σήμερα η Εκκλησία μας προερτάζει την ιερή μνήμη του Αγίου Ιακώβου του Αδελφοθέου, του Αποστόλου και πρώτου επισκόπου Ιεροσολύμων. Μιας εξέχουσας προσωπικότητας της Εκκλησίας των πρώτων Αποστολικών χρόνων, όχι μόνο διότι θεωρούνταν «αδελφός» του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, αλλά διότι υπήρξε όντως ένας βαθύτατα αγιασμένος άνθρωπος, που διακρίνονταν ιδιαίτερα για την αρετή και την δικαιοσύνη του. Σ’ αυτόν αναφέρεται και το Αποστολικό Ανάγνωσμα που ακούσθηκε σήμερα στις εκκλησιές μας κατά τη Θεία Λειτουργία, ως προάγγελος της αυριανής του εορτής. Είναι παρμένο από την επιστολή του Αποστόλου Παύλου προς τους χριστιανούς της Μικρασιατικής Γαλατίας. Ας ξανακούσουμε όμως το περιεχόμενό του, στην καθημερινή μας γλώσσα πριν συνεχίσουμε με τα όσα μας φωτίσει ο Θεός να πούμε σήμερα.
Γράφει ο Απόστολος Παύλος: «Αδελφοί μου, πρέπει να ξέρετε πως το Ευαγγέλιο που σας κήρυξα δεν προέρχεται από άνθρωπο. Γιατί κι εγώ ούτε το παρέλαβα ούτε το διδάχτηκα από άνθρωπο, αλλά μου το αποκάλυψε ο Ιησούς Χριστός. Ασφαλώς ακούσατε για τη διαγωγή μου όσο ανήκα στην ιουδαϊκή θρησκεία, ότι καταδίωκα με πάθος την Εκκλησία του Θεού και προσπαθούσα να την εξαφανίσω. Και πρόκοβα στον ιουδαϊσμό πιο πολύ από τους συνομήλικους συμπατριώτες μου, γιατί είχα μεγαλύτερο ζήλο για τις προγονικές μου παραδόσεις. Ο Θεός όμως με είχε ξεχωρίσει από την κοιλιά της μάνας μου και η χάρη Του με είχε καλέσει να Τον υπηρετήσω. Όταν, λοιπόν, ευδόκησε να μου αποκαλύψει τον Υιό Του, για να φέρω στους εθνικούς το χαρμόσυνο μήνυμα γι’ Αυτόν, δεν στηρίχθηκα σ’ ανθρώπινες δυνάμεις· ούτε ανέβηκα στα Ιεροσόλυμα να δω εκείνους που ήταν απόστολοι πριν από μένα, αλλά έφυγα στην Αραβία, και ύστερα ξαναγύρισα στη Δαμασκό. Έπειτα, μετά από τρία χρόνια, ανέβηκα στα Ιεροσόλυμα να γνωρίσω από κοντά τον Πέτρο, κι έμεινα κοντά του δεκαπέντε μέρες. Άλλον απόστολο δεν είδα, παρά τον Ιάκωβο, τον αδελφό του Κυρίου». (Γαλάτες, κεφάλαιο 1, στίχοι 11-19)
Στον «...Ιάκωβο, τον αδελφό του Κυρίου» θα επικεντρώσουμε κι εμείς στη συνέχεια το λόγο μας, διαφοροποιούμενοι λίγο από τα προηγούμενα κείμενά μας, προκειμένου να ωφεληθούμε από τη ζωή, την πολιτεία και την ομολογία του.
Καταγόταν από την Ιουδαία και ήταν ένα από τα επτά τέκνα του μνήστορος της Παναγίας μας, Ιωσήφ, από τον πρώτο του γάμο, στον οποίο τελούσε εν χηρεία, όταν η αδυναμία του να φροντίσει την οικογένειά του τον ανάγκασε να μνηστευθεί την Αειπάρθενο Μαρία. Αποκαλείται «κατ’ ευφημισμό» συνεπώς «Αδελφόθεος», όχι διότι ήταν κατά σάρκα αδελφός του Ιησού (ως άλλο τέκνο που απέκτησε εκ των υστέρων η Παναγία, όπως λανθασμένα και αντιπαραδοσιακά υποστηρίζουν οι κάθε λογής προτεσταντικές αιρέσεις, για να υποβαθμίσουν και να «μειώσουν» το σεπτό πρόσωπο της Θεοτόκου) αλλά διότι έζησαν σαν αδέλφια κάτω από την ίδια στέγη του Ιωσήφ, και ως τέτοια γινόντουσαν αντιληπτά από τους συμπατριώτες τους.
