θα συνέχιζαν όλες μαζί το έθιμο αυτό για 2 ή 3 χρονιές ακόμα.
Οι Λαζαρίνες φορούσαν ως ενδυμασία τους "τα λαζαργιάτ’κα", που αποτελούνταν από τον άσπρο σαγιά, από τσεμπέρι στο κεφάλι στολισμένο με λουλούδια και από μαντίλες πολύχρωμες, που κρεμούσαν στα ζωνάρια τους. Μία μαντίλα κρατούσαν στα χέρια τους. Επίσης, φορούσαν κοσμήματα, δανεισμένα από παντρεμένες γυναίκες.
To Ειδικό Δημοτικό και Νηπιαγωγείο Αλεξάνδρειας αναβίωσε το έθιμο των Λαζαρίνων στην Αλεξάνδρεια Ημαθίας. Την Παρασκευή 11 Απριλίου 2025 το πρωί μια ομάδα από μαθήτριες συνοδευόμενες από τις εκπαιδευτικούς τους ξεκίνησαν τραγουδώντας και χορεύοντας τα Λαζαριάτικα τραγούδια να επισκέπτονται καταστήματα στην αγορά της πόλης!
Η αναβίωση του εθίμου των Λαζαρίνων από το Ειδικό Σχολείο Αλεξάνδρειας αποτέλεσε μια μοναδική εμπειρία για τις μαθήτριες και τις εκπαιδευτικούς που συμμετείχαν. Με χαμόγελα και τραγούδια, οι μαθήτριες περιηγήθηκαν στην αγορά της πόλης, κρατώντας τα στολισμένα καλαθάκια τους και γεμίζοντάς τα με κεράσματα που τους προσέφεραν με χαρά οι καταστηματάρχες. Η δράση αυτή δεν ανέδειξε μόνο την αξία της λαϊκής μας παράδοσης, αλλά ενίσχυσε και το αίσθημα συμμετοχής και αποδοχής μέσα στην τοπική κοινωνία, ενώ παράλληλα ανέδειξε το παιδαγωγικό έργο των εκπαιδευτικών τους.
Καλό Πάσχα με υγεία!
Γράφει η Έφη Στεφ. Καραγιάννη