Ξεχώριζε πάντα για την αγαθή του προαίρεση, την αρετή και τον ασκητικό τρόπο της ζωής του. Δεν είχε ακολουθήσει από την αρχή τον Ιησού ως μαθητής Του, μια που σ’ εκείνον έπεσε το βάρος της φροντίδας της οικογένειας όταν εκοιμήθη ο πατέρας του Ιωσήφ. Μόνο μετά την Ανάστασή Του ο Κύριος -όπως μας μαρτυρεί ο Απόστολος Παύλος- εμφανίστηκε στον Άγιο Ιάκωβο και τον κάλεσε στο Αποστολικό έργο. Έκτοτε ο Ιάκωβος δόθηκε με όλη τη δύναμη της ψυχής του στη διακονία της διαποίμανσης της Εκκλησίας του Χριστού, ως πρώτος μάλιστα επίσκοπος της πόλης των Ιεροσολύμων. Υπήρξε συγγραφέας μιας από τις ιερές επιστολές των Αποστόλων, που υπάρχουν στην Καινή μας Διαθήκη, που διακρίνεται για την πνευματικότητά της και κυρίως για την έμπρακτη αγάπη και φιλανθρωπία, αρετές που διέκριναν τη βιωτή του και τις οποίες γλαφυρότατα προβάλλει, προτρέποντας τους Χριστιανούς της εποχής του, αλλά και όλους εμάς σήμερα, να τις καταστήσουμε τρόπο θεομίμητο της ζωής μας. Επίσης θεωρείται ο «δημιουργός» και της πρώτης «Θείας Λειτουργίας», για την ακρίβεια αυτός που έθεσε τις βάσεις ενός από τους πρώτους «λειτουργικούς τύπους» (όπως λέγεται στα θεολογικά γράμματα), που εμφανίστηκαν στην μακραίωνη λειτουργική ζωή της Εκκλησίας μας.
Όλοι οι χριστιανοί, με πρώτους τους Αποστόλους, τον περιέβαλλαν με ιδιαίτερο σεβασμό και τον πάντοτε ωφέλιμο και πνευματικό του λόγο, τον τηρούσαν ως νόμο ή μάλλον ως «φωνή του Θεού» επί της γης -μια που εξέρχονταν από ένα αγιασμένο στόμα, ενός ανθρώπου, που με τον καθημερινό αγώνα του, κατόρθωσε να έλξει ως μαγνήτης πάνω του τη Χάρη του Θεού και να καταστεί πραγματικό κατοικητήριο του Παναγίου Πνεύματος- καθώς φαίνεται στα βιβλία της Καινής μας Διαθήκης. Η δε θεάρεστη ζωή του, γινόταν παράδειγμα σε πολλούς ομοεθνείς του και δεν ήταν λίγοι αυτοί που επηρεάζονταν θετικά από αυτή την αγία ζωή και γίνονταν χριστιανοί, ποθώντας να ακολουθήσουν τα βήματά του στον αγώνα για την κατάκτηση της Βασιλείας του Θεού. Αυτό όμως δεν ήταν αρεστό στους εχθρούς της αληθούς πίστεως, που δεν άργησαν να στραφούν εναντίον του. Μια μέρα λοιπόν τον έπιασαν κοντά στον ναό του Σολομώντα και τον κάλεσαν να απαρνηθεί δημόσια τον Ιησού Χριστό, ελπίζοντας πως ο δίκαιος γέροντας θα δειλιάσει μπροστά στο μένος και το πλήθος τους.
Εκείνος όμως ο μακάριος, όχι μόνο δεν υποχώρησε στις απειλές, αλλά αντίθετα ύψωσε τη φωνή του και είπε: «Τί με ερωτάτε για τον Ιησού; Αυτός κάθεται στον ουρανό στα δεξιά του Πατρός Του. Αυτός πάλι θα έλθει καθισμένος σε νεφέλη του ουρανού να κρίνει με δικαιοσύνη την οικουμένη άπασα». Η ομολογία του Αγίου εξαγρίωσε τους τυφλούς από τον φανατισμό Φαρισαίους και Γραμματείς. Όρμησαν επάνω του φωνάζοντας: «Ως και ο δίκαιος πλανήθηκε». Τον άρπαξαν και αφού τον ανέβασαν στο πτερύγιο του ναού τον γκρέμισαν στη γη. Βλέποντας πως δεν πέθανε, άρχισαν να τον λιθοβολούν μανιασμένα κι ας τον άκουγαν να προσεύχεται με αγάπη στο Θεό να τους συγχωρέσει. Τελικά ένας από αυτούς άρπαξε ένα ξύλο και με αυτό τον κτύπησε δυνατά στο κεφάλι.
Έτσι μαρτύρησε για την πίστη και την αγάπη του στον «αδελφό» και Θεό του, Ιησού Χριστό, ο Άγιος Ιάκωβος. Ας έχουμε τις πρεσβείες και την ευλογία του κι ας φωτίζει το παράδειγμά του και τη δική μας ζωή. Κι αν θέλουμε καλύτερα να ακούσουμε τον ίδιο να μας μιλά και να μας συμβουλεύει, ας ανοίξουμε την Καινή μας Διαθήκη και ας μελετήσουμε με προσοχή την επιστολή του ώστε να γίνουμε κι εμείς με τη Χάρη του Θεού και την αγαθή προαίρεση και αγώνα μας –γιατί όχι- Άγιοι όπως κι εκείνος. Αμήν.
Με αγάπη Χριστού.
«ο γραφέας»
